Παγκοσμίως τη γνώση μας για τη βελτίωση των στρατηγικών ανάνηψης αλλάζει μία νέα εφαρμογή από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης της Νέας Ζηλανδίας, σχετικά με την τεχνική απινίδωσης DSED, που προσφέρει δύο διαδοχικά σοκ στην καρδιά, χρησιμοποιώντας δύο απινιδωτές, με τα ηλεκτρόδια να είναι πλέον τέσσερα. Τα δύο τοποθετούνται όπως στη στάνταρ μέθοδο και τα άλλα δύο κοντά στο κέντρο του στήθους και την πλάτη.
Τα δεδομένα από τα πληρώματα των ασθενοφόρων στη Νέα Ζηλανδία, μεταξύ 2020 και 2023, δείχνουν πως θα μπορούσαν να ωφεληθούν από τη νέα μέθοδο 1.390 άνθρωποι, των οποίων το ποσοστό επιβίωσης σήμερα είναι μόνο 14%. Το National Ambulance Sector Clinical Working Group της χώρας εκπαίδευσε το υγειονομικό προσωπικό και αναβάθμισε τις οδηγίες, με τα ασθενοφόρα να διαθέτουν πλέον δύο απινιδωτές.
Μία πρόσφατη δοκιμή στον Καναδά συνέκρινε το DSED με τη στάνταρ απινίδωση και από τους 261 ασθενείς επιβίωσε το 30,4% σε σχέση με το 13,3% του στάνταρ πρωτοκόλλου.
Η «Θ» επικοινώνησε με ανθρώπους του τομέα υγείας για τη νέα αυτή μέθοδο, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν προς το παρόν περισσότερες πληροφορίες για το θέμα αυτό.
Όπως εξήγησε ο διευθυντής του ΕΚΑΒ Θεσσαλίας, Κωνσταντίνος Σταμνάς, «ο στάνταρ απινιδωτής έχει ένα ηλεκτρόδιο που τοποθετείται κάτω από την αριστερή μασχάλη κι ένα ηλεκτρόδιο κάτω από τη δεξιά κλείδα. Με τη νέα αυτή μέθοδο, θα χρησιμοποιηθούν δύο απινιδωτές με άλλα δύο ηλεκτρόδια, το ένα πάνω και ελαφρώς αριστερά στο κέντρο του στήθους και το άλλο αντιδιαμετρικά στην ίδια θέση πίσω στην πλάτη. Σύμφωνα με τη στάνταρ μέθοδο το 20% των περιστατικών δεν ανταποκρίνεται, ενώ με τα έξτρα ηλεκτρόδια προσφέρεται η δυνατότητα να αυξηθούν τα ποσοστά να σώσουμε έναν άνθρωπο». Ο κ. Σταμνάς εξήγησε ότι με τη νέα τεχνική αλλάζει παγκοσμίως η γνώση και βελτιώνεται η στρατηγική ανάνηψης.
Βέβαια αυτό έγκειται και στη βούληση των αρμοδίων να προμηθεύσουν τα ΕΚΑΒ με επιπλέον απινιδωτές και σύγχρονα μηχανήματα προκειμένου να ανταποκρίνονται ακόμη πιο γρήγορα στα περιστατικά.
ΚΑΡΠΑ – Απινίδωση – Ποσοστά
Από την πλευρά του ο Χάρης Παπαμαρκάκης, πιστοποιημένος Εκπαιδευτής Α’ Βοηθειών & Τραυματολογίας και διευθυντής εκπαίδευσης της Ε.Ο.Δ Μαγνησίας, σχετικά ερωτηθείς, εξήγησε ότι «η σημαντικότητα της απινίδωσης είναι αδιαπραγμάτευτη και στόχος μας είναι να επανεκκινήσουμε την καρδιακή λειτουργία το συντομότερο δυνατό, με σκοπό να επαναφέρουμε την άμεση κυκλοφορία του αίματος και κατ’ επέκταση την οξυγόνωση όλων των ιστών και των ζωτικών οργάνων του οργανισμού, αλλά κυρίως του εγκεφάλου. Σε μία καρδιακή ανακοπή η καρδιά θα βρίσκεται ή σε μία λειτουργία χαώδους αρρυθμίας (ινιδισμός) ή σε ασυστολία ή σε ΑΗΔ, κατά την οποία δεν δύναται ούτε να πάρει ούτε να στείλει αίμα, με αποτέλεσμα να μην έχουμε κυκλοφορία και φυσικά ούτε οξυγόνωση του εγκεφάλου. Στην περίπτωση που βρίσκεται σε ινιδισμό, τότε ο απινιδωτής δύναται να την επαναφέρει με πιθανότητες που σε περιπτώσεις μπορούν να αγγίξουν και το 60%».
