Η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων στο ασφαλιστικό σύστημα, την πάταξη της φοροδιαφυγής ζητά ο ΟΟΣΑ και μια «γρήγορη συμφωνία» με τους δανειστές για σημαντική παράταση της διάρκειας και των περιόδων χάριτος για την αποπληρωμή του χρέους είναι η “συνταγή” του ΟΟΣΑ για έξοδο της Ελλάδας από την κρίση και την αντιμετώπιση της φτώχειας.
Η τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και των επενδύσεων με σκοπό τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη βελτίωση της σταθερότητας των δημόσιων οικονομικών και την παροχή ενός αποτελεσματικού κοινωνικού δικτύου ασφαλείας είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να συμβάλει στην ανάκαμψη της Ελλάδας από τον τεράστιο κοινωνικό αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης.
Αυτά αναφέρονται στην έκθεση του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα, στην οποία στηρίχθηκαν οι παρεμβάσεις του επικεφαλής του Οργανισμού Ανχελ Γκουρία ο οποίος βρίσκεται στην Αθήνα και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Η έρευνα για την Ελλάδα καταγράφει αύξηση του ποσοστού φτώχειας στο ένα τρίτο του πληθυσμού από την εμφάνιση της κρίσης. Προσθέτει ότι η καταπολέμηση της φτώχειας και της ανισότητας πρέπει να αποτελούν επιτακτικές προτεραιότητες πολιτικής.
Η Έρευνα προβλέπει ενίσχυση της ανάκαμψης το 2017, καθώς οι συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις και η εξωτερική ζήτηση θα ωφελήσουν τις επενδύσεις και τις θέσεις εργασίας. Επίσης, τονίζεται ότι η επιτυχής ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για την αντιμετώπιση του ζητήματος της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση των προοπτικών της οικονομίας.
Ωστόσο, παραμένουν σοβαροί κίνδυνοι. Όχι μόνο μπορεί η πιστωτική ασφυξία να συνεχίσει να υπονομεύει την εγχώρια ζήτηση, αλλά η οικονομική δραστηριότητα να εξασθενήσει περαιτέρω λόγω της υποχώρησης των εμπορικών συναλλαγών και της υποτονικότερης ανάπτυξης στις υπόλοιπες χώρες της ζώνης του ευρώ, που αποτελούν τον προορισμό για το ένα τρίτο των ελληνικών εξαγωγών.
Η προσφυγική κρίση
Η Έρευνα προσθέτει ότι η προσφυγική κρίση μπορεί να δημιουργήσει μείζονα προβλήματα για την ελληνική οικονομία, ιδίως αν η συμβολή της ΕΕ αποδειχθεί ανεπαρκής. Σύμφωνα με αρχικές εκτιμήσεις, το κόστος της εισροής προσφύγων υπολογίζεται σε περίπου 0,4% του ΑΕΠ για το 2015.
Κατά την παρουσίαση της Έρευνας στην Αθήνα, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΟΣΑ, κ. Γκουρία, δήλωσε:
-«Η Ελλάδα έχει υποστεί μια επώδυνη προσαρμογή και οι οικονομικές και κοινωνικές προοπτικές της παρουσιάζουν ακόμη προκλήσεις. Ως εκ τούτου, η χώρα χρειάζεται να επανεμφανίσει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης προκειμένου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις αυτές.
Οι μεταρρυθμίσεις έχουν αρχίσει να αποφέρουν καρπούς, είναι πλέον αναγκαία η βελτίωση της εφαρμογής, η ενίσχυση της εθνικής «κυριότητας» των μεταρρυθμίσεων και η επικέντρωση των προσπαθειών τόσο στην κοινωνική ευημερία όσο και στην ανταγωνιστικότητα. Ο ΟΟΣΑ θα συνεχίσει να στέκεται στο πλευρό της Ελληνικής Κυβέρνησης για την παροχή τεχνογνωσίας και στήριξης, ώστε να βοηθήσει την Ελλάδα να προωθήσει μια πιο βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη».
Το στοχοθετημένο πρόγραμμα ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος για τα φτωχά νοικοκυριά πρόκειται να εφαρμοστεί πλήρως το 2017, ωστόσο η Έρευνα επισημαίνει ότι χρειάζεται περαιτέρω δράση για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων ποσοστών παιδικής φτώχειας. Ανάμεσα στις συστάσεις του, ο ΟΟΣΑ προτείνει τη θέσπιση ενός επιδοτούμενου προγράμματος σχολικών γευμάτων στις φτωχές περιφέρειες. Μεσοπρόθεσμος στόχος πρέπει να είναι η δημιουργία ενός προγράμματος κοινωνικής στέγασης, αλλά εν τω μεταξύ είναι αναγκαία η καλά στοχευμένη στήριξη για την αντιμετώπιση του προβλήματος της έλλειψης στέγης και του υψηλού κόστους στέγασης.
