Την πρότασή τους για τη βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων, με στόχο τη δραστική μείωσή τους και την παραγωγή «μηδενικών αποβλήτων», αναλύουν σε ανακοίνωσή τους οι Οικολόγοι Πράσινοι Μαγνησίας, με αφορμή τη δημόσια συζήτηση που έχει ανοίξει για τη διαχείριση των απορριμμάτων του δήμου Βόλου.
Οι θέσεις των Οικολόγων Πράσινων, όπως διατυπώνονται στην ανακοίνωση, έχουν ως εξής:
“Καταρχήν θεωρούμε επιβεβλημένη την αύξηση της ανακύκλωσης, την οργάνωση μεθόδων κομποστοποίησης και τη διαχείριση των απορριμμάτων με τρόπο που θα ενισχύει τη διαλογή στην πηγή και τη μείωση των απορριμμάτων που φτάνουν στους ΧΥΤΑ.
Είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι στην καύση απορριμμάτων και στην ιδιωτικοποίηση της διαχείρισής τους.
Όμως, η πρότασή μας δεν αποσκοπεί μόνο στη διαχείριση των παραγόμενων απορριμμάτων, αλλά στη δραστική μείωσή τους με στόχο τη λεγόμενη “παραγωγή μηδενικών αποβλήτων“. Και αυτό είναι το βασικό στοιχείο που διαφοροποιεί την πρότασή μας από τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί αυτό τον καιρό στο δημόσιο διάλογο και καθορίζει μια άλλη πολιτική στόχευση στο σύστημα διαχείρισης που θα υιοθετηθεί.
Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι: λέγεται καλώς ότι τα απορρίμματα αποτελούν πλούτο για κάθε δήμο. Συμφωνούμε εν μέρει, καθώς η φράση θέλει να τονίσει την περιβαλλοντική και οικονομική χρησιμότητα της ορθής διαχείρισης των απορριμμάτων χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι η αξία τους είναι ανεκτίμητη και επιθυμούμε τη διαρκή παραγωγή και άρα και διαχείρισή τους. Τα απορρίμματα είναι προϊόντα που για την παραγωγή και ανακύκλωσή τους απαιτείται αρκετή κατανάλωση ενέργειας και φυσικών πόρων. Η μείωσή τους, λοιπόν, απλά συμβάλλει στην εξοικονόμησή ενέργειας και πόρων, που είναι και η πιο φιλικά περιβαλλοντική ενέργεια σε όλη τη διαδικασία και ο πραγματικός πλούτος που θα κληρονομηθεί στις επόμενες γενιές.
Για αυτό και όλη η πολιτική για τα απορρίμματα πρέπει να δομηθεί με αυτό τον πρωταρχικό σκοπό και να σχεδιαστούν ενέργειες και δράσεις που θα συμβάλλουν στη μείωση των απορριμμάτων από το στάδιο της παραγωγής τους, δηλαδή από το στάδιο της δικής μας κατανάλωσης. Το οικολογικό κίνημα έχει από δεκαετίες πριν προτείνει τέτοιες ενέργειες και σήμερα αυτές μπορούν να γίνουν πράξη με τη συνέργεια του δήμου, των καταναλωτικών οργανώσεων, του εμπορικού συλλόγου, ΜΚΟ και των καταναλωτών.
Στην ίδια λογική οι Οικολόγοι Πράσινοι τονίζουμε την αναγκαιότητα της επανάχρησης όσων προϊόντων μπορούν να επισκευαστούν, χαριστούν ή μεταπωληθούν αντί να ανακυκλωθούν (ρουχισμός, υποδήματα, έπιπλα ή άλλα ογκώδη προϊόντα, βιβλία, διακοσμητικά, φωτιστικά, ηλεκτρικές συσκευές, κ.λπ.). Το περιβαλλοντικό όφελος είναι πολύ μεγαλύτερο και ταυτόχρονα ενισχύεται έτσι ένας τομέας με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για σειρά επαγγελμάτων, που τείνουν να εκλείψουν. Δεν είναι τυχαίο ότι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες στον τομέα αυτό έχουν απασχοληθεί κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις και έχουν δημιουργηθεί εργαστήρια επισκευών γνωστά ως Repair Café, με σημαντικότατη συμβολή στην τοπική οικονομία και απασχόληση.
Η συμβολή των κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων μπορεί να είναι σημαντική και στον τομέα της ανακύκλωσης, αλλά και στον τομέα της κομποστοποίησης (οικιακών και άλλων οργανικών υπολειμμάτων, κλαδεμάτων κηπευτικής και βλάστησης οδικού δικτύου, υπολειμμάτων αγροτικής παραγωγής) τόσο ως διέξοδος στο πρόβλημα της αδυναμίας των δήμων να δημιουργήσουν δημοτικές επιχειρήσεις για αυτό το σκοπό όσο και γιατί διατηρεί το δημόσιο χαρακτήρα της ανακύκλωσης προσδίδοντας πολλαπλά κοινωνικά οφέλη επιπρόσθετα στη δημιουργία τοπικής απασχόλησης. Από τις ευρωπαϊκές χώρες έχουμε επίσης εξαιρετικά παραδείγματα τέτοιας μορφής κοινωνικής οικονομίας.
Τέλος, οι Οικολόγοι Πράσινοι προτείνουμε:
τη χωροθέτηση /εγκατάσταση μονάδων επεξεργασίας επικίνδυνων βιομηχανικών και ιατρικών αποβλήτων,
την υποστήριξη για την εφαρμογή στην πράξη της νομοθεσίας για τη διαχείριση των ΑΕΕΚ (Αδρανή, μπάζα, απόβλητα Εκσκαφών, Κατασκευών, Κατεδαφίσεων),
την επεξεργασία και αξιοποίηση της λυματολάσπης από τα αστικά λύματα και των αποβλήτων από ελαιουργεία, τυροκομεία, σφαγεία ζώων και άλλες βιοτεχνίες για την παραγωγή βιοαερίου.
τη διαχείριση των γεωργικών αποβλήτων (οργανικά υπολείμματα αγροτικών προїόντων, πλαστικά θερμοκηπίων, συσκευασίες και υπολείμματα λιπασμάτων και γεωργικών φαρμάκων).
την αλλαγή της πολιτικής χρέωσης των δημοτικών τελών καθαριότητας με διαφορετικές χρεώσεις ανά ζώνη /χρήση, αλλά και αντισταθμιστική μείωση για την ενθάρρυνση της μείωσης – συμμετοχή στη διαλογή στην πηγή.