Ο π. αντιδήμαρχος πολεοδομίας και δικηγόρος κ. Νίκος Μόσχος τοποθετείται μέσω άρθρου του στη ηλεκτρονική έκδοση της Θεσσαλίας για το δικαστικό μέγαρο και την …πολιτική που ακολούθησε εις βάρος της δημιουργίας νέας υποδομής ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου Λάζαρος Γαϊτάνης.
Το άρθρο αναφέρεται σε όλο το ιστορικό και στην τακτική του δικηγορικού συλλόγου:
“Με αφορμή το «μαχητικό» έως και «πανηγυρικό» δελτίο τύπου του Προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου, μετά την συνάντηση του με τον Υπουργό Δικαιοσύνης, για το Δικαστικό Μέγαρο, παραθέτω κάποιες προσωπικές σκέψεις.
1. Οι περισσότερες ελληνικές πόλεις έχουν αποκτήσει σύγχρονα Δικαστικά Μέγαρα. Ο Βόλος ακόμη συζητά για το εάν το υφιστάμενο δικαστικό μέγαρο είναι κατάλληλο ή όχι. Οι ηγεσίες του Δικηγορικού Σώματος επιμένουν διαχρονικά στην λύση του υφιστάμενου κτιρίου και σε συμπληρωματικές αυτού, όπως η λύση του κτιρίου Ταχυδρόμου. Από την άλλη το Υπουργείο Δικαιοσύνης εκμεταλλεύεται την πολυφωνία μεταξύ δικηγόρων, δικαστικών υπαλλήλων, δικαστικών λειτουργών, φορέων της πόλης για να μην προχωρεί τελικά καμία λύση. Το αποτέλεσμα είναι στο Βόλο η δικαιοσύνη να απονέμεται σε συνθήκες άθλιες που προσβάλλουν τους πολίτες και κυρίως τους λειτουργούς της δικαιοσύνης. Στο παρελθόν είχαν προταθεί κατά καιρούς διάφορες λύσεις, οι οποίες ωστόσο είχαν ως επίκεντρο το υφιστάμενο κτίριο. Γενικά το θέμα ετίθετο κάθε φορά πρόχειρα και αποσπασματικά με τους φορείς να διαφωνούν μεταξύ τους.
2. Το 2014 και μετά από έντονες ζυμώσεις με ανθρώπους του Πανεπιστημίου, του ΤΕΕ και κυρίως του ίδιου του Υπουργείου Δικαιοσύνης, καταλήξαμε μέσα από καθαρά τεχνοκρατικές, επιστημονικές διαδικασίες στην αξιολόγηση όλων των πιθανών και απίθανων λύσεων. Η Επιτροπή που είχε συγκροτηθεί τότε είχε εκδώσει σχετικό πόρισμα, προκειμένου να ενσωματωθεί στην απόφαση του Δήμου για το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, όπως και τελικά έγινε. Η Επιτροπή κατέληξε μέσα από βαθμολόγηση συγκεκριμένων κριτηρίων (όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της Πολεοδομίας), ότι η πιο κατάλληλη λύση είναι το οικόπεδο της Στέγης Ανηλίκων στη Ν. Ιωνία, το οποίο ανήκει στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, είναι επαρκέστατο, πληροί όλες τις πολεοδομικές προδιαγραφές και το κυριότερο δεν απαιτούνται χρήματα για την αγορά οικοπέδου. Το σημαντικότερο ωστόσο στοιχείο είναι ότι οι υπηρεσιακοί παράγοντες είχαν πεισθεί για την αναγκαιότητα της χωροθέτησης ενός νέου κτιρίου και είχαν συναινέσει στο εν λόγω οικόπεδο. Έτσι για πρώτη φορά οι φορείς της περιοχής, Δήμος, Πανεπιστήμιο, ΤΕΕ, το Υπουργείο Δικαιοσύνης είχαν φτάσει σε μια κοινή συνισταμένη. Την χωροθέτηση ενός νέου δικαστικού μεγάρου σε συγκεκριμένο οικόπεδο. Μάλιστα οι υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου είχαν παροτρύνει το νέο οικόπεδο να είναι αρκετά μεγάλο, προκειμένου να συνοδευτεί η ανέγερση ενός νέου κτιρίου με συμπληρωματικές χρήσεις (όπως γραφεία, καταστήματα κλπ), ώστε να είναι ελκυστικό για τον ιδιώτη που θα αναλάβει να το κατασκευάσει, μέσα από διάφορα χρηματοτοδοτικά προγράμματα τύπου ΣΔΙΤ ή όποιο άλλο αντίστοιχο προκύψει.
