Η κρίσιμη συζήτηση για τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις εν όψει της τραπεζικής ένωσης, αν και η Γερμανία εγείρει εμπόδια, θα ανοίξει στα προσεχή Eurogroup και Ecofin, Παρασκευή και Σάββατο (σήμερα και αύριο) στο Δουβλίνο, με τη συμμετοχή και του έλληνα υπουργού Οικονομικών Γιαν. Στουρνάρα χωρίς να αναμένεται απόφαση. Ήδη όμως με τις διαρροές περί προτάσεων για συμμετοχή και των μεγαλοκαταθετών στις διασώσεις τραπεζών, η αγωνία έχει χτυπήσει κόκκινο.
Ωστόσο η ΕΚΤ καθησυχάζει, επιμένοντας στη μοναδικότητα της περίπτωσης της Κύπρου. Μετά τις σχετικές δηλώσεις του προέδρου Μάριο Ντράγκι, στην ίδια γραμμή ο Γ.Άσμουσεν δήλωσε ότι ««Δεν έχει ακόμη βρεθεί λύση για το πώς οι τράπεζες θα εκκαθαρίζονται χωρίς να επιβαρύνεται ο φορολογούμενος».
«Πρέπει να βρεθούν για το μέλλον λύσεις και να δημιουργηθούν κανόνες, οι οποίοι θα είναι σε όλους τους επενδυτές εκ των προτέρων γνωστοί. Η Κύπρος ήταν μία ειδική περίπτωση, αν λάβει κανείς υπόψη τις ιδιαίτερες δομές του εκεί τραπεζικού συστήματος» πρόσθεσε.
Το δεύτερο καυτό θέμα αφορά τα προβλήματα που ανέκυψαν στη συμφωνία διάσωσης της οικονομίας της Κύπρου, με τις διαρροές να ανεβάζουν το συνολικό πακέτο στα 23 δισ. ευρώ και τη συνεισφορά της Κύπρου στα 13 δισ. ευρώ.
Στην πλούσια ατζέντα θα βρίσκονται ακόμη οι παρατάσεις του προγράμματος για Ιρλανδία, Πορταγαλία αλλά και η Σλοβενία, τα προβλήματα της οποίας βαθαίνουν ανησυχητικά.
Ο διάλογος στα συμβούλια των υπουργών Οικονομικών για την τραπεζική ένωση είναι ο πιο κρίσιμος σε ό,τι αφορά την μακροπρόθεσμη προοπτική της ΕΕ, αφού άπτεται ζητημάτων όπως το πώς θα εκκαθαρίζονται οι λεγόμενες «κακές», ή προβληματικές τράπεζες, το πώς θα δημιουργηθεί ενιαίος μηχανισμός εγγύησης των καταθέσεων και το πώς θα δημιουργηθεί ενιαίο ταμείο εκκαθάρισης των τραπεζών.
Τον Ιούνιο του 2012, οι ηγέτες της ΕΕ είχαν συμφωνήσει ότι η δημιουργία τραπεζικής ένωσης αποτελεί το ουσιαστικό επόμενο βήμα για να διακοπεί ο «καταστροφικός φαύλος κύκλος» ανάμεσα στις σημαντικές τραπεζικές κρίσεις και τις κρίσεις δημοσιονομικού χαρακτήρα.
Όμως η συγκυρία έκτοτε μεταβλήθηκε και η διάθεση προώθησης της τραπεζικής ένωσης φάνηκε να ατονεί, ειδικά από τη Γερμανία, καθώς οι περιπλοκότητες και οι δυνητικές δυσκολίες σε ό,τι αφορά το σχέδιο έγιναν πιο σαφείς.
Η μεγαλύτερη ανησυχία της Γερμανίας, της μεγαλύτερης και πιο επιτυχημένης οικονομίας της ευρωζώνης, είναι ότι θα καλείται να χρηματοδοτεί ατελείωτη σειρά «διασώσεων» τραπεζών σε όλη την ευρωζώνη.
«Οι Γερμανοί εγείρουν εμπόδια σε όλη την διαδρομή», είπε αξιωματούχος της ΕΕ εκφράζοντας την απογοήτευσή του για τη συνεχιζόμενη κωλυσιεργία.
«Όλοι έχουν απαυδήσει μαζί τους», πρόσθεσε.
Γερμανοί αξιωματούχοι αντιτείνουν ότι παραμένουν πλήρως δεσμευμένοι στο διάλογο και επιδιώκουν απλώς να γίνουν τα σωστά βήματα τη σωστή χρονική στιγμή, επειδή εάν η προσπάθεια να θεσπιστεί η τραπεζική ένωση γίνει βιαστικά, αυτό δεν θα είναι καλό μακροπρόθεσμα, όπως λένε.
Άλλοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε ότι είναι εμφανής ο δισταγμός από πλευράς της Γερμανίας να συμφωνήσει σε ένα νομικά δεσμευτικό κείμενο γι’ αυτό το θέμα που θα χρειαζόταν έγκριση από το κοινοβούλιο, ειδικά πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, ώστε να μην τρωθεί η προσπάθεια της καγκελαρίου Άγγελας Μέρκελ να επανεκλεγεί.
