Τα βλέμματα στρέφονται σήμερα στην Άγκυρα για την συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Στόχος της Αθήνας είναι να διατηρηθούν τα ήρεμα νερά και να αποφευχθούν εντάσεις και στο πλαίσιο αυτό επιχειρείται να μπουν μπροστά τα εύκολα θέματα. Βέβαια, στην ελληνική πλευρά κρατούν μικρό καλάθι, καθώς από την μία πλευρά ο Τούρκος πρόεδρος λέει πως επιδιώκει το διάλογο και από την άλλη επιστρέφει σε ένα αναθεωρητικό αφήγημα.
Την ίδια στιγμή δεν περνά απαρατήρητο πως νέα θέματα ανοίγουν στην βαλκανική «γειτονιά». Την αυστηρή απάντηση της ελληνικής πλευράς αλλά και τα σαφή μηνύματα των Βρυξελλών προκαλεί το γεγονός πως στην ορκωμοσία της στη Βουλή η νέα Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα, αποκάλεσε τη χώρα της «Μακεδονία». Ταυτόχρονα στην Αθήνα παρακολουθούν με προσοχή τις κινήσεις που γίνονται από την πλευρά της Αλβανίας και χθες ο Έντι Ράμα μίλησε σε ομοεθνείς του σε συγκέντρωση στο κλειστό γυμναστήριο του Γαλατσίου. Ενδιαφέρον είχε και το timing της επίσκεψης, καθώς έγινε λίγο πριν τις ευρωεκλογές και ενώ συμπληρώθηκε ένας χρόνος από την σύλληψη του Φρέντι Μπέλερη.
Στην κυβέρνηση παρακολουθούν με προσοχή τις εξελίξεις, σε μια εποχή που είναι ρευστό το γεωπολιτικό πολιτικό σκηνικό στην ευρύτερη περιοχή. Στόχος είναι να κλείσουν όσο το δυνατόν περισσότερα μέτωπα και κρίσιμη θεωρεί η σημερινή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς θα φανούν οι προθέσεις του Τούρκου προέδρου.
«Το λιγότερο που οφείλουμε στον ελληνικό και τον τουρκικό λαό είναι μια περίοδος χωρίς εντάσεις. Ιδιαίτερα σε καιρούς παγκόσμιας αβεβαιότητας, πολλαπλών κρίσεων και αναταραχών στην ευρύτερη περιοχή» τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξη του στην τουρκική εφημερίδα idea Milliyet. Μάλιστα έστειλε μηνύματα στην Άγκυρα λέγοντας ότι η Ελλάδα δεν απειλεί κανέναν και επανέλαβε με έμφαση ότι «είμαστε γείτονες, όχι εχθροί». Σημείωσε ακόμα πως «ακόμα και αν δεν καταφέρουμε να προχωρήσουμε με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, μπορούμε να διαφωνούμε με πολιτισμένο τρόπο», ενώ εξέφρασε την ελπίδα ότι θα διατηρηθεί η θετική ατμόσφαιρα στις διμερείς σχέσεις.
Σε αυτή την συγκυρία έμφαση δίνεται σε μια σειρά από κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν η Ελλάδα και η Τουρκία, όπως η μετανάστευση, η κλιματική αλλαγή και οι φυσικές καταστροφές. Παράλληλα, η οικονομία μπορεί να φέρει πιο κοντά τις δυο χώρες και μεταξύ άλλων προβλέπεται η δημιουργία Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου.
Από εκεί και πέρα στόχος είναι να διατηρηθούν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας προκειμένου οι όποιες διάφορες να μην παράγουν αυτόματα εντάσεις. Μάλιστα κατά τη διάρκεια του σημερινού τετ α τετ αναμένεται να οριστεί το χρονοδιάγραμμα των επόμενων επαφών στον πολιτικό διάλογο, την θετική ατζέντα και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
«Θέματα κυριαρχίας δεν μπορούν να τεθούν στο τραπέζι του διαλόγου», τονίζει ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης σε συνέντευξή του στη Βραδυνή της Κυριακής. Ερωτηθείς για τις προσδοκίες που υπάρχουν από τη σημερινή συνάντηση των δύο ηγετών σημείωσε ότι «θα πρέπει να μπούμε σε μία λογική κανονικοποίησης της σχέσης Ελλάδας και Τουρκίας, έτσι ώστε να μπορούμε να συνομιλούμε χωρίς κατ’ ανάγκην αυτό να θεωρείται μία είδηση μεγάλης κλίμακας».
