Τι επισημαίνει η βιολόγος-μικροβιολόγος τροφίμων Εβίνα Παπαρίζου
Το βακτήριο E.coli έχει κάνει την εμφάνισή του το τελευταίο διάστημα και έχει αναστατώσει τους λάτρεις του κρέατος και όχι μόνο. Το επικίνδυνο βακτήριο, εν μέσω θέρους, έχει τρομοκρατήσει και τους καταστηματάρχες εστιατορίων.
Ρεπορτάζ:
ΣΟΦΙΑ ΜΑΥΡΑΝΤΖΑ
Σύμφωνα με δημοσίευμα σε αθηναϊκή εφημερίδα, ανησυχία στην κοινή γνώμη προκαλεί η επιβεβαίωση από την ΕΦΕΤ ότι προ λίγων ημερών, παρτίδες βοδινού κρέατος από τη Γαλλία διακινήθηκαν στην ελληνική αγορά και τώρα ανακαλούνται, καθώς ανιχνεύθηκε παθογόνο στέλεχος του κολοβακτηρίου Escherichia coli. Συνολικά 725 κιλά του μολυσμένου κρέατος διατέθηκαν σε δύο επιχειρήσεις στη Θεσσαλονίκη, μία στις Στέρνες Ακρωτηρίου Χανίων και μία ακόμα στο Τρίκλινο της Κέρκυρας.
Ο παθογόνος μικροοργανισμός ανιχνεύθηκε αρχικά από τις βελγικές αρχές, οι οποίες ενημέρωσαν τον ΕΦΕΤ μέσω του Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές.
Το κρέας προερχόταν από το σφαγείο «Group Bigard» στη Γαλλία. Οι Αρχές του Βελγίου ενημέρωσαν, με τη σειρά τους, τον ΕΦΕΤ στη χώρα μας.
Η Εβίνα Παπαρίζου, βιολόγος- μικροβιολόγος τροφίμων, με Ms.C στην Εφαρμοσμένη Δημόσια Υγεία και Περιβαλλοντική Υγιεινή εξηγεί τι είναι τα τροφιμογενή νοσήματα -τροφοδηλητηριάσεις: «Τα τροφιμογενή νοσήματα προκαλούνται κυρίως από μικρόβια (π.χ. SALMONELLA-LISTERIA –E.COLI κ.λπ.), που έχουν επιμολύνει τα τρόφιμα, που καταναλώνουμε και είναι συνήθη μικρόβια. Βασικές αιτίες των νοσημάτων αυτών είναι η μη τήρηση κανόνων ατομικής υγιεινής, το ανεπαρκές μαγείρεμα, η μη τήρηση ορθών πρακτικών παραγωγής τροφίμων».
Τι ακριβώς είναι το E. coli; «Όλοι οι άνθρωποι και τα ζώα φέρουν στον αυλό του εντέρου τους, ως φυσιολογική χλωρίδα, το βακτήριο Escherichia Coli (E.coli), που συνήθως είναι αβλαβές. Όμως, υπάρχουν και ορισμένοι τύποι στελεχών, όπως το E. coli O157: H7 και το σπάνιο στέλεχος 0104:Η4 που αποτελούν κίνδυνο για την υγεία του ανθρώπου. Αυτά τα στελέχη καλούνται STEC/VTEC (E. coli που παράγουν την τοξίνη Shiga ή βεροτοξίνη) ή EHEC (εντεροαιμορραγικό E. coli). Οι τοξίνες τους μπορούν να προκαλέσουν διάρροια με αίμα και αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο (HUS), μια σοβαρή επιπλοκή, που μπορεί να αποβεί μοιραία. Το αιμολυτικό ουραιμικό σύνδρομο (HUS) προκαλείται από την κατανάλωση τροφίμων, που έχουν μολυνθεί από το βακτήριο E.coli και τα συμπτώματα προκύπτουν μετά από τρεις έως οκτώ ημέρες.
Ενώ οι περισσότεροι ανακάμπτουν εντός 10 ημερών, ένα μικρός αριθμός περιπτώσεων μπορεί να περιλαμβάνει πιο σοβαρές και χρόνιες επιπλοκές, όπως νεφρική νόσο, που συμβαίνει περισσότερο στα παιδιά και τους ηλικιωμένους, δήλωσαν επιστήμονες, προσθέτοντας ότι το ποσοστό θανάτων από τη νόσο κυμαίνεται από 5 – 10%».
