Βία ανάμεσα σε μαθητές: Μαγκιά ή δειλία; Με το ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς τα μέλη του Ομίλου Δημοσιογραφίας του 2ου Προτύπου Γυμνασίου Βόλου και η υπεύθυνη εκπαιδευτικός Σοφία Κανταράκη, με διάθεση ανανέωσης και προσφοράς στην ενημέρωση, ανοίγουν φτερά για νέες δημοσιογραφικές εξορμήσεις. Ορμώμενοι από γεγονότα βίας στον περίγυρό τους, στο πρώτο ρεπορτάζ θα αποτυπώσουν τις σκέψεις τους για το μείζον θέμα της μαθητικής αυτής «εκτόνωσης». Το ανησυχητικό φαινόμενο της νεανικής βίας, ειδικά μεταξύ των μαθητών, παίρνει διαστάσεις. Τελικά, μήπως η κατάσταση μάς έχει ξεφύγει; Οι νέοι προτιμούν να επιλύουν τις διαφορές τους με χειροδικίες, βρίσιμο, βωμολοχίες και άσεμνες χειρονομίες. Όσο για τον διάλογο, έχει καταντήσει άγνωστη λέξη.
Πρόδρομος Νατσικόπουλος: Στο κέντρο της τοπικής επικαιρότητας είναι ένα θέμα, που απασχολεί ή θα έπρεπε να απασχολεί τη κοινωνία του Βόλου, καθώς μαθητές Γυμνάσιου φαίνεται να «αντάλλαξαν» μπουνιές. Με αφορμή αυτό το γεγονός, τι μπορούμε να κάνουμε για τη σχολική βία; Τι την προκαλεί και πού θα μπορούσε να οδηγήσει; Η σχολική βία είναι ένα γεγονός που παρατηρείται παγκοσμίως, από τα προηγούμενα χρόνια. Έχουν υπάρξει περιστατικά όπου μπορεί να χτύπησε ένα παιδί κάποιον συμμαθητή, μέχρι και σε δολοφονία δασκάλου. Η βία εντός των σχολείων θα μπορούσαμε να εικάσουμε ότι προκαλείται από αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε παιδιά, κυρίως αγόρια. Εκρήξεις θυμού σε αυτή την ηλικία είναι συνηθισμένες, και το ξέσπασμα και η προσφυγή σε πυξ λαξ, μερικές φορές, είναι μονόδρομος, δυστυχώς. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι σύγκρουσης στα παιδιά της εφηβείας, από ένα απλό και θεωρητικά ανόητο θέμα, μέχρι και σοβαρότερα, άλλης εκτάσεως θέματα. Μερικές φορές η βία μπορεί να οδηγήσει σε πνευματική τύφλωση, κατά την οποία δεν έχεις συνείδηση τι μπορείς να προκαλέσεις στον άλλον. Έτσι τραυματισμοί μπορούν να γίνουν αναπόφευκτοι. Όσο αναφορά το πώς θα μπορούσε να σταματήσει αυτό, υπάρχουν λύσεις. Ένας τρόπος είναι η παρότρυνση από δασκάλους να βοηθήσουν παιδιά να λύσουν διάφορες με τον προφορικό λόγο. Έτσι το ξύλο, δεν θα αποτελεί μοναδική λύση μιας αντιπαράθεσης. Ο σχολικός παράγοντας εκτός του μαθήματος θα μπορούσε να διδάξει τα παιδιά να προσφεύγουν στην ομιλία με τον άλλον ώστε να λυθούν ζητήματα, πράγμα που θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω των μαθητικών εκλογών. Κάθε μορφή βίας, σχολική η εκτός σχολείου πρέπει να καταδικάζεται και να μη μένει απαρατήρητη. Είναι ζητήματα που έχουν μεγάλη σημασία και κρατούν πίσω μια κοινωνία. Ας δείξουμε στα παιδιά του αύριο, πώς θα μπορούν να διαχειριστούν τέτοιου είδους θέματα.