Η χρηματοδότηση τέτοιων κοινωνικών προγραμμάτων θα αντιστοιχεί περίπου στο 1,5% του ΑΕΠ. Θα χρειαστεί η ανακατανομή πόρων που έχουν εξοικονομηθεί σε άλλους τομείς, π.χ. συντάξεις, αμυντικές δαπάνες ή βελτιωμένη είσπραξη φόρων, σύμφωνα με την Έρευνα. Η μεταρρύθμιση των συντάξεων θα πρέπει να επικεντρωθεί στην καλύτερη ευθυγράμμιση των εισφορών και των παροχών, στον περιορισμό των ειδικών καθεστώτων και στην ανακούφιση των ασθενέστερων.
Η αύξηση των επενδύσεων, π.χ. στις υποδομές και την εφοδιαστική, θα στηρίξει τις εξαγωγές, οι οποίες είναι αναγκαίες για μια σταθερή ανάκαμψη. Η περαιτέρω απελευθέρωση των βιομηχανιών δικτύου θα τονώσει επίσης τόσο την ποιότητα όσο και την ποσότητα των επενδύσεων. Οι πόροι από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν πιο αποτελεσματικά για την ενίσχυση των επενδύσεων στην παιδεία, την έρευνα και την καινοτομία, καθώς επίσης στις τεχνολογίες της πληροφορίας και των επικοινωνιών, ώστε να συμβάλει στη βελτίωση των δεξιοτήτων.
Υπερβολικά μέτρα
Σύμφωνα με την Έρευνα, η διαδικασία προσαρμογής έχει βασιστεί μέχρι σήμερα υπερβολικά στα δημοσιονομικά μέτρα και την αγορά εργασίας, ενώ δεν έχει σημειωθεί επαρκής πρόοδος όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά αγαθών. Οι μεταρρυθμίσεις που δρομολογήθηκαν στην αγορά αγαθών μετά την κρίση έχουν προχωρήσει πολύ αργά, έχουν υπονομευθεί λόγω της ελλιπούς τους εφαρμογής και έχουν αφήσει άθικτη, ως επί το πλείστον, τη μονοπωλιακή εξουσία.
Η φοροδιαφυγή παραμένει εκτεταμένη στην Ελλάδα και έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των φορολογικών εσόδων που είναι απαραίτητα για τη στήριξη των κοινωνικών πολιτικών. Ο ΟΟΣΑ απευθύνει έκκληση για διεύρυνση της φορολογικής βάσης και, παράλληλα, ενίσχυση και μεγαλύτερη αυτονομία της φορολογικής διοίκησης, ώστε να απελευθερωθούν πόροι για τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων και να βελτιωθεί η συμμόρφωση.
Η υποτονική οικονομική ανάπτυξη και οι ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών έχουν διογκώσει το ήδη υψηλό δημόσιο χρέος της Ελλάδας. Η επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές για μια σημαντική παράταση της διάρκειας και των περιόδων χάριτος για την αποπληρωμή του χρέους θα μπορούσαν να κρατήσουν χαμηλές και σταθερές τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας μακροπρόθεσμα και να μειώσουν την αβεβαιότητα, σύμφωνα με την Έρευνα.
Δηλώσεις κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου
Στο Μέγαρο Μαξίμου υποδέχθηκε τον γενικό γραμματέα του ΟΟΣΑ ‘Ανχελ Γκουρία, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, στην τρίτη συνάντηση που έχουν οι δύο τους από τον Φεβρουάριο του 2015, ενώ ακολούθησε κοινή συνέντευξη Τϋπου.
Ο πρωθυπουργός δήλωσε βέβαιος ότι παρά τις δυσκολίες η Ελλάδα θα καταφέρει να ξεπεράσει αυτή την κρίσιμη στιγμή και ότι αυτή η χρονιά θα είναι χρονιά ανάκαμψης για την ελληνική οικονομία, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η χώρα θα επιστρέψει στην ανάπτυξη το γ’ τρίμηνο του 2016. Παράλληλα σημείωσε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται πολύ κοντά στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Την ανάγκη να υπάρξει ανάκαμψη μετά από όλα αυτά χρόνια ύφεσης και να μπορέσει η χώρα να αφήσει πίσω της την κρίση, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
«Στόχος μας είναι να επουλώσουμε τα κοινωνικά τραύματα που άφησαν πίσω πέντε χρόνια λανθασμένων πολιτικών» δήλωσε ο Πρωθυπουργός κατά την διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου.