3. Το σημαντικότερο πρόβλημα που έχει καθυστερήσει την επίλυση του χρόνιου αυτού προβλήματος, είναι η ακατανόητη επιμονή και εμμονή στο ακατάλληλο υφιστάμενο δικαστικό μέγαρο. Ένα κτίριο χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο, στο οποίο δεν μπορείς να αλλάξεις ή να τροποποιήσεις το παραμικρό και με πλήθος παραβάσεων του υφιστάμενου κτιριοδομικού κανονισμού . Αποτελεί ειρωνεία ότι το δίκαιο απονέμεται σε έναν χώρο παράνομο. Επίσης είναι μύθος ότι οι δικηγόροι δεν θέλουν να αφήσουν τα γραφεία τους και να μετακινηθούν.
4. Πρόσφατα ο Προϊστάμενος του Ειρηνοδικείου προσπαθώντας να ανακουφίσει τις πιεστικές ανάγκες της Υπηρεσίες, ζήτησε από το Υπουργείο την μετακίνηση του Ειρηνοδικείου στο κτίριο της πρώην Αστ/κης Δ/σης στην οδό Γ. Καρτάλη. Το Υπουργείο τελείως παραπλανητικά ζήτησε στοιχεία από το Πρωτοδικείο και κατέληξε εκ του μακρώθεν και σε αντίφαση με τα όσα είχαν προηγηθεί στο συμπέρασμα ότι το υφιστάμενο κτίριο είναι επαρκέστατο, εκδίδοντας σχετικό κτιριολογικό πρόγραμμα. Αυτό που παραβλέφθηκε σε όλη αυτή τη διαδικασία είναι ότι το κτίριο που επιθυμούσε να μετακομίσει το Ειρηνοδικείο δεν είναι του Υπουργείου, αλλά ιδιώτη. Ως εκ τούτου θα έπρεπε να γίνει διαγωνισμός και να καταβάλλονται μισθώματα, το οποίο σημαίνει οικονομική επιβάρυνση. Έτσι το Υπουργείο βάπτισε το κρέας ψάρι και έβγαλε το υφιστάμενο κτίριο επαρκές.
5. Η προσέγγιση του θέματος αυτού από την ηγεσία του Δικηγορικού Συλλόγου, είναι χαρακτηριστική του πως προσεγγίζονται αυτά τα κρίσιμα ζητήματα, ακόμη και σήμερα. Ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου αν και γνώριζε το αίτημα του Ειρηνοδικείου, δεν προέβη σε καμία αντίδραση, συναινώντας εμμέσως πλην σαφώς στην ανάγκη εύρεσης προσωρινής λύσης. Η διάθεση αυτή επιβεβαιώθηκε και από πλήθος συνεντεύξεων στις οποίες προκρίθηκε η ανάγκη προσωρινής λύσης ακόμη και τύπου «Ταχυδρόμος» (κτίριο ακατάλληλο με αυθαίρετα και στατικά θέματα), χρησιμοποιώντας το επιπλέον επιχείρημα ότι δεν υπάρχουν χρήματα αυτή την περίοδο. Έτσι χωρίς κάποια απόφαση συλλογικού οργάνου για το θέμα αυτό και παρεκκλίνοντας των προεκλογικών του θέσεων, ο Πρόεδρος στην προσπάθεια του να είναι όλοι ευχαριστημένοι προσπάθησε να συγκεράσει απόψεις τελείως διαφορετικές, παραβλέποντας το ουδέν μονιμότερο του προσωρινού.