Συνεχίζοντας ο κ. Παπαμαρκάκης επισημαίνει ότι μετά από τέσσερα λεπτά χωρίς οξυγόνο στον εγκέφαλο ξεκινούν οι μόνιμες εγκεφαλικές βλάβες και στα 10 λεπτά έχουμε πλήρη εγκεφαλική νέκρωση, γιατί τα εγκεφαλικά κύτταρα είναι κύτταρα που δεν αναπλάθονται.
«Για την αντιμετώπιση μιας τέτοιας κατάστασης θα πρέπει να ξεκινήσουμε άμεσα ΚΑΡΠΑ για να προκαλέσουμε μηχανικά την κυκλοφορία και κατ’ επέκταση την οξυγόνωση, δηλαδή να κάνουμε αυτό που η καρδιά θα έπρεπε να το κάνει μόνη της, αλλά πλέον για κάποιο λόγο έχει σταματήσει η αυτόματη λειτουργία της» τονίζει ο κ. Παπαμαρκάκης και συνεχίζει: «Η πιθανότητα της ανάνηψης μόνο με την ΚΑΡΠΑ δεν ξεπερνά το 5%, βέβαια είναι πολύ σημαντική, διότι διατηρούμε οξυγονωμένο τον εγκέφαλο, αλλά είναι λιγότερο από 5%. Με την απινίδωση ειδικά αν είναι στο 1ο – 2ο λεπτό οι πιθανότητες δύναται να αγγίξουν ακόμη και το 60%. Ουσιαστικά με την απινίδωση, αυτό που προσπαθούμε να επιτύχουμε, είναι να θέσουμε σε λειτουργία τον φλεβόκομβο, που είναι ο «φυσικός βηματοδότης», με σκοπό να ξεκινήσει η σύσπαση των κοιλιών του καρδιακού μυός και η εξώθηση του αίματος για να προκληθεί η κυκλοφορία και κατ’ επέκταση η μεταφορά του οξυγόνου σε όλο τον οργανισμό. Μέχρι σήμερα είχαμε την απινίδωση με έναν απινιδωτή, την απλή απινίδωση, με την οποία είχαμε ποσοστό επιβίωσης από 13,3% έως και 19%, ανάλογα με τη βαρύτητα του περιστατικού».
Σχολιάζοντας τη νέα έρευνα από τη Νέα Ζηλανδία, ο κ. Παπαμαρκάκης διευκρινίζει ότι αυτή την έρευνα δεν την έχει ενστερνιστεί ακόμη το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Αναζωογόνησης και όπως είπε «μιλάμε για την τεχνική DSED με διπλό απινιδωτή και τέσσερα ηλεκτρόδια στο σώμα του ασθενή. Με τη νέα μέθοδο DSED, το ποσοστό επιβίωσης αυξάνεται από το 13,3 στο 30,4/%, ακόμη και σε δύσκολες περιπτώσεις καρδιακών ανακοπών, δηλαδή μιλάμε για αύξηση πάνω από 20%.
Η τεχνική μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανά πάσα ώρα, μένει μόνο να ενταχθεί στα επίσημα πρωτόκολλα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αναζωογόνησης τα οποία ακολουθούνε η Ε.Ε. και κατ’ επέκταση και η Ελλάδα και να αποσταλεί και η επίσημη σχετική οδηγία».
Όσον αφορά στην Ε.Ο.Δ Μαγνησίας κι από τη στιγμή που η Ε.Ε. θα δώσει το πράσινο φως και ενταχθεί στα πρωτόκολλα, ο κ. Παπαμαρκάκης συμπληρώνει ότι «θα θέλαμε πολύ να εκπαιδεύσουμε τους διασώστες μας και να χρησιμοποιείται επιχειρησιακά κι ελπίζουμε να τα καταφέρουμε αναλογιζόμενοι πάντα ότι το κόστος των απινιδωτών, αλλά και των αναλώσιμων ηλεκτροδίων, είναι κόστος δυσβάσταχτο το οποίο επιβαρύνονται αποκλειστικά οι εθελοντικές ομάδες κάνοντας το καλύτερο δυνατό προκειμένου να προστατεύσουν την ανθρώπινη ζωή που είναι το ύψιστο αγαθό όλων».