Του
Βασίλη Κουτσιαρή,
συγγραφέα παιδικών βιβλίων
Β’ Μέρος
Στο δεύτερο μέρος του αφιερώματός μου επέλεξα βιβλία για τη σχέση των ανθρώπων με τη φύση, την πίστη στον εαυτό μας, την τέχνη, αλλά και τον όλεθρο που αφήνει πίσω του ο πόλεμος. Τα βιβλία που ξεχώρισα είναι: «Έι, παιδιά, το ξέρατε ότι Οι Διάσημοι Πίνακες είναι (σχεδόν) σαν τις δικές σας ζωγραφιές;» και «Καλλιτεχνικό εργαστήριο: Τέχνη» (εκδ. Σαββάλας), «Κολυμπώντας πέρα από τα όρια» (εκδ. Ψυχογιός) και «Ο Νόι και η σπουδαία φάλαινα» (εκδ. Ίκαρος). Αγαπημένο βιβλίο, «ο Πόλεμος» του Jose Jorge Letria (εκδ. Πουά), που παρά τη σουρεαλιστική – σκοτεινή εικονογράφησή του και το συγκλονιστικό τέλος, είναι ένα βιβλίο που μας κάνει να εκτιμήσουμε και να παλέψουμε περισσότερο για την ειρήνη.
Βιβλία που ξεχώρισαν
Έι, παιδιά, το ξέρατε ότι
ΟΙ ΔΙΑΣΗΜΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ
είναι (σχεδόν) σαν τις δικές σας ζωγραφιές;
- Leone, P. Mancini, A. Papalini
Εικόνες: Sabrina Ferrero
Εκδόσεις Σαββάλας
Καλλιτεχνικό εργαστήριο: ΤΕΧΝΗ
Stella Cochetti
Εικόνες: Calvo Soledad
Εκδόσεις Σαββάλας
Οι δύο νέες κυκλοφορίες των εκδόσεων Σαββάλα για την τέχνη θα μπορούσαν να αποτελέσουν εξαιρετικό εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών, αλλά και να αξιοποιηθούν συνδυαστικά.
Το πρώτο βιβλίο «Έι, παιδιά, το ξέρατε ότι ΟΙ ΔΙΑΣΗΜΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ είναι (σχεδόν) σαν τις δικές σας ζωγραφιές;» από τον τίτλο και μόνο κινεί το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Ξεφυλλίζοντάς το, διαπιστώνει κανείς εύκολα πως είναι απλά γραμμένο, χωρισμένο σε ενότητες (Η τέχνη και… το ανθρώπινο σώμα, Η τέχνη και… τα συναισθήματά μας κ.ά.), με πολλούς πίνακες ανάμεσα και εξαιρετικά σχόλια για αυτούς. Οι αναγνώστες θα γνωρίσουν μυστικά για διάσημους πίνακες, όπως την «Έναστρη νύχτα» του Βαν Γκογκ, την «Κραυγή» του Έντβαρντ Μουνκ, το «Φιλί» του Γκούσταφ Κλιμτ κ.ά. Επίσης, θα κληθούν να απαντήσουν στα ενδιαφέροντα τεστ στο τέλος του βιβλίου, καθώς θα τους δίνονται δυο επιλογές. Φυσικά, στο βιβλίο περιλαμβάνονται και οι επεξηγηματικές απαντήσεις. Πρόκειται για έναν μικρό θησαυρό, καθώς περιλαμβάνει πληροφορίες για μια μεγάλη περίοδο, από τον Ραφαήλ και τον Λεονάρντο ντα Βίντσι ώς τον Φερνάντο Μποτέρο και τον Μπάνκσι. Είναι σίγουρο πως κλείνοντας το βιβλίο, πολλοί μαθητές θα συμφωνήσουν με την ερώτηση του τίτλου αυτού του βιβλίου και θα θελήσουν να πειραματιστούν με τις αστείες φιγούρες του Κιθ Χάρινγκ και το θυμωμένο πρόσωπο του Ζαν Μισέλ Μπασκιά. Άλλοι πάλι μπορεί να επιλέξουν χάρακα και χρώματα, για να δημιουργήσουν τη «Σύνθεση με κόκκινο, κίτρινο, μπλε και μαύρο» του Πιτ Μοντριάν ή τη «Λωρίδα» του Γκέρχαντ Ρίχτερ.
