Του Βασίλη Καλλία,
παιδαγωγού κυκλοφορίας – εκπαιδευτή οδηγών
Ας ξεκινήσω το άρθρο μου με αναφορά σε εκείνες τις γυναίκες που έμειναν στην ιστορία, συμβάλλοντας τα μέγιστα, για να απολαμβάνουμε όλοι εμείς οι σύγχρονοι, άνδρες και γυναίκες, ασφαλέστερα οδηγικά χιλιόμετρα: Ο υαλοκαθαριστήρας εφευρέθηκε από τη Mary Andersen το 1903 . Κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στη Νέα Υόρκη σκέφτηκε την ιδέα να εφεύρει έναν μοχλό μέσα στο αυτοκίνητο που κινούσε ένα λαστιχένιο ραβδί έξω από το παρμπρίζ . Η εφεύρεσή της κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για 17 χρόνια αλλά χωρίς επιτυχία. Το 1922 η Cadillac τοποθέτησε υαλοκαθαριστήρες σε όλα τα αυτοκίνητά της. Ας μάθουμε επίσης ότι τη λευκή γραμμή που χωρίζει – οριοθετεί τα ρεύματα κυκλοφορίας επινοήθηκε το 1917 από μια γυναίκα, την Τζουν Μακ Κάρολ, η οποία έφυγε από τον δρόμο εξαιτίας ενός φορτηγού. Σκέφτηκε απλά και εφευρετικά ότι αν υπήρχε μια λευκή γραμμή στη μέση του δρόμου , το φορτηγό δεν θα είχε ξεπεράσει τη λωρίδα του και τίποτα δυσάρεστο δεν θα είχε συμβεί! Όλοι μαζί τώρα ας μνημονεύσουμε και ας ευχαριστήσουμε την Florence Lawrence που, το 1917, ανακάλυψε τη «νοηματική γλώσσα» του δρόμου, τους δείκτες αλλαγής κατεύθυνσης. Ειδικότερα, είχε κατασκευάσει έναν αυτόματο βραχίονα σηματοδότησης στο αυτοκίνητό της, χειριζόμενη έναν μοχλό πίσω από το τιμόνι. Αυτή είναι η γέννηση των φλας! Είναι λυπηρό αγαπητοί αναγνώστες, να χρειάζεται να αντιπαραθέσεις ιστορικά καταγεγραμμένα γεγονότα – επιχειρήματα για να αντικρούσεις στερεότυπα τόσων ετών. Με ανατροφοδότες όλους εμάς τους άντρες, με τους σεξιστικούς «τίτλους ιδιοκτησίας» ασφάλτινων εδαφών, αλλά και με την προσαρμοστικότητα πολλές φορές των γυναικών. Μια προσαρμοστικότητα που δεν πρέπει να κάνει εντύπωση αφού στηρίζεται κυρίως στην ευφυία της γυναίκας. Πολλές φορές μας ρωτάνε εμάς τους εκπαιδευτές: «Ποιοι είναι οι καλύτεροι οδηγοί, οι άντρες ή οι γυναίκες;». Θα σας απαντήσω σαν να μου κάνατε εσείς αυτή την ερώτηση. Δεν ξέρω τι θα απογίνει ο κάθε ένας από σας όταν τελειώσει με επιτυχία από τη σχολή οδηγών.
Όμως, προσωπική μου γνώμη είναι ότι ο καλύτερος υποψήφιος οδηγός – μαθητής ( προσοχή σε αυτό που βιώνω τα τελευταία χρόνια), είναι γένους θηλυκού. Πιο δεκτική στην πληροφορία και στην παρατήρηση, ίσως λιγότερο δεξιοτέχνης (αν και δεν καλείσαι να συμμετάσχεις σε τσίρκο) αλλά με διάθεση να συμφιλιωθεί με τα ανθρώπινα – για όλους όρια, να προβληματιστεί και στο τέλος να αυτοεξελιχθεί. Πάντα λέω στους μαθητές μου το παρακάτω και το μοιράζομαι μαζί σας γιατί είναι σημαντικό: «Μπορώ… ότι δεν μπορώ». Δηλαδή έχω αποκτήσει την αυτογνωσία του «καταλαβαίνω» – δέχομαι ότι αυτό δεν μπορώ να το κάνω (ακόμα, ίσως αργότερα, ίσως κανείς). Αντιθέτως, ο άντρας υποψήφιος πολλές φορές έρχεται με τον αέρα του νικητή στο PlayStation. «Μπουνταλάς» στην απορρόφηση της πληροφορίας και συνήθως με παντελή έλλειψη πείσματος στο κυνήγι της εξέλιξης – επιτυχίας. Πολλές φορές έρχεται με τον αέρα ότι δεν χρειάζεται να αποδείξει κάτι αφού… άντρας είναι θα το πάρει, θα οδηγήσει, κυκλοφορεί έτσι και αλλιώς στο DNA του (ας σημειωθεί ότι πλειοψηφία των απορριφθέντων μαθητών μου στις θεωρητικές εξετάσεις είναι αγόρια). Το κοριτσάκι μας