Η νεοσύστατη Εταιρία Γραμμάτων και Τεχνών Πηλίου πραγματοποίησε την πρώτη της εκδήλωση στη Ζαγορά προχθές στο προαύλιο του Αρχοντικού Κωνσταντινίδη, με τίτλο «Αφιέρωμα στη συγγραφέα Έλενα Χουζούρη». Η Εταιρία ιδρύθηκε στις αρχές του 2020 από μόνιμους και περιστασιακούς κατοίκους του Πηλίου, δημότες του ή και έλκοντες την καταγωγή απ’ αυτό, καθώς και επιστήμονες και καλλιτέχνες που ασχολήθηκαν με θέματά του, ενώ έδρα της είναι η Ζαγορά. Σήμερα στη «Θ» μιλά ο πρόεδρός της κ. Διογένης Καραγιαννακίδης, ο οποίος δίνει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την Εταιρία Γραμμάτων και Τεχνών Πηλίου έως και τις δράσεις που σχεδιάζονται το ερχόμενο καλοκαίρι.
Ας ξεκινήσουμε από την εκδήλωση που διοργανώσατε την περασμένη Παρασκευή στη Ζαγορά. Πείτε μας δυο λόγια.
Το αφιέρωμα στη συγγραφέα κ. Έλενα Χουζούρη ήταν η παρθενική εκδήλωση της εταιρίας μας. Σχεδιάζαμε διαφορετική πρώτη εμφάνιση, με συνέντευξη τύπου στον Βόλο και ανάδειξη των θεμάτων που μας απασχολούν, αλλά ο κορωνοϊός ανέτρεψε τα σχέδια και έτσι, πολύ προσεκτικά, μη γνωρίζοντας πώς θα εξελιχθεί αυτή η περιπέτεια, περάσαμε κατευθείαν στο αφιέρωμα στη σπουδαία αυτή συγγραφέα. Για την εκδήλωση επιλέχθηκε ένα ειδυλλιακό μέρος της Ζαγοράς, το ευρύχωρο προαύλιο του πάλαι ποτέ αρχοντικού του Απόστολου Κωνσταντινίδη, Ζαγοριανού συγγραφέα, γνωστού με το ψευδώνυμο Πήλιος Ζάγρας. Το αρχοντικό του σήμερα λειτουργεί ως ξενώνας υψηλού επιπέδου από τον νυν ιδιοκτήτη και καλό φίλο Νίκο Γκαγιάννη, μέλος της εταιρίας μας, που μας φιλοξένησε με ευγένεια. Το ευχάριστο είναι η ανταπόκριση του κόσμου. Κάτοικοι της Ζαγοράς, φίλοι από τον Βόλο και από άλλα χωριά του Πηλίου, παραθεριστές, τίμησαν την κ. Χουζούρη και εμάς και όλοι μαζί απολαύσαμε τις ομιλίες του Θωμά Κοροβίνη, του Γιάννη Ατζακά, αλλά και της ίδιας. Ας πω και ότι ο Γιάννης Ατζακάς και η Έλενα Χουζούρη είναι μέλη της εταιρίας επίσης.
Είστε ο πρόεδρος της Εταιρίας Γραμμάτων και Τεχνών Πηλίου. Μιλήστε μας παρακαλώ για την ίδρυση και τον χαρακτήρα της. Πότε ιδρύθηκε, με ποιο σκοπό και ποιοι συμμετέχουν;
Καταρχάς να πω ότι πρόκειται για σωματείο. Η λέξη «εταιρία» δηλαδή δεν παραπέμπει σε εταιρική οργάνωση, αλλά επιλέχθηκε ως ένας, ας πούμε, παλαιάς κοπής όρος συσσωμάτωσης.
Η εταιρία μας, λοιπόν, ιδρύθηκε στις αρχές του 2020 και η έδρα της βρίσκεται στη Ζαγορά, το κατ’ εξοχήν κεφαλοχώρι του Πηλίου.
