Χώρος προσομοιωμένος ως μικρό διαμέρισμα έχει δημιουργηθεί στο Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΕΕΚ) Βόλου, με στόχο την απόκτηση δεξιοτήτων και γνώσεων από τους μαθητές, προκειμένου να έχουν μία αυτόνομη διαβίωση. Ο χώρος, όπου λειτουργεί το Εργαστήριο Αυτόνομης Διαβίωσης, εξοπλίστηκε με το προσωπικό μεράκι των εκπαιδευτικών, αλλά και από τις χορηγίες των γονέων.
Στο Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Βόλου, που είναι Δημόσιο Σχολείο Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης και ανήκει στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Μαγνησίας, φοιτούν 49 έφηβοι μαθητές με αναπηρίες ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Λειτουργούν τέσσερα εργαστήρια με τμήματα «Κηπουρικής-Ανθοκομίας», «Κεραμικής», «Ζαχαροπλαστικής – Μαγειρικής – Τουριστικών Επαγγελμάτων» και «Αυτόνομης Διαβίωσης».
Η «Θ» βρέθηκε στους χώρους που έχουν διαμορφωθεί στο Εργαστήριο Αυτόνομης Διαβίωσης, εκεί όπου οι μαθητές μαθαίνουν πώς να φροντίζουν την προσωπική τους υγιεινή, να έχουν μια ασφαλή διαβίωση στο σπίτι, αλλά και να συμμετέχουν στην κοινότητα.
Όπως τονίζει η διευθύντρια του σχολείου κ. Φωτεινή Γρηγορίου, ο γενικός σκοπός της διδασκαλίας της Αυτόνομης Διαβίωσης στα Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. είναι ο μαθητής να καλλιεργήσει όλες τις δυνατές και αναδυόμενες δεξιότητες σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μπορεί να αυτονομηθεί (αυτενεργώντας ή καθοδηγούμενος) με απώτερο στόχο την κοινωνική και επαγγελματική του ένταξη. Οι θεματικές ενότητες που διδάσκονται στο συγκεκριμένο Εργαστήριο επιλέγονται με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μαθητών, σε μια συστηματική προσπάθεια κάλυψης των βασικών αναγκών διαβίωσής τους».
Από το 2010 λειτουργεί στο Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Βόλου το εργαστήριο Αυτόνομης Διαβίωσης με σκοπό να εκπαιδευτούν οι μαθητές σε δεξιότητες καθημερινής ζωής. Επιδιώκεται η κατάκτηση γνώσεων που αφορούν στην προσωπική υγιεινή και φροντίδα, η ασφαλής διαβίωση στο σπίτι και η συμμετοχή στη ζωή της κοινότητας.
Ειδικότερα οι μαθητές καλούνται:
1. Να συνειδητοποιήσουν τη σημασία της καθημερινής προσωπικής και υγιεινής, καθώς και να επιλέγουν τα σωστά προϊόντα κάθε φορά.
2. Να αναπτύξουν δεξιότητες ώστε να είναι σε θέση να κάνουν εργασίες που απαιτεί ένα νοικοκυριό (π.χ. να σκουπίζουν, να σιδερώνουν, να απλώνουν και να μαζεύουν τα ρούχα).
3. Να οργανώνουν και να διατηρούν τον προσωπικό τους χώρο καθαρό και τακτοποιημένο (π.χ. να στρώνουν το κρεβάτι, να διπλώνουν τα ρούχα τους και να τα τοποθετούν τακτοποιημένα στο συρτάρι).
4. Να χρησιμοποιούν διάφορες ηλεκτρικές συσκευές (π.χ. ηλεκτρικό σίδερο, πλυντήριο).
5. Να προβλέπουν και να αναγνωρίζουν τους κινδύνους, καθώς και να διατηρούν την ασφάλεια του χώρου (π.χ. στην κουζίνα).
