Στο πλαίσιο των δράσεων για τον εορτασμό των 30 χρόνων από την έναρξη εισαγωγής φοιτητών στα Παιδαγωγικά Τμήματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ομάδα από τους πρώτους αποφοίτους των Τμημάτων προχώρησε στη συλλογή αρχειακού υλικού (φωτογραφίες, σημειώσεις, οδηγοί σπουδών κ.λπ.), αλλά και μαρτυριών σχετικά με τα πρόσωπα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην οργάνωση του πλαισίου των σπουδών και στη μετέπειτα εξέλιξή τους.
Η ομάδα αποτελείται από τους Πασχάλη Δήμου, Δέσποινα Μολά, Αναστασία Τσιώμου, Κυριακή Γκαβανίδου, Βάγια Παυλίδου, Διαμαντή Γκουνάγια, Αιμιλία Οβαδία, Ελένη Κουρελά, Ματίνα Κοντονίνα, Ελένη Ξηραδάκη, Ειρήνη Λιάκου, Μαρία Αναστασίου, Δημήτρη Μανδώρα.
Στόχος της ομάδας είναι η προσέγγιση και διερεύνηση, μέσω συγκεκριμένων κλάδων των επιστημών του ανθρώπου, της καταγραφής της ιστορίας των Παιδαγωγικών Τμημάτων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και η συμβολή στην ανάπτυξη προβληματισμού γύρω από το ερώτημα «Παρελθόν, παρόν και μέλλον των Παιδαγωγικών Τμημάτων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας». Στο πλαίσιο αυτής της διερεύνησης εντάσσεται και η συλλογή μαρτυριών αποφοίτων, αλλά και ατόμων που διαδραμάτισαν έναν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του Ιδρύματος.
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται κι οι μαρτυρίες που ακολουθούν για τον Μακαριστό Χριστόδουλο . Για τον οποίο, όπως αναφέρει και ο πρώτος πρόεδρος της Δ.Ε. και πρώτος πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Π. Λαζαρίδης «έλυσαν δυο – τρία πράγματα που δεν θα λύνονταν, αν δεν υπήρχε η σχέση αυτή και δεν βγήκαν τότε προς τα έξω».
Ο Χριστόδουλος πέρα από την ίδρυση της Χριστιανικής Νεολαίας Δημητριάδος (Χ.ΝΕ.Δ.), στην οποία ενεγράφησαν χιλιάδες νέα παιδιά της σχολικής ηλικίας, ενδιαφέρθηκε και για τους νέους και συγκεκριμένα για τους φοιτητές. Διετέλεσε αμισθί διδάσκων του μαθήματος της Θρησκειολογίας σε προπτυχιακούς φοιτητές των Παιδαγωγικών Τμημάτων στην πρώτη φάση λειτουργίας τους.
Αδαμάντιος Γκουνάγιας,δάσκαλος στη Θεσσαλονίκη, φοιτητής του Π. Τ. Δ. Ε. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας 1989 – 1993
«Σεπτέμβριος 1992.
– Γιάννη, τι μαθήματα επιλογής θα πάρουμε;
– Μουσική, δεν το συζητώ!
– Και τι άλλο;
– Άλλο, τι άλλο, δεν ξέρω.
– Θρησκειολογία θα πάρουμε.
– Θρησκειολογία;
– Ναι, θρησκειολογία, ασυζητητί.
– Γιατί τέτοιος ενθουσιασμός με τη θρησκειολογία;
– Εκτός του μαθήματος που έχει ενδιαφέρον, διδάσκει ο Χριστόδουλος.
– Διαμαντή, έχεις δίκιο, λένε ότι είναι αξιόλογος. Ας δηλώσουμε.
Έναν μήνα μετά…
Εδώ και λίγες ημέρες έχουν ξεκινήσει τα μαθήματα του εξαμήνου και σήμερα, Τρίτη, περίπου στις 6.00 μ.μ. πλήθος φοιτητόκοσμου (πάντα για τα δεδομένα του αριθμού των φοιτητών της σχολής που σπούδαζαν εκείνη την εποχή στον Βόλο) συρρέει στα έδρανα της μεγάλης αίθουσας του Παιδαγωγικού.
– Γιάννη, δεν ανεβαίνουμε κι εμείς;
– Περίμενε λίγο ακόμα να κόψουμε κίνηση.