Ένα από τα πιο λεπτά ζητήματα που θα συζητηθούν αύριο και μεθαύριο είναι η πρόταση που υπέβαλε η Ιρλανδία -η οποία ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ- να συμπεριλαμβάνονται οι τοποθετήσεις τραπεζών -ακόμα και οι βραχυπρόθεσμης διάρκειας- στους πόρους στους οποίους θα επιβάλλονται ζημίες στο πλαίσιο μελλοντικών διαδικασιών «διάσωσης» τραπεζών.
Η πρόταση αυτή προκάλεσε ήδη έντονες επιφυλάξεις από πλευράς Γαλλίας και Ιταλίας και μπορεί να αποδειχτεί αποσταθεροποιητική για τις χρηματαγορές, αφού θα μπορούσε να παγώσει ακόμα περισσότερο τον διατραπεζικό δανεισμό προς τράπεζες οι οποίες αντιμετωπίζουν δυσχέρειες.
Οι υπουργοί θα συζητήσουν επίσης πώς θα προχωρήσει το σχέδιο για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), άλλο ένα μέτρο να σπάσει ο λεγόμενος «φαύλος κύκλος» των ανατροφοδοτούμενων τραπεζικών κρίσεων και κρίσεων κρατικού χρέους.
Εμπλοκή στη διάσωση της Κύπρου;
Η ανησυχία σχετικά με τη δανειακή σύμβαση της Κύπρου αυξήθηκε χθες (Τετάρτη), αφού στην κατοχή του πρακτορείου ειδήσεων Reuters και άλλων μέσων ενημέρωσης περιήλθαν έγγραφα που περιέχουν λεπτομερειακές πληροφορίες για την χρηματοδότηση του πακέτου και το ύψος στο οποίο θα ανέλθει η συμμετοχή της κυπριακής κυβέρνησης.
Ενώ αρχικά η Κύπρος προβλεπόταν να συνεισφέρει 7 δισ. ευρώ και η Ευρωπαϊκή Ένωση μαζί με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο 10 δισ. ευρώ, τα έγγραφα αυτά δείχνουν ότι το συνολικό πακέτο θα ανέλθει στα 23 δισ. ευρώ, με την Κύπρο να συνεισφέρει τα 13 δισ. ευρώ.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα έγγραφα η Κύπρος αναμένεται να πωλήσει αποθέματα χρυσού αξίας 400 εκατ. ευρώ -πράγμα ωστόσο που διέψευσε σήμερα (Πέμπτη) η κεντρική τράπεζα της Κύπρου-, ενώ θα κληθεί να αυξήσει τον φορολογικό συντελεστή για τις επιχειρήσεις και τα κέρδη από τις κεφαλαιακές αποδόσεις την ώρα μάλιστα που η οικονομία της προβλέπεται ότι θα συρρικνωθεί πάνω από 12% μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.
Η πλήρης εκκαθάριση της μιας από τις δύο σημαντικότερες τράπεζες της Κύπρου, της Λαϊκής, και η επιβολή τέλους σε μεγάλο μέρος των τοποθετήσεων και των ανασφάλιστων καταθέσεων στην μεγαλύτερη κυπριακή τράπεζα, την Τράπεζα Κύπρου, θα οδηγήσουν στην συγκέντρωση συνολικά 10,6 δισ. ευρώ, κατά τα έγγραφα αυτά.
Αν και οι λεπτομέρειες του προγράμματος έχουν ήδη συμφωνηθεί ανάμεσα στην Λευκωσία, την ΕΕ και το ΔΝΤ, η υπουργός Οικονομικών της Φινλανδίας δήλωσε ότι υπάρχει ακόμη περιθώριο για ορισμένες μικρές τροποποιήσεις.
Σε κάθε περίπτωση αναμένεται να υπάρξει έντονος διάλογος για το κατά πόσον η διαδικασία υπήρξε επιτυχής.
«Ορισμένες λεπτομέρειες μπορεί ακόμη να αλλάξουν την Παρασκευή», είπε η Γιούτα Ουρπιλάινεν σε δημοσιογράφους στο Ελσίνκι, τονίζοντας ότι δεν εννοεί τα βασικά μεγέθη, αλλά τους εσωτερικούς αριθμούς.
Αν και δεν αναμένεται να ανακοινωθούν επίσημες αποφάσεις στη σύνοδο αυτή, οι υπουργοί αναμένεται να δώσουν το πράσινο φως για να επιμηκυνθεί ο χρόνος που έχει δοθεί στην Ιρλανδία και στην Πορτογαλία για να αποπληρώσουν τα δάνεια που έχουν λάβει από τα ευρωπαϊκά ταμεία.
Αυτό θα αποτελούσε μια σημαντική παραχώρηση προς το Δουβλίνο, που ελπίζει να επιστρέψει σύντομα πλήρως στις αγορές δανεισμού, αλλά και προς τη Λισαβόνα, η οποία πασχίζει να βρει εναλλακτικές περικοπές μετά την απόφαση του πορτογαλικού Ανώτατου Δικαστηρίου που απέρριψε ως αντισυνταγματικά μνημονιακά μέτρα.
Στη συνάντηση του Δουβλίνου, στην οποία θα λάβουν μέρος οι υπουργοί Οικονομικών των 27 θα ασχοληθεί επίσης με τα προβλήματα της Σλοβενίας, που βαθαίνουν προκαλώντας ανησυχία.