Να σημειωθεί εδώ πως ο πρωθυπουργός πρόκειται να θέσει το θέμα της μετατροπής της Μονής της Χώρας σε τζαμί στον Τούρκο πρόεδρο. «Είμαι πολύ απογοητευμένος από την πρόσφατη απόφαση των τουρκικών αρχών να λειτουργήσει η βυζαντινή Μονή της Χώρας ως τζαμί, καθώς και από την παλαιότερη σχετική απόφαση για την Αγία Σοφία» σημείωσε σε συνέντευξή του και επεσήμανε «οι αποφάσεις αυτές έρχονται σε αντίθεση με τον οικουμενικό χαρακτήρα των μνημείων και την κοινή μας προσπάθεια να καλλιεργηθεί αμοιβαία κατανόηση».
Στην Αθήνα περιμένουν να δουν πως θα κινηθεί ο Τούρκος πρόεδρος και αν σήμερα θα επιχειρήσει να ανοίξει την βεντάλια των θεμάτων και να επιστρέψει σε ένα αναθεωρητικό αφήγημα. Για παράδειγμα, μένει να φανεί αν θα αναφερθεί πάλι στα θαλάσσια πάρκα ή θα μιλήσει για την μουσουλμανική μειονότητα στη Δυτική Θράκη. Στόχος πάντως της κυβέρνησης είναι να μην μείνει τίποτα αναπάντητο, ενώ με σαφήνεια έχουνε μπει ήδη οι κόκκινες γραμμές της χώρας.
Τι λέει η Αθήνα για τις εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία
Την έντονη αντίδραση της Αθήνας και σαφή μηνύματα από τις Βρυξέλλες προκάλεσε το γεγονός πως στην ορκωμοσία της στη Βουλή η νέα Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα-Ντάβκοβα, αποκάλεσε τη χώρα της «Μακεδονία». «Η πράξη αυτή παραβιάζει κατάφωρα τη Συμφωνία των Πρεσπών αλλά και το Σύνταγμα της γείτονος χώρας, το οποίο έχει εναρμονιστεί με τις διεθνείς της υποχρεώσεις» σημειώνεται χαρακτηριστικά από το υπουργείο Εξωτερικών.
Αυτό που υπογραμμίζεται από το υπουργείο Εξωτερικών είναι πως «η ελληνική κυβέρνηση, παρά τις αντιρρήσεις που είχε εκφράσει ως αντιπολίτευση κατά την κύρωση της συμφωνίας, τη σεβάστηκε ως επικυρωθείσα διεθνή συνθήκη που υπερέχει κάθε άλλης διάταξης νόμου».Μάλιστα επισημαίνεται πως η Ελλάδα, στο πλαίσιο αυτό, δηλώνει κατηγορηματικά ότι η περαιτέρω πρόοδος στις διμερείς σχέσεις της με τη Βόρεια Μακεδονία καθώς και η ευρωπαϊκή πορεία της τελευταίας εξαρτώνται από την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και κυρίως από τη χρήση της συνταγματικής ονομασίας της χώρας».
Στην Αθήνα περιμένουν να δουν ποιες θα οι επόμενες κινήσεις που θα γίνουν από την πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας, όπου πρόσφατα υπήρξαν εκλογές. Σε αυτή την χρονική συγκυρία παραμένει ερωτηματικό αν η κίνηση της νέας Προέδρου έχει ως στόχο το εσωτερικό ακροατήριο ή αποτελεί ευρύτερη στροφή, κάτι που είναι δεδομένο πως θα πυροδοτήσει και ευρωπαϊκές αντιδράσεις (μια πρόγευση δόθηκε χθες). Ενδεικτική είναι η τοποθέτηση της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που σε ανάρτησή της υπογράμμισε πως «προκειμένου η Βόρεια Μακεδονία να συνεχίσει την επιτυχημένη πορεία της προς την ένταξη στην ΕΕ, είναι υψίστης σημασίας η χώρα να συνεχίσει την πορεία των μεταρρυθμίσεων και τον πλήρη σεβασμό των δεσμευτικών συμφωνιών της, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών».
Πηγή: Έθνος