Το Σάββατο 20 Αυγούστου, από τις 11 π.μ. ώς τη δύση του ηλίου στο ομώνυμο κτίριο
Το «sanatorio project» αποτελεί ένα καλλιτεχνικό σχεδίασμα με αντικείμενο τη φθορά. Θα φιλοξενηθεί σε ένα παλιό, ερειπωμένο σανατόριο ύψους, το οποίο ίδρυσε ο γιατρός Γεώργιος Καραμάνης στα Χάνια του Πηλίου στις αρχές του περασμένου αιώνα. Εκεί, όπου ασθενείς από το «βάκιλο του Koch» αναζήτησαν την επιβράδυνση των συμπτωμάτων μιας χρόνιας λοιμώδους νόσου, της φυματίωσης, ή αλλιώς της «φθίσης» όπως ονομάστηκε, λόγω της αργής και σταθερής καταστροφής που επιφέρει στον οργανισμό.
Το ίδιο το κτίριο επιδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο την επίδραση της φθοράς από τη χρόνια εγκατάλειψή του. Μια σειρά από καλλιτέχνες, στον ελάχιστο χρόνο της μίας ημέρας, θα επιχειρήσουν να επέμβουν εφήμερα σε αυτό, να ανασημασιοδοτήσουν την παρατεταμένη αποδόμησή του, είτε αναδεικνύοντάς την, είτε χρησιμοποιώντας την ως δημιουργικό εφαλτήριο.
Παράλληλα με την παρουσίαση των καλλιτεχνικών παρεμβάσεων, οι εικαστικοί καλλιτέχνες Νίκος Ποδιάς και Μαρία-Ανδρομάχη Χατζηνικολάου θα εκθέσουν μέρος από το υπό σύσταση αρχείο, που ετοιμάζουν για την ιστορία του σανατορίου και τη σχετική δραστηριότητα του ιδρυτή του.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας θα λάβουν χώρα διαφορετικές επιτόπιες δράσεις και performances, καθώς και αυτοσχέδιες μουσικές παρεμβάσεις. Οι επισκέπτες καλούνται, στο βαθμό που το επιθυμούν, να περάσουν μιαν ολόκληρη μέρα στο σημείο, αναβιώνοντας την εμπειρία των κάποτε ενοίκων του στον ενεστώτα χρόνο. Το σημείο της δράσης απέχει 500 μέτρα από τον κεντρικό δρόμο που ενώνει την Πορταριά με τα Χάνια, είναι ελαφρώς δύσβατο, και, ως εκ τούτου, η άνετη ένδυση και υπόδηση κρίνεται απαραίτητη.
Συμμετέχοντες: Δημήτρης Βερνίκος (σκηνοθέτης), Πόλυ Βλάχου (ηθοποιός), Βασίλης Γεροδήμος, Βαγγέλης Ζαφειρόπουλος, Θοδωρής Ζαφειρόπουλος, Σοφία Καγιά (metzo soprano), Γιάννης Καπέλλος, Ελένη Λύρα, Λίνα Μαντίκου, Lily Masson – Aggelopoulos, Γιάννης Μπελιμπασάκης, Μαρία Μπουρίκα, Ισιδώρα Πάσχου, Γιούλα Παπαδοπούλου, Παπαδημητρίου Νίκος, Καλυψώ Παπαδοπούλου, Νίκος Ποδιάς, Μαργαρίτα Σταυράκη, Ολυμπία Τοπτσίδου, Salem Pepo (φλαουτίστας), Αθηνά Χατζηγιαννάκη, Μαρία – Ανδρομάχη Χατζηνικολάου, Κώστας Χριστόπουλος
Συνεργάτες: Αρμάγου Ράνια, Κώστας Χριστόπουλος και Μάγδα Κουμπαρέλου.
Με την ευγενική υποστήριξη των Δημοτικών Ενοτήτων Πορταριάς, Μακρινίτσας και Αγριάς του ενιαίου Δήμου Βόλου.
Στοιχεία επικοινωνίας: Νίκος Ποδιάς, τηλ.: 6942945790, Μαρία – Ανδρομάχη Χατζηνικολάου, τηλ.: 6932246076.
