Κυριακή βράδυ με γούστα και θαύματα…

Η ΑΓΑΠΗ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΘΑΥΜΑ (Le Goût des Merveilles) Γαλλία (2015) Σκηνοθεσία, σενάριο: Ερίκ Μπενσάρ Πρωταγωνιστούν: Βιρζινί Εφρά, Μπενζαμέν Λαβέρν, Λουσί Φαζεντέ, Λεό Λορλεάκ, Χιάμ Αμπάς, Ερβέ Πιέρ, Λοράν Μπατό (100΄)

Ο πρωτότυπος γαλλικός τίτλος της ταινίας “Le Goût des Merveilles” (προφέρεται: Λε Γκου ντε Μερβέιγ) έχει διπλή σημασία. Κατά λέξη μεταφράζεται “Η Γεύση των Θαυμάτων”. Αλλά, η λέξη goût στα γαλλικά δεν σημαίνει μόνο τη γεύση. Σημαίνει επίσης και την αντίληψη που έχει κάποιος για θέματα αισθητικής (π.χ. έχει καλό γούστο στο φαγητό) ή τις προσωπικές επιλογές και προτιμήσεις (π.χ. καθένας με τα γούστα του) ή και καθετί γενικά που αρέσει και προκαλεί καλή διάθεση, απόλαυση, ευχαρίστηση (π.χ. έχει γούστο). Η λέξη merveille στα γαλλικά σημαίνει το θαύμα, κάτι το πολύ όμορφο, πολύτιμο, σπάνιο, παράξενο ή απρόσμενο, που προξενεί χαρά και θαυμασμό. Αλλά στο γαλλικό Νότο “merveilles”, δηλαδή “θαύματα”, ονομάζονται οι παραδοσιακές τραγανιστές τηγανίτες, με ανθόνερο πορτοκάλι και ζάχαρη άχνη, όπως αυτές που στην ταινία φτιάχνει με ιδιαίτερο γούστο η Λουίζ.

Η Λουίζ είναι μια όμορφη 37χρονη βιοκαλλιεργήτρια, που ζει στην καρδιά του γαλλικού Νότου. Μόνη, μετά τον ξαφνικό θάνατο του άντρα της, αγωνίζεται να σώσει το οικογενειακό αγρόκτημα από τα χρέη στις τράπεζες και να μεγαλώσει τα δύο παιδιά της. Μια μέρα, από μια στιγμή απροσεξίας, τραυματίζει ελαφρά με το αυτοκίνητό της έναν περαστικό. Αυτός ο άντρας, ο Πιέρ, είναι γενικά ένας περίεργος τύπος. Αδύνατος, αεικίνητος, υπερευαίσθητος, με γρήγορη και μηχανική ομιλία, δεν ανέχεται να τον αγγίζουν, αποφεύγει την πολυκοσμία και το θόρυβο, απολαμβάνει την περιπλάνηση στη φύση, παρατηρεί και απομνημονεύει τα πάντα με ευκολία, γνωρίζει τον κόσμο μέσα από τα βιβλία, λατρεύει τους αριθμούς, παίζει στα δάχτυλα τον φορητό υπολογιστή του και είναι μαθηματική ιδιοφυία. Ο Πιέρ, σαν από μηχανής θεός, βοηθάει στη λύση των οικονομικών προβλημάτων της Λουίζ, η οποία σιγά-σιγά ανακαλύπτει ότι η παράξενη συμπεριφορά του οφείλεται στο σύνδρομο Άσπεργκερ (Asperger), μια ήπια παραλλαγή του αυτισμού, που επηρεάζει την ικανότητα επικοινωνίας και κοινωνικής προσαρμογής κυρίως των αντρών. (Θυμάστε τον Ντάστιν Χόφμαν στην οσκαρική ταινία του 1988 “Ο Άνθρωπος της Βροχής”;)

Ο 52χρονος σκηνοθέτης Ερίκ Μπενάρ (Eric Besnard), που υπογράφει και το σενάριο, είναι σχετικά άγνωστος στο ελληνικό κοινό. Από τις πέντε συνολικά ταινίες του, στη χώρα μας είχε προβληθεί μέχρι τώρα η κωμική περιπέτεια του 2008 “Cash” (Αξιότιμοι Κλέφτες) με τους Ζαν Ντιζαρντέν και Ζαν Ρενό. Οι παλιότεροι, ίσως θυμούνται  τον πατέρα του, επίσης σκηνοθέτη, Ζακ Μπενάρ, από την επιτυχημένη ταινία του “Le Grand Restaurant” (Το Μεγάλο Εστιατόριο) με πρωταγωνιστή τον μεγάλο κωμικό Λουί ντε Φινές.

