Η Αγγελική Θάνου του Γεωργίου και της Μαρίας γεννήθηκε στα Κανάλια της Μαγνησίας και κατοικεί στον Βόλο. Υπηρέτησε την Προσχολική Εκπαίδευση ως νηπιαγωγός και ως σχολική σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής στη Μαγνησία και τις Κυκλάδες. Είναι διδάκτωρ του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Αφότου έχει αφυπηρετήσει ασχολείται συστηματικά με τη συγγραφή και την έρευνα. Δεκατρία βιβλία φέρουν το όνομά της. Το βιβλίο της με τον τίτλο «Ποιήματα – Σχήματα» με εικονογράφηση του Βολιώτη ζωγράφου Δημήτρη Μοράρου από τις εκδόσεις Πηγή μπήκε στη χρυσή λίστα 2019 του εκπαιδευτικού portal ELNIPLLEX.COM. Έχει μια κόρη και έναν γιο και τη μεγάλη χαρά να καμαρώνει τέσσερις εγγονές. Είναι ιδρυτικό μέλος της διαδικτυακής ομάδας «Πρωτοβουλία για την ανάδειξη της ιστορίας των Καναλίων της Μαγνησίας», ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου πληγέντων και μαρτυρικών χωριών της Μαγνησίας, ιδρυτικό μέλος της Λέσχης Αφήγησης Βόλου, μέλος της ποιητικής σκηνής Volos Poetry Slam, του ΚΕ.ΒΙ.ΜΑ.ΣΥ. (Κέντρο Βιβλίου Μαγνησιωτών Συγγραφέων), της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς και της Ο.Π.Ι.ΒΟ. Δραστηριοποιείται ενεργά για θέματα τοπικής ιστορίας και ζητήματα επιβάρυνσης του περιβάλλοντος.
Συνέντευξη
ΧΑΡΙΤΙΝΗ ΜΑΛΙΣΣΟΒΑ
Βολβοί ανάσας, η ποιητική σας συλλογή που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πηγή.
Θα μας δώσετε κάποια στοιχεία του βιβλίου;
Η ποιητική συλλογή με τον τίτλο «Βολβοί ανάσας» περιλαμβάνει 48 ποιήματα και απευθύνεται σε ενήλικες ανεξαρτήτως φύλου, εισοδήματος και τόπου. Αν καταφέρει κανείς να αφουγκραστεί την ποιητική εκδοχή του εαυτού μου, αυτό θα οφείλεται όχι τόσο στη μόρφωσή του, όσο στα ευαίσθητα, πλην ισχυρά φίλτρα του. Είναι ένα φυτώριο στοχασμού, ελευθερίας και ανάσας.
Γιατί επιλέξατε έναν τίτλο που δεν ανήκει σε κάποιο από τα ποιήματα του βιβλίου; Γιατί βολβοί; Γιατί ανάσας;
Επιθυμώ έναν τίτλο ομπρέλα. Να μην ανήκει σε κάποιο ποίημα, μα να τα σκέπει όλα. Έχω ταυτίσει τα ποιήματα με τους βολβούς. Κοιμούνται στο ασυνείδητο και με ένα ερέθισμα, με μια απρόβλεπτη ευκαιρία ξεπροβάλλουν και με το αλφάβητο να κινείται, να μετακινείται, καλλιεργούν και ανθίζουν ποιήματα. Πρόκειται για προϊόντα επιδοτούμενα, καθώς, απαιτούνται ποσότητες από έμπνευση, μεταφορές, παρομοιώσεις, σιωπές, φως, έρεβος, συμβάντα, απουσίες για να φυτρώσουν οι αλήθειες. Πώς θα υφανθούν περίτεχνα οι ανάσες μου, οι ανάσες σας;