λοιπόν, ή η σύζυγος που για κάποιους ήρθαν στην γη μόνο για να εύχονται παγκόσμια ειρήνη, πρέπει να παλέψει για να πείσει τον μπαμπά ή τον σύζυγο ότι μπορεί να της εμπιστευτεί την έως τώρα τετράτροχη «προέκτασή» του. Για αποφυγή παρεξηγήσεων, τα παραπάνω συμπεράσματα είναι προσωπικά . Έχουν φιλτραριστεί και μεστώσει μετά από αρκετούς υποψήφιους σε μαθήματα με εντάσεις – ενστάσεις και μπόλικη αρχική αμφισβήτηση πριν γίνουν βίωμα με σημαία τη λογική. (θεωρούμαι και το ξέρω, αρκετά αυστηρός εκπαιδευτής, που αν είχα σύμβουλο μάρκετινγκ θα μου έβαζε μηδέν. Ας είναι μόνο εκεί το ρίσκο) . Επομένως πολύ πιθανό οι απόψεις μου να μην υιοθετούνται από όλους τους συναδέλφους. Τι γίνεται όμως όταν φτάνει η ώρα ο καλός μου μαθητής να αυτονομηθεί οδηγικά και να βρεθεί μόνος στο χάος και στην ψυχρή αντισυναδελφική συμπεριφορά των υπόλοιπων οδηγών; Αρχικά, θα ακολουθήσει τις συμβουλές του εκπαιδευτή του και θα προσπαθήσει να αντιμετωπίσει τις αντιξοότητες. Θα δυσκολευτεί αρκετά, θα τις απομυθοποιήσει, θα τις θεωρήσει γραφικές, καθώς θα έρχονται σε αντίθεση με την πεπατημένη συνταγή για επιβίωση στην άσφαλτο. Αυτό, ένα γυναικείο μυαλό, ώριμο και για αυτό περισσότερο ευαισθητοποιημένο και προνοητικό, μπορεί να το καταλάβει και να το αποδεχτεί και σε καμία περίπτωση δεν θα το κάνει άμεσα πράξη. Δεν θα υποσχεθεί ταξίδι με φίλους, βουνά και θάλασσες επειδή χθες αποκτήθηκε το δίπλωμα οδήγησης. Θα φερθεί συντηρητικά ή μάλλον καλύτερα… έξυπνα. Θα επιλέξει μια μέρα με μειωμένη κυκλοφορία. Θα μπει στο αυτοκίνητο. Θα κάνει αρχικά ένα τετράγωνο γύρω από το σπίτι της. Έπειτα θα ανατροφοδοτήσει τη σκέψη της αξιολογώντας το αποτέλεσμα και είτε θα επαναλάβει το ίδιο τετράγωνο είτε θα θεωρήσει ότι πρέπει να πάει λίγο παραπέρα . Δεν θα πέσει σε τοίχους σπιτιών αγαπητέ, μη φοβάσαι. Τοίχοι θα πέσουν σίγουρα, αλλά θα είναι εκείνοι των στερεότυπων που δεν δημιουργήσαμε εμείς οι άντρες του τώρα, αλλά ζούμε και βολευόμαστε με αυτά (βάζω και τον εαυτό μου μέσα και χωρίς να κουραστώ και πολύ μου έρχονται στο μυαλό δυο τρία πρόσφατα). Στερεότυπα που θα τα επιτρέψουμε να αναδυθούν με την παραμικρή αφορμή.
Σε συζητήσεις, συνευρέσεις οικογενειακές, φιλικά τραπέζια… και καλά καλαμπουρίζοντας. Το 1993 πήρα το δίπλωμα οδήγησης. Έπεισα τον πατέρα μου ότι πρέπει να μου δώσει το αυτοκίνητο γιατί ο Γιάννης, ο Πάνος και ο Κώστας με την απόκτηση του διπλώματος, αμέσως οδήγησαν. Πάντως απέφυγα να του αναφέρω ότι και η Χριστίνα, η Μαρία και η Κατερίνα, συμμαθήτριες και φίλες μου, οδήγησαν κατευθείαν το αυτοκίνητο της οικογένειας. Μετά από μερικές μέρες βρέθηκα και εγώ στον δρόμο. Όλα πήγαιναν καλά. Θα έλεγα πολύ καλά! Τόσο καλά που την «ψώνισα», θεωρώντας τον εαυτό μου έναν από τους καλύτερους οδηγούς του κόσμου. «Ψωνισμένος» και ονειροπαρμένος ήμουν και εκείνο το βράδυ, πριν χρόνια, όταν στα φανάρια σταμάτησε δίπλα μου εκείνη η απόλυτη ύπαρξη με το peugeot 106 rallye σε λευκό χρώμα. Της χαμογελώ και της πετάω τον απόλυτο κουλ χαιρετισμό «γειά», αρρενωπό και γλυκό συνάμα, που έχω δώσει στη ζωή μου. Μου χαμογελά και αυτή, μου λέει γήινα και προσγειωμένα γειά και συνεχίζει προσθέτοντας: «Οδηγείς για πολλή ώρα χωρίς φώτα. Το έχω πάθει και εγώ μια φορά, ο φωτισμός της πόλης σε ξεγελά. Τα λέμε».