Του Ευθύμιου Ζιγγιρίδη*
Η μετάβαση σε μια κοινωνία βασισμένη σε «εικονικά», άυλα, διανύσματα, χρησιμοποιώντας υπολογιστικές τεχνικές και αλγόριθμους – μια ψηφιακή μετάβαση – βρίσκεται σε εξέλιξη σε ευρωπαϊκές και Ελληνικές πόλεις. Η χρήση νέων τεχνολογιών για την επικοινωνία και την πρόσβαση στις πληροφορίες αλλάζει τον τρόπο που λειτουργεί η κοινωνία γιατί οι πολίτες ζουν μια ολοένα και πιο ψηφιακή ζωή τόσο στον δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Οι πόλεις εκμεταλλεύονται την ψηφιακή μετάβαση ως στόχο. Πράγματι, ο ψηφιακός τομέας πρέπει να αναπτυχθεί. Η δημιουργία «έξυπνων πόλεων» εμφανίζεται τώρα στη στρατηγική όλο και περισσότερων πόλεων ως τρόπος επίτευξης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Η εστίαση στην τοπική οικονομική ανάπτυξη, ως ένας νέος τρόπος αντιμετώπισης αναδυόμενων κοινωνικών ζητημάτων, όπως περιβαλλοντικών και κοινωνικών, απαιτεί ισχυρή ηγεσία, δέσμευση και επενδύσεις.
H Τοπική Αυτοδιοίκηση, ως ο εγγύτερος στον πολίτη θεσμός οφείλει να αντιμετωπίσει την πρόκληση αυτή με τρόπο δημιουργικό και αποτελεσματικό, αξιοποιώντας τις τεράστιες ευκαιρίες που δημιουργούνται από τη χρήση σύγχρονων τεχνολογικών λύσεων που αυξάνουν την παραγωγικότητα, μειώνουν το κόστος και βελτιώνουν τις παροχές των ΟΤΑ προς τους πολίτες, μέσα από άμεσες, συμμετοχικές, καινοτόμες και δυναμικές υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
Ο Δήμος μας λοιπόν μπορεί να θέσει τρεις στόχους:
– Να αναπτύξει μια ψηφιακή και οριζόντια ολοκληρωμένη δημόσια διοίκηση που παρέχει καλύτερες υπηρεσίες.
– Να αξιοποιήσει τις ψηφιακές τεχνολογίες στην υπηρεσία των επιχειρήσεων και της κοινότητας βελτιώνοντας τη ροή πληροφοριών μεταξύ των ενδιαφερομένων.
– Να αναπτύξει μια κουλτούρα δια βίου μάθησης, επικεντρωμένη στην ψηφιακή εκπαίδευση.
Μια τέτοια μετάβαση δεν είναι εύκολη και απαιτεί συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να μπορέσει να είναι επιτυχής:
– Τη χρήση «ώριμων» τεχνολογιών, υψηλών και ανοιχτών προδιαγραφών και προτύπων.
– Την ύπαρξη οργανωμένων διαδικασιών στον Δήμο.
– Την ανάπτυξη συνεργασιών με πανεπιστήμια και ιδιωτικές εταιρείες.
– Την ψηφιακή εκπαίδευση των δημοτών, ώστε να μπορούν να χειριστούν τις διάφορες εφαρμογές.
– Την κατάλληλη στελέχωση των Δήμων με προσωπικό, ώστε να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις της ψηφιακής εποχής. Αυτό είναι ένα πρόβλημα το οποίο πρέπει να λυθεί από την κεντρική κυβέρνηση, προκειμένου να μπορέσουν οι Δήμοι να προχωρήσουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Οι διαδικασίες που θα μπορούσαν να ψηφιοποιηθούν, προκειμένου ο Δήμος να μεταβεί στην ψηφιακή εποχή είναι πολλές. Κάποιες βασικές διαδικασίες είναι:
– Η εφαρμογή ενιαίου μηχανογραφικού/πληροφοριακού συστήματος (ΟΠΣ) για το σύνολο των δημοτικών υπηρεσιών.
– H ψηφιακή υπηρεσία για την ηλεκτρονική υποβολή και παρακολούθηση αιτημάτων από πλευράς των πολιτών.
– Η ψηφιακή πλατφόρμα διαβουλεύσεων για τα έργα και τις πολιτικές του Δήμου.
– Αναβάθμιση της διαδικτυακής μέσω της οποίας θα υλοποιείται η ψηφιακή προβολή και ανάδειξη των εκκλησιαστικών θησαυρών, των συλλογών των μοναστηριών και γενικότερα της ορθόδοξης πολιτιστικής κληρονομιάς του Δήμου.
– Η εφαρμογή της Ψηφιακής Υπογραφής, σε διαδικασίες που αφορούν στην αποστολή διοικητικών εγγράφων, αποφάσεων, κ.λπ., προς την κεντρική διοίκηση, καθώς και τη διεξαγωγή ηλεκτρονικών διαγωνισμών και προμηθειών.
– Το ηλεκτρονικό πρωτόκολλο μέσω του οποίου παρέχεται η δυνατότητα ψηφιακής διακίνησης όλων των εγγράφων – εισερχόμενων και εξερχόμενων – του Δήμου.
Αυτός ο ψηφιακός μετασχηματισμός δίνει τη δυνατότητα στους δημότες να επικοινωνούν με οποιοδήποτε χαμηλού κόστους μέσο, αλλά πάντα με ψηφιακή νοοτροπία, όπου η ποιότητα αλληλεπίδρασης έχει μεγαλύτερη σημασία από την απλή επικοινωνία. Επίσης οι δημότες αποκτούν νέες εμπειρίες και μεγαλύτερη πρόσβαση σε διαχειρίσιμες εφαρμογές και συστήματα που προσφέρουν άμεση εξυπηρέτηση, διαφάνεια και αποδεκτό ποσοστό απόδοσης για τους τοπικούς φόρους που πληρώνουν, πχ οποιαδήποτε αίτηση μπορεί να υποβάλλεται μέσω smartphone, η πληρωμή εκτελείται μέσω του ολοκληρωμένου λογιστικού συστήματος και η άδεια μεταφέρεται αυτόματα στο απαραίτητο τμήμα για αναθεώρηση χωρίς πρόσθετα βήματα ή χειρωνακτικές παρεμβάσεις. Το σύστημα αυτό χαρακτηρίζεται καθαρά ανθρωποκεντρικό, αφού στόχο έχει την αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των δημοτών, καθώς και τη βελτίωση της ποιότητας της καθημερινότητας τους.
Η Δημοτική Αρχή θεωρώ ότι στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού σε κρατικό επίπεδο οφείλει να θέσει την ψηφιοποίηση του Δήμου ως έναν από τους κεντρικούς στόχους της θητείας της, προκειμένου να εκμεταλλευθεί την ευρύτερη τάση ψηφιακού μετασχηματισμού σε ΕΕ και ελληνικό κράτος και να αντλήσει κονδύλια προς αυτή την κατεύθυνση.
*BEng MSc AMIEE MILT,σύμβουλου στρατηγικών επενδύσεων