«Για να προκληθεί τροφιμογενές νόσημα πρέπει να συνυπάρχουν τρία στοιχεία: Το τρόφιμο να έχει επιμολυνθεί από παθογόνους μικροοργανισμούς, το μολυσμένο τρόφιμο να παραμείνει για αρκετό διάστημα σε κατάλληλες, για την ανάπτυξη των μικροοργανισμών, συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας και τέλος, να γίνεται κατανάλωση αρκετής ποσότητας τροφίμου, ώστε να υπάρχει σε αυτή τέτοιος πληθυσμός μικροοργανισμών, που θα είναι ικανός, να προκαλέσει τροφική δηλητηρίαση», διευκρινίζει η ίδια.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων «δεν έχουν παρατηρηθεί κρούσματα, που να συνδέονται με τα συγκεκριμένα στελέχη E. coli», λέει η κ. Παπαρίζου.
Προσοχή στο φαγητό
Η επιλογή τροφίμων το καλοκαίρι πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτική, κυρίως λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, που βοηθά στην γρήγορη αλλοίωση των τροφίμων και, κατά συνέπεια, υπάρχει κίνδυνος εκδήλωσης ασθενειών από τροφοδηλητηριάσεις. Οι τροφοδηλητηριάσεις αυτές συνήθως οφείλονται στην κατανάλωση τροφίμων, που προετοιμάζονται, διατηρούνται ή διατίθενται χωρίς την τήρηση των απαραίτητων μέτρων υγιεινής.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να ελέγξουμε τα τρόφιμα; «Ελέγχουμε τα βασικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των τροφίμων (χρώμα, οσμή, γεύση), καθώς και την ημερομηνία λήξεως και τις συνθήκες διατήρησής τους. Δεν επιλέγουμε και δεν αφήνουμε τρόφιμα εκτεθειμένα στον ήλιο και τα έντομα. Τοποθετούμε τα ευαλλοίωτα τρόφιμα, που απαιτούν συντήρηση υπό ψύξη στο ψυγείο, όσο πιο γρήγορα γίνεται μετά την αγορά τους», λέει η κ. Παπαρίζου.
Δεν αγοράζουμε παγωτά που εμφανίζουν ελαττώματα στη συσκευασία τους (παραμορφωμένες ή διερρηγμένες συσκευασίες κ.λπ.). Οι καταψύκτες στους οποίους φυλάσσονται τα παγωτά, πρέπει να λειτουργούν σε θερμοκρασίες μικρότερες από -180C, δεν πρέπει να είναι εκτεθειμένοι στον ήλιο ούτε να σχηματίζεται πάγος στο εσωτερικό τους. Αποθηκεύουμε στην κατάψυξη του σπιτιού μας το παγωτό, όσο το δυνατόν γρηγορότερα μετά την αγορά του και αποφεύγουμε να καταναλώνουμε παγωτό, στο οποίο έχουν σχηματιστεί κρύσταλλοι στο εσωτερικό της μάζας του. Οι αποχρωματισμένες περιοχές και οι μεγάλοι κρύσταλλοι πάγου στην κύρια μάζα του παγωτού αποτελούν ένδειξη απόψυξης και επανακατάψυξης, γεγονός που ευνοεί την ανάπτυξη μικροβίων.
Όσον αφορά στα γεύματα στα εστιατόρια, σύμφωνα με την κ. Παπαρίζου: «Επιλέγουμε καταστήματα, που φαίνονται ότι εφαρμόζουν τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής (π.χ. η πιστοποίηση κατά ISO 22000 είναι ένδειξη εφαρμογής κανόνων ορθής υγιεινής πρακτικής), ζητάμε πάντα τα κρέατα, πουλερικά και ψάρια να είναι καλοψημένα, ενώ δεν καταναλώνουμε λαχανικά, που φαίνεται ότι δεν έχουν πλυθεί καλά».
Εάν σκοπεύετε να ταξιδέψετε, στις καντίνες των πλοίων αλλά και των αεροδρομίων, να προσέχετε, καθώς τα «έτοιμα σάντουιτς πρέπει να διατηρούνται στο ψυγείο, οι σαλάτες που διατίθενται σε salad bar, πρέπει να διατηρούνται υπό ψύξη και σε ειδικές προθήκες, ενώ τα έτοιμα σνακ πρέπει να διατηρούνται σε θερμοκρασία μεγαλύτερη των 600C».
Προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση της νόσου, είναι απαραίτητη η ενημέρωση για την καλή υγιεινή. Αυτό περιλαμβάνει το σωστό πλύσιμο των χεριών, πριν την κατανάλωση ή την προετοιμασία των γευμάτων, αλλά φυσικά και μετά τις επισκέψεις στο μπάνιο. Επίσης, απαραίτητο είναι το πολύ καλό και προσεκτικό πλύσιμο των ωμών λαχανικών και φρούτων με τρεχούμενο νερό, πριν σερβιριστούν ή ψηθούν.