Κοινή είναι η επιθυμία όλων μας να συμβάλουμε στην ανάδειξη της ιστορίας του τόπου, αλλά και στην καλλιέργεια των γραμμάτων και των τεχνών σ’ αυτόν παίρνοντας τις κατάλληλες πρωτοβουλίες είτε μόνοι μας είτε σε συνεργασία με άλλους φορείς ή και τις αυτοδιοικητικές αρχές. Στόχος μας είναι να διοργανώνουμε όχι κατ’ ανάγκη πολλές, αλλά όσο γίνεται ποιοτικές ανοιχτές εκδηλώσεις και δράσεις λόγου και τέχνης, για να μάθουμε όλοι – και πρώτα εμείς – να διασκεδάσουμε, να γιορτάσουμε.
Η εταιρία αριθμεί 46 μέλη, αφού στους 25 ιδρυτές εκδήλωσαν το ενδιαφέρον τους και προστέθηκαν μέχρι στιγμής άλλοι 21. Επιτρέψτε μου να αναφέρω όλα τα ονόματα, καθώς δεν θα ήθελα να διακρίνω μεταξύ τους: Γιώτα Ασημακοπούλου-Ατζακά, ομ. καθηγήτρια πανεπιστημίου, Γιάννης Ατζακάς, συγγραφέας, Ευστάθιος Βούλγαρης, επιχειρηματίας, Νίκος Γκαγιάννης, ξενοδόχος, Γιώργος Δημητρίου, επιχειρηματίας, Όλγα Διονυσάτου, συν/χος δασκάλα, Γιώργος Καπουρνιώτης, τεχνολόγος μηχανολόγος, Θόδωρος Καπουρνιώτης, φυσικός, Μαρία Καραγιαννάκη, νομικός, Διογένης Καραγιαννακίδης, δρ. Ν. δικηγόρος, Κατερίνα Καραγιαννακίδου, αρχιτέκτων, Γιάννης Κίζης, αρχιτέκτων – ομ. καθηγητής ΕΜΠ, Μαριέλα Κοντογιάννη, αρχιτέκτων, Βιβή Κουλουρίδα – Rieger, αρχιτέκτων, Γιάννης Κουτσαφτής, εκδότης, Χρήστος Κωνσταντινίδης, κινηματογραφιστής, Υβόνη Μαλτέζου, ηθοποιός, Νίκος Μαραντζίδης, καθηγητής πανεπιστημίου, Γιάννης Μάργαρης, μηχανολόγος μηχανικός, Μαρία Μαυρικάκη, συγγραφέας, Άλκης Μαύρος, μουσικός, Όλγα Μπορνόζη, επιχειρηματίας, Μαρία Νάνου, ιστορικός βυζαντινής τέχνης, Λάκης Παπαστάθης, σκηνοθέτης, Κώστας Παρασκευόπουλος, μηχανικός, Μιλτιάδης Πολυβίου, δρ. αρχιτέκτων, Αικατερίνη Πολυμέρου – Καμηλάκη, λαογράφος – τέως διευθ. Κέντρου Λαογραφίας, Αικατερίνη Πορφυρογένη, μεταφράστρια – διερμηνέας, Ροσάνα Πώποτα, δημοσιογράφος, Μαρία Σακελλαρίου, συν/χος καθηγήτρια Παν. Θεσσαλίας, Κατερίνα Σαμαρά, εικαστικός, Εύη Σαμσαρέλου, συν/χος νηπιαγωγός, Ζωή Σαμσαρέλου, πιανίστρια – καθηγήτρια μουσικής, Μαρία Σπανού – Μάργαρη, ιστορική ερευνήτρια, Άγγελος Στάμος, επιχειρηματίας, Νίκος Ταμιωλάκης, σκηνοθέτης, Ευάγγελος Τσιάμης, φωτογράφος, Δημήτρης Τσιμπούκης, πολιτικός μηχανικός, Ζωή Τσιμπούκη, μεταλ. μηχανικός, Πάνος Τσιμπούκης, βιολόγος, Σοφία Τσιμπούλη, συν/χος δικηγόρος, Φώτης Τσολακίδης, δικηγόρος – ψυχαναλυτής, Βύρων Φιδετζής, μαέστρος – βιολοντσελίστας, Κωνσταντίνος Φιλιππίδης, μηχανολόγος – μηχανικός, Ελένη Χανδρινού, συν/χος δικηγόρος, Έλενα Χουζούρη, συγγραφέας.
