«Ακινητοποιημένος» ο Βόλος από το κυκλοφοριακό πρόβλημα που τον ταλανίζει πολλά χρόνια
Θα μπορούσε ποτέ να λειτουργήσει ο Βόλος στο επίπεδο διαχείρισης της κυκλοφορίας όπως μια ευρωπαϊκή και πολιτισμένη πόλη; Θα μπορούσε είναι η απάντηση, αρκεί να το επιθυμεί να σχεδιάσει λύσεις.
Η ευρωπαϊκή εμπειρία που καταγράφηκε στο συνέδριο για τη βιώσιμη κινητικότητα που έληξε χθες Σάββατο, αποδεικνύει ότι ο Βόλος θα μπορούσε να ακολουθήσει το μοντέλο πόλεων της Ιταλίας και της Ισπανίας για να λύσει το κυκλοφοριακό πρόβλημά του, με λύσεις περισσότερο προωθημένες από τις «τρέχουσες».
Η πόλη Girona στην Ισπανία των 127.000 κατοίκων παρουσίασε στο συνέδριο το σχέδιο περιορισμού των αυτοκινήτων στο κέντρο της πόλης, με τον περιορισμό της εισόδου των ΙΧ, τη διαμόρφωση και διαχείριση χώρων για πεζούς και ποδήλατα, αλλά και την πολιτική ενίσχυσης των μέσων μαζικής μεταφοράς μειώνοντας τις τιμές εισιτηρίου των αστικών λεωφορείων για μαθητές και ηλικιωμένους.
Ο Βόλος ταυτίζεται στις …ιδέες και σε περιορισμένα σημεία εφαρμογής με το συγκεκριμένο μοντέλο και προτείνει ενίσχυσή του με συνολικό σχεδιασμό για τη διάθεση εκατοντάδων ποδηλάτων που θα νοικιάζονται με συμβολικό αντίτιμο όπως συμβαίνει στο Ρέτζιο Εμίλια της Βόρειας Ιταλίας. Προτείνει επίσης αλλαγές και βελτιώσεις στο δίκτυο ποδηλατοδρόμων, αλλά και συνεργασία με τα ΚΤΕΛ, δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς για μαζικές μεταφορές υπαλλήλων στις εργασίες τους με λεωφορεία, όπως στην πόλη Varberg της Σουηδίας.
Στη συνάντηση του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Διαπεριφερειακής Συνεργασίας INTERREG IV C / MMOVE με θέμα «Διαχείριση των μετακινήσεων στις Ευρωπαϊκές πόλεις -Αλλάζοντας Πρότυπα Κινητικότητας», αποδείχτηκε ότι ο Βόλος δεν έχει λύσει βασικά του ζητήματα. Δεν έχει λύσει καν προβλήματα που αφορούν την οργάνωσή του και υπονομεύει μόνος του κάθε προσπάθεια.
Όπως έγινε γνωστό, ακόμη και ένα πρόγραμμα αγοράς 200 ποδηλάτων με κοινοτικά κονδύλια, χάθηκε τον Οκτώβριο γιατί οι υπηρεσίες…μπέρδεψαν τις ημερομηνίες κατάθεσης πρότασης για χρηματοδότηση.
Το συνέδριο που έκλεισε τις εργασίες του χθες, διοργάνωσε η Αναπτυξιακή Εταιρεία του Δήμου Βόλου και ο πρόεδρος κ. Δ. Δερβένης τόνισε πως αν κάτι πρέπει να αξιοποιηθεί από την ευρωπαϊκή εμπειρία είναι το γεγονός ότι οι πολίτες έχουν διαφορετικές νοοτροπίες, αλλά ταυτόχρονα έχουν διαφορετικές νοοτροπίες και οι υπηρεσίες που διαχειρίζονται τα ζητήματα της κινητικότητας.