6. Σύμφωνα με το Δελτίο Τύπου του Προέδρου του Δ.Σ.Β. μετά την συνάντηση με τον Υπουργό, αυτός δήλωσε άγνοια για το έγγραφο της Υπηρεσίας που εποπτεύει και συμφώνησε στην επίλυση του κτιριακού προβλήματος με άμεσες ενέργειες. Για το λόγο αυτό συμφωνήσανε στην συγκρότηση σχετικής επιτροπής. Σύμφωνα με το ίδιο δελτίο τύπου η επιτροπή θα εξετάσει σε πρώτη φάση τα χρήματα που μπορούν να διατεθούν από κοινοτικά κονδύλια και από τον κρατικό προϋπολογισμό και το τι λύσεις θα μπορούν να βρεθούν βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Η απάντηση του Υπουργού, εκτός του ότι τον εκθέτει προσωπικά αφού φαίνεται να μην ελέγχει τις Υπηρεσίες του, είναι στα όρια της κοροϊδίας, όταν έργο της επιτροπής θα είναι η εξέταση κονδυλίων. Εξάλλου είναι γνωστό, ότι όταν θέλεις να θάψεις ένα θέμα κάνεις μια τέτοια επιτροπή Είναι προφανές ότι η επιτροπή θα καταλήξει ότι δεν υπάρχουν κονδύλια αυτή την περίοδο, εξάλλου ο ίδιος ο Πρόεδρος του Δ.Σ.Β. το έχει δηλώσει σε συνεντεύξεις του, ενώ η κατάληξη θα είναι σε κάτι πρόχειρο και προσωρινό.
Η ηγεσία του Δικηγορικού Συλλόγου ζήτησε μια συνάντηση με τον Υπουργό, χωρίς να έχει συγκεκριμένη και κατασταλαγμένη άποψη για το θέμα, χωρίς κάποια απόφαση συλλογικού οργάνου. Επέλεξε να προχωρήσει σε μια διαπραγμάτευση, χωρίς τακτική και σχέδιο, παρά μόνο για επικοινωνιακούς λόγους, προκειμένου να αποσπάσει μια δήλωση και μόνο. Ωστόσο από δηλώσεις Υπουργών έχουμε χορτάσει τα τελευταία χρόνια. Με τον τρόπο αυτό υπονομεύτηκε η οριστική λύση του προβλήματος.
Άποψη μου είναι ότι πρώτα έπρεπε να διεκδικηθεί με κάθε τρόπο η έκδοση σχετικής Υπουργικής Απόφασης για την δέσμευση του ως άνω οικοπέδου της Στέγης Ανηλίκων, για την ανέγερση ενός νέου Δικαστικού Μεγάρου, ώστε να ξεκινήσουν παράλληλα και οι απαιτούμενες πολεοδομικές διαδικασίες. Σε αυτό το αίτημα πολύτιμο εργαλείο θα μπορούσε να αποτελέσει το πόρισμα της Επιτροπής Δήμου, ΤΕΕ, Πανεπιστημίου που με πολύ κόπο εκδώσαμε το 2014 και το ο οποίο η υπηρεσιακή ηγεσία το είχε αποδεχθεί. Έτσι από τη στιγμή που θα είχε εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη λύση, τότε θα μπορούσε να διερευνηθεί η χρηματοδότηση ή η επίλυση βραχυπρόθεσμων προβλημάτων. Με μια τέτοια ρητή απόφαση θα είχε επιλυθεί το θέμα της χωροθέτησης και θα ξεφεύγαμε οριστικά από την ατέρμονη συζήτηση περί καταλληλότητας ή όχι του υφιστάμενου κτιρίου.
Αντί αυτού επιλέχτηκε η τακτική της μικροπολιτικής με παλαιο-συνδικαλιστικούς και επικοινωνιακούς όρους, παραβλέποντας τις πραγματικές ανάγκες και συνθήκες.
Νικόλαος Μόσχος
Δικηγόρος
Υπ. Δρ Πολεοδομίας, Χωροταξίας Π.Θ. – πρ. Αντιδήμαρχος Πολεοδομίας Δήμου Βόλου