Της Άννας Μαρίας Κουτσιρίμπα – Σεμιλιέτωφ,
φιλολόγου – συγγραφέα*
Θα συνεχίσουμε την περιήγησή μας στην αιώνια πόλη με το EUR, που είναι η περιοχή νότια του κέντρου της πόλης, μια περιοχή επιχειρήσεων και κατοικιών, που ο Μπενίτο Μουσολίνι είχε σχεδιάσει να πραγματοποιηθεί μια παγκόσμια έκθεση για να γιορτάσει τα 20 χρόνια του φασισμού, μια έκθεση που δεν έγινε ποτέ λόγω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Και κατά τη φασιστική περίοδο ονομάζονταν ως «Τρίτη Ρώμη».
Τα αρχικά EUR σημαίνουν Esposizione Universale Roma και στις επόμενες δεκαετίες του 1950 και 1960 χτίστηκαν γραφεία και κατοικίες και είχαν ολοκληρωθεί για το 1960, τότε που η Ρώμη φιλοξένησε τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στο Ολίμπικο Στάδιο. Στο ίδιο στάδιο τριάντα χρόνια μετά γίνεται ο τελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου. Σήμερα αποτελεί την έδρα της Ρόμα και της Λάτσιο.
Το ΕUR είναι ένα σύγχρονο προάστιο που αποτελείται από πολλά κτήρια, όπως το Παλαί ντε Σπορ χωρητικότητας 16.000 θεατών, το Ποδηλατοδρόμιο, το Μέγαρο Εργασίας και Πολιτισμού, το Μέγαρο του Κογκρέσου. Μια σειρά από Μουσεία στεγάζονται στα κτήριά του, όπως στην κεντρική του πλατεία θα συναντήσουμε το Εθνικό Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης, με πολλές συλλογές λαϊκής τέχνης, κουστουμιών, αλλά και παλαιών μουσικών οργάνων. Το Προϊστορικό και Εθνογραφικό Μουσείο Πιγκορίνι και το Μουσείο Ρωμαϊκού Πολιτισμού, όπου μας παρουσιάζει όλη την ιστορία της πόλης, καθώς και ένα Μουσείο Αστρονομίας με ένα πλανητάριο που κατασκευάστηκε το 2004.
Αρκετά γυάλινα κτήρια στεγάζουν τα γραφεία των επιχειρήσεων που εδρεύουν στην πρωτεύουσα. Ένα από τα κυριότερα κτήρια είναι το Palazzo Uffici, το Μέγαρο των Γραφείων και ήταν το πρώτο κτήριο που ολοκληρώθηκε στα 1939. Ήταν η έδρα των γραφείων του Οργανισμού για την Παγκόσμια Έκθεση της Ρώμης, αργότερα χρησιμοποιήθηκε ως αρχηγείο του γερμανικού στρατού και στη συνέχεια στεγάστηκε η διοίκηση των Βρετανικών Δυνάμεων. Στην πρόσοψη υπάρχει η επιγραφή με ένα απόσπασμα του λόγου του δικτάτορα Μουσολίνι το 1925. «Η Τρίτη Ρώμη θα απλωθεί πάνω σε άλλους λόφους κατά μήκος του ιερού ποταμού, μέχρι τις ακτές της Τυρρηνικής».
Σε ένα άλλο κτήριο από το 1960 στεγάζονται τα Κεντρικά Αρχεία τους Κράτους.
Το Palazzo dei Congressi είναι το Συνεδριακό Μέγαρο, ένα από τα σημαντικότερα κτήρια του συγκροτήματος. Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του το 1953 και το 1960 φιλοξένησε τους αγώνες ξιφασκίας.
Ξεχωρίζουν τα κτήρια του Εθνικού Ινστιτούτου Ασφαλειών και Εθνικού Ιδρύματος Κοινωνικής Πρόνοιας στην πλατεία των Ηνωμένων Εθνών, η οποία πλαισιώνεται από δυο πανομοιότυπα συμμετρικά μέγαρα, που σχηματίζουν δύο ημικύκλια και είναι εμπνευσμένα από την Αγορά του Τραϊανού. Όμορφα κτήρια από μάρμαρο και γύρω γύρω κίονες, που φιλοξενούν εκθέσεις και γραφεία. Φέρουν ανάγλυφες παραστάσεις από την ιστορία της Ιταλίας. Ένα άλλο σημαντικό κτήριο είναι το Μέγαρο του Ιταλικού Πολιτισμού, που εγκαινιάστηκε το 1940, αλλά τελειοποιήθηκε στα 1950.
