Του Βασίλη Καλλία,
παιδαγωγού κυκλοφορίας – εκπαιδευτή οδηγών
Αν και η ουσιαστική προετοιμασία του αυτοκινήτου για τον χειμώνα πρέπει να γίνεται το φθινόπωρο, εμείς σαν λαός περιμένουμε να παγώσει καλά η ατμόσφαιρα και έπειτα φροντίζουμε μαζί με τα έξοδα πετρελαίου θέρμανσης, φυσικού αερίου, χριστουγεννιάτικου τραπεζιού και τελών κυκλοφορίας να κάνουμε τα βασικά των βασικών. Τα υπόλοιπα; «Άστα, αφού μας πάει ακόμα, όταν θα… βλέπουμε». Ας δούμε μαζί αυτά τα απαραίτητα, για να μη χρειαστούμε σε λάθος μέρος και στιγμή τους απαραίτητους. Πρώτο μέλημά μας είναι να ελέγξουμε σε ένα συνεργείο την κατάσταση της μπαταρίας που καταπονείται περισσότερο αυτή την εποχή του χρόνου, λόγω της χρήσης περισσότερων εξοπλιστικών στοιχείων που χρησιμοποιούν ρεύμα για τη λειτουργία τους, αλλά και εξαιτίας των χαμηλών θερμοκρασιών. Προτρέπουμε τον μηχανικό να καθαρίσει τους πόλους της μπαταρίας και να τους καλύψει με βαζελίνη για να εξασφαλιστεί η στεγανότητα του ρεύματος. Άλλη μια σημαντική παράμετρος για την «υγεία» του αυτοκινήτου μας είναι η αντιψυκτική ικανότητα του υγρού στο σύστημα ψύξης του κινητήρα. Ο έλεγχος της προστασίας που παρέχει το αντιψυκτικό μπορεί να γίνει με τη βοήθεια μίας απλής συσκευής που μπορούμε να προμηθευτούμε με μικρό κόστος, η οποία τοποθετείται μέσα στο υγρό και δείχνει τη θερμοκρασία πήξης του. Σε περίπτωση που αυτή είναι μεγαλύτερη των -20 βαθμών θα πρέπει να συμβουλευτούμε τον μηχανικό μας. Οι εναλλαγές θερμοκρασίας και η παγωνιά ευνοούν τη γήρανση των τσιμουχών στις πόρτες με αποτέλεσμα μειωμένη μόνωση, αύξηση θορύβων και σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις εισροή νερού. Τις λιπαίνουμε με βαζελίνη ή ειδικά σκευάσματα πούδρας. Ευαίσθητες είναι και οι κλειδαριές, κυρίως στη παγωνιά. Τις διατηρούμε σε καλή κατάσταση με ειδικό γράσο ακολουθώντας προσεκτικά τις οδηγίες τοποθέτησης και κυρίως της ποσότητας που πρέπει να δεχτεί η κάθε μία. Η χρήση του κλιματιστικού μειώνει στο σχεδόν διπλάσιο το ξεθάμπωμα των τζαμιών σε σχέση με το απλό καλοριφέρ. Άρα φροντίζουμε να είναι σε καλή κατάσταση, μάχιμο και τον χειμώνα. Επίσης, μεγάλη κουβέντα γίνεται το τελευταίο διάστημα για τις αντιολισθητικές αλυσίδες ή άλλα ανάλογα αντιολισθητικά μέσα (π.χ. χιονοκουβέρτες) που θα πρέπει υποχρεωτικά να έχουμε στο αυτοκίνητό μας ή να είναι εφοδιασμένο με 4 χειμερινά ελαστικά.
Για τους επόμενους χειμώνες, από το 2022 έως το 2024, ο όρος «χειμερινό ελαστικό» θα καλύπτει όλα τα ελαστικά που προσδιορίζονται από μία από τις σημάνσεις «M+S», «MS» ή «M&S» ή από την κοινή παρουσία της σήμανσης «alpine symbol» (αναγνωρίζεται ως 3PMSF 3 Peak Mountain Snow Flake) και μία από τις σημάνσεις «M+S», «MS» ή «M&S». Αν δεν έχουμε επιλέξει χειμερινά ελαστικά και είμαστε υποχρεωμένοι να φορέσουμε αντιολισθητικές αλυσίδες, δεν θα περιμένουμε να διαβάσουμε τις οδηγίες χρήσης τους στους μείον πόσους, αλλά επιλέγουμε μια Κυριακή με ηρεμία να μάθουμε το πώς τις τοποθετούμε και γιατί όχι να το δούμε και σαν οικογενειακό παιχνίδι με χρονομέτρηση (συμβουλή φοράτε και γάντια στα δοκιμαστικά σας, για να συνηθίζετε την απουσία της λεπτής κινητικότητας). Εννοείται ότι τα ελαστικά θα πρέπει όχι μόνο τον χειμώνα, αλλά όλες τις εποχές του χρόνου να είναι σε καλή κατάσταση με το βάθος του πέλματος αν θέλουμε σωστή πρόσφυση, όχι κάτω από 4 χιλιοστά. Ελέγχουμε αν οι υαλοκαθαριστήρες βρίσκονται σε καλή κατάσταση και φυσικά αν υπάρχει νερό στο σύστημα πλύσης του παρμπρίζ. Η κακή ορατότητα μας εμποδίζει να αντιληφθούμε εγκαίρως τον κίνδυνο ή μπορεί να μας οδηγήσει σε λάθος εκτιμήσεις. Ενημερωνόμαστε για τις επιλογές που υπάρχουν στην αγορά, σε μάκτρα και ποιοτικά λαστιχάκια υαλοκαθαριστήρων. Μια σωστή εφαρμογή τους πάνω στο παρμπρίζ την ώρα που δουλεύουν, προσφέρουν αποτελεσματικότερο καθάρισμα, προστασία του τζαμιού από φθορά και απουσία εκνευριστικών ηχητικών εφέ. Χρησιμοποιούμε πάντα απεσταγμένο νερό για την αποφυγή συσσώρευσης αλάτων στα σωληνάκια. Προσθέτουμε ειδικό υγρό, που διώχνει αποτελεσματικότερα τις ακαθαρσίες του δρόμου και ό,τι έχουμε άθελά μας δολοφονήσει. Επίσης προσέχουμε πάντα πίσω μας, τι μας ακολουθεί και αν ακολουθεί σε πόση απόσταση βρίσκεται και έπειτα κρίνουμε αν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τις πιτσιλίθρες χωρίς να τον ενοχλήσουμε.