«Αντικείμενο της συζήτησης μας ήταν πως θα έχουμε μια ανάκαμψη τα οφέλη της οποία θα μοιραστούν δίκαια… Βασική πρόκληση για εμάς είναι η ανάκαμψη με κοινωνική δικαιοσύνη και διατήρηση δημοσιονομικής ισορροπίας ώστε να μην ξαναγυρίσουμε στον ίδιο φαύλο κύκλο» σημείωσε ο Αλ. Τσίπρας.
Στη χρονική στιγμή που διεξάγεται η συνάντηση με τον Άνχελ Γκουρία -στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση, όπως είπε, βρίσκεται αντιμέτωπη με κρίσεις και προκλήσεις και όπου διεξάγεται η τελική φάση της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς ενόψει της ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης- αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός.
Τα συμπεράσματα του ΟΟΣΑ θα ενισχύσουν τα επιχειρήματα της κυβέρνησης σε αυτή τη διαπραγμάτευση, τόνισε ο πρωθυπουργός. Γιατί εμείς, όπως επισήμανε, διαπραγματευόμαστε όχι μόνο με βάση τις ανάγκες μας αλλά και τα πραγματικά δεδομένα.
Ο κ. Τσίπρας ανέφερε ότι η οικονομική έκθεση του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα αποτελεί έναν δίκαιο και ισορροπημένο απολογισμό του τεράστιου κοινωνικού κόστους των πολιτικών που εφαρμόστηκαν την περίοδο 2010-2014, της επιτακτικής αναάγκης για τον σχεδιασμό νέων εργαλείων και θεσμών ώστε να αμβλυνθούν οι συνέπειες αυτών των πολιτικών, της ανάγκης να κατανεμηθούν, δίκαια, το κόστος προσαρμογής και οι καρποί της ευημερίας, της σημασίας καταπολέμησης των συμφερόντων που αναπαράγουν πολλαπλές μορφές ανισοτήτων.
Συμφωνούμε με αρκετές από τις διαγνώσεις της έρευνας, χαιρετίζουμε τα περισσότερα από αυτά που συνιστά, πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.
Μεταξύ άλλων, σημείωσε ότι η κυβέρνηση συμφωνεί με την επισήμανση του ΟΟΣΑ για την αναγκαιότητα διευθέτησης του χρέους, καθώς, επίσης, και ότι ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα βρίσκεται κάτω απο τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ και ότι θα πρέπει να τον αυξήσουμε.
Επίσης, επισήμανε ότι σωστά σχεδιασμένα συστήματα συλλογικών διαπραγματεύσεων είναι απαραίτητα για να εξασφαλιστεί η κοινωνική δικαιοσύνη και η αποτελσματικότητα της αγοράς εργασίας.
«Τα συμπεράσματα των εκθέσεων του ΟΟΣΑ βοηθούν το διαπραγματευτικό μας έργο» κατέληξε ο Πρωθυπουργός.
Ο Ανχελ Γκουρία παρέδωσε επίσημα την οικονομική έκθεση του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα το 2016 και ευχαρίστησε για την υποδοχή.
Η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται σε δύσκολη θέση, αλλά μπορεί να στηρίζεται σε εμάς πρόσθεσε. Εκανε λόγο για στρατηγική συνεργασία με την Ελλάδα η οποία είχε συμφωνηθεί ένα χρόνο πριν. Εκτοτε δουλεύουμε πολύ σθεναρά για να υποστηρίξουμε την χώρα.
Ο κ. Γκουρία αναφέρθηκε στην δύσκολη περίοδο των τελευταίων έξι ετών στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα. Η χώρα έχει περάσει από μια φάση επίπονης ύφεσης με αύξηση της ανεργίας, μεγάλη πτώση του εισοδήματος και με αύξηση των επιπέδων φτώχειας και ανισότητας.
Ωστόσο όσον αφορά στην οικονομία σημείωσε ότι το αποτέλεσμα ηταν πολύ καλύτερο από αυτό που περιμέναμε.
Αναφέρθηκε δε, και στις οικονομικές επιπτώσεις της προσφυγικής κρίσης στη χώρα, ενώ σημείωσε ότι η Ελλάδα πρέπει να λάβει σημαντική στρήριξη για να διαχειριστεί το προσφυγικό.
Πιο συγκεκριμένα ο κ Γκουρία σημείωσε ότι η έκθεση για την ελληνική οικονομία προβλέπει επιστροφή στην ανάπτυξη από το β’ εξάμηνο του 2016 και επιτάχυνση της ανάπτυξης το 2017 στο 1,9%-2%.
