Της Αγγελικής Θάνου,
συνταξιούχου PhD εκπαιδευτικού και συγγραφέως
Δεν πρόλαβε να κάνει τα πρώτα του βήματα το καλαίσθητο βιβλίο της Σταματίας (Ματίνας) και να στο διάβα του το πρώτο βραβείο από το ΚΕΛΑΙΝΩ, περιοδικό τέχνης και πολιτισμού του λογοτεχνικού ομίλου «ΖΑΛΩΝΗ» «ξάστερον». Είναι φανερό ότι πρόκειται για ένα βιβλίο που πατά σταθερά, σίγουρα, ποιοτικά. Πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς, αφού ακουμπά στην ποίηση και τη ζωγραφική; Τριάντα τρία ποιήματα ποικίλης θεματολογίας και ισάριθμα σχέδια της ίδιας της ποιήτριας πορεύονται χέρι – χέρι στις σελίδες του βιβλίου αλληλοστηριζόμενα. Ο Άγγλος θεωρητικός της τέχνης, συγγραφέας και ζωγράφος John Ruskin υποστήριξε ότι η ζωγραφική και η ποίηση είναι δύο μορφές «γλώσσας», μέσα από τις οποίες η ψυχή του καλλιτέχνη εκφράζει τα οράματά της. Εκκινώντας από τη θεωρία της ποίησης και τη σύνδεσή της με τις εικαστικές τέχνες χαρακτήρισε αυτή την έκφραση «ευγενή συγκίνηση». Μια παρόμοια συγκίνηση κατακλύζει τον αναγνώστη όταν ταξιδεύει στους δυνατούς στίχους της συλλογής όπως: Η ζωή είναι απλή / γράφεται με τρία γράμματα / και με τα φωνήεντα μακρά. Δεν μπορεί εν τη γενέσει / να την ντύσεις στα βραχέα / μην την προδικάσεις / βραχεία ν’ αποβεί… Κι όταν αποζητά την ορθογραφία των συναισθημάτων οι κανόνες ανατρέπονται: Το σκοτάδι θέλει ύψιλον / θέλει «μάζεμα» / μια ολόκληρη αγκαλιά / όχι τη μισή, όχι γιώτα. / Κι η υπόλοιπη; / Τι γίνεται όταν λείπει η υπόλοιπη; …Κι ο ήλιος θέλει ωμέγα, / γιατί ο ήλιος είναι μέγας / και το φως διάχυτο. / Πώς να κλείσεις σ’ έναν κύκλο, / σ’ ένα φωνήεν / και μάλιστα μικρόν; Και στη σελίδα 49 σε προσμένει το: Χαμογέλα, αδερφέ μου. Επιτρέπεται / Ένα χαμόγελο φορά ψαλιδωτή ουρά / και σχίζει τον αγέρα. / Δεν απαιτεί έξοδα, / έγγραφα, δικαιολογητικά. / Τα προαπαιτούμενά του / είσαι μόνο Εσύ. Εξυμνώντας τη σοφία της Ελληνικής Γλώσσας η ποιήτρια αναφέρει: Το δάκρυ και το στάχυ / ορθώς ο λαός τα εξαίρεσε / απ’ τον γενικό κανόνα /… δεν μπορεί με γιώτα να γραφτούν / επειδή ένα «το» τα ογηγεί /…κούπα κρυστάλλινη του πρέπει / πολύτιμο ως είναι, / μια γούβα αλυκή / να μάσει την αλμύρα. / Κι αν το δάκρυ θέλει κούπα, / το στάχυ θέλει πύθο μεγάλο και βαθύ /,…Δάκρυ και στάχυ, το λοιπόν, / ορίζουν τη μοίρα του λαού μας / κι από κοντά ένα δόρυ ασφαλές / καλά να τα φυλάει…
Η ποιητική γραφή της Σταματίας Μωραΐτη έχει δύναμη, με λόγο εύστοχο, γεμάτο από λυρισμό και γνώση. Θίγονται ένα σωρό θέματα κι άλλα τόσα υπονοούνται. Γράφει με σπουδαία υλικά, όπως η εμπειρία, η γλώσσα, το βίωμα, η μνήμη συνδέοντάς τα όλα με την ενημερότητα που προκύπτει από την ειδικότητα της φιλολόγου. Η δημιουργός λειτουργεί ως συλλέκτρια στιγμών και καθημερινών καταστάσεων, τις ντύνει με εικόνες, μεταφορές και καίριες λέξεις, τις στολίζει με διακειμενικά στοιχεία και να τα τριάντα τρία μικρά θαύματα. Δεν είναι τυχαίο ότι τα περισσότερα από τα ποιήματά της έχουν διακριθεί με βραβεία και επαίνους. Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια!
