Κλιμακώνεται η δημοσιονομική κρίση στην Ευρωζώνη με την Πορτογαλία στο στόχαστρο των κερδοσaκόπων
ΑΘΗΝΑ, 10.
Κλιμακώνεται η δημοσιονομική κρίση στην Ευρωζώνη, καθώς αυτή την εβδομάδα 7 κράτη μέλη θα επιχειρήσουν να αντλήσουν από την αγορά περί τα 25 δισ. ευρώ. Μεταξύ αυτών είναι και η Ελλάδα, με το Δημόσιο να προχωρά αύριο και την επόμενη Τρίτη σε δημοπρασία εντόκων γραμματίων, 6μηνης και 3μηνης διάρκειας, προσδοκώντας να αντλήσει έως και 4 δισ. ευρώ.
Οι πιέσεις των κερδοσκόπων που κλιμακώνονται ώρα με την ώρα και ουσιαστικά εξωθούν την Πορτογαλία σε άμεση καταφυγή της στον μηχανισμό στήριξης, επιταχύνουν τις εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η ημέρα ξεκίνησε με ένα σαφές δείγμα μεταστροφής στην τάση της γερμανικής κυβέρνησης που μέχρι σήμερα αρνείτο πεισματικά την έκδοση ευρωομολόγου. Συγκεκριμένα ο εκπρόσωπος της Καγκελαρίας, Στέφεν Σέιμπερτ, κληθείς να σχολιάσει δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Handelsblatt περί επαναφοράς του θέματος του ευρωομολόγου, ή έστω της ενίσχυσης του ταμείου του Μόνιμου Μηχανισμού Στήριξης, στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής του Φεβρουαρίου, αρνήθηκε να το διαψεύσει.
Οι φήμες οργίασαν αναφορικά με παρασκηνιακές διαβουλεύσεις μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτικών ηγετών με αντικείμενο την προπαρασκευαστική διαδικασία για την έκδοση ευρωομολόγου.
Και η συνέχεια ήρθε να επιτείνει τη φημολογία καθώς νωρίτερα σήμερα το μεσημέρι η Ουγγρική προεδρία της ΕΕ αποφάσισε να συγκαλέσει Έκτακτη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 4 Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες (αντί για την προγραμματισμένη για τα μέσα του μήνα). Είχαν προηγηθεί διαβουλεύσεις με την Κομισιόν, την ΕΚΤ και το προεδρείο του Eurogroup.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ουγγρικής προεδρίας η Σύνοδος επισπεύδεται λόγω των «κερδοσκοπικών παιχνιδιών κατά των χωρών του Νότου και ιδιαίτερα της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, ώστε να απορροφηθούν οι κραδασμοί στην αγορά ομολόγων και τα κερδοσκοπικά παιχνίδια κατά του ευρωπαϊκού νομίσματος» …
Η Κομισιόν, πάντως, ξεκαθάρισε τη Δευτέρα το μεσημέρι πως δεν υπάρχει καμία συζήτηση για τη διάσωση της Λισαβόνας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ, κατά πληροφορίες, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα παρενέβη για μια ακόμη φορά λειτουργώντας πυροσβεστικά και αγοράζοντας η ίδια κρατικούς τίτλους.
Ερωτηθείς στις Βρυξέλλες εάν υπάρχει θέμα ένταξης της Πορτογαλίας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό, ο εκπρόσωπος του Όλι Ρεν Αμαντέου Αλταφάζ απάντησε: “Όχι. Η σύντομη απάντηση είναι «όχι». Μια πιο λεπτομερής απάντηση για τις φήμες που κυκλοφόρησαν το Σαββατοκύριακο είναι ότι δεν υπάρχουν συζητήσεις και δεν προβλέπεται να γίνει συζήτηση για μια τέτοια προοπτική είτε για τη Πορτογαλία είτε για οποιαδήποτε άλλη χώρα-μέλος”.
Είναι ενδεικτικό ότι νωρίς το πρωί της Δευτέρας, τα spreads των ελληνικών ομολόγων έσπασαν το φράγμα των 1.000 μονάδων, επίπεδο στο οποίο διαπραγματεύονταν περίπου επί μισή ώρα.
Έντονη είναι η πίεση και στα ασφάλιστρα κινδύνου, που νωρίς το πρωί ήταν στις 1.060 μονάδες βάσης, διατηρώντας τη χώρα μας πρώτη σε κατάταξη στη σχετική λίστα.
Σε ό,τι αφορά την Πορτογαλία, τα επιτόκια δανεισμού της Πορτογαλίας ακολουθούν τον δρόμο που ακολούθησαν τα ελληνικά και τα ιρλανδικά. Ήδη, η απόδοση των πενταετών πορτογαλικών κρατικών ομολόγων αγγίζει σχεδόν το 6,5%.