Αναστασία Σκολαρίκη: Η βία, είναι κάτι, το οποίο έχει φτάσει στο απόγειό του τα τελευταία χρόνια. Αυτό, όμως, που προβληματίζει τις αρχές και την κοινωνία μας, είναι η χρήση βίας μεταξύ μαθητών, σχεδόν σε καθημερινή βάση. Γιατί, όμως, οι μαθητές στις μέρες μας, λύνουν τις διαφορές τους χρησιμοποιώντας αυτό το απάνθρωπο πράγμα, που ονομάζεται βία; Είναι γεγονός, το ότι ακούμε καθημερινά για περιστατικά βίας, τα οποία εκτυλίσσονται κυρίως σε σχολεία. Οι σημερινοί μαθητές, πιστεύουν πως η βία είναι η μόνη λύση σε μία διαφορά, που ενδεχομένως να έχει δημιουργηθεί μεταξύ τους. Η βία, όμως, μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε τραυματισμούς, οι οποίοι εκτός από σοβαροί, μπορεί να είναι και θανάσιμοι. Γι’ αυτό, η καλύτερη λύση που θα μπορούσε να δώσει ένα τέλος σε αυτές τις διαφορές, οι οποίες πολλές φορές είναι ανούσιες και ανάξιες λόγου, είναι τα λόγια. Εννοείται βέβαια πως δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται βωμολοχίες ή προσβολές, οι οποίες θα μπορούσαν να τραυματίσουν την ψυχή ενός μαθητή. Όμως, πώς θα μπορούσε ένας μαθητής, και ιδίως ένας έφηβος, να τα κατανοήσει όλα αυτά, ενώ παράλληλα ασκείται πάνω του η επιρροή των διάφορων, ακατάλληλων για αυτή την ηλικία, προτύπων, λόγου χάριν των social media, των τράπερ, οι οποίοι χρησιμοποιούν στα τραγούδια τους βωμολοχίες και στα βιντεοκλίπ τους, προβάλλουν κυρίως τον υπόκοσμο; Γιατί οι σημερινοί μαθητές, βαριούνται να δώσουν ένα τέλος στις διαφορές τους, με τη χρήση του διαλόγου και καταφεύγουν στην εύκολη, αλλά κι επικίνδυνη λύση, που είναι η βία; Ένα ερώτημα, το οποίο θα παραμείνει ρητορικό, έως ότου να δώσει μια απάντηση κάποιος μαθητής, ο οποίος προκειμένου να βρει διέξοδο σε κάποιο πρόβλημα, που ενδεχομένως έχει δημιουργηθεί μεταξύ αυτού και κάποιων συμμαθητών του, χρησιμοποιεί βία. Εν κατακλείδι, δεν μπορεί να δοθεί μια σαφής απάντηση στο προαναφερόμενο ερώτημα, από έναν μαθητή, ο οποίος είναι κατά της βίας και καταφεύγει στην ασφαλή λύση του διαλόγου.
Βλάσης Παχιός: Σχεδόν κάθε βράδυ ακούμε στα δελτία ειδήσεων ότι σε κάποιο σχολείο μαθητές έλυσαν τις διαφορές τους με ξύλο. Αυτό όσο περνάει ο καιρός γίνεται όλο και πιο συχνά. Άλλοι άνθρωποι, πιο αρμόδιοι από εμένα, προσπαθούν να εξηγήσουν αυτό που συμβαίνει. Εγώ, όμως, με τις λίγες γνώσεις που διαθέτω πιστεύω ότι αυτό συμβαίνει για πολλούς λόγους. Πρώτα νομίζω ότι οι άνθρωποι έχουν αγριέψει γενικώς, το ίδιο και τα παιδιά. Σ’ αυτό βοήθησαν οι πολλές ώρες που ζουν τα παιδιά μόνα τους στο σπίτι, χωρίς την παρουσία των γονιών, συντροφιά με τάμπλετ, τηλεόραση και κινητό, που και τα τρία προβάλλουν συνέχεια τη βία. Βοήθησε επίσης ότι οι περισσότεροι γονείς προσπαθούν να πείσουν τα παιδιά τους ότι το να σε φοβούνται οι άλλοι είναι προτέρημα. Το θεωρούν αδυναμία να υποχωρούν και τους μαθαίνουν να διεκδικούν με το έτσι θέλω ό,τι συμφέρει μόνο αυτούς. Το συναίσθημα απαγορεύεται και πολύ συχνά τους διδάσκουν ότι ο εαυτός τους είναι πάνω από όλα! Ο εγωισμός έτσι κυριαρχεί σε παρέες και συζητήσεις και η βία δεν αργεί να έρθει, διότι αποφεύγουν να λύσουν τις διαφορές με συζήτηση και σεβασμό στη γνώμη του άλλου και γρήγορα φτάνουν στο ξύλο. Σίγουρα θα υπάρχουν κι άλλες αιτίες, προσωπικά, όμως, αυτές τις θεωρώ πολύ σοβαρές.
