Επιμέλεια Χαριτίνη Μαλισσόβα
Με επτά ποιητικά βιβλία ολοκληρώνουμε το αφιέρωμα στις νέες εκδόσεις αποχαιρετώντας το 2020. «Μας διώχνουνε τα πράγματα, κι η ποίησις είναι το καταφύγιο που φθονούμε», είπε ο Καρυωτάκης. Μπορεί η πανδημία καλά να κρατεί, ωστόσο, σε δύσκολους καιρούς η ποίηση είναι και παρηγοριά μας. Ορθά ο Γ. Σεφέρης είπε: «Γιατί πιστεύω πως τούτος ο σύγχρονος κόσμος όπου ζούμε, ο τυραννισμένος από τον φόβο και την ανησυχία, τη χρειάζεται την ποίηση. Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα – και τι θα γινόμασταν, αν η πνοή μας λιγόστευε;». Ψυχραιμία, υπομονή και αισιοδοξία.
Καλή χρονιά!
Τίτος Πατρίκιος,
Ο δρόμος και πάλι, εκδ. Κίχλη
«O δρόμος και πάλι» αποτελείται από έντεκα νέα ποιήματα που γράφτηκαν κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Στοχαστικά, με έντονη αποφθεγματικότητα και έναν τόνο απολογισμού, με τη γνώριμη προτίμηση του Τίτου Πατρίκιου στον διαλεκτικό τρόπο σκέψης και έναν ρυθμό που αξιοποιεί τη φυσικότητα της καθημερινής ομιλίας, τα ποιήματα της συλλογής αφήνουν ισχυρό αποτύπωμα στον αναγνώστη.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΚΑΙ Η ΖΩΗ
Ό,τι κι αν λέμε, ό,τι κι αν κάνουμε
ό,τι κι αν σιωπηλά ή φωναχτά αναψηλαφούμε
κάποιοι άλλοι, μικρά παιδιά ακόμα
θα ζήσουν τα ίδια χιλιοειπωμένα βάσανα
τις ίδιες απρόσμενες χαρές, θα προσπαθήσουν
ν’ ανοίξουν καινούργιους δρόμους, ξεκινώντας όμως
από έναν που δεν διαφέρει και πολύ απ’ τον δικό μας
κάποτε αλλάζοντας, κάποτε ταλαιπωρώντας
κάποτε ομορφαίνοντας τη ζωή
ζωή με χίλια πρόσωπα, ζωή μοναδική
ζωή δική μας και των άλλων.
Στάθης Κουτσούνης,
Στου κανενός τη χώρα,
εκδ. Μεταίχμιο
Στην 7η ποιητική συλλογή του ο Στάθης Κουτσούνης αναμετριέται με το άγνωστο, επιχειρώντας να ιχνογραφήσει τις σκοτεινές πλευρές του φωτός και του σκότους την αμυδρή λάμψη με συναίσθηση της ματαιότητας και της ουτοπίας.
«Στου κανενός τη χώρα τίποτα δεν σκιρτά. Μόνον απέραντες φυτείες του ύπνου και μια πηχτή αδιαπέραστη σιωπή…».
ΑΠΟΥΣΙΟΛΟΓΙΟ
Απουσιολόγος χρόνια
σωστό λαγωνικό στην τάξη της
κανένας δεν της ξέφευγε
μα μόλις έγραφε την απουσία
ένιωθε ταραχή μαζί και ευχαρίστηση
λείπει δεν είν’ εδώ παραληρούσε
και πλημμύριζε η αίθουσα παρουσία
τα ίδια και στο σπίτι της
σήμερα μητέρα απουσίαζαν η Έφη κι ο Άκης
και μαγικά τούς έφερνε μπροστά της
ζούσε με τους απόντες της
στα βαθιά της γεράματα τώρα
ένα πράγμα μονάχα τη νοιάζει
να σημειωθεί στο απουσιολόγιο
κανονικά όταν λείψει
μην τυχόν κι ο απουσιολόγος
κάνει τα στραβά μάτια
και προπάντων μην τυχόν
και δεν αντιληφθεί
την απουσία της
Δήμητρα Κουβάτα,
Καθαρό οινόπνευμα,
εκδ. Μανδραγόρας.