– Ναι, καλή η κίνηση, αλλά σε λίγο δε θα υπάρχει άδεια καρέκλα ούτε για δείγμα. Πάμε να παρακολουθήσουμε σαν άνθρωποι, όχι, όρθιοι!
Χωρίς να χάσουμε άλλο χρόνο, ανεβήκαμε τα σκαλοπάτια και φτάσαμε στη μεγάλη αίθουσα. Ίσα που προλάβαμε να καθίσουμε σε δυο θέσεις προς τα πίσω.
– Ρε, συ, Διαμαντή, δε φανταζόμουν πως θα γέμιζε!
– Τι να σου πω… Όλα αυτά τα χρόνια πόσες φορές έχεις δει γεμάτη αίθουσα;
– Δύο, τρεις… Σίγουρα μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού.
Ο μητροπολίτης Δημητριάδος ήδη βρίσκεται στη θέση του και περιμένει το πέρας του ακαδημαϊκού τέταρτου. Ελάχιστα δευτερόλεπτα αργότερα το μάθημα ήδη είχε ξεκινήσει…
(Στον δρόμο της επιστροφής)
– Διαμαντή, είχες δίκιο, φαίνεται πολύ ενδιαφέρον το μάθημα.
– Ναι, έτσι φαίνεται.
– Και ο καθηγητής είναι πολύ ωραίος.
– Η αλήθεια είναι, Γιάννη, ότι πέρασαν δυο ώρες χωρίς να μιλήσουμε σχεδόν καθόλου.
– Ναι, ρε φίλε, αυτό δεν έχει ξαναγίνει.
– Το αντικείμενο του μαθήματος είναι ιδιαίτερο, αλλά ο συγκεκριμένος καθηγητής κάνει τη διαφορά.
– Έχει αμεσότητα, ο τρόπος που μιλάει, που απευθύνει τον λόγο στους φοιτητές.
-…Και συνδιαλέγεται επίσης. Πρόσεξες ότι δεν είχε καθόλου ύφος και υπεροψία; Ήταν φιλικός, σεμνός, αλλά και αυστηρός συγχρόνως.
– Αυστηρός, δεν ξέρω. Με κύρος εννοείς.
– Ναι, έχεις δίκιο. Έχει κύρος, αποπνέει ηρεμία, σοβαρότητα, αμεσότητα που είπες.
– Είναι προσωπικότητα, όχι , ό,τι να ’ναι.
– Φαίνεται ηγετική φυσιογνωμία, απ’ ό,τι λένε δεν είναι τυχαίο πρόσωπο.
Και κάπου εδώ οι δρόμοι των δύο φίλων, συμφοιτητών χωρίζουν…
Τόσα χρόνια μετά σκέφτομαι ότι τέτοιοι άνθρωποι, παρά τα ελαττώματά τους, αφήνουν τη σφραγίδα τους και η απουσία τους από τον τόπο μας είναι εμφανής και ενίοτε εκκωφαντική, αν κάνει κάποιος συγκρίσεις με τους διαδόχους.
Δύσκολοι καιροί…
Και ένα σχόλιο τελευταίο:
Ο Μακαριότατος Χριστόδουλος είχε πει, θυμάμαι πολύ καλά, ότι το μάθημα των θρησκευτικών κάποια στιγμή πρέπει να αντικατασταθεί απ’ το μάθημα της θρησκειολογίας, τουλάχιστον σε κάποιες τάξεις.
Πόσο μπροστά ήταν! Διορατικότητα λέγεται αυτό.
Σήμερα, περίπου 25 χρόνια μετά, οι ιθύνοντες κινούνται ήδη προς αυτήν την κατεύθυνση. Γίνεται με τον σωστό τρόπο ή μήπως όχι; Αν ο Χριστόδουλος ήταν κοντά μας…
Υ.Γ. Ο Μακαριότατος Χριστόδουλος έδινε την εντύπωση ότι πάντρευε τον συντηρητισμό με τον προοδευτισμό. Άφηνε να εξελιχθεί όσο έπρεπε και συγκρατούσε όσο χρειαζόταν. Ισορροπία, αρμονία, κάτι που σήμερα η κοινωνία μας και οι ταγοί της δείχνουν πως δυσκολεύονται να κάνουν πράξη».
Κυριακή Γκαβανίδου, δασκάλα στην Ελληνογαλλική Σχολή Αγίου Ιωσήφ
«Περνούν κάποιοι δάσκαλοι από τη μαθητική και φοιτητική ζωή σου που σε «σμιλεύουν» και σε «μορφώνουν» με τόση ευαισθησία, αλλά και βάθος, που νιώθεις «ευλογημένος», γιατί είχες την τύχη να τους αντικρίζεις έστω για ένα τρίωρο την εβδομάδα, στη διάρκεια ενός εξαμήνου.