Το «Καλλιτεχνικό εργαστήριο: ΤΕΧΝΗ» πρόκειται για ένα μεταλλικό κουτί που περιλαμβάνει ένα βιβλίο, τριάντα αυτοκόλλητα με αρκετούς διάσημους πίνακες, τέσσερις μαρκαδόρους και δύο παζλ.
Το βιβλίο με τίτλο «ΤΕΧΝΗ, τα πάντα γύρω από την ιστορία της ζωγραφικής» περιέχει πληροφορίες για τη ζωή, την τεχνοτροπία και τα έργα δεκατεσσάρων διάσημων ζωγράφων όπως ο Κλοντ Μονέ, ο Ανρί Ματίς, ο Άντι Γουόρχολ κ.ά. Αυτό όμως που το κάνουν να ξεχωρίσει είναι κάποιες από τις πληροφορίες που δίνει. Γνωρίζατε ότι για το αν τελικά χαμογελάει η Μόνα Λίζα, εφαρμόστηκε συγκεκριμένο λογισμικό και έδωσε αποτελέσματα; Ή ότι ένας πίνακας που τοποθετήθηκε ανάποδα στον τοίχο σε συνδυασμό με το φως του σούρουπου έγιναν αφορμή για να ξεκινήσει ο Καντίνσκι την πορεία του στην αφηρημένη τέχνη; Ή γιατί ο διάσημος «Ίκαρος» του Ματίς δεν έχει φτερά;
Φυσικά, δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στα παζλ δυο όψεων με τριάντα έξι κομμάτια. Το ένα είναι έγχρωμο (Φρίντα Κάλο), ενώ το άλλο (του Σαλβαδόρ Νταλί), που είναι ασπρόμαυρο, μπορεί – αφού συναρμολογηθεί – να χρωματιστεί από τα παιδιά με τους μαρκαδόρους που περιλαμβάνονται.
Κολυμπώντας πέρα από τα όρια
Σπύρος Χρυσικόπουλος
Εικόνες: Γιώργος Σγουρός
Ψυχογιός
Ηλικία: 7+
Από πολύ μικρός ο Σπύρος περνούσε όλη του τη μέρα στη θάλασσα. Ένιωθε ότι ήταν στο φυσικό του περιβάλλον. Αργότερα ξεκίνησε και κολύμβηση, περνώντας πολλές ώρες στο κολυμβητήριο. Σιγά σιγά ανακάλυπτε τις δυνατότητες και τις αντοχές του και υποσχέθηκε στον εαυτό του πως μια μέρα θα κολυμπούσε εκεί για είκοσι τέσσερις ολόκληρες ώρες. Οι προπονήσεις δυσκόλευαν, αλλά έφερναν αποτελέσματα: Νίκες και διακρίσεις. Όμως, αυτό που ήθελε πολύ ο Σπύρος ήταν να κάνει κάτι σπουδαίο και να μπει στο βιβλίο Γκίνες, όπως ο καθηγητής του στη γυμναστική Κανέλλος Κανελλόπουλος.
Είκοσι δύο χρόνων πια, άρχισε να δοκιμάζει την αντοχή του και σε άλλα αγωνίσματα, όπως το ποδήλατο και το τρέξιμο. Έτσι, η αγαπημένη του πια δραστηριότητα έγινε το τρίαθλο. Μάλιστα, λίγα χρόνια μετά πήρε μέρος και σε έναν παγκόσμιο αγώνα τριάθλου στη Χαβάη. Δεν κατάφερε να κερδίσει, αλλά ένιωσε πως είχε φτάσει η στιγμή να κάνει το παιδικό του όνειρο πραγματικότητα, δηλαδή να ασχοληθεί με τις υπεραποστάσεις…
Πρώτο βιβλίο για τον Σπύρο Χρυσικόπουλο, τον κάτοχο παγκόσμιου ρεκόρ Γκίνες, καθώς κολύμπησε σε πισίνα 358,2 χλμ. σε μια εβδομάδα. Επίσης, είναι ο μόνος κολυμβητής στον κόσμο που παρέμεινε στη θάλασσα για 64 ώρες και 5 λεπτά, κάνοντας την απόσταση Ρόδος – Καστελλόριζο.