Πώς συντελούν οι κοινωνικές και υπαρξιακές αναζητήσεις ως όχημα για τη λύτρωση, την απελευθέρωση του εαυτού μας, όπως διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο;
Τα ζητήματα που αναδύονται μέσα από τους στίχους μου αποσκοπούν στην απελευθέρωση και την ανθοφορία της δικής μου εσωτερικής πυξίδας με την ελπίδα αυτή να συναντηθεί με την αντίστοιχη των αναγνωστών. Σε κάποια από τα ποιήματά μου βγαίνουν απ’ την αφάνεια τα συμπεριφορικά φαινόμενα της ενοχοποίησης της βίας και της χειριστικής συμπεριφοράς, μεταξύ των ανθρώπων. Αναφέρω τίτλους ποιημάτων που το πραγματεύονται: (Παγοκρυστάλλων στόχοι), (Οικογενειακό Κολοσσαίο), (Κουκλοθέατρο σε αναστολή), (Διεστώτα πρόσωπα). Σημαντική θέση κατέχει επίσης η εκδήλωση συναισθημάτων και η προβληματική επικοινωνία (Στην αγάπη), (Μεγάλα βάθη), (Αδιάφανη Γεωμετρία), (Σούπερκαλιφρατζιλίστικεξπιαλιντόζιους), (Πόσο;), (Δεν χτυπούσε το τηλέφωνο), (Προβληματισμοί κατοικιδίων), (Επί του πιεστηρίου), κ.ά. Σε κάποια επισημαίνεται η προσφυγιά και η περιβαλλοντική επιβάρυνση, (Αιτούντων άσυλο), (Διαδρομές – δεήσεις), σε άλλα η σχέση μας με τον χρόνο (Βίου λεπτοδείκτες), (Χρονικοί προσδιορισμοί), (Παλιά φωτογραφία), (Στις ράγες), (Ανοιχτά ερωτήματα). Άλλα τολμούν τη σχέση μας με την απώλεια των αγαπημένων μας, (Προσοχή, εύθραυστον) και (Μεγαλυνάριο), κάπου συναντούμε τη σχέση μας με τα θαύματα, (Ο τυμπανιστής), (Ανέλκυση φωτός), (Μέθεξης διοράματα), κ.ά. Δεν απουσιάζει και η σχέση μας με τις ρίζες μας και τη μητρική μας γλώσσα, (Μα τι είναι η πατρίδα μας;), (Ουσμάν Σεμπέν). Κοντολογίς, οι λέξεις μου παλεύουν να υφάνουν ένα αερόστατο λύτρωσης από την εποχή χαμηλής πτήσης που διανύουμε σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Προσδοκώ να το καταφέρουν.
Οι «Βολβοί ανάσας» είναι το δεύτερο ποιητικό σας βιβλίο (έχουν προηγηθεί τα Ποιήματα – σχήματα, Πηγή 2019). Τι σας ώθησε να γράψετε και να εκδώσετε ποίηση, παρότι στο παρελθόν έχετε εκδώσει μυθιστορήματα, παιδικά και παιδαγωγικά βιβλία;
Ποίηση έγραφα ανέκαθεν, είναι το είδος με το οποίο ξεκίνησα τις συγγραφικές μου απόπειρες. Έγραφα όμως για μένα. Φίλοι καλοί και αγαπημένοι με έπεισαν, με ακλόνητα επιχειρήματα, ότι πρέπει να αρχίσω να δημοσιεύω και να προχωρήσω σε έκδοση. Έχουν δημοσιευθεί αρκετά ποιήματά μου σε έγκριτα λογοτεχνικά περιοδικά, πήραν καλές κριτικές κι έτσι τόλμησα και την έκδοση της ποιητικής συλλογής. Δυστυχώς, εγκλωβιζόμαστε οι άνθρωποι σε διάφορες προσωπικές παρερμηνείες. Τελικά οι στίχοι μου άνθισαν ανθεκτικότητα, ευτυχώς.