Στη δεύτερη ποιητική της συλλογή, η Δήμητρα Κουβάτα παραδίδει 27 ποιήματα ώριμης ποιητικής γραφής. Χωρισμένο σε δυο ενότητες, Φερτά υλικά και Έως την πέτρα οργωμένα, η ποιήτρια μεταφέρει εικόνες και συναισθήματα που δείχνουν ότι η συνέχειά της στον χώρο είναι κάτι περισσότερο από αξιόλογη.
Στο πρώτο άνοιγμα
στην πόρτα
μια μυρωδιά από κλειστό κουτί
όρθια με περίμενε.
άργησες.
παντού ζάχαρη νοτισμένη.
άνοιξες τα παράθυρα;
τους γείτονες χαιρέτησες; τα δέοντα.
ιδιαιτέρως στους απόντες.
με βόμβο εντόμου καλοκαιρινού
όρμηξα προς κάθε τζάμι
που χτυπά
και πέταξα από το πρώτο άνοιγμα
το αρθριτικό μου σέρνοντας ποδάρι.
απλώς, η κληρονομικότητα, ήρθε
ξανά το πόρισμα.
Αντώνης Ζαΐρης,
Όπου νάναι,
εκδ. Ηδιέπεια
Το βιβλίο περιέχει 24 ποιήματα, τρία δοκίμια και μια συνέντευξη. Η αναζήτηση του πραγματικού νοήματος της ζωής, η κριτική στην πρόσκαιρη αλλά ευφάνταστη κοσμικότητα, η έντονη αίσθηση περατότητας του βίου και η αποσυμπίεση μιας αταίριαστης καθημερινότητας τροφοδοτούν και δίνουν χρώμα στα λόγια του συγγραφέα, βάζουν σε δοκιμασία την αδιέξοδη φαντασία που σμιλεύει το όνειρο και το τοποθετεί σε διαδικασία αναπαραγωγής για κάτι που δεν υπάρχει, για το μεγάλο κενό που παραμένει ασχημάτιστο και ακανόνιστο. Αυτό το κενό που εμπνέεται από την πραγματικότητα και τον ρεαλισμό της ζωής αποτυπώνει ποιητικά ο Αντώνης Ζαΐρης κρατώντας αποστάσεις ασφαλείας από τη στεγνή απόλυτη αρμονία των αριθμών.(travelgirl)
ΑΝΕΜΟΣ, ΦΩΤΙΑ
Άνεμος, φωτιά
καθημερινός πυρετός
στην Οδύσσεια του ονείρου,
πάει να καεί
με φλόγες μαρτυρίου
και κάτι βγαίνει,
ξεχύνεται
από τις φλόγες,
χάνεται στην ομίχλη
με το ίδιο χρώμα αναλλοίωτο.
Έπειτα η μοναξιά
πάλι στην ίδια θέση
στο ίδιο σημείο
αναζητά παρέα…
Σοφία Περδίκη,
Tο αιώνιο αίνιγμα,
Κίχλη
Τα ποιήματα της συλλογής αποτελούν μια ποιητική ενότητα που αρθρώνεται πάνω στον ερωτικό και υπαρξιακό άξονα της ανθρώπινης ζωής στις σύγχρονες κοινωνίες, όπου όλες οι προσδοκίες για ευδαιμονία νομοτελειακά οδηγούνται στην αναπότρεπτη φθορά και τη δυστυχία.
Το Αιώνιο αίνιγμα δομείται πάνω στην αλληλουχία των εποχών ξεκινώντας με την αίσθηση της Άνοιξης και την «εαρινή υπόσχεση» και τελειώνει με τον Φθινοπωρινό μαρασμό.(culturenow.gr)
ΤΟ ΑΙΩΝΙΟ ΑΙΝΙΓΜΑ
Τώρα κάθισε
στο συρμάτινο κεντίδι
και ηλεκτροφόρησε
τη φωνή σου
στα σύμπαντα.
Αναρωτήσου:
Αν ήθελες μια ζωή
του θανάτου τον αχό
να περιορίσεις
πού πήγες κι έμπλεξες
στον ιστό της κραυγής
που συνταράζει
κι υστέρα στη σύγκρουση
γιατί προσκολλήθηκες;
Ρυθμός του αίματος
ανάβλυσες
κι έκανες εκείνα τα τρικ
στων δρόμων τη διασταύρωση.
Τα σπασμένα φανάρια
αναβοσβήνανε
τα δύο μάτια
παράταιρα γύριζαν
χαμός γινόταν
και τανάπαλιν διάσωση.
