Για την υλοποίηση της συμφωνίας των Βρυξελλών
Κρίσιμοι θεωρούνται οι τρεις επόμενοι μήνες τόσο στο εσωτερικό μέτωπο, σε επίπεδο πολιτικών εξελίξεων, όσο και στο εξωτερικό, για την υλοποίηση της συμφωνίας της Συνόδου Κορυφής.
Στο Υπουργικό Συμβούλιο της Πέμπτης, αμέσως μετά την επιστροφή του πρωθυπουργού Γ.Παπανδρέου και του υπουργού Οικονομικών από τις Βρυξέλλες, ο Ευ. Βενιζέλος μίλησε για τρεις «διαβολεμένους μήνες» περιγράφοντας τις ιδιαίτερες απαιτήσεις που αναμένονται.
Άλλο κυβερνητικό στέλεχος ανέφερε, σύμφωνα με Το Βήμα της Κυριακής, ότι «είναι αναμφίβολα μία θετική συμφωνία. Οι όροι της εφαρμογής της είναι όμως δυσοίωνοι. Κερδίσαμε χρόνο, αλλά το παιχνίδι παραμένει ανοιχτό».
Ο πρωθυπουργός ζήτησε από τους υπουργούς του «να αφήσουμε τα εκλογικά σενάρια κατά μέρος και να πιάσουμε δουλειά». Αργότερα, στο τηλεοπτικό του διάγγελμα, μίλησε για την ανάγκη της συλλογικής προσπάθειας στο εξής.
«Θα χρειαστεί να δουλέψουμε όλοι μαζί. Σε αυτή τη διαδρομή να είμαστε όλοι μαζί» είπε ο κ. Παπανδρέου, συμπληρώνοντας: «Μην περιμένουμε ούτε μάγους, ούτε από μηχανής θεούς να έρθουν να κάνουν τη δουλειά».
Η προσπάθεια θα είναι επίπονη διότι, όπως σημειώνει η εφημερίδα, απαιτούνται επώδυνες τομές στη δημόσια διοίκηση και στην υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών που είναι απαραίτητες για να καταστεί η ελληνική οικονομία ανταγωνιστική.
Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, πρόκειται για την τελευταία ευκαιρία της χώρας να παραμείνει στην Ευρωζώνη. Εξάλλου, όπως εκτιμούν έγκυρες οικονομικές πηγές στο «Βήμα», το πείραμα της συντεταγμένης χρεοκοπίας έχει αβέβαιη έκβαση και ο αποκλεισμός από τις αγορές δεν προβλέπεται να αρθεί ούτε εύκολα, ούτε γρήγορα.
Βασικό συστατικό της νέας συμφωνίας είναι η στενότερη εποπτεία από την τρόικα. Το συγκεκριμένο ζήτημα, και ειδικότερα οι αρμοδιότητες των νέων εποπτικών αρχών, αποτέλεσαν άλλωστε ένα από τα πεδία που εκδηλώθηκε με περισσότερη ένταση η ανησυχία στις συζητήσεις της περασμένης εβδομάδας.
Η νέα αποστολή αποτελείται από 80-100 επιτρόπους χωρισμένη σε δύο ομάδες, καταρχάς υπό τον εκπρόσωπο του ΔΝΤ στην Αθήνα κ. Μπομπ Τράα.
Η πρώτη ομάδα θα είναι αρμόδια για την τεχνική βοήθεια και θα έχει εκπροσώπους σε όλα τα υπουργεία. Η δεύτερη ομάδα θα είναι «δημοσιονομικοί ελεγκτές» και θα βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή με την τρόικα. Κρίσιμο στοιχείο της δεύτερης αυτής ομάδας, είναι ότι θα μπορούν να εισηγούνται μέτρα σε περιπτώσεις τυχόν υστερήσεων.
