Σε νέο πρόγραμμα παρεμβάσεων της ΕΚΤ στις αγορές ομολόγων υπό αυστηρούς όρους, με τον τίτλο Outright Monetary Transactions (Άμεσες Νομισματικές Συναλλαγές, OMT) κατέληξε η Τράπεζα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι «στρεβλώσεις» στην αγορά ομολόγων της Ευρωζώνης.
Δεν θα υπάρχει όριο στο ποσό αγοράς ομολόγων, ενώ η ΕΚΤ δεν θα διατηρεί καθεστώς προτιμώμενου πιστωτή και θα επικεντρωθεί σε ομόλογα διάρκειας μέχρι τριών ετών. Προϋπόθεση θα είναι η υπαγωγή της εκάστοτε χώρας στον EFSF ή τον ESM (οποιασδήποτε μορφής) και θα επιδιώκεται και η συμμετοχή του ΔΝΤ. Οι παρεμβάσεις θα γίνονται με αποστειρωμένο τρόπο, δηλαδή έτσι ώστε να μην δημιουργούνται πληθωριστικές πιέσεις.
Η ΕΚΤ είχε προαναγγείλει πως θα κάνει «το παν» για τη σωτηρία του ευρώ και με το σχέδιο αυτό, όπως σχολιάζει ο διεθνής οικονομικός τύπος, αξιοποιεί ολόκληρο το περιθώριο δράσης της. Τις «λεπτομέρειες» (δηλαδή τους όρους με τους οποίους θα γίνονται οι παρεμβάσεις) περίμενε και η Ισπανία για να αποφασίσει εάν θα ζητήσει την επέμβαση της Φρανκφούρτης -το ενδιαφέρον, λοιπόν, στρέφεται πλέον στη Μαδρίτη.
Η απόφαση, όπως ανέφερε ο Μάριο Ντράγκι την Πέμπτη (χθες) ανακοινώνοντας το σχέδιο, δεν ήταν ομόφωνη, καθώς υπήρχε «μία αντίθετη άποψη». Ο Ντράγκι απέφυγε να κατονομάσει ποιος δεν υπερψήφισε, αλλά η αντίθεση της Γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας θεωρείτο δεδομένη.
Σε περίπτωση που οι στόχοι δεν τηρούνται, η ΕΚΤ θα μπορεί να διακόπτει το πρόγραμμά της. Το πρόγραμμα είναι ανοικτό και για όσες χώρες υπάγονται προς το παρόν σε πρόγραμμα στήριξης, όταν αυτές ανακτήσουν πρόσβαση στις αγορές.
Τέλος, η ΕΚΤ χαλάρωσε τις προϋποθέσεις για χρηματοδότηση των τραπεζών.
«Το ευρώ είναι μη αναστρέψιμο»
Ο Μάριο Ντράγκι τόνισε πως η ΕΚΤ δρα εντός της εντολής της και πως το ευρώ είναι μη αναστρέψιμο, καλώντας τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να προωθήσουν πολιτικές δημοσιονομικής εξυγίανσης και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας.
Στόχος της πολιτικής της ΕΚΤ, επανέλαβε και την Πέμπτη (χθες) ο Ντράγκι, είναι η σταθερότητα του κοινού νομίσματος. «Οι φόβοι ότι το ευρώ είναι αναστρέψιμο είναι αβάσιμοι» τόνισε χαρακτηριστικά.
Η κατάσταση στις αγορές ομολόγων για τα χρεόγραφα της Ευρωζώνης είναι «διαστρεβλωμένη, και είναι διαστρεβλωμένη προς όλες τις κατευθύνσεις» τόνισε ο Ντράγκι. Στόχος του ΟΜΤ είναι η αποκατάσταση του «ενιαίου χαρακτήρα» της νομισματικής πολιτικής.
Η διοίκηση της ΕΚΤ θεωρεί ότι το νέο πρόγραμμα θα λειτουργήσει ως «πλήρως αποτελεσματικό ανάχωμα με στόχο την αποτροπή πιθανών, καταστροφικών σεναρίων». Η ανακοίνωση του ΟMT, σημείωσε επίσης ο Ντράγκι, θέτει τέλος στο μέχρι τώρα πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ (το οποίο ήταν ανενεργό εδώ και σχεδόν έξι μήνες).
Ο Ντράγκι υποστήριξε μάλιστα πως ακριβώς η υπό όρους στήριξη και η απεμπόληση του καθεστώτος του προτιμώμενου πιστωτή καθιστούν διαφορετικό το OMT σε σχέση με τους δύο προηγούμενους γύρους αγορών ομολόγων.