Στο ΔΣ συμμετέχουν ο Διογένης Καραγιαννακίδης, πρόεδρος, ο Φώτης Τσολακίδης, γραμματέας, ο Γιάννης Κουτσαφτής, ταμίας, η Μαρία Νάνου και η Μαρία Σακελλαρίου, μέλη.
Τι σας ώθησε στην ίδρυση της εταιρίας;
Πρέπει να πω ότι με φίλους από όλο το Πήλιο σκεφτόμασταν από χρόνια να οργανωθούμε κάπως για να αξιοποιήσουμε όσο μπορεί ο καθένας τον χρόνο και τις δυνατότητές του επί τόπου. Το κρίσιμο ερέθισμα ήρθε με την εξαγγελία των εορτασμών του 2021. Προσωπικά διατηρώ πολύ ζωηρό ενδιαφέρον για την υπόθεση του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, που συνδέεται ως γνωστόν άρρηκτα με την Επανάσταση, άλλοι φίλοι ενδιαφέρονται για την επανάσταση καθ’ αυτήν και τη συμμετοχή του Πηλίου σ’ αυτήν κι έτσι προέκυψε η εταιρία.
Ωστόσο η συμμετοχή μας στους εορτασμούς του 2021 θα είναι απλώς μια πρώτη αρχή. Ο σχεδιασμός μας ήδη καταλαμβάνει δράσεις για αρκετά χρόνια μετά – γεροί να είμαστε!
Θα μπορούσε να γίνει λόγος για κάποιες αρχές που σας εμπνέουν;
Βασικά πράγματα: Να αποφύγουμε κάθε μορφής πολιτιστικό λαϊκισμό και κάθε μορφής προχειρότητα.
Κατά τα άλλα δεν θέλουμε να γίνει η εταιρία μας κατά οποιοδήποτε τρόπο όχημα παραταξιακών, συντεχνιακών, κομματικών και άλλων ιδιοτελειών και δεσμευόμαστε να περιφρουρήσουμε τον χαρακτήρα αυτόν.
Εξηγήστε μας αν θέλετε το νόημα της αναφοράς σας σε ολόκληρο το Πήλιο. Γιατί όχι σε ένα χωριό του;
Κοιτάξτε, είναι απλό. Το Πήλιο αποτελούσε πάντα μια ενότητα. Και ως ενότητα μεγαλούργησε και ανέδειξε μεγάλες μορφές σε μια εποχή που άλλες περιοχές του ελλαδικού χώρου παρέμειναν άσημες. Τα 24 χωριά του Πηλίου έχτισαν, ας μου επιτραπεί να πω, μία «από κοινού ιστορία» και πέτυχαν μία κοινή πρόοδο θαυμαστή στην περίπλοκη περίοδο της τουρκοκρατίας. Κατά την αντίληψή μας το πράγμα αξίζει να λειτουργεί έτσι – έχουμε απλώς την επιθυμία να λειτουργήσουμε συνδετικά για όλη την περιοχή. Τη στιγμή που οι χώροι ενοποιούνται διοικητικά δεν μπορεί στα γράμματα και τις τέχνες να βασιλεύει ο μικροτοπικισμός.
