Τοπικά

Το τρεχαντήρι που έπιασε στεριά- Ο ξυλουργός Στάθης Σαλαμούρας από τη Μηλίνα «μεταμόρφωσε» μοναδικά ένα αιωνόβιο σκαρί

Άνθρωποι όπως ο Στάθης Σαλαμούρας, ένας ξυλουργός από τη Μηλίνα, αντιλαμβάνονται τη ζωή με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο. Διατηρεί την ψυχή του καθάρια, ενώ η καρδιά του είναι ανοιχτή για όλον τον κόσμο. Εξασκεί την τέχνη του από μικρό παιδί κι όλα αυτά τα χρόνια έχει φτιάξει υπέροχα πράγματα. Όμως, εκείνο που πραγματικά αντιπροσωπεύει τη δουλειά του έμπειρου τεχνίτη είναι ένα τρεχαντήρι ηλικίας ενός αιώνα. Πέρασαν ήδη πάνω από δύο δεκαετίες, όταν διέσωσε ένα ξύλινο σκαρί από τον ταρσανά της Μηλίνας. Το μετέφερε με γερανό στο κτήμα όπου διατηρεί το εργαστήριό του και πλέον ο «Νώε», όπως ονόμασε το σκάφος, δεσπόζει στον χώρο με τον Στάθη Σαλαμούρα να δικαιούται να λέει πως έστησε τη δική του… Κιβωτό κυριολεκτικά στη μέση του πουθενά.