Στη συνεδρίαση συμμετείχαν, κατ’ εξαίρεση, ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Όλι Ρεν. Βγαίνοντας από την αίθουσα, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ ανέφερε πως η συνεδρίαση «πήγε καλά, χωρίς προβλήματα».
Χαλαρότεροι όροι τραπεζικής χρηματοδότησης
Παράλληλα, ευκολότερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΚΤ θα έχουν εφεξής οι τράπεζες της ευρωζώνης μετά τη χαλάρωση των όρων για την αποδοχή εξασφαλίσεων που ανακοινώθηκαν την Πέμπτη (χθες).
«(Η ΕΚΤ) αποφάσισε να αναστείλει την εφαρμογή του ελάχιστου απαιτούμενου επιπέδου πιστοληπτικής αξιολόγησης στην αποδοχή εμπράγματων εξασφαλίσεων» είπε ο Μάριο Ντράγκι.
Η κίνηση αυτή αφορά το χρέος που έχει εκδοθεί, ή έχει εγγυηθεί, από κυβερνήσεις της ευρωζώνης οι οποίες μπορεί να μπουν στο νέο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ. Θα ισχύει εξίσου για χώρες όπως η Ελλάδα, που έχουν ήδη μπει σε μνημόνια της ΕΕ και του ΔΝΤ και τηρούν τους όρους τους.
Επίσης, η ΕΚΤ αναφέρει ότι εξακολουθεί να ισχύει η απόφαση της 18ης Ιουλίου για τις εξασφαλίσεις που δέχεται σε μορφή ομολόγων τα οποία έχουν εκδοθεί από την Ελλάδα ή που τελούν υπό την εγγύησή της.
Η Bundesbank
Την αντίθεση της Γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας στην απόφαση της ΕΚΤ εξέφρασε μετά τη συνεδρίαση της Πέμπτης (χθες) ο πρόεδρος της Bundesbank Γενς Βάιντμαν, υποστηρίζοντας πως «πλησιάζει την άμεση χρηματοδότηση» κρατών από την Κεντρική Τράπεζα.
Λίγο νωρίτερα, ο Μάριο Ντράγκι είχε αναφέρει πως η απόφαση του συμβουλίου δεν ήταν ομόφωνη καθώς υπήρξε διαφωνία από «ένα μέλος» -το οποίο απέφυγε μεν να κατονομάσει, αλλά η αντίθεση της Bundesbank θεωρείτο για πολλούς δεδομένη.
Μετά από σχετική ερώτηση στην Bundesbank, εκπρόσωπος της Τράπεζας ανέφερε πως ο Γ. Βάιντμαν «επανέλαβε στις τελευταίες συζητήσεις την επανειλημμένα εκφρασμένη αρνητική του στάση σε ό,τι αφορά τις αγορές κρατικών ομολόγων από το ευρωσύστημα».
Η ΕΚΤ, ανέφερε σύμφωνα με το Reuters o εκπρόσωπος, κινείται «υπερβολικά κοντά σε χρηματοδότηση κυβερνήσεων μέσω του νομισματικού πιεστηρίου. Η νομισματική πολιτική κινδυνεύει να γίνει εξάρτημα της δημοσιονομικής πολιτικής».
«Οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ δεν πρέπει να θέσουν σε κίνδυνο την ικανότητά της να διασφαλίσει τη νομισματική σταθερότητα στην Ευρώπη» συνέχισε, προσθέτοντας: «Εάν το αποφασισθέν πρόγραμμα έχει ως αποτέλεσμα να παραπεμφθούν στις καλένδες οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, θα υπονομευτεί περαιτέρω η εμπιστοσύνη απέναντι στους πολιτικούς για να λύσουν την κρίση».
«Τέτοια αμοιβαιοποίηση κινδύνου επιβάλλει νομιμοποίηση από τα δημοκρατικά εκλεγμένα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις» καταλήγει η ανακοίνωση.
Η γερμανική Κεντρική Τράπεζα, παραδοσιακά «ευαίσθητη» σε πληθωριστικούς κινδύνους, αντιτίθεται σταθερά σε αυτό που θεωρεί «νομισματοποίηση» του χρέους με αγορά ομολόγων από την ΕΚΤ.
Στο ξεκίνημα του πρώτου προγράμματος αγοράς ομολόγων, η γερμανική δυσφορία εκφραζόταν «διακριτικά» αλλά τον τελευταίο καιρό η αντίθεσή της αρθρώνεται δημόσια -ενδεικτικές ήταν οι σχετικές τοποθετήσεις του Βάιντμαν τις εβδομάδες πριν τη συνεδρίαση. Ο ίδιος φέρεται μάλιστα να είχε απειλήσει μέχρι και με παραίτηση εξαιτίας των προθέσεων της διοίκησης της ΕΚΤ.