Της Έλενας Χ. Στανιού*
…Και οι πόρτες των νηπιαγωγείων άνοιξαν ξανά για τους μικρούς μαθητές, ύστερα από περίπου δύο μήνες. Άνοιξαν και υποδέχθηκαν τα νήπια στον αγαπημένο τους χώρο, στον φυσικό τους χώρο. Γιατί το νηπιαγωγείο είναι ο χώρος, όπου, μετά το οικογενειακό περιβάλλον, είναι αυτός που θα τους προσφέρει τις κατάλληλες συνθήκες για να παίζουν, να χαίρονται, να αναπτύσσουν τις σωματικές, συναισθηματικές και πνευματικές τους ικανότητες, ώστε να εξελιχθούν σε άτομα υγιή, δημιουργικά και ευτυχισμένα. Είναι ο χώρος ο οποίος παίρνει πνοή ζωής από τους ακούραστους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι, ανεξάρτητα από τη δική τους ψυχολογική κατάσταση, καταφέρνουν να έχουν ανεξάντλητα αποθέματα ζεστασιάς, συμπάθειας, τρυφερής κατανόησης και αγάπης, με τα οποία φροντίζουν να προσφέρουν καθημερινά στα παιδιά ένα κατάλληλα εμπλουτισμένο σε ερεθίσματα περιβάλλον που θα οδηγήσει στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους.
Τα παιδιά έμειναν στο σπίτι ένα μεγάλο διάστημα, καθώς πρωτόγνωρες καταστάσεις ήρθαν να αλλάξουν τα μέχρι τώρα δεδομένα στη λειτουργία της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Έμαθαν καινούργιες λέξεις, όπως Κορωνοϊός, πανδημία, λοιμωξιολόγοι, κρούσματα, καραντίνα, τηλεκπαίδευση και άλλες πολλές που ακούγονται, δυστυχώς, πολύ συχνά από την περασμένη άνοιξη. Τα παιδιά, όμως, τα έβγαλαν πέρα και σε αυτή τη δυσκολία με αξιοθαύμαστο τρόπο. Με τη βοήθεια, φυσικά, των γονιών και, βέβαια, των εκπαιδευτικών μπόρεσαν να ανταπεξέλθουν στις αλλαγές αυτές και να προσαρμοστούν στα νέα αυτά δεδομένα, με αποτέλεσμα και μάθημα να κάνουν μπροστά από ένα ηλεκτρονικό μέσο και να ξαναγυρίσουν στο σχολείο τους με υπευθυνότητα και σεβασμό προς την πραγματικότητα που πρέπει και τα ίδια να ακολουθήσουν. Με την ευκολία που διακατέχει την ηλικία αυτή, αντιμετώπισαν την τηλεκπαίδευση, διατηρώντας την απαραίτητη επαφή με τη δασκάλα και τους συμμαθητές τους.
Φυσικά, αυτό οφείλεται όχι μόνο στη συνεχή δραστηριοποίηση των εκπαιδευτικών, αλλά και τη συνεργασία των γονέων, που προσπάθησαν και κατάφεραν να προσαρμοστούν στις ανάγκες των ημερών, οι οποίες έβαλαν σε κυρίαρχη θέση στη ζωή μας κάθε ηλεκτρονικό εξοπλισμό που μπορεί να διαθέτει μία οικογένεια. Αυτό, βέβαια, δεν ήταν πάντα εύκολο, καθώς και άλλα μέλη της οικογένειας έπρεπε να χρησιμοποιήσουν τον εξοπλισμό αυτό, αλλά και γιατί το θηρίο που ονομάζουμε Τεχνολογία δημιουργούσε, πολλές φορές, τα δικά του τεχνικά προβλήματα, και γι’ αυτό, πραγματικά, καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια, αλλά με αρκετά ικανοποιητικά αποτελέσματα.
…Και ήρθαν τα νήπια ξανά στο σχολείο, φορώντας τη γνωστή, πια, μάσκα, με ανεπτυγμένο το αίσθημα της ευθύνης, τόσο, ώστε να μένουν άφωνοι πολλοί ενήλικες για την ικανότητα αυτή των προσχολικών παιδιών. Χωρίς διαμαρτυρίες και χωρίς άρνηση, αλλά με τη μοναδική φυσικότητα αυτής της ηλικίας. Εμείς, ως παιδαγωγοί, γνωρίζουμε πως δεν είναι καθόλου τυχαία αυτή η ικανότητα, καθώς στο νηπιαγωγείο τα παιδιά καλλιεργούν κυρίως τα κοινωνικά τους συναισθήματα, μαθαίνουν να είναι συνεργάσιμα και να ενεργούν μέσα σε μια «πειθαρχημένη ελευθερία», όπως πολύ χαρακτηριστικά συνήθιζε να λέει η αξέχαστη Πέπη Δαράκη. Φόρεσαν, λοιπόν, το απαραίτητο αυτό αξεσουάρ των ημερών, σε ένα σωρό σχέδια και χρώματα, και ήρθαν σχολείο, μπήκαν στις τάξεις τους έτοιμα για αυτού του είδους την εκπαιδευτική διαδικασία, η οποία αποτελεί ανάγκη για την προσχολική ηλικία, τη διά ζώσης διδασκαλία, την άμεση επικοινωνία με τον εκπαιδευτικό και τους συμμαθητές τους. Γύρισαν έτοιμα να αναλάβουν τις πρωτοβουλίες τους, να πάρουν μέρος στις παιδαγωγικές δραστηριότητες, να συνεχίσουν τη σχολική τους καθημερινότητα, να χαρούν που βρίσκονται πάλι ανάμεσα σε συνομηλίκους, αλλά και τις αγαπημένες τους δασκάλες. Φόρεσαν ξανά τη μάσκα και ήρθαν έτοιμα να ξανατρέξουν στο διάλειμμα, να μιλήσουν το ένα με το άλλο, να συμμετέχουν, να μάθουν. Να… κάνουν τα δικά τους, αλλά και να αναπτύξουν τις στάσεις και συμπεριφορές που θα τους προετοιμάσουν για την αυριανή κοινωνία και να μας δίνουν εμπνεύσεις με την ικανότητα αυτή της εύκολης προσαρμογής τους για να γίνουν οι μικροί πρωταγωνιστές σε μελλοντικές ιστορίες παιδικής λογοτεχνίας, όπως ήδη έχουν γίνει.
Ευχή μας είναι τα πράγματα να πάνε για όλους καλύτερα, τα σχολεία μας να είναι ανοιχτά και τα παιδάκια μας να έχουν την τύχη να είναι μαζί με τους δασκάλους τους, γιατί «Ο κυριότερος στόχος της εκπαίδευσης δεν είναι η γνώση, αλλά η δράση», όπως είχε πει ο Βρετανός φιλόσοφος Herbert Spencer, και η δράση είναι μέσα στο σχολείο, τον φυσικό χώρο όλων των μαθητών και οδηγεί σε μια ολοκληρωμένη και υγιή προσωπικότητα.
*Η Έλενα Χ. Στανιού είναι δρ Παιδικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, νηπιαγωγός-συγγραφέας