Για παράδειγμα, σε πόλη της Ισπανίας η υπηρεσία που επισκευάζει δρόμους και πεζοδρόμια, επιμελείται του ηλεκτροφωτισμού, αποφαίνεται για την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων και ασχολείται γενικότερα και αποκλειστικά με την ασφάλεια της μετακίνησης των πεζών, είναι μια και ενιαία.
Δεν υπάρχει πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων και τα αιτήματα των πολιτών δεν χάνονται σε γραφειοκρατικούς και υπηρεσιακούς λαβυρίνθους.
Στο συνέδριο έγινε εξέταση πολιτικών βιώσιμης κινητικότητας σε Ευρωπαϊκές πόλεις μικρού και μεσαίου μεγέθους (50.000 – 250.000 κάτοικοι) για τον εντοπισμό επιτυχημένων παραδειγμάτων.
Ο Βόλος δεν αποτέλεσε… παράδειγμα προς μίμηση παρότι η κατασκευή δικτύου ποδηλατοδρόμων κρίθηκε σημαντική απόφαση, αλλά το γεγονός ότι δεν λειτουργεί, λόγω προβληματικής κατασκευής, εκθέτει την πόλη.
Η διαχείριση της κυκλοφορίας και της στάθμευσης, αλλαγές στα μέσα μαζικής μεταφοράς και ευαισθητοποίηση των πολιτών για αλλαγή συμπεριφοράς, είναι τα μεγάλα προβλήματα, αλλά και τα βασικά στοιχήματα του Βόλου.
Στην Ευρώπη
Ο Βόλος συμβαδίζει με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις στα θέματα των πεζοδρομήσεων και της ήπιας κυκλοφορίας στο κέντρο.
Ταυτίζεται επίσης στην υλοποίηση του δικτύου ποδηλατοδρόμων, που χρειάζεται μεγάλες βελτιώσεις και το σχεδιασμό του παραλιακού μετώπου, για την εξασφάλιση νέων χώρων για την ήπια μετακίνηση στην πόλη και την ανεμπόδιστη ροή της κυκλοφορίας στις κεντρικές οδικές αρτηρίες.
Τονίστηκαν ωστόσο στη συνάντηση ιδιαίτερα οι δυσκολίες του σχεδιασμού και της υλοποίησης της στρατηγικής δεδομένων των ιδιαιτεροτήτων της πυκνής δόμησης και των μικτών χρήσεων γης που παρουσιάζει το κέντρο, αλλά και των περιορισμών του εγχειρήματος είτε αυτοί είναι ιδιοκτησιακοί (κομμάτια των βασικών οδικών αρτηριών ανήκουν στο εθνικό δίκτυο), είτε οικονομικοί (λιγοστές χρηματοδοτήσεις παρεμβάσεων από αρμόδια υπουργεία), είτε διαχειριστικοί (ελλιπή μέσα ελέγχου και διατήρησης δράσεων και μέτρων μετά την υλοποίησή τους).
Η πόλη Reggio Emilia (Ιταλία) παρουσίασε το σχεδιασμό της για 140 χιλιόμετρα ποδηλατοδρόμου στην πόλη, την προώθηση του ποδηλάτου για τις μετακινήσεις των μαθητών, αλλά και τις δράσεις για το δανεισμό και τη χρήση δημοτικών ποδηλάτων. Επίσης, παρουσίασε μικρά ηλεκτροκίνητα δημοτικά οχήματα, τα οποία χρησιμοποιούνται στο κέντρο της πόλης για εργασίες του Δήμου ή νοικιάζονται από ιδιώτες με στόχο τη μείωση των ρύπων.
Η περιφέρεια της Marche (Ιταλία) παρουσίασε την εμπειρία του Πέζαρο με τη δημιουργία ενός παρατηρητηρίου αστικών μετακινήσεων με χαρακτήρα μόνιμου θεσμού, το οποίο απαρτίζεται από 40 ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς, με σκοπό την καταγραφή των αναγκών και τη χάραξη πολιτικών για τις μετακινήσεις στο κέντρο της πόλης. Επίσης τις πρωτοβουλίες για μετακίνηση των παιδιών από το σπίτι στο σχολείο με τα πόδια.
