Στις 10.000 και πλέον υπολογίζονται οι εξώσεις στην Ελλάδα στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Η ανεργία, η μείωση των εισοδημάτων και η οικονομική ασφυξία δημιούργησε το φαινόμενο των εξώσεων από κατοικίες και επαγγελματικές στέγες, το οποίο πριν την κρίση ήταν πολύ πιο περιορισμένο.
Την ενδιαφέρουσα αυτή έρευνα, της οποίας τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν στο πανελλήνιο συνέδριο του Τμήματος Χωροταξίας στο Βόλο την περασμένη εβδομάδα, υλοποίησε ο αναπληρωτής καθηγητής αρχιτεκτονικής και Αστικής Σύνθεσης του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας κ. Αριστείδης Σαπουνάκης, ο οποίος άντλησε στοιχεία από δικαστήρια ανά την Ελλάδα.
Ο κ. Σαπουνάκης πριν δύο χρόνια ερεύνησε το φαινόμενο των εξώσεων στην Ελλάδα εντρυφώντας στο ζήτημα της ενοικιαζόμενης κατοικίας, αλλά και των δανειοληπτών.
Άλλωστε, όπως τόνισε ο κ. Σαπουνάκης, υπάρχουν δύο κατηγορίες, αυτοί που διαμένουν σε ενοικιαζόμενο σπίτι και δεν μπορούν να καταβάλλουν το μίσθωμα και εκείνοι που έχουν λάβει ένα δάνειο από μια τράπεζα και αδυνατούν να το πληρώσουν.
Ένα πρώτο στοιχείο που παρουσίασε ο κ. Σαπουνάκης είναι πως το ποσοστό ενοικιαζόμενης κατοικίας στην Ελλάδα δεν ξεπερνά το 20%. Υπάρχει μια νοοτροπία στους Έλληνες που ξεκινά ακόμη και από τον εμφύλιο πόλεμο ότι θα πρέπει «να έχεις το δικό κεραμίδι» που σημαίνει «αγόρασε το σπίτι σου για να είσαι σίγουρος». Το 75% στην Ελλάδα είναι ιδιοκατοίκηση και ένα 5% είναι η δωρεά-παραχώρηση, δηλαδή για παράδειγμα υπάρχει μια μεγάλη γυναίκα που δεν έχει παιδιά και το γράφει το σπίτι στη γυναίκα που τη συντηρεί ή άλλη περίπτωση είναι να γράφει ο γονιός το ακίνητο στο παιδί για να επιβαρυνθεί λιγότερο από την Εφορία.
Το προφίλ αυτών των ανθρώπων που ενοικιάζουν, δεν διαφέρει και πολύ από αυτούς που είναι ιδιοκτήτες ενός σπιτιού. Εξάλλου στην Ελλάδα υπάρχει και το φαινόμενο της μικρής ιδιοκτησίας. Βέβαια οι ιδιοκτήτες είναι σε κάπως καλύτερη οικονομική κατάσταση από αυτούς που ενοικιάζουν και δεν παρατηρείται η οικονομική απόσταση μεταξύ αυτών των δύο πλευρών, όπως συμβαίνει στο εξωτερικό.
Ο κ. Σαπουνάκης έλαβε στοιχεία από τις εξώσεις κατόπιν αγωγών που κατατέθηκαν στα δικαστήρια της χώρας. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια υπάρχει και η διαδικασία της γρήγορης δίκης και το δικαστήριο αποφασίζει χωρίς να συγκληθεί ακροατήριο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, στις αρχές της κρίσης οι εξώσεις ανέρχονταν στις 10.000 περίπου και είχαν ανοδικές τάσεις. Ωστόσο στην πορεία κάπως μειώθηκε ο αριθμός τους και αυτό για δύο λόγους, πρώτον γιατί έπεσαν οι τιμές των ενοικιαζόμενων διαμετρημάτων και δεύτερον γιατί υπήρξε μια καλύτερη συνεννόηση μεταξύ ιδιοκτητών και εκμισθωτών, από τη στιγμή μάλιστα που και οι ιδιοκτήτες δεν ήθελαν να μπουν στη διαδικασία της δικαστικής διεκδίκησης αφού υπήρχε και κόστος.
Πάντως οι περισσότεροι που επλήγησαν διαμένοντας σε ένα ενοικιαζόμενο σπίτι, ήταν στις αστικές περιοχές χαμηλών εισοδημάτων.
Κατά μέσο όρο το ποσό το οποίο οι εκμισθωτές δεν μπορούσαν να πληρώσουν στους ιδιοκτήτες κυμαίνεται περίπου 200-300 ευρώ.
Μάλιστα για το Βόλο το ενδιαφέρον στοιχείο, σύμφωνα με την έρευνα, είναι ότι υπήρξε ένα 40% των εξώσεων που αφορά στην επαγγελματική στέγη, που δείχνει και τη μεγάλη κρίση που υπέστη ο εμπορικός κόσμος, αλλά και ο χώρος της εστίασης, ψυχαγωγίας.