Να εγκλωβιστεί σε μια στασιμότητα με πολύ χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης κινδυνεύει η ελληνική οικονομία, ακόμη και μετά το τέλος των μνημονίων, καθώς η γραφειοκρατία και η αδυναμία της να προσελκύσει επενδύσεις, δεν μπορούν να δώσουν την απαιτούμενη ώθηση που απαιτείται, τονίζει ο Καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Χρήστος Κόλλιας ο οποίος συμπληρώνει πως η Ελλάδα χρειάζεται ένα μικρό επενδυτικό τυφώνα.
Ο κ. Κόλλιας αναφέρεται στις συνθήκες που διαμορφώνονται για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα λέγοντας πως «η τυπική ολοκλήρωση των προγραμμάτων χρηματοδοτικής συνδρομής της Ελλάδας και εν προκειμένω του τρίτου μνημονίου που υπέγραψε και υλοποίησε η κυβέρνηση συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, είναι αναμφίβολα ένα ορόσημο. Είναι μια ευκαιρία ενός νηφάλιου αναστοχασμού της κοινωνικά και οικονομικά επώδυνης πορείας που ακολούθησε η χώρα τα τελευταία οκτώ περίπου χρόνια. Κυρίως δε, είναι ευκαιρία για μία ουσιαστική, χωρίς φανφάρες και πανηγυρικούς, συζήτηση για την πορεία της Ελλάδας από τούδε και στο εξής. Η τυπική έξοδος από τα μνημόνια δεν σηματοδοτεί και το τέλος των οικονομικών προβλημάτων».
Αφιλόξενη για επενδύσεις
Ο ίδιος συμπληρώνει πως «για να ανακάμψει η οικονομία, να αναπληρωθεί η τεράστια απώλεια εισοδήματος, να μειωθεί η δυσθεώρητα υψηλή ανεργία, απαιτείται ένας μικρός επενδυτικός τυφώνας που δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα. Ίσως και γι’ αυτό τον λόγο οι αγορές, υποδέχθηκαν μάλλον παγερά και με επιφύλαξη το τέλος των προγραμμάτων στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Ακριβώς γιατί δεν διαφαίνονται ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης. Η χώρα παραμένει μία αφιλόξενη οικονομία για επενδύσεις. Στη έκθεση 2017-18 για την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα κατατάσσεται στην 87η θέση κάτω από χώρες όπως η Ρουμανία (68η), το Ιράν (69ο), το Μαρόκο (71ο), η Αλβανία (75η), και με διαφορά τελευταία μεταξύ όλων των μελών της ΕΕ. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια έχει χάσει θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη: 81η το 2015-16, 86η το 2016-17. Χρόνια προβλήματα όπως η κακοδιοίκηση, η γραφειοκρατία, η διαφθορά, το πολυδαίδαλο και αναποτελεσματικό νομικό σύστημα, οι καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης συνεχίζουν να αποτελούν την βασική τροχοπέδη στην επιχειρηματική δραστηριότητα μαζί φυσικά με την υψηλή φορολογία. Οι δε μακροχρόνιες ασφυκτικές δεσμεύσεις για πρωτοφανή πρωτογενή πλεονάσματα στα οποία έχει δεσμευτεί η σημερινή κυβέρνηση, μαζί με έναν τραυματισμένο τραπεζικό τομέα που ακόμα αδυνατεί να τροφοδοτήσει με ανάσες ρευστότητας την αγορά, επιδεινώνουν περαιτέρω το περιβάλλον στο οποίο καλείται να πορευθεί η οικονομία το επόμενο διάστημα».
Κίνδυνος στασιμότητας για 2-3 χρόνια
Ο κ. Κόλλιας προσθέτει πως «αν σε αυτά συνυπολογίσουμε τις ισχυρές ενδείξεις όπως η εντεινόμενη παροχολογία, ότι εισερχόμαστε σε μία παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, ίσως δε και με απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις τα επόμενα δύο-τρία χρόνια, τότε φαίνεται να συνυπάρχουν όλα εκείνα τα συστατικά στοιχεία που μπορούν να εγκλωβίσουν την οικονομία σε μία στασιμότητα με πολύ χαμηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης τη στιγμή που χρειάζονται μικρά αναπτυξιακά άλματα. Το μαξιλάρι ρευστότητας, που όμως παραμένει ασαφές πότε και πως ενεργοποιείται, εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό τις χρηματοδοτικές ανάγκες μας τα επόμενα δύο – τρία χρόνια. Αν όμως στο μεσοδιάστημα δεν καταφέρει η χώρα και η οικονομία να αποδείξει ότι έχει εγκαταλείψει ανεπιστρεπτί τις κακές πρακτικές του παρελθόντος, ελλοχεύει ο κίνδυνος μίας μακροχρόνιας στασιμότητας ακόμα δε, σε ένα κακό και απευκταίο σενάριο, και μίας παλινδρόμησης. Τέλος, με αφορμή το διάγγελμα του Πρωθυπουργού στην Ιθάκη, ίσως χρήσιμη υπόμνηση από την αφήγηση του Ομήρου είναι ότι με την συνδρομή του Αιόλου που έκλεισε όλους τους ανέμους εκτός από τον Ζέφυρο σε ένα ασκί, ο Οδυσσέας και οι σύντροφοι του πλησίασαν την Ιθάκη. Όμως, η σπουδή των τελευταίων όταν ο Οδυσσέας αποκοιμήθηκε να ανοίξουν το ασκί νομίζοντας ότι περιέχει χρυσάφι παράτεινε τη περιπλάνηση τους στις θάλασσες».