Κρατικά funds, πετρελαιοπαραγωγών κυρίως χωρών, προκειμένου να καλυφθούν τα δημοσιονομικά κενά εξαιτίας της μείωσης της τιμής του «μαύρου χρυσού», ρευστοποιούν τα κέρδη τους «πιέζοντας» τις μετοχές
Τους… κουμπαράδες τους ετοιμάζονται να σπάσουν χώρες που στηρίζουν τους προϋπολογισμούς τους με έσοδα από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και άλλους υδρογονάνθρακες.
Η ελεύθερη πτώση του «μαύρου χρυσού» τον τελευταίο ενάμιση χρόνο στο επίπεδο των 30 δολαρίων το βαρέλι, αναγκάζει πλέον πολλές κυβερνήσεις να αντλήσουν ρευστό από το κομπόδεμα ασφαλείας που έχουν στην άκρη για τις δύσκολες μέρες, με στόχο να κλείσουν δημοσιονομικές «τρύπες»…
Το Sovereign Wealth Fund Institute (SWFI) έκανε προ ολίγων ημερών γνωστό πως τα μεγαλύτερα κρατικά επενδυτικά ταμεία στον πλανήτη ενδέχεται να αποσύρουν περί τα 404,3 δισ. δολάρια από τις παγκόσμιες αγορές μετοχών φέτος, σε περίπτωση που οι τιμές του πετρελαίου συνεχίσουν να κυμαίνονται μεταξύ 30 και 40 δολαρίων το βαρέλι.
Ειδικότερα, το SWFI -που εδρεύει στο Λας Βέγκας- αναφέρει σε έκθεσή του πως τα wealth funds συσσώρευσαν από τότε που το πετρέλαιο εκτινάχθηκε στα 100 δολάρια το βαρέλι 7,2 τρισ. δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία, ποσό διπλάσιο σε σχέση με το 2007, πριν ξεσπάσει η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση!
Πέρυσι ωστόσο απέσυραν περίπου 213,4 δισ. από τις αγορές μετοχών, καθώς η «βουτιά» στο αργό άσκησε πίεση στα οικονομικά των χωρών τους.
Οι πρώτες ρωγμές
«Πριν από δύο χρόνια, άρχισαν να εμφανίζονται ρωγμές» τονίζεται στην έκθεση, ενώ προσθέτει πως «το σενάριο σχετικά με τις τιμές των εμπορευμάτων άλλαξε τη συμπεριφορά των κρατικών θεσμικών επενδυτών σε σχέση με το απόγειό τους στις αρχές του 2004».
Και όπως σημειώνει το SWFI «η εποχή που τα πετροδολάρια γέμιζαν τις αγορές μοιάζει να έχει παρέλθει», προσθέτοντας ότι «τα κρατικά επενδυτικά κεφάλαια που στηρίζονται στα έσοδα από πωλήσεις εμπορευμάτων ανησυχούν για την πορεία των οικονομιών τους».
Τις μεγαλύτερες προκλήσεις αντιμετωπίζουν τα Επενδυτικά Ταμεία του Περσικού Κόλπου, ενώ προβλήματα έχουν και αυτά της Ρωσίας και της Νορβηγίας. Το Αμπου Ντάμπι επαναξιολογεί τις μεγαλύτερες κρατικές εταιρείες, προσανατολιζόμενο στην πώληση περιουσιακών στοιχείων, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το πρακτορείο Bloomberg.
Επίσης, τα καθαρά συναλλαγματικά διαθέσιμα της Σαουδικής Αραβίας μειώθηκαν πάνω από 19 δισ. δολάρια τον Δεκέμβριο, καθώς το βασίλειο απέσυρε αποθεματικά προκειμένου να στηρίξει τις κρατικές δαπάνες.
Ακόμη και το Οσλο που κατέχει ένα από τα μεγαλύτερα κρατικά επενδυτικά κεφάλαια στον κόσμο ανακοίνωσε πως θα εκταμιεύσει για πρώτη φορά κεφάλαια το 2016 για να καλύψει ανάγκες του Δημοσίου.