Τέτοιος δάσκαλος υπήρξε ο μακαριστός Χριστόδουλος, καθηγητής στο ΠΤΔΕ του ΠΘ στο επιλεγόμενο μάθημα της Θρησκειολογίας.
Πρόκληση για πολλούς από εμάς τους τότε φοιτητές και το μάθημα και ο διδάσκων, γιατί στα φοιτητικά χρόνια σπάνια ασχολείσαι με θέματα εσωτερικά, όπως η θρησκεία, είσαι πιο εξωστρεφής και καταπιάνεσαι με πιο επιφανειακά ζητήματα.
Ο Χριστόδουλος όμως κατάφερε με την αμεσότητα, τη βαθιά γνώση, το ευρύ του πνεύμα και τον μελίρρυτο λόγο του, να καθηλώσει το φοιτητικό του κοινό, σχετικά με ένα τόσο ιδιαίτερο αντικείμενο.
«Αποκαλύψεις», λοιπόν, τα μαθήματα με τον Αρχιεπίσκοπο, για την καρδιά μας και το μυαλό μας. Συζητήσεις φιλικές, ουσιαστικές όπως κι η προφορική εξέταση στο τέλος του εξαμήνου.
Ένα δέος με άπειρο σεβασμό κι εκτίμηση στον θεολόγο, τον ιερωμένο, αλλά πάνω από όλα στον άνθρωπο με την οξύνοια, την καλλιέργεια πνευματική και ψυχική και το χάρισμα της επικοινωνίας».
Ελένη Κουρελά, δασκάλα 30ού Δημοτικού Σχολείου Βόλου
«Στη διάρκεια του 4ου έτους σπουδών μου στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ως προπτυχιακή φοιτήτρια του Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, το ακαδ. έτος 1992-1993, ένα από τα μαθήματα που επέλεξα να παρακολουθήσω ήταν η Θρησκειολογία.
Δύο ήταν τότε τα κριτήριά μου προκειμένου να επιλέξω το συγκεκριμένο μάθημα: Το πρώτο αφορούσε την προσωπικότητα του διδάσκοντα, που θα έκανε τις παραδόσεις, ο οποίος ήταν ο αγαπητός σε όλους τους πολίτες του Βόλου Μακαριστός Χριστόδουλος, Μητροπολίτης τότε της Ι.Μ. Δημητριάδος και Αλμυρού και στη συνέχεια Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Το δεύτερο ήταν ο τρόπος διαχείρισης ενός τέτοιου μαθήματος από ένα άνθρωπο του Κλήρου.
Στις παραδόσεις του μας περιέβαλε με αισθήματα αγάπης, σεβασμού κι εκτίμησης. Μας εντυπωσίαζε με την ευρύτητα των γνώσεών του, αλλά και τον απλό ταυτόχρονα και κατανοητό λόγο του. Στη μνήμη μου έχουν χαραχτεί οι εικόνες ενός χαμογελαστού, προσηνή κι ιδιαίτερα καταδεκτικού διδάσκοντα απέναντί μας.
Στην ανάπτυξη της ύλης αυτού του μαθήματος μας παρουσίασε βασικά στοιχεία των κυριότερων θρησκειών του κόσμου κι έδωσε βάρος στις διορθόδοξες και διαχριστιανικές σχέσεις.
Σήμερα ως ενεργή εκπαιδευτικός διαπιστώνω πόσο έγκαιρα είχε προβλέψει ο καθηγητής Χριστόδουλος την εξέλιξη πολλών θεμάτων που απασχολούν σήμερα όχι μόνο τον τόπο μας, αλλά κι ολόκληρο τον κόσμο. Όταν διάβασα το νέο βιβλίο των Θρησκευτικών της Στ’ Δημοτικού διαπίστωσα ότι στη διδακτέα ύλη είχαν συμπεριληφθεί δύο ενότητες που προσεγγίζουν θέματα που περιλαμβάνονταν τότε στο μάθημα που παρακολουθούσα, τη Θρησκειολογία.
Συμπεραίνω λοιπόν πως ο Μακαριστός Χριστόδουλος είχε «δει» τι πρέπει να απασχολεί τον σημερινό ορθόδοξο χριστιανό».