Τέσσερις ημέρες πέρασαν από την έναρξη εφαρμογής του «καλαθιού του νοικοκυριού» και στους καταναλωτές επικρατεί αλαλούμ, αναφορικά με την αγορά λιανικής των οκτώ μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, που δραστηριοποιούνται στον Βόλο και συμμετέχουν στον μηχανισμό.
Οι τιμές διαφέρουν σε ορισμένα προϊόντα, όπως στο γάλα, σε σχέση με τη λίστα που έχει δημοσιοποιήσει το υπουργείο Ανάπτυξης (ιστοσελίδα e-katanalotis), σε άλλα προϊόντα δεν αναγράφεται η αρχική τιμή παρά μόνον η τελική, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αμφιβολίες για το εάν και κατά πόσο τηρούνται οι σχετικές δεσμεύσεις, ενώ στα «καλάθια» τους τα σούπερ μάρκετ έχουν εντάξει διαφορετικούς συνολικά αριθμούς προϊόντων. Παράλληλα κυριαρχούν τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, που είναι φθηνότερα από τα επώνυμα. Ο κ. Αλέκος Κουτσελίνης από την Ένωση Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας χαρακτήρισε την κατάσταση ανεξέλεγκτη, ενώ έθεσε το ερώτημα «και να «παγώσουν» οι τιμές για μία εβδομάδα στα σούπερ μάρκετ, τι θα γίνει, θα πάψει η αισχροκέρδεια;». Σύμφωνα με μια πρώτη ανάγνωση των λιστών των σούπερ μάρκετ, η ΑΒ Βασιλόπουλος έχει εντάξει 71 προϊόντα στη λίστα «καλάθι», ο Γαλαξίας 91, το Discount Markt 50, το Lidl 51, ο Μασούτης 71, το My Market 52, ο Σκλαβενίτης 63 και το Market In 97 προϊόντα. Η συνολική αξία του κάθε «καλαθιού» αρχίζει για τα ψώνια της εβδομάδας από 129,35 ευρώ και φθάνει τα 325,75 ευρώ στα σούπερ μάρκετ του Βόλου. Παρατηρείται εξάλλου το φαινόμενο, ορισμένες «αλυσίδες» να περιλαμβάνουν στο «καλάθι» και προϊόντα που δεν έχει εντάξει το υπουργείο Ανάπτυξης στη λίστα, όπως π.χ. κριθαράκι μέτριο αλλά και χοντρό, κοτόπουλο συσκευασμένο αλλά και χύμα, πέντε διαφορετικά είδη πάνας για μωρά κ.ά. «Δεν μπορεί ο καταναλωτής να πηγαίνει από κατάστημα σε κατάστημα για να διερευνά τις τιμές, ενώ τα περισσότερα προϊόντα καλαθιού είναι ιδιωτικής ετικέτας, που είναι φθηνότερα από τα επώνυμα», σημειώνει ο κ. Κουτσελίνης, που παραθέτοντας ως παράδειγμα τις χαρτοπετσέτες ιδιωτικής ετικέτας, επισημαίνει ότι και σ’ αυτά τα προϊόντα καταγράφονται αυξήσεις μέχρι 100%. «Πακέτο χαρτοπετσέτες ιδιωτικής ετικέτας από 0,35 ευρώ έφθασε η τιμή της 0,70 ευρώ, αύξηση 100%», ανέφερε. «Λείπουν επίσης τα ελληνικά τυριά κασέρι και γραβιέρα από το καλάθι», τόνισε, για να καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι πλέον στρέφονται οι Έλληνες καταναλωτές σε προϊόντα χαμηλότερης ποιότητας, όπως π.χ. στο κατεψυγμένο ψωμί. Ακόμη επισήμανε ότι οι τιμές των συσκευασμένων προϊόντων, όπως των τυριών, είναι υψηλότερες των χύμα, ενώ οι εταιρείες μειώνουν τις ποσότητες στις συσκευασίες, την ώρα που οι τιμές παραμένουν στα ίδια επίπεδα. Στα σούπερ μάρκετ πάντως παρατηρείται ράλι ανατιμήσεων στα προϊόντα που έμειναν εκτός λίστας του υπουργείου, εκτός δηλαδή «καλαθιού».