Υπολογίζεται ότι 46 χώρες έχουν τουλάχιστον ένα κρατικό επενδυτικό ταμείο, πολλές εκ των οποίων ετοιμάζονται να αποσφραγίσουν τους κουμπαράδες τους, ενδεχόμενο που κατά πολλούς αναλυτές θα μπορούσε να ασκήσει έντονες πιέσεις στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές.
Οπως έγραψε και η Wall Street Journal «κανείς δεν ξέρει ποια έκταση μπορεί να λάβουν οι ρευστοποιήσεις ή πότε θα γίνουν, αλλά η ανησυχία είναι διάχυτη».
Την ανησυχία αυτή σύμφωνα με οικονομικούς παρατηρητές μεγεθύνει το γεγονός ότι πολλά από τα κρατικά funds δεν ανακοινώνουν ούτε τα μεγέθη τους ούτε τις θέσεις τους ούτε τις επενδυτικές προδιαγραφές τους, κάτι που καθιστά δύσκολο τον υπολογισμό του ρίσκου που ενέχεται για το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Το μεγαλύτερο από τα επενδυτικά ταμεία, αυτό της Νορβηγίας, που συστάθηκε το 1990 για να διασφαλίσει τον πετρελαϊκό πλούτο της χώρας για τις μελλοντικές γενιές, δημοσίευσε τον περασμένο Νοέμβριο τις μεγαλύτερες ζημίες των τελευταίων τεσσάρων χρόνων. Η αξία του χαρτοφυλακίου του μειώθηκε κατά 32 δισ. δολάρια το τρίτο τρίμηνο, όλα από μετοχές, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 60% των επενδύσεών του. Το σκάσιμο της κινεζικής χρηματιστηριακής «φούσκας» και η γενική αναμπουμπούλα στις αναδυόμενες αγορές ήταν οι κύριοι λόγοι γι’ αυτή τη μείωση.
Ταυτόχρονα, η εισροή των χρημάτων από το πετρέλαιο στο ταμείο στερεύει, και η νορβηγική κυβέρνηση σχεδιάζει να αποσύρει 440 εκατ. δολάρια φέτος για να καλύψει το δημοσιονομικό έλλειμμα – κάτι που δεν υπήρχε πρόθεση να γίνει τουλάχιστον μέχρι την επόμενη δεκαετία. Η αρχική ιδέα ήταν να διατηρηθεί το «μαξιλάρι» των μετρητών για τις μελλοντικές ανάγκες του ασφαλιστικού συστήματος καθώς ο πληθυσμός της Νορβηγίας γερνάει, αλλά τώρα η σημερινή γενιά τα χρειάζεται. Το fund της Νορβηγίας ξεχωρίζει για την εταιρική του διακυβέρνηση και διαφάνεια. Τα κρατικά επενδυτικά ταμεία άλλων χωρών όμως δεν είναι εξίσου ασφαλή, ενώ συχνά εξυπηρετούν πολιτικές σκοπιμότητες και χρησιμοποιούνται ως εργαλεία άσκησης οικονομικής επιρροής.
Πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι εάν οι τιμές του πετρελαίου παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα, η Σαουδική Αραβία θα εξαντλήσει το «δημοσιονομικό της μαξιλάρι» σε περίπου πέντε χρόνια, και το ίδιο θα συμβεί με την Αλγερία. Μπαχρέιν, Λιβύη και Ομάν έχουν ακόμη λιγότερο χρόνο, ενώ Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κουβέιτ και Κατάρ έχουν επαρκή αποθεματικά για περισσότερο από δύο δεκαετίες. Εντούτοις ακόμη και αυτά τα ταμεία δεν θα επενδύουν τόσο ενεργά όσο προηγουμένως, επειδή οι κυβερνήσεις στη Μέση Ανατολή προτιμούν να «τραβούν» κεφάλαια για τη μείωση των δαπανών του προϋπολογισμού.
