Et quid amabo nisi quod aenigma est… / Και τι άλλο να αγαπήσω παρά το αίνιγμα… είναι ο τίτλος ενός πρώιμου έργου [1911] – αυτοπροσωπογραφίας του Τζόρτζιο Ντε Κίρικο που αναγράφεται από τον ίδιο στο κάδρο του.
Του παγκόσμιου ζωγράφου, του «μεγάλου Βολιώτη μεταφυσικού» που γεννήθηκε «… μια αποπνικτική μέρα του Ιουλίου στοn Βόλο (10/7/1888)… πρωτεύουσα της Θεσσαλίας που τα κεριά λιώνανε στα καντηλέρια, και πάνω από την πολιτεία, λες για να μεγαλώσει τον καύσωνα του καλοκαιριού, φυσούσε ένας φλογισμένος άνεμος που έρχεται από την Αφρική και που οι Έλληνες ονομάζουν λίβα…», όταν μόλις ανέτειλε ως νέα πόλη, στα σπάργανα ακόμη και όπου ο θαυματοποιός πατέρας Evaristo συνέβαλε με το όραμα και το έργο του στη δημιουργία του αστικού της θαύματος.
Με τον τίτλο αυτό και με τον υπότιτλο «Μύηση στο αίνιγμα/Initiating the Ridle» προετοιμάζεται μια μεγάλη έκθεση-αφιέρωμα για τα 135 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου ζωγράφου του 20ού αιώνα, που θα εγκαινιαστεί τη Δευτέρα 17 Ιουλίου στο Κέντρο Τέχνης Τζόρτζιο ντε Κίρικο. Στην έκθεση έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν πολλοί εικαστικοί καλλιτέχνες, που από το 1990, έτος ίδρυσης του Κέντρου, έχουν συμμετάσχει και έχουν παρουσιάσει έργο τους στον κεντρικό εκθεσιακό χώρο της πόλης, αλλά και πολλοί πρωτοεμφανιζόμενοι που πρόσφατα έχουν τελειώσει τις σπουδές τους σε σχολές Καλών Τεχνών.
AENIGMA/ΑΙΝΙΓΜΑ, μια έννοια που επανέρχεται στην υφολογία του και στους τίτλους των έργων του Ντε Κίρικο, κυρίαρχο στοιχείο της αινιγματικής, ονειρικής, φαντασιακής δημιουργίας του, μαζί με άλλες έννοιες, όπως αυτές της άφιξης, της αναχώρησης, της επιστροφής, της μνήμης, του παιδικού βιώματος, των διαχρονικών μύθων του τόπου, έννοιες σχετικές με το ζωτικό ή υπερβατικό χρόνο. Μια έννοια θεμελιώδης, αφού από το «κρυφό», το γρίφο ή το αίνιγμα προκύπτει η αλήθεια. Το αίνιγμα ως μέγιστο μεθοδολογικό εργαλείο, ως αρχή της αναζήτησης και έρευνας στον οιονδήποτε τομέα γνώσης και δημιουργίας.
Τα έργα των καλλιτεχνών δεν αντιγράφουν και δεν είναι άμεσο αποτύπωμα των μορφολογικών στοιχείων της ζωγραφικής του Ντε Κίρικο, αλλά προσεγγίζουν τη βασική έννοια των έργων του. Πρόκειται για μια προσωπική εκδοχή του αινίγματος. Ως «ηθική υποχρέωση», ως παρακαταθήκη, ως δώρο και απότιση τιμής στον μεγάλο ζωγράφο που έγραψε «…γεννήθηκα στη σκιά του Πηλίου και των Κενταύρων, δυο βήματα από την Ιωλκό των Αργοναυτών…», με τα βιώματα της παιδικής ηλικίας και τα πρώτα του σχέδια σε αυτή τη νεοσύστατη πόλη που καθόρισε την καλλιτεχνική του δημιουργία.
Μια έκθεση που έχει προταθεί προ ετών και συζητιέται εδώ και χρόνια, υλοποιείται φέτος ως προσωπική «ηθική υποχρέωση» και ως εορταστικό αφιέρωμα.