Στο πρότζεκτ συμμετέχουν οι: Βερνίκος Δημήτρης (film maker), Βλάχου Πόλυ (ηθοποιός-σκηνική συνθεση), Γεροδήμος Βασίλης(εικαστικός), Ζαφειρόπουλος Βαγγέλης (designer-εικαστικός), Ζαφειρόπουλος Θοδωρής (εικαστικός), Καγιά Σοφία (Mezzo soprano), Καπέλλος Γιάννης (εικαστικός), Λύρα Ελένη (εικαστικός), Masson – Aggelopoulos Lily (ζωγράφος), Μαντίκου Λίνα (αρχιτέκτονας), Μπελιμπασάκης Ιωάννης (εικαστικός), Μπουρίκα Μαρία (εικαστικός), Παπαδοπούλου Γιούλα (εικαστικός), Παπαδημητρίου Νίκος (εικαστικός), Παπαδοπούλου Καλυψώ (εικαστικός), Πάσχου Ισιδώρα (εικαστικός), Πέπο Σάλεμ (φλαουτίστας), Ποδιάς Νίκος (εικαστικός), Σταυράκη Μαργαρίτα (εικαστικός), Τοπτσίδου Ολυμπία (εικαστικός), Χατζηγιαννάκη Αθηνά (ηθαποιός- εικαστικός), Χατζηνικολάου Μαρία Ανδρομάχη (εικαστικός), Χριστόπουλος Κώστας (εικαστικός).
Σχετικά με την καλλιτεχνική εκδήλωση sanatorio project(των Χατζηνικολάου M.A, Ποδιά N.), θα ήθελα να σας ενημερώσω για το εξής:
Στην βιβλιογραφία τεκμηρίωσης και τα στοιχεία που παρατίθενται γίνεται επανειλημμένα αναφορά στο βιβλίο ‘Το μαγικό βουνό του ιατρού Καραμάνη’, συλλογική εργασία, εκδόσεις ‘Ελλα, με την ανακριβή επισήμανση ότι έχει εξαντληθεί.
Το βιβλίο περιείχε σοβαρή λογοκλοπή παλαιότερης ερευνητικής μου εργασίας για το σανατόριο (1991-92) και απεσύρθη από την κυκλοφορία μετά από εξώδικη δική μου πρόσκληση. Πρόκειται για το άρθρο του αρχιτέκτονα κ.Δημητρίου Γαλανού. Το θέμα απασχόλησε τό Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το οποίο διεξήγαγε ένορκη διοικητική εξέταση, καθώς και το Τεχνικό επιμελητήριο Ελλάδας που κίνησε τις προβλεπόμενες πειθαρχικές διαδικασίες, στις αποφάσεις των οποίων συμμορφώθηκε ο κ. Γαλανός, όπως προκύπτει από έγγραφη επώνυμη δημοσίευση την οποία υποχρεώθηκε να κάνει στον τύπο, ταυτόχρονα με την απόσυρση του βιβλίου.
Σχετικά με την εργασία μου στην οποία αναφέρθηκα παραπάνω (και η οποία είναι κατατεθειμένη στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας), έχω να σημειώσω τα εξής:
Περιλαμβάνει πλήρη κτιριακή και φωτογραφική αποτύπωση του χώρου, ιστορική έρευνα στα διασωθέντα αρχεία του Σανατορίου, συνεργασία και μαγνητοφωνημένες συνεντεύξεις με την εν ζωή τότε Αννα Σικελιανού (πρώην συζύγου του ιατρού Καραμάνη),που συμπλήρωσαν την έρευνα με στοιχεία προσωπικής μαρτυρίας κλπ. Σημειωτέον πως ωρισμένα από τα παραπάνω ντοκουμέντα έγιναν γνωστά για πρώτη φορά, όπως άλλωστε προκύπτει από σχετική δημοσίευση της εποχής εκείνης στην εφημερίδα «Καθημερινή».
Παραμένει πάντοτε στις προθέσεις μου η έκδοση της παραπάνω εργασίας.
Η παράθεση αποσπάσματος κειμένου μου στο site της καλλιτεχνικής εκδήλωσης, μου επιτρέπει να υποθέσω ότι οι διοργανωτές είναι σε γνώση της εργασίας μου.
Τέλος θέλω να επισημάνω ότι μπορεί το διαδίκτυο και η σύγχρονη τεχνολογία να επιτρέπουν την επιλεκτική χρήση στοιχείων επιστημονικής τεκμηρίωσης και να παρέχουν άμεση δημοσιότητα σε προθέσεις, σχέδια και εξαγγελίες, όπως στην προκειμένη περίπτωση είναι η φιλόδοξη ιδέα «δημιουργίας ενός ιδιόμορφου αρχείου» (sanatorio-archive),που θα συνοδεύσει τα καλλιτεχνικά δρώμενα στο χώρο (πρακτική άλλωστε καθιερωμένη διεθνώς στην σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία), όμως σε καμμιά περίπτωση δεν επιτρέπεται στους συντελεστές να δημιουργούν την εντύπωση ότι συγκροτούν εξαρχής ένα αρχείο του σανατορίου, την στιγμή που έχει προηγηθεί εδώ και δύο δεκαετίες τουλάχιστον μια εξαντλητική επιστημονική έρευνα για το ίδιο θέμα.
Φωτεινή Μαργαρίτη, αρχιτέκτων