Στο μυαλό του Ερίκ Μπενάρ τη ιδέα της ταινίας γεννήθηκε από τις διηγήσεις της γυναίκας του, που είναι ψυχολόγος και έχει εργαστεί πολύ με παιδιά με αυτισμό. Στην κινηματογράφηση ο Μπενάρ επιλέγει μια ονειρική και κάπως παραμυθένια αφήγηση, δίνοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στη φύση. Η φύση του γαλλικού Νότου, με την πλούσια βλάστηση, τον έντονο ήλιο, τον καθαρό ουρανό και τα φωτεινά χρώματα, υπήρξε άλλωστε πηγή έμπνευσης για πολλούς σπουδαίους καλλιτέχνες, όπως οι ζωγράφοι Σεζάν, Βαν Γκογκ, Μονέ, Ρενουάρ, Ματίς, Πικασό, Σαγκάλ.

Η ταινία του Μπενάρ γυρίστηκε κυρίως στo νομό (departement) της Ντρομ (Drôme) της περιφέρειας Ωβέρνης-Ροδανού-Άλπεων (Auvergne-Rhône-Alpes) στη νοτιοανατολική Γαλλία. Οι εικόνες του μεσογειακού τοπίου με τους απέραντους αγρούς λεβάντας, σιταριού και ηλιοτροπίων, τους ελαιώνες, τα αμπέλια, τα πολύχρωμα λουλούδια, τις ανθισμένες αχλαδιές, τα φρέσκα φρούτα, αλλά και τα χειροποίητα γλυκά της Λουίζ – οι λαχταριστές “merveilles”, τα αρωματικά κέικ, οι μαρμελάδες και το μέλι, έχουν την τιμητική τους.

Τελικά, αυτή η ντελικάτη γαλλική κομεντί είναι μια από τις ευχάριστες κινηματογραφικές εκπλήξεις της χρονιάς. Σπάζει τα στερεότυπα του είδους. Αποτελεί μια ωδή στη διαφορετικότητα. Εστιάζει σε όμορφους συμβολισμούς, με  κυρίαρχο αυτόν των διακυμάνσεων της φύσης σε αντιπαραβολή με τα ανθρώπινα συναισθήματα. Διαθέτει ευφάνταστη σκηνοθεσία, αισθαντικό σενάριο με γλυκόπικρο χιούμορ και αισιόδοξα μηνύματα, πανέμορφη φωτογραφία από τον Βέλγο Φιλίπ Γκιλμπέρ (Philippe Guilbert), λυρική μουσική από τον Γάλλο Κριστόφ Ζιλιέν (Cristophe Julien).

Ιδιαίτερης μνείας αξίζει το ετερόκλητο, αλλά ερμηνευτικά λειτουργικό ζευγάρι των πρωταγωνιστών. Στο ρόλο της Λουίζ, η γοητευτική Βελγίδα Βιρζινί Εφρά (Virginie Efira), γεννημένη το 1977  στο Σέρμπεκ (Schaerbeek) των Βρυξελών (Région de Bruxelles-Capitale). Στον ρόλο του Πιέρ, ο λεπτεπίλεπτος Γάλλος Μπενζαμέν Λαβέρν (Benjamin Lavernhe), γεννημένος το 1984 στο Πουατιέ (Poitiers), μέλος (pensionnaire) της Κομεντί Φρανσέζ  (Comédie-Française). Στους δεύτερους ρόλους, ξεχωρίζει ως Dr. Mélanie Ferenza η καλή Παλαιστίνια ηθοποιός και σκηνοθέτιδα Χιάμ Αμπάς (Hiam Abbass), γεννημένη το 1960 στη Ναζαρέτ, γνωστή μας από τις ταινίες “Ο Eπισκέπτης” (The Visitor, 2007) και “ Η Λεμονιά” Lemon Τree, 2008), που είχαν προβληθεί παλιότερα από το “Ciné Μεσόγειος”.

Όσοι δεν είδατε μέχρι τώρα αυτήν την ταινία, έχετε την ευκαιρία αυτή την Κυριακή να περάσετε μια όμορφη βραδιά, με γούστα και θαύματα, στο θερινό σινεμά της Εξωραϊστικής.