Πώς είναι οι σχέσεις σας με τους τοπικούς Δήμους;
Άριστες. Προσωπικά έχω επισκεφθεί και τους δύο Δήμους, Ζαγοράς – Μουρεσίου, αλλά και Νοτίου Πηλίου και τους έχω ενημερώσει για την ίδρυση και τους σκοπούς της εταιρίας. Και οφείλω να πω ότι με συγκίνησε η άμεση θερμή ανταπόκριση που συνάντησα όχι μόνο στη Ζαγορά, όπου ο δήμαρχος είναι προσωπικός φίλος, αλλά και στην Αργαλαστή, όπου είχαμε μια πολύ θερμή κουβέντα με τον δήμαρχο κ. Μιτζικό και τον αντιδήμαρχο Μηλεών. Η εταιρία ακολούθως ενημέρωσε επίσημα με γράμματά της και τους δύο Δήμους. Εξάλλου οι δράσεις που σχεδιάζουμε συνδέονται πραγματικά με τις περιφέρειες αμφοτέρων. Ο κορωνοϊός ευθύνεται που δεν έχουμε εντείνει τις επαφές μας με τους δημοτικούς παράγοντες. Τι να πεις και τι να σχεδιάσεις, όταν δεν ξέρεις πώς θα πορευθεί η πανδημία; Αναγκαστικά αναμένουμε και περιοριζόμαστε στον σχεδιασμό για του χρόνου με την ελπίδα ότι δεν θα υπάρξουν ανατροπές. Προγραμματίζουμε πάντως και επαφές με τους αρμοδίους του Δήμου Βόλου, αφού σ’ αυτόν ανήκει μεγάλο μέρος του δυτικού Πηλίου και έχουμε μέλη από τα χωριά αυτά.
Τελικά, γιατί ένας καινούργιος φορέας; Δεν υπήρχαν άλλοι ανάλογοι φορείς; Δεν μπορούσατε να ενταχθείτε σε κάποιον άλλο σύλλογο;
Εν πρώτοις δεν υπήρχε τέτοιος φορέας με αναφορά σε ολόκληρο το Πήλιο. Δεν είναι όμως μόνον αυτό. Ακόμη κι αν επιλέγαμε μια αυστηρά τοπική συσσωμάτωση, ας πούμε σε ένα χωριό, οι υπάρχοντες σύλλογοι έχουν ο καθένας την τάξη του, τις συνήθειές του και το έργο του. Όσο μπορώ να καταλάβω, οι δικές μας επιλογές και οι δικοί μας σκοποί κινούνται σε διαφορετικό πλαίσιο. Δίνουμε έμφαση, όπως φαίνεται και από την επωνυμία μας, στα γράμματα και τις τέχνες. Και είμαι βέβαιος ότι δεν επικαλύπτουμε τη δράση κάποιου άλλου. Υπό την έννοια αυτή, με την ίδρυση ενός νέου φορέα αποφύγαμε, νομίζω, παρερμηνείες και παρεξηγήσεις, ότι π.χ. θα εισαγάγαμε «καινά δαιμόνια» στον δικό τους χώρο κ.λπ. Κινηθήκαμε μόνοι μας, λοιπόν, και από σεβασμό στους παλιότερους συλλόγους, τους οποίους εκτιμούμε και το έργο των οποίων παρακολουθούμε με πολύ ενδιαφέρον.
Τελικά όλοι έχουν θέση κάτω από τον ήλιο. Και είμαστε ανοιχτοί σε συνεργασίες και συμπράξεις. Το ζητούμενο είναι να παράγεται έργο. Και όλοι μας, ζώντας σ’ αυτό το ευλογημένο μέρος άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο, άλλος μόνιμα, έχουμε μόνο τη διάθεση να συμβάλουμε κατά το δυνατό στην προκοπή του στους τομείς των δικών μας ενδιαφερόντων.