Ένα από τα κτήρια ονομάστηκε «Τετράγωνο Κολοσσαίο» λόγω του σχήματός του. Κάθε όψη του φέρει 54 τόξα, 6 σε κάθε στήλη και 9 σε κάθε φορά, όσα και τα γράμματα του Μπενίτου Μουσολίνι. Διοργανώνονται σε αυτό εκθέσεις και πραγματοποιούνται διάφορες πολιτιστικές δραστηριότητες.
Κατά την περιήγησή μας θα συναντήσουμε το άγαλμα ενός εφήβου, που φέρει την ονομασία «το πνεύμα του αθλητισμού». Ένα άγαλμα που απεικόνιζε αρχικά έναν νέο να χαιρετά φασιστικά, αλλά μετατράπηκε αργότερα, του πρόσθεσαν γάντια στα χέρια και στην ουσία χαιρετίζει το πνεύμα του αθλητισμού. Δίπλα στην είσοδο ένα μαρμάρινο ανάγλυφο απεικονίζει την ιστορία της Ρώμης από τη λύκαινα να ταΐζει τον Ρέμο και τον Ρωμύλο μέχρι τον Μουσολίνι πάνω σε άλογο.
Εκτός όμως από δημόσια κτήρια θα συναντήσουμε και αρκετά ξενοδοχεία, όπως το Αμέρικαν Παλλάς.
Περνάμε την Πύλη του Αγίου Παύλου, μία από τις νότιες πύλες του Αυρηλιανού Τείχους του 3ου αιώνα π.Χ. και συναντάμε την Πυραμίδα του Κέστιου. Μετά την κατάκτηση της Αιγύπτου το 30 π.Χ. οι πυραμοειδείς τάφοι έγιναν δημοφιλείς στη Ρώμη. Μία από αυτές είναι η πυραμίδα του Caio Cestio Cisto, μια μικρογραφία πυραμίδας του 12 π.Χ., προφανώς ως τάφος για τον Γάιο Κέστιο, εξέχοντος ανθρώπου, δικαστή και υπεύθυνου των ιερών εορτασμών της πόλης, σύμφωνα με επιγραφή και χρειάστηκε λιγότερο από 333 μέρες να κατασκευαστεί.
Στην περιοχή υψώνεται και ο οβελίσκος Μαρκόνι που συγκαταλέγεται στους πιο σύγχρονους. Είχε παραγγελθεί από τον Μουσολίνι σαν φόρος τιμής στον εφευρέτη Γουιέλμο Μαρκόνι. Βρίσκεται στην ομώνυμη πλατεία, έχει ύψος 45 μέτρα, είναι κατασκευασμένος από σκυρόδεμα και φέρει 92 μαρμάρινα σκαλισμένα πλαίσια. Ανεγέρθηκε το 1959 πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Θα συναντήσουμε και έναν ακόμη οβελίσκο μπροστά από το Παλαί ντε Σπορ.
Στο ψηλότερο σημείο του ΕUR βρίσκεται η Βασιλική των Αγίων Πέτρου και Παύλου που εγκαινιάστηκε το 1955.
Η όλη περιοχή διαθέτει ένα μεγάλο πάρκο με μια τεχνητή λίμνη και πολύ πράσινο. Ιδανική για ήσυχους περιπάτους και για ποδηλατοδρομίες των μικρών παιδιών. Μάλιστα τη μία μέρα της διαμονής μας στην πρωτεύουσα ένα μέρος του δρόμου το είχαν κλείσει για τον λόγο ότι διοργανώνονταν ποδηλατικοί αγώνες.
Η Ρώμη, η αιώνια Πόλη, με τις πολλές πλατείες και τα 2.000 σιντριβάνια έχει πολλά να μας δείξει και να μας διδάξει. Αξιοθέατα, μουσεία, καλό φαγητό, χαμογελαστούς ανθρώπους, χαλαρούς ρυθμούς. Πιστεύω πως όσες φορές κι αν την επισκεφτεί κανείς, πάντα υπάρχει κάτι που τον μαγεύει και θέλει να επιστρέψει.
*Οι φωτογραφίες είναι του Μιλτιάδη και του Γιώργου Σεμιλιέτωφ.