Η κυβέρνηση βάζει τέλος στα παραδοσιακά ταχυδρομεία

Του Γεωργίου Καπουρνιώτη

Με απόφαση της κυβέρνησης τίθεται σε εφαρμογή, σε συνεργασία με το Υπερταμείο, σχέδιο πλήρους μετασχηματισμού και εκσυγχρονισμού των κρατικών ταχυδρομείων, το κόστος του οποίου θα ανέλθει συνολικά σε 270 εκατ. ευρώ. Στόχος του είναι να λειτουργήσουν τα ΕΛΤΑ πιο αποτελεσματικά, να εξυπηρετούν γρήγορα και άμεσα τους πολίτες και να γίνουν πιο αποδοτικά για τους μετόχους. Αξίζει να σημειωθεί ότι, τα Ελληνικά Ταχυδρομεία αποτελούν τον καθολικό πάροχο ταχυδρομικών υπηρεσιών στην Ελλάδα. Είναι Ανώνυμη Εταιρία με μετόχους το Ελληνικό Δημόσιο (90%) και την Eurobank (10%). Από τον Δεκέμβριο του 2020 έγινε ανακεφαλαιοποίηση της εταιρείας και πλέον το Ελληνικό Δημόσιο κατέχει το 100% της εταιρείας (Wikipedia, 2020).
Σύμφωνα με το Υπερταμείο, βασικοί άξονες του σχεδίου μετασχηματισμού είναι ο εξορθολογισμός του κόστους, η υλοποίηση ενός μεγάλου σχεδίου εθελούσιας εξόδου εργαζομένων, η αλλαγή του μοντέλου εξυπηρέτησης της αλληλογραφίας, η αναδιάρθρωση του δικτύου, η διαμόρφωση νέας εμπορικής στρατηγικής, ο ψηφιακός μετασχηματισμός με την αναβάθμιση συστημάτων και υπηρεσιών και την αυτοματοποίηση των λειτουργιών στα κέντρα διαλογής, η γενικότερη βελτιστοποίηση των διαδικασιών και βέβαια η διαμόρφωση μιας νέας εταιρικής κουλτούρας (ΤΕΕ, 2020).

Η επιτακτική ανάγκη εκσυγχρονισμού υποκινείται από τη δυνατότητα υποκατάστασης ταχυδρομικών υπηρεσιών από ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας, από την τάση αναδιάρθρωσης και αναδιοργάνωσης σε άλλους βιομηχανικούς και ήδη απελευθερωμένους κλάδους και από την σε εξέλιξη απελευθέρωση της ταχυδρομικής αγοράς. Στο πλαίσιο αυτό τα ΕΛΤΑ βρίσκεται μπροστά σε μια νέα πρόκληση, που απαιτεί ανταπόκριση και προσαρμογή στο υπό διαμόρφωση περιβάλλον (Καρακάση, 2012).
Το σχέδιο για τα νέα ΕΛΤΑ που βασίζεται σε τέσσερις άξονες και προβλέπει, μεταξύ των άλλων, αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, ριζική αναδιάρθρωση της οργανωτικής-επιχειρησιακής δομής τους, ψηφιοποίηση των υπηρεσιών τους και δραστική περικοπή των λειτουργικών δαπανών τους με την εφαρμογή προγράμματος εθελούσιας εξόδου για το προσωπικό. Η περίοδος του κορωνοϊού, έχει αυξήσει την ανάγκη για μεταρρύθμιση των ταχυδρομείων. Ολοένα και περισσότεροι πολίτες αγοράζουν ό,τι χρειάζονται μέσω διαδικτύου. Ακόμα και μεγάλοι σε ηλικία άνθρωποι ψωνίζουν τα απαραίτητα μέσω ίντερνετ πλέον. Οι αγορές από το σπίτι προσδίδουν μεγαλύτερη ασφάλεια, αυτή την εποχή, καθώς δεν απαιτείται να επισκεφτούν οι άνθρωποι την αγορά. Ας μην ξεχνάμε, όμως πως αύξηση της ζήτησης συνεπάγεται και αύξηση των απαιτήσεων.