Ξεκινώντας την αφήγηση από τα παιδικά του χρόνια, ο συγγραφέας φτάνει στο σήμερα και την κατάκτηση των μεγάλων στόχων. Τίποτε δεν έγινε τυχαία. Χρειάστηκε σκληρή δουλειά, ατελείωτες ώρες προπόνησης, υπομονή, επιμονή και κυρίως στήριξη από αγαπημένους ανθρώπους γύρω του, για να τα καταφέρει. Αυτό είναι και το μήνυμα που στέλνει μέσω της ιστορίας του σε όλα τα παιδιά που τολμούν να ονειρευτούν, με μια δυνατή υπενθύμιση: να μη θέτουν ποτέ σε κίνδυνο την ψυχική, αλλά και τη σωματική τους υγεία. Οι όμορφες εικόνες του βιβλίου ανήκουν στον Γιώργο Σγουρό.
Ο Νόι και η σπουδαία φάλαινα
Κείμενο – εικόνες: Benji Davies
Απόδοση: Αντώνης Παπαθεοδούλου
Ίκαρος
Ήταν φθινόπωρο και η γιαγιά πήγε να επισκεφτεί τον Νόι και τον μπαμπά του. Τη νύχτα ο άνεμος λυσσομανούσε και ο Νόι δεν μπορούσε να κοιμηθεί. Έτσι, η γιαγιά αποφάσισε να του πει μια ιστορία για ένα κορίτσι που πριν από πολλά χρόνια είχε γνωρίσει μια φάλαινα. Έγιναν φίλοι και περνούσαν όμορφα τα καλοκαίρια μαζί, ώσπου ένα καλοκαίρι, όσο κι αν περίμενε στα βράχια το κορίτσι, η φάλαινα δεν εμφανίστηκε ποτέ. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ένα βράδυ ξέσπασε μια τρομερή καταιγίδα. Η οικογένειά της και οι υπόλοιποι νησιώτες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το νησί και να μεταφερθούν σε ασφαλές μέρος. Όλα τους τα πράγματα έμειναν πίσω. Δεν πήραν τίποτα μαζί τους. Το κορίτσι ανησυχούσε μήπως η φάλαινα γύριζε στο μέρος που ζούσαν πριν και δεν την έβρισκε εκεί. Όμως μια μέρα είδε κάτι να ξεβράζεται στην ακτή. Και ήταν σίγουρη πως προερχόταν από το παλιό της σπίτι…
Ο αγαπημένος μας Νόι σε μια ακόμη περιπέτεια. Και αυτή ενδιαφέρουσα και συγκινητική, όπως και οι προηγούμενες. Μάλιστα στη συγκεκριμένη, ο χρόνος γυρνά πίσω, στα παιδικά χρόνια της γιαγιάς, η οποία και πρωταγωνιστεί στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου.
Η σειρά αυτή του Benji Davies έχει κάτι που μαγνητίζει τους μικρούς, αλλά και τους ενήλικες αναγνώστες. Δεν είναι μόνο οι συμπαθέστατοι ήρωες (Νόι, γιαγιά, μπαμπάς, φάλαινα), που πρωταγωνιστούν, αλλά και οι σχέσεις τους μεταξύ τους. Μοναδικές στιγμές ευτυχίας αποτυπώνονται στις σελίδες τόσο μέσω των λέξεων, όσο και των εικόνων. Αυτές οι στιγμές είναι τόσο δυνατές, που καταφέρνουν να υπερνικήσουν τους πιο θυελλώδεις ανέμους, τις πιο δυνατές καταιγίδες, τα πιο μεγάλα κύματα… Ίσως εκεί και να κρύβεται η τεράστια επιτυχία της σειράς.
Αξίζει να αναφερθεί πως στο τελευταίο σαλόνι του κάθε βιβλίου κυριαρχούν η απέραντη θάλασσα, τουλάχιστον μια φάλαινα να ταξιδεύει ευτυχισμένη στα νερά της, και οι ήρωες (άλλοτε ο Νόι με τη γιαγιά άλλοτε με τον μπαμπά). Άνθρωποι και φύση σε απόλυτη αρμονία μεταξύ τους.
Αξίζει να αναζητήσετε ολόκληρη τη σειρά: «Ο Νόι και η φάλαινα», «Ο Νόι και η φάλαινα τον χειμώνα», «Ο Νόι και η γιαγιά». Όλα από τις εκδόσεις Ίκαρος.