Άρθρα

Πίστη και Αισθητική Ποιητική Εμπειρία: Υποσημείωση στον Søren Kierkegaard και στη Marry Karr – Από το Homo Aestheticus στο Homo Spiritualis

Της Ράνιας Γάτου

“But [poetry] was most crucially the first source of awe for me, because it eased a nagging isolation: it was a line thrown to my drear-minded self from seemingly glorious Others.” (Marry Karr) “Αλλά [η ποίηση] ήταν αποφασιστικά η πρώτη πηγή δέους για μένα, γιατί διευκόλυνε μια επίμονη απομόνωση: ήταν ένα μήνυμα που ερχόταν στον μελαγχολικό εαυτό μου από κατά τα φαινόμενα ένδοξους Άλλους”.

Ο φιλόσοφος Søren Aabye Kierkegaard πιστεύει πως ο άνθρωπος θα πρέπει να έχει έναν σκοπό στη ζωή του, να βρει μια αλήθεια μέσα στον κόσμο, έτσι ώστε να ανακαλύψει μια ιδέα για την οποία να είναι πρόθυμος να ζήσει και να πεθάνει. Ο Kierkegaard πίστευε ότι ο κάθε άνθρωπος θα πρέπει να περάσει από τρία στάδια στης ζωής τον δρόμο για να γνωρίσει τον αληθινό του εαυτό: Τα τρία στάδια ζωής για τον Kierkegaard είναι: η αισθητική, η ηθική και η θρησκευτική ζωή. Η πίστη για τον ίδιο απαιτεί έντονη προσωπική δέσμευση και αφοσίωση στην ατέλειωτη αυτο-ανάλυση.
Είναι πολύ χαρακτηριστική η δυνατή σκέψη του φιλοσόφου αναφορικά με την αιμορροούσα γυναίκα η οποία άγγιξε τον χιτώνα του Χριστού με τη δυνατή πίστη της. Μέσα της κρατούσε ένα μεγάλο μυστικό. Το μυστικό της πίστης. Αυτό το μεγάλο μυστικό τής έδωσε τη θεραπεία. Ο ίδιος πίστευε στην εσωτερική ευημερία. Ο δικός του στόχος ήταν να πάρει το πρόσωπο του ανθρώπου μακριά από όλα και να το οδηγήσει στην κερδοφόρα ζωή της συνάντησής του με τον Θεό και τον Χριστό. Βρίσκοντας την πίστη στον Χριστό και κατανοώντας την αλήθεια, ο άνθρωπος αρχίζει να υπάρχει στην πραγματικότητα ως χριστιανός σε μια ηθική με έναν γνήσιο θρησκευτικό τρόπο. Επίσης, πίστευε πως ο άνθρωπος θα πρέπει να προσπαθήσει να γίνει Χριστιανός. Κατά την άποψη του Kierkegaard, η Εκκλησία δεν θα πρέπει να προσπαθήσει να αποδείξει τον Χριστιανισμό ή ακόμα και να τον υπερασπιστεί. Θα πρέπει να βοηθήσει το κάθε πρόσωπο να κάνει ένα άλμα στην πίστη. Η πεποίθηση του Kierkegaard ήταν ότι ο Θεός είναι αγάπη. Αναφορικά με τον φόβο, τον τρόμο και την αγάπη, το 1839, έγραψε τα εξής: “Ο φόβος και ο τρόμος δεν είναι η πρώτη ώθηση προς τη χριστιανική ζωή. Αλλά η ώθηση της δύναμης αυτής είναι η αγάπη”. Και αιτιολογεί πως η αγάπη είναι ό,τι είναι ο τροχός ισορροπίας και ταλάντωσης του ρολογιού, δηλαδή αυτός ο τροχός δίνει την ισορροπία στη χριστιανική ζωή.
Tα ενδότερα του κόσμου του πνεύματος κρύβονται στην αληθινή πίστη. Την ανθρώπινη πορεία διακρίνουν εναλλαγές από τη θλίψη στη χαρά και από τη χαρά στη θλίψη, από την εξουσία του προσωρινού στην αρμονία του αιωνίου. Σύμφωνα με τη άποψη της Marry Karr, οι άνθρωποι έρχονται στην εκκλησία και στην ποίηση ύστερα από τα βάσανα και τον τρόμο. «Need and fear». Ανάγκη και φόβος. Η ίδια δεν γνωρίζει να έχουν γυρίσει άνθρωποι με άλλον τρόπο στον Θεό. Η παροιμία μάς μαθαίνει πως δεν υπάρχουν άθεοι στα χαρακώματα. Tη Marry Karr η προσευχή την οδήγησε στον Θεό και ο Θεός την οδήγησε στην εκκλησία. Η ύπαρξη του Θεού συνοδεύει τα ζωντανά σημάδια της ιλαρότητας και της κάθαρσης. Μετατοπίζει το φθαρτό στο αιώνιο. «Learning how to mean, how, in the mean world to be». Στα ποιήματα της Marry Karr η πίστη στον Θεό είναι το κέλευσμα της Θεοφανίας του ανθρώπου. Η αυτοσυνείδηση της ποιητικής της φωτίζει την έννοια της προσευχής, με τη γνώση της αθάνατης παρουσίας του Θεού. Αt my skull’s base, I felt warm oil as from a bath bead broken open, somehow flow upward to cover my skull, and my hair, came streaming down again and the soft clay crawled back to form my face» (Sinners welcome, Marry Karr): Στη βάση του κρανίου μου, ένιωσα ζεστό λάδι σαν να σπάει μια χάντρα μπάνιου, με κάποιο τρόπο να ρέει προς τα πάνω για να καλύψει το κρανίο μου και τα μαλλιά μου, ήρθε ρέοντας κάτω πάλι και o μαλακός πηλός σύρθηκε πίσω για να σχηματίσει το πρόσωπό μου».
Ο φιλόσοφος και ποιητής Søren Aabye Kierkegaard ισχυροποιεί τη θέση του λέγοντας πως μέσα στο θρησκευτικό πρόσωπο ζει μια κρυμμένη εσωτερικότητα, η οποία είναι η ύπαρξη της ταλαιπωρίας και της ευλογίας του ανθρώπου. Ο ίδιος ο άνθρωπος θα πρέπει να συνειδητοποιήσει πως αυτή η εσωτερικότητα είναι κρυμμένη. Πως δεν υπάρχει αδίκημα χωρίς προνομιακή μεταχείριση. Εν τελευταία αναλύσει, ο ποιητής πιστεύει πως είμαστε ντυμένοι με την πανοπλία της δικαιοσύνης, φορώντας το κράνος της σωτηρίας.

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το