Είναι σημαντικό να αναφερθούμε και να θυμηθούμε την ιστορία των Ελληνικών Ταχυδρομείων, όπως αυτή αναφέρεται στη βιβλιογραφία. Με όσα έχουν παραθέσει για την ιστορία των ελληνικών ταχυδρομείων ο αεί¬μνηστος διευθυντής των Γενικών Αρχείων του Κράτους Ιωάννης Βλαχογιάννης και ο γενικός διευθυντής των Ταχυδρομείων και αγωνιστής του Εικοσιένα Θεόδωρος Λεονάρδος – έμπορος στην Κων¬σταντινούπολη, ο οποίος έφτασε στην Ελλάδα το 1821 για να λάβει μέρος στην Επανάσταση – τον Φεβρουάριο του 1822 ο Δημήτριος Υψηλάντης είχε επιδιώξει τη σύσταση δημόσιων ταχυδρομικών σταθμών που λειτουργούσαν στην επικράτεια επί Τουρκοκρατίας. Όταν ο Δημήτριος Υψηλάντης φτάνει στην Ελλάδα ως πληρεξούσιος του αδελφού του Αλέξανδρου, Γενικού Επιτρόπου της Φιλικής Εταιρείας, υποβάλλει σχετικό σχέδιο στους προκρίτους της Πελοποννήσου. Το σχέδιο μένει στα χαρτιά, όμως οι προσπάθειες δεν σταματούν, καθώς οι ανάγκες της Επανά¬στασης καθιστούν επιτακτική τη λειτουργία ταχυδρομικής υπηρεσίας. Ενδεικτικό ως προς αυτό είναι το τεκμήριο με ημερομηνία 1η Ιουνίου 1822, στο οποίο ορίζονται οδηγίες για τη μίσθωση τριών αγγε¬λιοφόρων ταχυπλόων, με σκοπό τη μεταφορά της αλληλογραφίας μεταξύ των νήσων Τήνου, Νάξου και Άνδρου. Με το έγγραφο, το οποίο απευθύνεται στον Μινίστρο των Εσωτερικών Ιωάννη Κωλέττη, ρυθμίζεται επίσης η κάλυψη των εξόδων των νεοαποκτηθέντων μέσων.
Λίγο αργότερα και ύστερα από σχετικό αίτημα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, η Πελοποννησιακή Γερουσία καλείται να αποκτήσει 25 άλογα για τη μεταφορά διοικητικών διαταγών, ενώ ακολουθούν και άλλες περιοχές. Το 1823 ένα τακτικό έφιππο ταχυδρομείο έχει ήδη στηθεί, ενώ ταχυδρομικά γραφεία ιδρύονται στην Τρίπολη, στο Άργος, στην Επίδαυρο και αργότερα σε άλλες πόλεις.

Ο τρόπος λειτουργίας των ταχυδρομικών υπηρεσιών ζωντανεύει μέσα από τις αποφάσεις της επαναστατικής περιόδου με λε¬πτομέρειες που εντυπωσιάζουν. Όπως αυτές που υπογράφει η Κυβερνητική Επιτροπή σε έγγραφο του 1827: «Η κυβέρνησις έχει το χρέος να δίδη τω κυρίω Αθανασίω Καρδαρά διατροφή των ζώων τούτων (σ.σ.: δεκαπέντε άλογα που νοικιάζονται για τη μεταφορά της αλληλογραφίας) σε κριθάρι, αριθμ. τέσσαρας οκάδας την ημέρα δι’ έκαστον ζώον».
Ημερομηνία ορόσημο αποτελεί η 24η Σεπτεμβρίου 1828, όπου ο κυβερνήτης της Ελλάδος Ιωάννης Καποδίστριας υπέγραψε ψήφισμα «περί συστάσεως τακτικής Ταχυδρομικής Συγκοινωνίας», ιδρύοντας το «Γενικόν Ταχυδρομείον». Το 1834 σε συμφωνία με τον Γάλλο τραπεζίτη Φεράλδη εξασφαλίζεται η εξυπηρέτηση του ταχυδρομείου προς και από τα νησιά, ενώ το 1836 τοποθετούνται οι πρώτες άμαξες για τη μεταφορά αλληλογραφίας Αθήνα-Πειραιά. Το 1860 τίθεται σε ισχύ ο νόμος περί γραμματοσήμων και τυπώνεται στο Νομισματοκοπείο του Παρισιού το πρώτο ελληνικό γραμματόσημο που έχει σαν παράσταση – συμβολικά – τον μυθολογικό Θεό Ερμή. Οι πρώτες αυτές εκδόσεις δεν είχαν δοντάκια και η συλλεκτική τους αξία σήμερα είναι μεγάλη (Wikipedia, 2020).

Επιπροσθέτως στην επίσημη σελίδα των ΕΛΤΑ αναφέρεται πως το 1970 η ταχυδρομική υπηρεσία απέκτησε την ιδιότητα του Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου, με τίτλο «ΕΛΤΑ» και αποτέλεσε δημόσια επιχείρηση με τη μορφή Ανώνυμης Εταιρείας. Το 1998 ξεκίνησε ένα σημαντικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και αναδιάρθρωσης, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, την αύξηση της παραγωγικότητας και τη βέλτιστη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της εταιρείας.

Βιβλιογραφικές Αναφορές
Καρακάση, Μ. (2012). Στρατηγικό Επιχειρησιακό Σχέδιο Ελληνικών Ταχυδρομείων. Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου: Ερευνητική Μελέτη.
Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (2020). Ηλεκτρονική καθημερινή ενημέρωση.
Wikipedia (2020). Ελληνικά Ταχυδρομεία.