Την ποιητική αυτή συλλογή προλογίζει ο πρόεδρος της Αμφικτυονίας Ελληνισμού κ. Δημήτρης Μπουκόνης τιμώντας την ποιήτρια – μέλος της Αμφικτυονίας. Στον πρόλογο αναδύονται η μεγάλη εκτίμηση προς την προσωπικότητα της Σταματίας και η αναγνώριση του ποιητικού θησαυρού που κρύβεται στο «Αδήλων όψεις».
Είναι γεγονός ότι ο δρόμος της συγγραφής δεν είναι στρωμένος με ρόδα. Όσοι πορευόμαστε σε αυτόν το γνωρίζουμε πολύ καλά. Ο ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης τα είπε όλα στο παρακάτω απόσπασμα: Από την Φαντασίαν έως εις το Xαρτί. Eίναι δύσκολον πέρασμα, είναι επικίνδυνος θάλασσα. H απόστασις φαίνεται μικρά κατά πρώτην όψιν, και εν τοσούτω πόσον μακρόν ταξίδι είναι, και πόσον επιζήμιον ενίοτε δια τα πλοία τα οποία το επιχειρούν…
Ας γνωρίσουμε καλύτερα τη Σταματία Μωραΐτη. Αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ., από το τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών. Εργάζεται ως φιλόλογος στο 1ο ΓΕΛ Βόλου. Είναι ιδρυτικό μέλος του Κέντρου Μελέτης Βοιβηίδας (ΚΕ.ΜΕ.ΒΟ.) και του Μουσείου Λιμναίου Πολιτισμού Κάρλας στον γενέθλιό της τόπο, τα Κανάλια Μαγνησίας, όπου δραστηριοποιείται εθελοντικά (ξενάγηση, οργάνωση ημερίδων, πολιτιστικών εκδηλώσεων, εκπαιδευτικά προγράμματα). Για τους σκοπούς του Μουσείου έχει εκπονήσει μουσειοπαιδαγωγικά προγράμματα για όλες τις σχολικές βαθμίδες («Καρλάξ ο λιμνοβάτραχος», «Παιχνίδια στη λίμνη του θεού Απόλλωνα», «Το κάλεσμα του Ηταύρου», «Ενημερώνομαι-Δραστηριοποιούμαι – Προφυλάσσομαι», «Περιπέτειες στη λίμνη», «Καλυβούπολη»). Έχει συγγράψει το έργο «Η Οδύσσεια του βάλτου» (Δ. Κάρλας 2001), το θεατρικό παραμύθι – σενάριο με τίτλο «Του βάλτου εμείς τα εργαλεία» (2011), καθώς και το έργο «Η λιμνονεραϊδούλα και οι φίλοι της» κι ένα cd με μελοποιημένο το υλικό του, το οποίο είναι έτοιμο να κυκλοφορήσει. Συμμετείχε με εισηγήσεις σε ημερίδες και παρουσιάσεις βιβλίων και έχει δημοσιεύσει άρθρα με θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς σε περιοδικά, όπως «Ελληνικό Πανόραμα», «Μαγνησία». Αγαπά το θέατρο και την ποίηση. Είναι μέλος της Αμφικτυονίας Ελληνισμού. Το έργο «Αδήλων όψεις» είναι η πρώτη της ποιητική συλλογή. Ποιήματά της ανθολογούνται στις ΣΤ’, Ζ’, Η’, Θ’ Ανθολογίες και στην Εγκυκλοπαίδεια Γραμμάτων και Τεχνών της Αμφικτυονίας Ελληνισμού, σε ανθολογίες, λευκώματα και λογοτεχνικά Ημερολόγια του περιοδικού ΚΕΦΑΛΟΣ, στο περιοδικό ΚΕΛΑΙΝΩ, σε ανθολογίες των Πνευματικών Οριζόντων Λεμεσού, στην 3η και στην 4η Ομαδική Ποιητική Συλλογή από τις εκδόσεις Διάνυσμα. Έχει κερδίσει Βραβεία και Επαίνους σε Διεθνείς και Πανελλήνιους Λογοτεχνικούς Διαγωνισμούς.