Διαβάζετε σύγχρονους ποιητές; Έχετε ξεχωρίσει κάποιες φωνές;
Πώς θα μπορούσα χωρίς αυτή την ανάγνωση; Με γοητεύουν πολλές σύγχρονες πένες. Μυρίζουν φρεσκάδα και τόλμη. Αναφέρω τον Ηλία Κεφάλα, τη Βάλια Τσάιτα – Τσιλιμένη, την Ευτυχία – Αλεξάνδρα Λουκίδου, τον Αντώνη Σκιαθά, τη Ζωή Χατζηγεωργίου, τις Κύπριες ομότεχνες κυρίες Μαίρη Θεοδοσίου – Νικολάου και Σκεύη Γιάγκου.
Παρακολουθώ με ενδιαφέρον και τους ποιητές και τις ποιήτριες της Μαγνησίας, απολαμβάνοντας την ποιότητα της ντόπιας ποιητικής σοδειάς.
Ποια στοιχεία θεωρείτε πως συνθέτουν ένα καλό ποίημα;
Η λιτότητα και η πύκνωση, οι μεταφορές και η εικονοποιία, ο ρυθμός και η μουσικότητα, ο υπαινιγμός και ο στοχασμός είναι πολύτιμα χαρακτηριστικά του καλού ποιητικού λόγου. Μακριά από φράσεις αναμενόμενες και κοινότοπες, το ποιοτικό ποίημα εκπλήσσει τον αναγνώστη μα και το ίδιο τον ποιητή. Όταν συνδυασμοί λέξεων φαινομενικά αταίριαστοι παρουσιάζονται ως λογικοφανείς και αρμονικοί, τότε η ποίησή μας οικοδομεί νέα οπτική, όμοια με την ανατρεπτική σκέψη των παιδιών. Αξίζει εδώ να αναφέρουμε αυτό που υποστηρίζει ο Μαγιακόφσκι: Η ποίηση είναι ένα ταξίδι σ’ άγνωστη χώρα. Η ποίηση είναι ταυτόσημη με την παραγωγή ραδίου. Για μια μόνο λέξη λιώνεις χιλιάδες τόνους γλωσσικό μετάλλευμα.
Ήταν η περίοδος της πανδημίας για εσάς γόνιμη, συγγραφικά και αναγνωστικά;
Σανίδα σωτηρίας η λογοτεχνία και ως ανάγνωσμα και ως δημιουργία. Ένα ισχυρό αντιστάθμισμα στην τρέλα του εγκλεισμού. Επιπλέον αυτή η χρονική περίοδος αποδείχθηκε για μένα εξαιρετικά πρόσφορη και στον τομέα της τοπικής ιστορίας, καθώς είχα την ευκαιρία να μελετήσω διεξοδικά τα βιβλιογραφικά δεδομένα αναφορικά με την ιστορία του γενέθλιου τόπου μου, τα Κανάλια της Μαγνησίας.
Τι θεωρείτε εξέλιξη σε έναν συγγραφέα;
Να καταφέρει να εντοπίσει το συγγραφικό του κέντρο και να επενδύσει σ’ αυτό. Να είναι προσεκτικός με τις λέξεις ακόμα και με τις θαυμαστές όπως υποστηρίζει η ποιήτρια Ann Sexton. Να γίνονται οι λέξεις φύλακες του έργου του. Με σεμνότητα και αυτοσεβασμό να πορεύεται από τη φαντασία στο χαρτί, αποφεύγοντας τους κινδύνους και τα επισφαλή σημεία στην κουλτούρα των σύγχρονων media με το άνευ μέτρου αλισβερίσι μαζί τους.
Ποια αξία θεωρείτε υπέρτατη;
Είναι αξίες. Ο σεβασμός, γιατί η έλλειψή του αποτελεί σοβαρή αναπηρία, η ευγένεια, γιατί διώχνει τις γυάλινες σκιές, και η σεμνότητα, γιατί έχει χαμηλό υψόμετρο.
Ασχολείστε με τη συγγραφή κάποιου νέου βιβλίου;
Παλεύω με μια συλλογή διηγημάτων, χρόνια τώρα, μα όσο κι αν είναι ζωογόνος αυτή η πάλη με τις λέξεις, νομίζω πρέπει να κάνω μια ανακωχή και να προχωρήσω στο στάδιο της έκδοσης.