Κανένα περιθώριο
παρεκκλίσεων πλέον
Η περίοδος της… θεωρητικής προώθησης των διαρθρωτικών και δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων τέλειωσε. Μετά τη συμφωνία για «κούρεμα» της αξίας των ελληνικών ομολόγων κατά 50%, η κυβέρνηση , σύμφωνα με την «Καθημερινή», καλείται πλέον να επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης των 9 δισ. ευρώ ετησίως για να εξασφαλίσει την ομαλή λειτουργία του κράτους και ταυτόχρονα να εφαρμόσει άμεσα όλες τις διαρθρωτικές παρεμβάσεις που θα βοηθήσουν στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Ενδεικτικές του ότι δεν υπάρχει περιθώριο να ξεφύγει κανείς είναι δύο εξελίξεις:
1. Η σύνοδος κορυφής συμπεριέλαβε στο κείμενο των συμπερασμάτων της, την έλευση και μόνιμη εγκατάσταση στην Αθήνα επιπλέον στελεχών της τρόικας. Ρόλος τους θα είναι να ελέγχουν την πιστή εφαρμογή των Μνημονίου και Μεσοπρόθεσμου και να παρεμβαίνουν συμβουλευτικά όταν οι υπουργοί και οι άλλοι παράγοντες της Δημόσιας Διοίκησης δεν εφαρμόζουν τα συμφωνηθέντα. Προτεραιότητά τους, η αναμόρφωση της Δημόσιας Διοίκησης, η φορολογική και δημοσιονομική μεταρρύθμιση, καθώς και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
2. Είναι γνωστό ότι στον τελευταίο έλεγχο της τρόικας δεν καθορίστηκαν μέτρα ύψους 8,2 δισ. ευρώ που θα ληφθούν για το 2013 και το 2014. Η τρόικα έδωσε 2-3 μήνες περιθώριο στο υπουργείο Οικονομικών να εντοπίσει αυτά τα μέτρα, με μια σαφή εντολή. Τα 8,2 δισ. ευρώ να προέλθουν μόνο από το σκέλος των δαπανών και μάλιστα όχι από οριζόντιες περικοπές, αλλά στοχευμένες διαρθρωτικές παρεμβάσεις.
Ο κ. Ευ. Βενιζέλος παραδέχθηκε ότι δεν υπάρχουν περιθώρια να μην εφαρμοστούν τα όσα έχουν ψηφιστεί και διαβεβαίωσε ότι στην περίπτωση που γίνουν πράξη όσα νομοθετήθηκαν με το τελευταίο πολυνομοσχέδιο, τότε δεν θα απαιτηθούν νέα μέτρα. Ωστόσο, το πρόγραμμα που προβλέπεται να εφαρμοστεί, ούτως ή άλλως διατηρεί και ίσως επιτείνει την πολιτική λιτότητας που έχει ξεκινήσει τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Οι δαπάνες του κράτους θα πρέπει να περιοριστούν σημαντικά, ενώ τα έσοδα θα πρέπει να αυξηθούν. Είναι ενδεικτικό ότι για να κατορθώσει η Ελλάδα να έχει χρέος 120% του ΑΕΠ το 2020, θα πρέπει εκτός από το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων να επιτυγχάνει πρωτογενή πλεονάσματα από 3 δισ. ευρώ (το 2012) έως 11,8 δισ. (το 2020). Μάλιστα, από το 2014 και μετά -που θα είναι θεωρητικά και η τελευταία χρονιά χρηματοδότησης της Ελλάδας από την Ευρωζώνη- το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού θα πρέπει να ξεπερνά τα 10 δισ. ευρώ. Δηλαδή, τα έσοδα του κράτους να είναι κατά 10 δισ. ευρώ περισσότερα από τις δαπάνες του, όταν φέτος που έχουν εφαρμοστεί όλα αυτά τα σκληρά φορολογικά μέτρα και οι περικοπές δαπανών, τα έξοδα του Δημοσίου εκτιμάται ότι θα είναι λιγότερα από τα έσοδά του, κατά περίπου 5 δισ. ευρώ. Από τη σύγκριση αυτή αντιλαμβάνεται κανείς το μέγεθος της δημοσιονομικής προσαρμογής που πρέπει να επιτευχθεί τα επόμενα 9 χρόνια.