Πείτε μας τώρα παρακαλώ τι οργανώνετε για το 2021;
Η κεντρική εκδήλωση που ετοιμάζουμε είναι ένα Διεθνές Επιστημονικό Συμπόσιο με θέμα «Πηλιορείτες λόγιοι του Νεοελληνικού Διαφωτισμού». Οι εργασίες θα ξεκινήσουν και θα διεξαχθούν στη Ζαγορά (23.7.21) και θα συνεχιστούν και θα ολοκληρωθούν στις Μηλιές (24.7.21). Σκοπός του συμποσίου είναι να αναδείξει την πνευματική συμβολή και να δώσει την ευκαιρία για νέες προσεγγίσεις ειδικά στο έργο των Πηλιορειτών λογίων του Διαφωτισμού, του Πατριάρχη Καλλινίκου Γ’, των Δημητριέων Γρηγορίου Κωνσταντά, Δανιήλ Φιλιππίδη και του Ανθίμου Γαζή, αλλά και του Ιωάννη Πρίγκου (που ως γνωστόν δεν είχε λάβει εγκύκλια μόρφωση), όλων τους εμβληματικών μορφών της εποχής τους. Η εταιρία μας ζήτησε από τον ακαδημαϊκό κ. Πασχάλη Κιτρομηλίδη να έχει την επιστημονική εποπτεία του εγχειρήματος. Μας έκανε την τιμή να δεχθεί και έτσι προχωρούμε σε στενή συνεργασία μαζί του. Μεταξύ των προσκεκλημένων που αποδέχθηκαν την πρόσκληση και μας γνώρισαν τα θέματά τους είναι οι Peter Mackridge (Οξφόρδη), Αγαμέμνων Τσελίκας (ΜΙΕΤ), Αλεξάνδρα Σφοίνη (ΕΙΕ-Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών), Daniel Koster (Πανεπιστήμιο Άμστερνταμ), Tudor Dinu, Mihai Tipau, Claudiu Turcitu (Βουκουρέστι), Γρηγόρης Καραφύλλης (ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων), Σοφία Ματθαίου (ΕΙΕ), π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός (Κέρκυρα). Το λεπτομερές πρόγραμμα με τις περιλήψεις των εισηγήσεων των προσκεκλημένων μας θα ανακοινωθεί έγκαιρα.
Επίσης σχεδιάζουμε μία ακόμη, ευρύτερη ως προς το αντικείμενο, εκδήλωση (μάλλον ημερίδα ή διημερίδα) με ομιλίες εγκρίτων επιστημόνων για περισσότερα ειδικά θέματα που αφορούν στο Πήλιο κατά την προεπαναστατική ή την επαναστατική περίοδο, για την επανάσταση που έγινε αργότερα στο Πήλιο κ.λπ. Είμαστε στη διαδικασία διερευνήσεων για τους κατάλληλους ομιλητές, ώστε να καταστρωθεί το ακριβές πρόγραμμα. Η εκδήλωση τοποθετείται μεταξύ Αυγούστου και Σεπτεμβρίου 2021, πιθανότατα στις Μηλιές ή/και στην Τσαγκαράδα.
Ο προγραμματισμός μας περιλαμβάνει, τέλος, μία εκδήλωση, στην οποία η ηθοποιός και μέλος μας κ. Υβόννη Μαλτέζου και ο συνεργάτης της κ. Γιώργος Μπινιάρης θα διαβάσουν 4 κείμενα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και επίσης θα ακουστούν 4 τραγούδια επαναστατικής πνοής. Η επιλογή του ερμηνευτή/της ερμηνεύτριας γίνεται αυτήν την περίοδο. Και η εκδήλωση αυτή θα διεξαχθεί το καλοκαίρι του 2021, ίσως σε δύο μέρη του Πηλίου.
Φυσικά δεν πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κάποιων ακόμη εκδηλώσεων μικρότερης εμβέλειας. Και βέβαια σχεδιάζουμε σειρά εκδηλώσεων και δράσεων για μετά το 2021. Λεπτομέρειες θα μπορεί να δει κανείς στην ιστοσελίδα μας, που θα ενημερωθεί έγκαιρα.
Τι θα θέλατε να κρατήσουν οι αναγνώστες αυτής της συνέντευξης;
Ας κρατήσουν μια προτροπή: Να μας στείλουν προτάσεις και ιδέες για εκδηλώσεις και δράσεις και, αν τους ενδιαφέρει, ας ζητήσουν να γίνουν μέλη της εταιρίας. Όλα αυτά μπορούν να γίνουν είτε στο e-mail μας [email protected] είτε μέσω της ιστοσελίδας μας www.peleassociety.com.