Μετά την έξοδο της χώρας στις αγορές, εξέλιξη που άσκησε ιδιαίτερη πίεση και στα υπόλοιπα κρατικά χαρτιά, το ενδιαφέρον τώρα εστιάζεται στην έξοδο που κάνουν τις επόμενες ημέρες η χώρα μας, η Ιρλανδία και η Ισπανία.
Τεστ δανεισμού
Για την Ελλάδα, το πρώτο κρίσιμο τεστ δανεισμού έρχεται αύριο Τρίτη, με τη δημοπρασία εντόκων γραμματίων εξάμηνης διάρκειας. Το ελληνικό Δημόσιο αναζητεί από τις αγορές 1,5 δισ. ευρώ και το στοίχημα του οικονομικού επιτελείου είναι το επιτόκιο, καθώς μέσα σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες οι αναλυτές εκτιμούν ότι μπορεί να ξεπεράσει το 5%, όταν στην προηγούμενη δημοπρασία διαμορφώθηκε στο 4,82%.
Σημειώνεται ότι η χώρα μας υποχρεούται βάσει του μνημονίου και αναγκών να βγαίνει κάθε μήνα με εκδόσεις στις αγορές και την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται νέα έξοδος με τρίμηνες εκδόσεις. Μέσα στον Ιανουάριο, άλλωστε, έχουμε λήξεις 4,5 δισ. ευρώ. Αυτά πρέπει να χρηματοδοτηθούν, καθώς τα ταμειακά διαθέσιμα προφανώς δεν είναι αρκετά για να καλύψουν αυτές τις λήξεις.
Πάντως, παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις της Κομισιόν για την Πορτογαλία, ο “πονοκέφαλος” στις Βρυξέλλες για τις εξελίξεις στο δίμηνο του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου είναι έντονος. Σήμερα συνεδριάζουν οι εμπειρογνώμονες της οικονομικής και νομισματικής επιτροπής, σε τρεις μέρες είναι η πρώτη τακτική συνεδρίαση της ΕΚΤ, ενώ θα συνέλθει και το Eurogroup, με το μεγάλο ερώτημα να είναι εάν αρκούν οι υπάρχοντες μηχανισμοί.
Ένας δεύτερος λόγος που προκαλεί ανησυχία είναι η παράλληλη έξοδος στην αγορά πολλών άλλων κρατών της Ευρωζώνης. Η αρχή θα γίνει σήμερα με τη Σλοβακία, που προχωρά σε δημοπρασία 10ετών τίτλων χωρίς να έχει προσδιορίσει το ποσό που θα αντλήσει από την αγορά. Θα ακολουθήσουν την Τρίτη η Ολλανδία, την επόμενη ημέρα Γερμανία και Πορτογαλία και τέλος, την Πέμπτη, Ισπανία και Ιταλία. Συνολικά οι 6 κυβερνήσεις έχουν δηλώσει ότι θα αντλήσουν πάνω από 21 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 11,5 δισ. ευρώ αφορούν τις 3 οικονομίες του νότου. Ήδη από τα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας η νευρικότητα ήταν έκδηλη στις αγορές, με το ευρώ να υποχωρεί κάτω από τα 1,29 δολ. για πρώτη φορά από τον Σεπτέμβριο.
Ομόλογα
Απώλειες σημείωσαν και οι τιμές των ομολόγων, αναγκάζοντας την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να προβεί σε εκτεταμένες αγορές τίτλων της Ευρω-περιφέρειας. Ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ, μιλώντας σε συνέδριο των Χριστιανοκοινωνιστών (CSU) της Βαυαρίας, παραδέχθηκε ότι «η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να είναι υποκατάστατο της κυβερνητικής ανευθυνότητας» αλλά υπεραμύνθηκε της απόφασης αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤ, υποστηρίζοντας ότι στόχος «δεν ήταν να χρηματοδοτήσει τα χρεωμένα κράτη, αλλά να αντιμετωπίσει σοβαρή δυσλειτουργία της αγοράς».
Το σύνολο των spread στην Ευρω-περιφέρεια κινήθηκε ανοδικά αλλά τις ισχυρότερες πιέσεις δέχονται οι πορτογαλικοί τίτλοι. Η απόδοση στα 10ετή ομόλογα υπερέβη το 7,25%, ενώ πρόσφατα αξιωματούχοι στη Λισαβόνα υποστήριζαν ότι το επίπεδο του χρέους θα είναι μη διατηρήσιμο αν το κόστος εξυπηρέτησής του υπερβεί το 7%. Προεξοφλώντας την προσφυγή στον Μηχανισμό Στήριξης αλλά και την αναδιάρθρωση χρέους, οι επενδυτές προχώρησαν σε μαζικό ξεπούλημα των μετοχών πορτογαλικών τραπεζών, οδηγώντας τις τιμές τους στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1993.