Εκτιμά, επίσης, ότι θα επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι της περιόδου 2016-17. Αναγνωρίζεται ότι η δημοσιονομική προσαρμογή στην Ελλάδα υπήρξε υπέρ-διπλάσια εκείνης σε Ισπανία, Πορτογαλία και Ιρλανδία. Οσον αφορά στο χρέος ο κ. Γκουρία υπογράμμισε ότι η ρύθμιση του θα βελτιώσει σημαντικά τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας. Προτείνεται η επιμήκυνση της διάρκειας των δανείων, μεγάλες περίοδοι χάριτος για τοκοχρεολύσια και μετατροπή όλων των δανείων σε δάνεια σταθερού επιτοκίου.
Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη για την υποστήριξη της οικονομικής ανάπτυξης. Οι υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων θα βοηθήσει στην συζήτηση για το χρέος.
Χρειαζόμαστε ένα χαμηλότερο μονοπάτι για τις ροές εξυπηρέτησης του χρέους, είπε ο κ. Γκουρία και πρόσθεσε ότι τα νούμερα είναι θετικά αλλά δεν υπάρχει περιθώριο για εφησυχασμό.
Ο γγ του ΟΟΣΑ είπε εξάλλου ότι πρέπει να υπάρξει μια ξεκάθαρη πολιτική επικοινωνίας ώστε να εξηγηθούν στον ελληνικό λαό τα οφέλη των μεταρρυθμίσεων προειδοποιώντας όμως ότι θα υπάρξει σθεναρή αντίδραση από παγιωμένα συμφέροντα που θα νιώσουν ότι θίγονται από τις μεταρρυθμίσεις.
Η Κυβέρνηση όμως πρέπει να επιμείνει, είπε ο κ. Γκουρία γιατί οι μεταρρυθμίσεις θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη, θα βελτιώσουν την κοινωνική πρόνοια θα δημιουργήσουν καλύτερο επενδυτικό περιβάλλον.
Δηλώσεις κατά την συνάντησή τους
«Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι όλον αυτόν τον χρόνο είχαμε πάρα πολύ καλή συνεργασία» ανέφερε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στον κ. Γκουρία σημειώνοντας πως μετά από όλα αυτά χρόνια ύφεσης είναι σημαντικό να υπάρξει ανάκαμψη και να βρεθεί ο τρόπος, ώστε η ανάκαμψη αυτή να περιλαμβάνει όλες τις πτυχές και όλες τις διαστάσεις.
«Είναι πολύ σημαντικό αυτό, ώστε να μπορέσουμε πρώτα από όλα να αφήσουμε πίσω μας την κρίση και δεύτερον να επιχειρήσουμε να εκμεταλλευτούμε τα πλεονεκτήματα της νέας κατάστασης, της ανόδου της οικονομίας, της ανάκαμψης, της ανάπτυξης» ανέφερε ο πρωθυπουργός και υπογράμμισε ότι γι΄ αυτό ο κ. Γκουρία βρίσκεται στην Αθήνα σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή.
«Έχουμε την οικονομική κρίση που τείνει να τελειώσει και έχουμε και την προσφυγική κρίση» επισήμανε ο κ. Τσίπρας, εκφράζοντας την ελπίδα οι προκλήσεις αυτές να λυθούν με τον καλύτερο τρόπο.
Κρίσιμη χαρακτήρισε τη στιγμή της επίσκεψης του και ο κ. Γκουρία και πρόσθεσε πως είναι ευτυχείς στον ΟΟΣΑ που μπορούν να στηρίξουν το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που θέλει να προωθήσει η κυβέρνηση.
Στο σημείο αυτό τόνισε ότι χρειάζεται πολλή δουλειά και υπάρχουν πολλές εκκρεμότητες για να υλοποιηθεί αυτό το πρόγραμμα, εκκρεμότητες που η κυβέρνηση διαχειρίζεται, όπως είπε, όμως αποτελεσματικά.
Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι σε μια οδό σύγκλισης, πρόσθεσε ο κ. Γκουρία, σημειώνοντας ότι από τη μια πλευρά βρίσκονται τα οικονομικά ζητήματα όμως στο κέντρο πρέπει να μπουν και οι κοινωνικές διαστάσεις και πρέπει και αυτές να συμπεριληφθούν στην ανάπτυξη.
Το επόμενο υπουργικό συμβούλιο πρέπει να περιλαμβάνει τη συμμετοχική κοινωνική ανάπτυξη, ανέφερε ο γγ του ΟΟΣΑ και τόνισε ότι στο κέντρο της οικονομικής ανάπτυξης πρέπει να υπάρξει και η κοινωνική ανάπτυξη. Αναφερόμενος στην προσφυγική κρίση, τόνισε ότι το πρόβλημα έχει και οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις.
Η συνάντηση ξεκίνησε όπως είχε προγραμματιστεί στις 10π.μ. και με την ολοκλήρωσή της θα ακολουθήσουν δηλώσεις.