Της Άννας Μαρίας Κουτσιρίμπα – Σεμιλιέτωφ,
φιλολόγου – συγγραφέα*
Η Ρώμη είναι η πρωτεύουσα της Ιταλίας, της περιφέρειας Λάτσιο και η μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Βρίσκεται στο κεντροδυτικό τμήμα της ιταλικής χερσονήσου κατά μήκους του Τίβερη ποταμού και εντός του ποταμού βρίσκεται το νησάκι Τιβερίνα. Ιδρύθηκε σύμφωνα με την παράδοση το 753 π.Χ. από τον Ρωμύλο, ο οποίος σκότωσε τον δίδυμο αδελφό του Ρέμο και έγινε βασιλιάς της. Σύμφωνα με άλλο μύθο ο Αινείας είναι ο ιδρυτής της. Αρχαιολογικά ευρήματα πάντως επιβεβαιώνουν πως υπήρξαν οικισμοί στην περιοχή από τον 8ο αιώνα π.Χ. Ήταν η πρωτεύουσα του Ρωμαϊκού Βασιλείου, της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας και της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το ιστορικό της κέντρο, ένας απέραντος αρχαιολογικός χώρος, είναι χτισμένο στην ανατολική όχθη του Τίβερη πάνω σε επτά λόφους και περιλαμβάνεται στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Με τη μετάβαση στον Χριστιανισμό καθιερώθηκε ως η έδρα της Καθολικής Εκκλησίας. Με την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας η πόλη παρακμάζει και κατά την περίοδο της Αναγέννησης γνωρίζει ανάπτυξη πολιτιστική και καλλιτεχνική λόγω της παρουσίας του Πάπα, αφού αποτελεί την καρδιά του Καθολικισμού και είναι η μόνη πόλη παγκοσμίως που φιλοξενεί ένα ολόκληρο κράτος, το κράτος του Βατικανού και για αυτό συχνά ορίζεται και ως πρωτεύουσα και των δυο κρατών. Το 1871 γίνεται η πρωτεύουσα της ενοποιημένης Ιταλίας και μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου η πόλη αρχίζει να αναπτύσσεται πληθυσμιακά και οικονομικά.
Το διεθνές αεροδρόμιό της Λεονάρντο ντα Βίντσι ή ως γνωστόν Φιουμιτσίνο, είναι το μεγαλύτερο σε κίνηση αεροδρόμιο της χώρας. Διαθέτει και το Τσιαμπίνο, ένα μικρότερο και η πόλη αποτελεί σημαντικό κόμβο των ιταλικών σιδηροδρόμων. Είναι μαγευτική όσες φορές κι αν της επισκεφτεί κανείς, δε τη βαριέται ποτέ. Προσωπικά την έχω επισκεφτεί τρεις φορές και κάθε φορά θέλεις να πηγαίνεις και πάλι στα ίδια μνημεία, στις ίδιες πλατείες, αλλά πάντα ανακαλύπτεις και καινούργια πράγματα. Πιστεύω πως δίκαια χαρακτηρίζεται ως η «αιώνια πόλη».
Περνάμε από τα Αυρηλιανά Τείχη που χτίστηκαν τον 3ο αιώνα π.Χ. με μήκος 19 χιλιόμετρα, από τα οποία σήμερα σώζονται τα 12,5 για να βρεθούμε στο ιστορικό κέντρο της Αρχαίας Ρώμης.