6. Να αναγνωρίζουν και να κατατάσσουν τα διάφορα τρόφιμα σε ομάδες, να γνωρίσουν τη χρησιμότητά τους στον ανθρώπινο οργανισμό, αποκτώντας έτσι σωστές διατροφικές συνήθειες.
7. Να μάθουν να φτιάχνουν πρωινό και διάφορα μικρά γεύματα και να τα σερβίρουν με σωστό τρόπο.
Σύμφωνα με τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών, προκειμένου να προάγεται η βιωματική μεθοδολογική προσέγγιση, είναι απαραίτητο, κυρίως για την εκπαίδευση στο γνωστικό άξονα της Αυτοϋπηρέτησης, ένα πλήρως εξοπλισμένο μικρό διαμέρισμα μέσα στο χώρο του σχολείου. Το διαμέρισμα αυτό θα πρέπει να διαθέτει όλα τα είδη αναλώσιμα και μη αναλώσιμα που έχει και ένα διαμέρισμα το οποίο κατοικείται.
Με αυτό το σκεπτικό θα πρέπει να υπάρχουν όλες οι μεγάλες (π.χ. κουζίνα, πλυντήριο) και μικρές (π.χ. τοστιέρα , βραστήρας, σίδερο) οικιακές συσκευές, όλα τα έπιπλα (π.χ. σαλόνι, τραπεζαρία, κρεβάτι) λευκά είδη (π.χ. πετσέτες, σεντόνια, τραπεζομάντιλα), σκεύη και εξοπλισμός κουζίνας (π.χ. κατσαρόλες, κουτάλες, πιάτα, μαχαιροπήρουνα), αλλά και οτιδήποτε άλλο χρειάζεται ένα σπίτι. Επίσης θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα της εβδομαδιαίας αγοράς κάποιων προϊόντων (π.χ. υλικών για μαγείρεμα), η οποία θα γίνεται και πάλι μέσα στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας καλύπτοντας την ενότητα της εκπαίδευσης σε αγορές, ώστε να μπορεί στη συνέχεια να γίνει η εκπαίδευση στο μαγείρεμα.
Η κ. Γρηγορίου πρόσθεσε πως στο σχολείο μας με την προσωπική εργασία των εκπαιδευτικών έχει διαμορφωθεί ένας χώρος προσομοιωμένος ως μικρό διαμέρισμα, ο οποίος έχει εξοπλιστεί με χορηγίες γονέων και φίλων. Στόχος μας είναι ο πλήρης εξοπλισμός του μικρού διαμερίσματος, της κουζίνας του σχολείου και του χώρου εστιατορίου που καλύπτουν δύο εργαστήρια. Επιπλέον υπάρχει ένας κατάλληλα διαμορφωμένος χώρος για προσομοίωση σε περιβάλλον μικρού σούπερ μάρκετ για εκπαίδευση σε αγορές.
Το διδακτικό υλικό που χρησιμοποιείται στο μάθημα της Αυτόνομης Διαβίωσης είναι ποικίλο. Παιδαγωγικό υλικό και ψυχοκινητικής ανάπτυξης (π.χ. κάρτες memo, είδη τόμπολας, puzzles ή lego απλές ξυλοκατασκευές κ.λπ.) που κυκλοφορεί στο εμπόριο ή που κατασκευάζεται από τους εκπαιδευτικούς και αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την εκπαίδευση σε θεματικές ενότητες των Βασικών Δεξιοτήτων, δεξιοτήτων Αυτοϋπηρέτησης και Κοινωνικών Δεξιοτήτων.
Ελπίδα και ευχή όλων μας είναι ο πλήρης εξοπλισμός του εργαστηρίου, καθώς με τον τρόπο αυτό θα μπορούν όλοι οι μαθητές του σχολείου μέσα από διαφορετικά μαθήματα να αναπτύξουν δεξιότητες καθημερινής ζωής που θα τους βοηθήσουν στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αυτονομία στην ενήλικη ζωή τους».