Αμέσως μετά τη Μηλίνα, καθ’ οδόν προς το Τρίκερι, πάνω σε μία στροφή στο ύψος ενός μικρού οικισμού, του Αγίου Ανδρέα, υπάρχει ένας μικρός χωματόδρομος που οδηγεί στο ξυλουργείο του Στάθη Σαλαμούρα. Ανάμεσα σε αιωνόβια ελαιόδεντρα ο Πηλιορείτης μαραγκός έστησε το εργαστήριό του. Όπως ακριβώς γινόταν στο παρελθόν, με τον ίδιον να λέει: «Εάν γυρίσουμε πίσω τον χρόνο, θα δούμε ότι οι παλιοί μάστορες προτιμούσαν να δουλεύουν έξω στη φύση. Κάτω από τις φυλλωσιές των δέντρων, για να έχουν σκιά. Εκεί έστηναν ένα πρόχειρο υπόστεγο συνήθως. Έτσι τώρα κι εγώ. Όταν σταματάνε τα εργαλεία, κάθεσαι και απολαμβάνεις τους ήχους της φύσης. Είναι μοναδικό αυτό, όπως για παράδειγμα να βλέπεις το αηδόνι να χτίζει τη φωλιά του».
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μηλίνα. «Μοντέλο του ’68 είμαι», σχολίασε για την ηλικία του έχοντας φτάσει αισίως στα 49 χρόνια του, ενώ στη συνέχεια αναφέρθηκε στο πώς προέκυψε η ενασχόλησή του με την τέχνη του μαραγκού: «Μετά το δημοτικό έπιασα την τέχνη. Άρχισα να μαθαίνω την ξυλουργική δίπλα στον Στάθη Χαρανά. Σπουδαίος δάσκαλος για μένα. Πήγα βοηθός του και κάθισα κοντά του κοντά στα 13 χρόνια. Όταν ήμουν μικρός πήγαινα και βοηθούσα επίσης έναν βοσκό από το χωριό. Θανάσης Παπαϊωάννου λεγόταν. Τον έβλεπα με το μαχαίρι να φτιάχνει πράγματα. Γκλίτσες και τέτοια σχετικά σκάλιζε».
Το χαμόγελο του Πηλιορείτη μαραγκού που συνόδευσε τις πρώτες κουβέντες μαζί του ήταν αρκετό για να καταλάβεις μεμιάς την καλοσύνη που κουβαλάει ετούτος ο άνθρωπος, αλλά και την αγάπη του και τον σεβασμό για τη φύση. «Τίποτα δεν πρέπει να πηγαίνει χαμένο. Έτσι, συχνά παίρνουμε παλιά ξύλα κι άλλα υλικά και τα δίνουμε μία δεύτερη ευκαιρία. Κι από ένα μικρό κομμάτι ξύλου μπορείς να φτιάξεις τόσα χρήσιμα πράγματα διατηρώντας τα παλιά υλικά», θα πει λίγο αργότερα.
Το καμάρι του Στάθη Σαλαμούρα είναι ο «Νώε». Έτσι ονόμασε το τρεχαντήρι που μετέφερε στις αρχές του 1990 στο εργαστήριό του, σώζοντας το «γέρικο» σκαρί από την καταστροφή. «Για μένα είναι έργο ζωής. Καραβομαραγκός δεν έχω δουλέψει. Τις ανακάλυψα σιγά-σιγά τις τεχνικές. Έχουν έρθει εδώ ναυπηγοί, το είδαν έξω και χάρηκαν, γιατί το τρεχαντήρι σώθηκε και πήρε παράταση ζωής. Το μαζέψαμε από τη θάλασσα για να μην το καταστρέψουν. Βρισκόταν σ’ ένα καρνάγιο στη Μηλίνα και ήταν ένα από τα τελευταία σκαριά που υπήρχαν στον ταρσανά που υπήρχε κάποτε στον όρμο του Βαλτουδιού. Είχε πολλούς καλούς μαστόρους εκεί, ακόμη θυμάμαι πολλά πράγματα από την εποχή που δούλευε. Απ’ ό,τι έψαξα, κατασκευάστηκε στις αρχές του περασμένου αιώνα. Το ανελκύσαμε με τον συνέταιρό μου. «Έλιωνε» το πλοίο, όπως ακριβώς στο λέω. Ήταν παρατημένο. Ρίξαμε πολλή δουλειά για να το φέρουμε στα ίσα του. Με γερανό το φέραμε εδώ στο ξυλουργείο. Άλλη ιστορία κι αυτή. Πέσαμε πάνω σε δύο υπομονετικούς ανθρώπους και μπόρεσαν να το περάσουν μέσα από τις ελιές με μία νταλίκα κι ένα γερανό. Ένα χιλιόμετρο το διανύσαμε σε έξι ώρες. Τώρα πια είναι χώρος δημιουργίας, πρόσθεσε στη συνέχεια ο ταλαντούχος ξυλουργός, ενώ το βλέμμα του έπεσε πάνω σ’ ένα βαρκαλά που επισκευάζει αυτή την περίοδο: «Είναι 60-70 χρόνων περίπου. Κειμήλιο πραγματικό και ο ιδιοκτήτης του θέλει να το σώσει και να το κρατήσει».
Το ξύλινο τρεχαντήρι, αφού πρώτα στις καλές εποχές του διέσχιζε τις θάλασσες, από τη στιγμή που επισκευάστηκε και «μεταμορφώθηκε» στα χέρια του Στάθη Σαλαμούρα πλέον έχει κι άλλες χρήσεις. Όπως για παράδειγμα, από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας που έχει δημιουργήσει εδώ και μία δεκαετία. «Με τη γυναίκα μου, τη Γεωργία, γνωριστήκαμε πριν από δέκα χρόνια. Είναι απόφοιτη της Σχολής Καλών Τεχνών. Εργάζεται ως καθηγήτρια, κάνει καλλιτεχνικά και διδάσκει σε τρία σχολεία. Με τη Γεωργία έχουμε δύο κόρες, οκτώ κι έξι ετών κι ένα γιο που είναι τεσσάρων. Τώρα τα παιδιά βρίσκονται στο «Νώε» και μελετούν τα μαθήματά τους», σημείωσε ο ξυλουργός από τη Μηλίνα, ενώ έδειξε έναν πίνακα της συζύγου του, λέγοντας: «Βλέπεις την κορνίζα; Είναι από καστανιά. Πήρα ένα παλιό βαρέλι και από τη ρώγα έφτιαξα την κορνίζα».
Όσο για το πού μπορεί κάποιος να τον συναντήσει και να δει τη δουλειά του, πέρα από τα έπιπλα που κατασκευάζει; Τα Σάββατα στήνει την πραμάτειά του στη λαϊκή αγορά της Αργαλαστής: «Η λαϊκή γίνεται μία φορά την εβδομάδα. Είμαστε πάνω από 20 παραγωγοί και τεχνίτες από την περιοχή. Ξύλινα αντικείμενα διαθέτουμε εγώ κι άλλος ένας. Στον πάγκο μου θα βρεις διάφορα. Μαχαίρια για βούτυρο ή για να κόβεις την σαλάτα, μικρά κηροπήγια, σπάτουλες για καθάρισμα και άλλα πολλά. Όλα από ξύλο ελιάς. Έρχονται πολλοί ξένοι και ψωνίζουν. Βλέπεις ανθρώπους από κάθε γωνιά του κόσμου να κάνουν μία στάση και να αγοράζουν όσα τους αρέσουν».

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το