Τί το ’θελες τότε
ανεμοδούρα εσύ ισχνή
και λικνίστηκες
αναίσχυντα
με τους μηρούς
τα χέρια ανοιγμένα
κι έγινες το αιώνιο αίνιγμα
Θρόιζε για πάντα τώρα
πάνω στα ουράνια
μεταλλικά μοτίβα.
Ρήσος Χαρίσης,
Θάλασσα εσωτερικού χώρου,
εκδ. Κίχλη
Στην ποιητική συλλογή του Ρήσου Χαρίση Θάλασσα εσωτερικού χώρου ιχνογραφούνται στιγμές από την κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα με τρόπο ρεαλιστικό και συνάμα εσωτερικό. Η φύση και τα παράδοξα της ιστορίας συμπλέκονται με τα πάθη και τα δεινά της εποχής μας προσδίδοντας στην ποίηση του Χαρίση μια καθολικότητα. Τέλος, η ειρωνεία, η παρωδία και η λογοπαικτική διάθεση αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά του λόγου του ποιητή και αναδεικνύουν το ιδιαίτερο χρώμα του.
ΑΝΑΛΩΣΙΜΟ
Ἡ Αὔρα, ἡ Λαύρα καὶ ἡ Λάβα ἔλεγαν χρώματα, γελοῦσαν κατακόρυφα, γεννοῦσαν κιγκλιδώματα.
Μπροστὰ ἡ βασίλισσα, ὁ Δούρειος Ἵππος, ὁ τραγουδοποιός. Μέσα στὸ πλῆθος ἡ Ἁλικαρνασσώ, ἡ Χρυσόθεμις,
ἡ Σαλώμη – μορφὲς ὑπαρκτές.
Τ’ ἀπόγευμα γεμίζαν τὶς τσέπες μὲ χρησμούς, στοὺς κήπους κατεβαῖναν μὲ τὰ χρυσάνθεμα.
Κάθε ποὺ νύκτωνε, ἡ Χρυσόθεμις ξάπλωνε
στὴ γαλήνη τοῦ προσώπου, ἄφηνε τὸν ὕπνο νὰ σκεπάσει τὸ ἐρυθρόμορφο κορμί.
Δὲν ξέρω ἂν τὸ ποτήρι ἦταν ἄδειο καὶ ἡ κλεψύδρα της μισή, ὅμως ἡ αὔρα τῆς ψυχῆς της εἶχε ἕνα χρῶμα θαλασσί.
Ένα δέντρο Λιβάνι
και πάλι ο Ξηρανθός,
Ευφροσύνη Μαντά-Λαζάρου,
εκδ. Βακχικόν
Η Ευφροσύνη Μαντά – Λαζάρου συστήνεται στο κοινό με την έβδομη, ποιητική συλλογή της. Ακολουθεί το ίδιο πρότυπο της βιογραφικής αναφοράς. Μόνον που στην περίπτωσή της κυριαρχεί η προσφορά σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Σε δύσκολους τομείς και ακόμη δυσκολότερους καιρούς πρόσωπα όπως η ποιήτρια του Ένα δέντρο Λιβάνι και πάλι ο Ξηρανθός των εκδόσεων Βακχικόν αναμετράται επίμονα με την ποίηση, επιστρατεύοντας ταλέντο, πλούσια εικονογραφία και μια ιδέα προφορικότητας που δεν συνιστά τίποτε λιγότερο από την αμεσότητα της πρόζας. Το είδος της ευθείας βολής, του βλέμματος που ξεφυλλίζει σε όλες τις στιγμές το δεύτερο δέρμα αυτού του κόσμου. (Literature.gr)
«Ποιος έχει μέσα στον χρόνο μια φωλιά;
Μέσα στο άπειρο του απείρου έναν κήπο;
Η απόκριση ζώο ερημικό•
όπως το σύννεφο μες στον χειμώνα,
όταν πηγαίνει αργοβάδιστο κατά την άνοιξη
ξεφορτώνοντας βροχή.
Αν δεν είσαι ο κήπος της,
πώς να βρεθεί μέσα στον χρόνο μια φωλιά
μέσα στο άπειρο του απείρου ένας κήπος;
Αν δεν είσαι ο κήπος της… Δεν είσαι ο κήπος της…
Είσαι το ερημικό ζώο που ερωτά και αποκρίνεται».