Ερωτήματα και ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι οι δασικές πυρκαγιές διπλασιάστηκαν φέτος σε σχέση με το 2018. Με τις φλόγες από τη μεγάλη πυρκαγιά της Εύβοιας να μην έχουν σβήσει ακόμα, οι αρχές είναι προβληματισμένες για την αύξηση των πυρκαγιών και των καμένων εκτάσεων τα τελευταία χρόνια, με αποκορύφωμα τη φετινή χρονιά. Παράλληλα, με βάση στοιχεία δεκαετίας, μελέτη παρουσιάζει το προφίλ του μέσου εμπρηστή δάσους στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με το in.gr όσον αφορά στα στοιχεία για το 2019, από την αρχή του έτους μέχρι και τις 31 Ιουλίου είχαν εκδηλωθεί 7.650 πυρκαγιές σε δασικές και αγροτοδασικές περιοχές. Έτσι, παρατηρείται μία αύξηση 104% σε σχέση με πέρσι, με τους ειδικούς να εκτιμούν ότι ευθύνονται οι… εκλογές.
Ο πρώτος απολογισμός της αντιπυρικής περιόδου προκαλεί αποτροπιασμό. Μόνο στην Εύβοια μέχρι στιγμής έχουν καεί 28.000 στρέμματα όταν το 2018 είχαν κατακαεί 7.661,55.
Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα Ανδριανό Γκουρμπάτση, εν αποστρατεία αντιστράτηγο και υπαρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος, ο διπλασιασμός αυτός φαίνεται πως οφείλεται στον φετινό εκλογικό πυρετό, με την εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ) να μην έχει εκδοθεί ακόμα -ενώ η αντιπυρική περίοδος οδεύει στη λήξη της- και με τους μισούς δήμους και περιφέρειες να αλλάζουν χέρια διοίκησης, με αποτέλεσμα οι απαιτούμενες ενέργειες καθαρισμού να μείνουν στη μέση.
«Αυτό κυρίως οφείλεται σε εγκληματική, αμελή συμπεριφορά των ανθρώπων. Οι περισσότερες ξεκινάνε από ξερά χόρτα. Οι δήμοι εν όψει εκλογών αδιαφόρησαν, αφού από πρώτη Σεπτέμβρη θα αντικατασταθούν», ανέφερε ο κ. Γκουρμπάτσης, μιλώντας στον Ελεύθερο Τύπο.
Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, η απουσία των κατευθυντήριων οδηγιών από την εγκύκλιο της ΓΓΠΠ έχει δημιουργήσει χαλαρότητα κυρίως σε δήμους και περιφέρειες και δεν έχουν προχωρήσει οι κατάλληλες προληπτικές ενέργειες.
Εκτάσεις που κάηκαν το 2018 (σε στρέμματα)
Αττική 65.572,03, Θεσσαλία 28.281,57, Κεντρική Μακεδονία 22.722,63, Κρήτη 16.158,56, Πελοπόννησος 13.700,24, Νότιο Αιγαίο 11.016,78, Στερεά Ελλάδα 9.801,69, Δυτική Ελλάδα 8.769,16, Ανατολική Μακεδονία-Θράκη 6.108,68, Δυτική Μακεδονία 4.556,10, Ιόνια Νησιά 2.897,47, Βόρειο Αιγαίο 2.839,45, Ήπειρος 1.391,91. Σύνολο 193.816,27.
Το προφίλ του εμπρηστή δάσους
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Ελεύθερου Τύπου, από την 1η μέχρι τις 15 Αυγούστου το Πυροσβεστικό Σώμα χειρίστηκε 620 δασικές φωτιές σε όλη την Ελλάδα, δηλαδή κατά μέσο όρο 41 πυρκαγιές τη μέρα. Την ίδια ώρα, δυσανάλογα μικρός είναι ο αριθμός των συλλήψεων για εμπρησμό είτε από πρόθεση είτε από αμέλεια. Μέχρι και χθες έχουν συλληφθεί 25 άτομα για τις περίπου 8.270 φωτιές που μέχρι τώρα έχουν προκληθεί. Εκ των οποίων μόνο το 1/3 είναι αυτόφωρη σύλληψη για την πρόκληση πυρκαγιάς από πρόθεση (δηλαδή τα 8 άτομα), όταν σύμφωνα με τους ειδικούς το 20% των πυρκαγιών, δηλαδή οι περίπου 1.650 πυρκαγιές που προκλήθηκαν φέτος, ξεκίνησε από ανθρώπινο χέρι συνειδητά.
Σύμφωνα με τον κ. Γκουρμπάτση, από τη μελέτη την οποία πραγματοποίησε με τα στοιχεία των δασικών πυρκαγιών 2000-2010 ο εμπρηστής δάσους είναι συνήθως άνδρας, Έλληνας σε ποσοστό 95%, άνω των 45 ετών σε ποσοστό 63%, ψυχικά υγιής σε ποσοστό 99%, έγγαμος με παιδιά, στοιχειώδους εκπαίδευσης, αυτοαπασχολούμενος, συνήθως στους τομείς της γεωργίας, της δασοκομίας ή της αλιείας και ζει στην επαρχία. Ωστόσο, το προφίλ αυτό είναι σχετικό, 30% των πυρκαγιών προκαλείται από αμέλεια, 20% από δόλο, 10% από φυσικά ή τυχαία αίτια, αλλά το 40% των πυρκαγιών παραμένει ανεξιχνίαστο, οπότε δεν γνωρίζουμε στοιχεία για τους δράστες. «Δεν εξιχνιάζονται όλες οι υποθέσεις. Από αυτές που ξέρουμε ποιος είναι, μόνο 1,6% καταδικάζεται! Οι υποθέσεις δεν είναι καλά δεμένες με αποδεικτικό υλικό έτσι ώστε να φτάσουμε στη βεβαιότητα», είπε ο κ. Γκουρμπάτσης.
Ως αποτέλεσμα του ελληνικού δικονομικού συστήματος, μόνο το 1,6% των συλλήψεων καταδικάζεται. Δηλαδή στους 100 συλληφθέντες για πρόκληση πυρκαγιάς από αμέλεια ή από πρόθεση, μόλις ο ένας τελικά καταλήγει στη φυλακή, με τον διωκτικό μηχανισμό να αποδεικνύεται τρομακτικά αδύναμος. Συνήθως ο εμπρηστής βάζει τις φωτιές σε δάση κοντά σε κατοικημένες περιοχές σε χωριά κάτω των 1.000 κατοίκων, ενώ επίσης μένει και αυτός σε χωριό κάτω των 1.000 κατοίκων.
Τέλος, ένα ακόμα στοιχείο που καταρρίπτει τους μύθους για τους εμπρηστές δάσους είναι ότι όσοι κατηγορούνται για εμπρησμό δεν σημαίνει αυτόματα ότι πάσχουν από κάποια ψυχιατρική νόσο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον γενικό πληθυσμό μόνο το 1% πάσχει από πυρομανία.