Τα 51 προϊόντα
Στο «καλάθι του νοικοκυριού» εντάσσονται 51 κατηγορίες προϊόντων που είναι οι εξής: Ρύζι, Ψωμί για τοστ, Ψωμί φραντζόλα (τυποποιημένο/συσκευασμένο), Φρυγανιές, Μακαρόνια Νο 6, Αλεύρι για όλες τις χρήσεις, Όσπρια (ένα τουλάχιστον είδος), Γαλοπούλα ή και πάριζα, Κατεψυγμένα ψάρια, Νωπό χοιρινό (συσκευασμένο ή μη), Νωπό κοτόπουλο (συσκευασμένο ή μη), Γάλα φρέσκο πλήρες, Γάλα φρέσκο χαμηλά λιπαρά, Γάλα εβαπορέ, Γιαούρτι από γάλα αγελάδας χωρίς γεύσεις, Γιαούρτι από γάλα αγελάδας χωρίς γεύσεις με χαμηλά λιπαρά, Τυρί φέτα, Τυρί γκούντα, Τυρί με χαμηλά λιπαρά, Χυμός τομάτας διατηρημένος, Αυγά (κλωβοστοιχίας και αχυρώνα), Μαργαρίνες, Παρθένο ελαιόλαδο, Ηλιέλαιο, Κατεψυγμένα λαχανικά (τουλάχιστον ένα από αρακάς, μπάμιες, φασολάκια), Λευκή ζάχαρη, Φόρμουλα μωρών (παιδικές τροφές), Γάλα βρεφικής ηλικίας (παιδικές τροφές), Ελληνικός καφές, Στιγμιαίος καφές, Γαλλικός καφές, Τσάι ή χαμομήλι, Κακάο σε σκόνη, Χυμός πορτοκάλι, Απολυμαντικά χεριών-αντισηπτικά, Απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων (υγρά και σε σκόνη – όχι ταμπλέτες), Απορρυπαντικά για σφουγγάρισμα και καθαρισμού επιφανειών – χλωρίνες, Απορρυπαντικά πιάτων για πλύσιμο στο χέρι, Χαρτί κουζίνας, Χαρτί υγείας, Οδοντόκρεμες, Σερβιέτες, Ταμπόν, Σαμπουάν, Σαπούνια σε στερεή κατάσταση, Πάνες ακράτειας, Πάνες για μωρά, Μωρομάντηλα, Σαμπουάν για μωρά, Τροφές για σκύλους και Τροφές για γάτες. Τα σούπερ μάρκετ που εντάχθηκαν στο μέτρο, οφείλουν να διαθέτουν ένα τουλάχιστον προϊόν από κάθε κατηγορία προϊόντων, που περιλαμβάνεται στο καλάθι του νοικοκυριού σε προσιτή τιμή, ιδίως συγκριτικά με τα υπόλοιπα προϊόντα της ίδιας κατηγορίας. Τα προϊόντα αυτά επισημαίνονται με το ειδικό σήμα, που έχει δημοσιεύσει το υπουργείο Ανάπτυξης, τόσο στα ράφια όσο και στα μέσα διαφημιστικής επικοινωνίας των επιχειρήσεων. Ο πληθωρισμός είναι σε διψήφιο ποσοστό από τα τέλη του 2021 και καταγράφονται ποσοστά, που έχει να δει η Ελλάδα εδώ και 25 χρόνια, ωστόσο δεν είναι όλες οι ανατιμήσεις που σημειώνονται, συνδεδεμένες με τις ανατιμήσεις καυσίμων.