Η πόλη Brighton & Hove (Μ. Βρετανία) των 250.000 κατοίκων παρουσίασε την επιτυχημένη συνεργασία του Δήμου με την ιδιωτική εταιρεία Αστικών Λεωφορείων για παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στις μετακινήσεις των κατοίκων, που περιλαμβάνει συστηματική υποστήριξη και διευκόλυνση των λεωφορείων αφενός και παροχή συχνών δρομολογίων, χαμηλών τιμών για καθημερινούς χρήστες και υπηρεσίες ενημέρωσης των χρηστών του αστικού λεωφορείου.
Η πόλη Girona (Ισπανία) των 127.000 κατοίκων παρουσίασε το σχέδιο περιορισμού των αυτοκινήτων στο κέντρο της πόλης, με τον περιορισμό της εισόδου των ΙΧ, τη διαμόρφωση και διαχείριση χώρων για πεζούς και ποδήλατα, αλλά και την πολιτική ενίσχυσης των μέσων μαζικής μεταφοράς μειώνοντας τις τιμές εισιτηρίου των αστικών λεωφορείων για μαθητές και ηλικιωμένους.
Η πόλη Ulm (Γερμανία) των 120.000 κατοίκων παρουσίασε την εμπειρία της σχετικά με θέματα δημόσιου διαλόγου και συμμετοχής των πολιτών στο σχεδιασμό αστικών αναπλάσεων, με σκοπό τη δημιουργία ελεύθερου δημόσιου χώρου, αλλά και με θέματα κατασκευής και επέκτασης των γραμμών του ήδη υπάρχοντος συστήματος τραμ.
Η πόλη Varberg (Σουηδία) των 60.000 κατοίκων παρουσίασε μια επιτυχημένη καμπάνια προώθησης της χρήσης του ποδηλάτου από τους μαθητές και τους γονείς τους έναντι του αυτοκινήτου, ενώ επίσης παρείχε λεπτομέρειες για το σχέδιο «Υγεία και Ποδήλατο», στο οποίο ενθάρρυναν κατοίκους και εργαζόμενους στην πόλη να χρησιμοποιούν το ποδήλατο (παρέχοντας όλο τον εξοπλισμό) και συνδυάζοντάς το με θέματα ελέγχου και καταγραφής της κατάστασης υγείας τους.
Η πόλη Mοlndal (Σουηδία) των 60.000 κατοίκων παρουσίασε μια έρευνα και δράσεις για την αλλαγή συμπεριφοράς στις μετακινήσεις, ειδικά όσον εργάζονται εκτός πόλης, ώστε να μειωθεί 10% η χρήση του αυτοκινήτου, αλλά και μια καμπάνια χρήσης του ποδηλάτου για το 70% των εργάσιμων ημερών επί 6 μήνες, με τη χρήση οικονομικών και όχι μόνο κινήτρων.
Η πόλη Razlog (Βουλγαρία) παρουσίασε τα βήματά της προς την υλοποίηση του γενικού σχεδίου οργάνωσης της κυκλοφορίας στην πόλη, το οποίο στοχεύει στην καλύτερη σήμανση των οδών, στν δημιουργία χώρων για τους πεζούς, σε περιορισμούς στην κίνηση των οχημάτων, αλλά και στην δημιουργία συστήματος ελεγχόμενης στάθμευσης στο κέντρο της πόλης.
Η πόλη Brasov (Ρουμανία) παρουσίασε το σχέδιο για τη δημιουργία κλειστού συστήματος παρακολούθησης σε μέσα μαζικής μεταφοράς με σκοπό την πάταξη του εγκλήματος στα αστικά λεωφορεία.
Κατερίνα Τασσοπούλου