Όταν βρέχει μειώνουμε τη ταχύτητά με την οποία κινούμαστε, ακόμα και αν οδηγούμε το καλύτερο όχημα του κόσμου. Οι νόμοι της φυσικής ισχύουν παντού και πάντα, για όλους και για όλα. Η πρόσφυση και η κατευθυντικότητα μειώνεται αισθητά στον βρεγμένο δρόμο. Εδώ αξίζει να σημειώσω ότι σήμα κατατεθέν του Έλληνα οδηγού είναι η διαγραφή κακών περιστατικών και λαθών από τη μνήμη του.
Έτσι θα πρέπει ξανά και φέτος να γλιστρήσει, ξανά να φτάσει σε οδηγικά όρια τον εαυτό του και το όχημά του, για να ξανακαταλάβει ότι ώς εκεί τον παίρνει. Συνεχίζω φίλοι μου και σας συμβουλεύω να «ζυγίζετε» πολύ προσεκτικά τη δύναμη στο πόδι σας, ειδικά αν το αυτοκίνητο είναι παλιάς τεχνολογίας χωρίς ABS (το σύστημα αντιμπλοκαρίσματος των τροχών ABS κατά το φρενάρισμα, το γνωστό σε όλους μας ABS, από το 2004 περιλαμβάνεται με οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υποχρεωτικά στον βασικό εξοπλισμό όλων των καινούργιων αυτοκινήτων). Επίσης όλα αυτά τα ηλεκτρονικά συστήματα ενεργητικής ασφάλειας δεν φημίζονται για την μακροβιότητά τους, καθώς το χρήμα πάει κυρίως για την εξέλιξη και λιγότερο για την αξιοπιστία σε βάθος χρόνου και χρήσης. Έχω εργαστεί ως υπεύθυνος εγγυήσεων σε πασίγνωστη μάρκα αυτοκινήτων και ξέρω τι γράφω. Για αυτό τον λόγο μην αφήνουμε την ασφάλειά μας κυρίως σε αυτά, καλό είναι να υπάρχουν για την κακιά στιγμή. Μην ξεχνάμε ότι το καλύτερο όπλο ενεργητικής ασφάλειας που διαθέτει το κάθε όχημα είναι ο προσεκτικός και συνετός οδηγός. Αν το όχημά μας έχει ABS και πατήσουμε με δύναμη το φρένο θα αισθανθούμε ένα έντονο «τρέμουλο» του πεντάλ που είναι απολύτως φυσιολογικό και δεν θα πρέπει να μας απασχολεί. Το ABS δεν μειώνει μόνο την απόσταση ακινητοποιήσεως στο βρεγμένο οδόστρωμα, αλλά δίνει τη δυνατότητα στον οδηγό κατά τη διαδικασία δυναμικού φρεναρίσματος να διατηρήσει την κατευθυντικότητα κάνοντας ταυτόχρονα έναν ελιγμό αποφυγής εμποδίου. Η ολισθηρότητα του δρόμου έχει ως συνέπεια τη μείωση της πλευρικής πρόσφυσης. Αν μπούμε σε μια στροφή λίγο πιο γρήγορα από όσο πρέπει και στρίψουμε υπερβολικά το τιμόνι, μπορεί να μη στρίψει το όχημα και να φύγει χωρίς έλεγχο ευθεία προς τα εμπρός με τους τροχούς στριμμένους προς τα μέσα! Αυτό συμβαίνει όταν χάνουμε την πλευρική πρόσφυση. Τέλος πολύ κακή επιλογή είναι το να ξεκινήσουμε για το βουνό με το πρώτο χιόνι. Πρέπει να κατευνάσουμε τον ενθουσιασμό μας και να κρατηθούμε. Δεν θα φύγει το χιόνι, έλεγαν οι παλιοί. Ας αφήσουμε την πρώτη μέρα και ας την αφιερώσουμε εξαιρετικά στους «τρελαμένους», που θα ανεβούν να κάνουν το κομμάτι τους με τα 4χ4, δικαιολογώντας την απαραίτητη (;) αγορά στον εαυτό τους, στον/στην σύζυγο και στα πεθερικά. Καλή προετοιμασία!