Στη Ρωσία εάν εξακολουθήσει με τους σημερινούς ρυθμούς η μείωση των τιμών του πετρελαίου, το αποθεματικό ταμείο και το Εθνικό Ταμείο Πρόνοιας κινδυνεύουν να ξεμείνουν από κεφάλαια μετά το 2018. Οπως το Καζακστάν, έτσι και η Ρωσία έχει επενδύσει μέρος των χρημάτων στην εγχώρια αγορά λόγω της έλλειψης εξωτερικής χρηματοδότησης για έργα υποδομής, γεγονός που αυτό υπονομεύει τη βιωσιμότητα των ταμείων.
Η εξισορρόπηση του ενεργητικού τους και ενδεχομένως οι μεγάλες αποεπενδύσεις τους θα μπορούσαν να διαμορφώσουν τις τάσεις της αγοράς για τα επόμενα χρόνια.
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
«Ασανσέρ» ο Γενικός Δείκτης με χαμηλό τζίρο
Με εξαιρετικά χαμηλούς τζίρους που «παίζουν» από 30 μέχρι 50 εκατ. ευρώ ημερησίως κινείται το Χρηματιστήριο Αθηνών τις τελευταίες δύο εβδομάδες.
Η αβεβαιότητα για το τι μέλλει γενέσθαι με την πρώτη αξιολόγηση του νέου οικονομικού προγράμματος προς την Ελλάδα, κρατάει τους περισσότερους επενδυτές εκτός του ελληνικού Χρηματιστηρίου, η πορεία του οποίου χαρακτηρίζεται από έντονα σκαμπανεβάσματα.
Ο Γενικός Δείκτης κινείται σε ένα εύρος τιμών μεταξύ 450 και 500 μονάδων, με τις «σηματωρούς» μετοχές να ανεβοκατεβαίνουν με περιορισμένες αγοραπωλησίες.
Με το κλίμα στις διεθνείς κεφαλαιαγορές να είναι ιδιαίτερα ευμετάβλητο λόγω των γεωπολιτικών ανησυχιών, της μελλοντικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζών Ευρώπης και ΗΠΑ, του ενδεχόμενου Brexit και των αναθεωρημένων προς τα κάτω ρυθμών ανάπτυξης των μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη, το επενδυτικό ενδιαφέρον για μετοχές είναι γενικά περιορισμένο.
Στα καθ’ ημάς, δεν πρέπει ακόμη να ξεχνάμε ότι υπάρχουν πολλά ζητήματα ανοιχτά, όπως είναι το Ασφαλιστικό, το Αγροτικό και γενικότερα οι μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν στο πλαίσιο εφαρμογής του τρίτου μνημονίου.
Η αντίδραση ωστόσο η οποία έχει εκδηλωθεί τις τελευταίες ημέρες στο ταμπλό του Χ.Α. -έστω και με ισχνό τζίρο- δείχνει ότι τα επίπεδα που υποχώρησε ο Γενικός Δείκτης πρόσφατα (στις 420 μονάδες), τα οποία ήταν και τα χαμηλότερα από το 1989, θεωρούνται από τους αναλυτές ως υπερπουλημένα.
Τελικά με υψηλά κέρδη (+4,78%) έκλεισαν οι τιμές των μετοχών κατά την τελευταία συνεδρίαση της εβδομάδας, με την αγορά να διασπά ανοδικά το ψυχολογικό όριο των 500 μονάδων, εν μέσω προσδοκιών για αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τη Moody’s.
Η άνοδος υποστηρίχθηκε και από το θετικό κλίμα στις ευρωπαϊκές αγορές, οι οποίες αισιοδοξούν ότι η σύνοδος των υπουργών Οικονομικών της ομάδας των 20 μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου θα αποφασίσει νέα μέτρα για την τόνωση της παγκόσμιας ανάπτυξης.
Σε εβδομαδιαία βάση, ο βασικός χρηματιστηριακός δείκτης κατέγραψε άνοδο 5,53%, ενώ από τα χαμηλά έτους έχει απομακρυνθεί σε ποσοστό 15%. Ωστόσο, από τις αρχές του έτους εξακολουθεί να σημειώνει πτώση 20%.
Πηγή www.ethnos.gr