Θα αρχίσουμε την περιήγησή μας από το διάσημο Κολοσσαίο, το σήμα κατατεθέν της πόλης, το λεγόμενο Φλάβιο Αμφιθέατρο της Αρχαίας Ρώμης. Ονομάζεται αμφιθέατρο, γιατί προκύπτει από την ένωση δύο θεάτρων, που όπως γνωρίζουμε στην Αρχαία Ελλάδα αποτελούνταν από σειρές καθισμάτων σε ημικύκλιο και μπροστά η ορχήστρα, όπου παρίσταται ο χορός. Βρίσκεται στα Νοτιοανατολικά της Ρωμαϊκής Αγοράς. Οι εργασίες του άρχισαν το 72 μ.Χ. την εποχή του Βεσπασιανού και ολοκληρώθηκαν το 80 μ.Χ., όταν αυτοκράτορας ήταν ο Τίτος. Τα εγκαίνια διήρκησαν 100 μέρες και σφαγιάστηκαν πέντε χιλιάδες άγρια ζώα προς τέρψη των Ρωμαίων! Το όνομά του το οφείλει στο κολοσσιαίο χάλκινο άγαλμα του Νέρωνα που βρισκόταν στην περιοχή ύψους 35 μέτρων. Οι διαστάσεις του τεράστιες, 156 με 188 μέτρα και ύψος που αγγίζει τα 57 μέτρα, με τέσσερις ορόφους, από τους οποίους οι τρεις πρώτοι έφεραν αψίδες. Ο αυτοκράτορας και οι αξιωματούχοι παρακολουθούσαν από τις κάτω κερκίδες, στη δεύτερη σειρά οι αριστοκρατικές οικογένειες, ο λαός στην τρίτη, ενώ ο τέταρτος προοριζόταν για τις γυναίκες και τις κατώτερες τάξεις και έφερε 40 παράθυρα. Οι θεατές ήταν εκείνοι που είχαν στα χέρια τους την τύχη των αντιπάλων. Όταν ένας πληγωμένος ζητούσε έλεος και εκείνοι τον λυπόταν, σήκωναν τα μαντήλια τους και ο αυτοκράτορας του χάριζε τη ζωή, αν όμως έκαναν την κίνηση με τον αντίχειρα προς τα κάτω, τότε επιζητούσαν τον θάνατό του. Τεράστια και η χωρητικότητά του. Μπορούσε να χωρέσει 65.000 θεατές. Διέθετε 80 εισόδους, από τις οποίες οι τέσσερις ήταν για τους Ρωμαίους άρχοντες. Με τόσο μεγάλο αριθμό εισόδων όπως καταλαβαίνουμε μπορούσε να γεμίσει και να αδειάσει μέσα σε λίγα λεπτά. Προκαλεί τον θαυμασμό μας καθώς το παρατηρούμε εξωτερικά, θα πραγματοποιήσουμε τον γύρο του και θα περάσουμε στο εσωτερικό του, που ήταν χωρισμένο σε κερκίδες. Για την προστασία των θεατών υπήρχε ένα παραπέτασμα που διακρίνουμε τα στηρίγματά του. Στα υπόγεια βρίσκονταν τα κλουβιά με τα ζώα, αλλά και οι αίθουσες όπου κρατούνταν οι μελλοθάνατοι που θα αγωνίζονταν κατά τις μονομαχίες. Παρατηρούμε τον χώρο από τον οποίο παρακολουθούσαν οι αυτοκράτορες και οι αυλικοί, καθώς και τις δυο πύλες από όπου οι μονομάχοι εισέρχονταν στην αρένα μέχρι θανάτου. Οι αγώνες διοργανώνονταν από τους ίδιους τους αυτοκράτορες και σκοπό είχαν να αυξήσουν τη δημοτικότητά τους. Σήμερα το ωραιότερο και επιβλητικό αμφιθέατρο του ρωμαϊκού κόσμου αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της Ρώμης.
Μεταξύ του Κολοσσαίου και του Παλατίνου λόφου υψώνεται η Αψίδα του Κωνσταντίνου, που ανεγέρθηκε το 315 από τη Ρωμαϊκή Σύγκλητο για να θυμίζει τη μεγάλη νίκη του Κωνσταντίνου Α’ κατά του Μαξέντιου. Αψίδα θριαμβική και εντυπωσιακή, αποτελείται από ανάγλυφες παραστάσεις και πολλά διακοσμητικά στοιχεία που είναι δημιουργίες και συμπλέγματα από την εποχή του Τραϊανού, του Ανδριανού και του Μάρκου Αυρηλίου. Έχει ύψος 21 μέτρα και μήκος 26, τρία τόξα και επιγραφές, μία από τις οποίες γράφει Ελευθερωτής της πόλης, ιδρυτής της ειρήνης.
Συνεχίζεται…
*Οι φωτογραφίες είναι του Μιλτιάδη και του Γιώργου Σεμιλιέτωφ.