Παραβιάσεις στην εκεχειρία που τέθηκε σε ισχύ από τα μεσάνυχτα της Παρασκευής μετρούν και αλληλοκαταγγέλουν οι αντιμαχόμενες πλευρές στη Συρία. Μολονότι όμως παρουσιάζει αρκετές αδυναμίες, η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός παραμένει μέχρι στιγμής η μεγαλύτερη αχτίδα ελπίδας για τον τερματισμό της αιματοχυσίας στην περιοχή.
Ειδικότερα, το ρωσικό κέντρο συντονισμού στη Συρία έχει καταγράψει εννέα παραβιάσεις της κατάπαυσης των εχθροπραξιών τις τελευταίες 24 ώρες, με τον επικεφαλής πάντως να προσθέτει πως η εκεχειρία που συμφωνήθηκε τηρείται «σε γενικές γραμμές».
Από την άλλη, εκπρόσωπος της Ανώτατης Επιτροπής Διαπραγματεύσεων (HNC) δήλωσε σήμερα πως η συριακή αντιπολίτευση θα εμμείνει στην κατάπαυση των εχθροπραξιών παρά το γεγονός ότι έγιναν τουλάχιστον 15 παραβιάσεις της.
Ο Σαλίμ αλ-Μουσλάτ δήλωσε πως η HNC θα διαμαρτυρηθεί στα Ηνωμένα Έθνη και στις χώρες που υποστηρίζουν την ειρηνευτική διαδικασία για τις ρωσικές αεροπορικές επιδρομές που φέρεται να πραγματοποίησε η Ρωσία γύρω από την πόλη Χαλέπι και τις επιθέσεις της λιβανικής σιιτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ στην πόλη Ζαμπαντάνι, χωρίς να επεκταθεί περαιτέρω.
Η αντιπολίτευση περιμένει απαντήσεις σχετικά με το πώς ελέγχεται η κατάπαυση των εχθροπραξιών στη Συρία, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή τα μεσάνυχτα της Παρασκευής.
Την παραβίαση της εκεχειρίας από την πλευρά της Ρωσίας κατήγγειλε εξάλλου σήμερα και ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας Αντέλ αλ-Τζουμπέιρ.
Μιλώντας σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον δανό υπουργό Εξωτερικών Κρίστιαν Γένσεν στο Ριάντ, ο Τζουμπέιρ είπε πως θα υπάρξει «σχέδιο Β’» αν γίνει σαφές πως η κυβέρνηση του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ και οι σύμμαχοί της δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψη την εκεχειρία, δεν έδωσε, όμως, περισσότερες λεπτομέρειες.
«Πιστεύω πως η συμμόρφωση με την εκεχειρία θα είναι ένας σημαντικός δείκτης κατά πόσον επιθυμούν σοβαρά να υπάρξει ειρηνική λύση στη συριακή κρίση η οποία θα περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας μεταβατικής αρχής και τη μεταβίβαση της εξουσίας από τον Μπασάρ στο συμβούλιο αυτό», είπε ο Τζουμπέιρ. «Δεν υπάρχει θέση για τον Μπασάρ στη Συρία».
Γιατί είναι τόσο δύσκολο να σιγήσουν τα όπλα;
Το γεγονός ότι στον συριακό εμφύλιο εμπλέκονται πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες, τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό κάνει την κατάσταση ιδιαίτερα πολύπλοκη και λιγοστεύει τις πιθανότητες να γίνει σεβαστή η κατάπαυση του πυρός από όλους τους εμπλεκόμενους.
Περίπου 100 ένοπλες αντιπολιτευόμενες ομάδες συμφώνησαν στην έναρξη της εκεχειρίας, στην οποία είχαν καταλήξει νωρίτερα στις αρχές της εβδομάδας ΗΠΑ και Ρωσία, ως επικεφαλής της 17μελούς Διεθνούς Ομάδας Υποστήριξης της Συρίας (ISSG). Από την πλευρά της συριακής κυβέρνησης έπρεπε να συμφωνήσουν, πέρα από τις συριακές ένοπλες δυνάμεις, ιρανικοί σύνδεσμοί καθώς επίσης σιιτικές εθνοφρουρές από το Αφγανιστάν, το Ιράκ και τον Λίβανο.
Η στάση των ISIS και Αλ Νούσρα
Το μεγαλύτερο πρόβλημα της εκεχειρίας είναι το γεγονός ότι εξαιρέθηκαν -για ευνόητους βέβαια λόγους- οι τρομοκρατικές οργανώσεις Ισλαμικό Κράτος και το παρακλάδι της Αλ Κάιντα, το Μέτωπο Αλ Νούσρα. Με σειρά βομβιστικών επιθέσεων στην Χομς και τη Δαμασκό με περισσότερους από 200 νεκρούς, το Ισλαμικό Κράτος απάντησε με τον δικό του τρόπο στην προαναγγελία της εκεχειρίας την ώρα που ο επικεφαλής του Αλ Νούσρα αλ Γκολάνι καλούσε τους αντικαθεστωτικούς στη Συρία να εντείνουν τη μάχη κατά του προέδρου Άσαντ και των συμμάχων του.
Σε αυτά τα συμφραζόμενα, ιδιαίτερα δύσκολη αναμένεται η κατάσταση το ερχόμενο διάστημα στο Χαλέπι. Στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Συρίας υπάρχουν περίπου 40.000 μαχητές της ένοπλης αντιπολίτευσης, οι οποίοι μοιράζονται σε 50 περίπου διαφορετικές ομάδες. Το Αλ Νούσρα είναι η ισχυρότερη από αυτές, έχοντας μεταξύ άλλων τον έλεγχο της υδροδότησης και ηλεκτροδότησης. Δεδομένου ότι οι ομάδες αυτές μάχονται κυριολεκτικά η μία δίπλα στην άλλη, είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνει ένας διαχωρισμός και να οριστεί γεωγραφικά ποιοι στόχοι μπορούν να πληγούν.
Συνεργασία με ακραίες ομάδες
Επιπλέον, ακόμη και μετριοπαθείς ομάδες έχουν συνάψει τα τελευταία χρόνια συμμαχίες με εξτρεμιστές, εξηγεί στην DW ο ειδικός Ντάνιελ Μύλερ:
«Μετά από 5 χρόνια εμφυλίου καμία από τις αντιπολιτευόμενες ομάδες δεν έχει μείνει ‘καθαρή’. Εν μέρει έχουν δώσει μάχες μαζί με ισλαμιστές και εξτρεμιστές. Στον συριακό εμφύλιο υπάρχουν ελάχιστες ομάδες που δεν έχουν συνεργαστεί με ακραίες, όπως την ISIS».
Υπό αυτή την έννοια δεν αποκλείεται το καθεστώς να κινηθεί εναντίον ομάδων που έχουν συνεργαστεί με το Αλ Νούσρα, οι οποίες όμως έχουν συναινέσει στην εκεχειρία. Η κατάπαυση του πυρός θα αποτελούσε έτσι πολύ σύντομα παρελθόν. Ο Ντάνιελ Μύλερ προτείνει «για τις ομάδες που κατά καιρούς συνεργάστηκαν με τρομοκρατικές ομάδες θα πρέπει να υπάρξει ένα είδος αμνηστίας και μια προσπάθεια προσέγγισής τους».
Πηγές: AΠΕ – ΜΠΕ, DW, BBC