Μάρθα Παυλίδη: Τα παιδιά στις μέρες μας έχουν βρει έναν ξεχωριστό τρόπο να λύνουν τις διαφορές τους και δεν είναι άλλως από την βία. Δυστυχώς οι έφηβοι δεν έχουν μάθει να ελέγχουν τον θυμό τους και για αυτό αρκετές φορές φτάνουν σε ανεξέλεγκτο ξέσπασμα. Επίσης η ηλικία της εφηβείας επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη συμπεριφορά μας, καθώς μειώνει την υπομονή μας και δημιουργεί μόνιμα νεύρα, όπως όλοι γνωρίζουμε. Δηλαδή μπορούμε να πούμε πως σε αυτήν την ηλικία μάς φταίνε τα πάντα χωρίς λόγο. Επίσης πολύ σημαντικός παράγοντας είναι και η ανατροφή του καθενός, δηλαδή οι αξίες και τα ιδανικά που μαθαίνουμε από τους γονείς μας. Επιπλέον δεν υπάρχουν σοβαρές τιμωρίες από τα σχολεία για αυτές τις πράξεις, που είναι απαράδεκτες, οπότε οι μαθητές δεν τις υπολογίζουν. Το σχολείο πρέπει να διαπαιδαγωγεί τον σεβασμό την αλληλεγγύη και την πειθαρχία. Τέλος πρέπει να σημειωθεί πως όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν δικαιολογίες για τους μαθητές που έχουν πράξει με αυτόν τον τρόπο, καθώς σε αυτή την ηλικία θα έπρεπε να ξέρουμε να λύνουμε τα προβλήματά μας με τον διάλογο.
Χρυσαλένα Τόπα: Ο λόγος που καταφεύγουν οι μαθητές στη βία είναι επειδή δυσκολεύονται να βρουν τον αυτοέλεγχό τους και τους καταβάλλει η εφηβική παρορμητικότητα. Επίσης, τα λανθασμένα πρότυπα, όπως καλλιτέχνες με απρεπή συμπεριφορά, λειτουργούν αρνητικά στην ψυχολογία των εφήβων. Πολλοί νέοι δεν διαχειρίζονται τον θυμό τους και καταλήγουν σε κλωτσιές και μπουνιές. Γενικά δεν υπάρχει επικοινωνία και διάλογος μεταξύ τους. Προτιμούν να «χτυπιούνται» παρά να μιλούν. Η επιθετική συμπεριφορά και ιδιαίτερα στα σχολεία εμφανίζεται με υψηλή συχνότητα στη διάρκεια της εφηβείας τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς. Καθημερινά ενημερωνόμαστε για πιο πολλά περιστατικά, πιο βίαια περιστατικά. Σήμερα μπορούμε να θεωρήσουμε και διάφορους λόγους ως αφορμές και αιτίες επιθετικής συμπεριφοράς. Το αίμα των εφήβων βράζει οπότε είναι πολύ εύκολο μία απλή παρεξήγηση να καταλήξει σε έναν αιματηρό τσακωμό. Επίσης η τεχνολογία και η τόσο συχνή επαφή των μαθητών με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν βοηθούν στη βελτίωση της κατάστασης, καθώς οι έφηβοι αποκτούν κάποια λάθος πρότυπα όπως διάφοροι καλλιτέχνες οι οποίοι δείχνουν εχθρικές και επιθετικές συμπεριφορές στο διαδίκτυο. Η συμπεριφορά μας και ο χαρακτήρας μας διαμορφώνονται ανάλογα με το οικείο περιβάλλον μας, που σημαίνει ότι σε περίπτωση άσκησης βίας αιτία μπορεί να είναι οι επιρροές της οικογένειας ή των φίλων. Πώς μπορούμε να μειώσουμε τα περιστατικά βίας; Πώς γίνεται να σταματήσουμε τους γεμάτους ένταση εφήβους από το να λύνουν τις διαφορές τους με τα χέρια;