Tου Γιάννη Ιατρού
Ο Αρκάς είναι, μάλλον, ο πιο γνωστός Έλληνας δημιουργός κόμικς. Από τον «Κόκορα» στον «Ισοβίτη» και από τις «Χαμηλές Πτήσεις» στη «Ζωή Μετά», εκατομμύρια αναγνώστες έχουν διαβάσει έστω και μία σελίδα του – είτε ασχολούνται με την εν λόγω τέχνη, είτε όχι. Καυστικό χιούμορ, έξυπνα λογοπαίγνια, αιρετικός λόγος και κοινωνική κριτική κατά παντός αποδέκτη, ήταν μερικά από τα στοιχεία που τον έκαναν ξεχωριστό και, εν πολλοίς, αγαπητό.
Το 2015, η «άλωση της εξουσίας» από μία αριστερή δύναμη, ώθησε τον «εθνικό κομίστα» να εντάξει ακόμα ένα στοιχείο στη δημιουργική του έμπνευση: Το πολιτικό σχόλιο. Μία απόφαση που ξένισε πολλούς από τους πιστούς αναγνώστες του και αντιμετωπίστηκε με εύλογο προβληματισμό, όχι γιατί δεν έχει κανείς το δικαίωμα να ασκεί πολιτική κριτική, ακόμα κι αν δεν το έκανε προηγούμενα, αλλά γιατί η χρονική συγκυρία, σε συνδυασμό με τη μονοδιάστατη στόχευση, είναι αναμενόμενο να φέρουν αντιδράσεις από όσους έχουν αντίθετη άποψη.
Φυσικά, ο καλλιτέχνης – όπως και ο πολίτης – δικαιούται να εκφράζεται και να παίρνει θέση στα πράγματα. Αυτό έκανε και ο Αρκάς, παίρνοντας σαφώς θέση υπέρ της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης και νυν κυβέρνησης, φερόμενος κατά της «αριστερής κυβέρνησης», υιοθετώντας ακραία ρητορική, όπως τη θεωρία των δύο άκρων, υποστηρίζοντας και προωθώντας συγκεντρώσεις όπως των «Παραιτηθείτε» και τα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό. Όταν το κάνει, όμως, πρέπει να έχει αφενός ανοχή στην κριτική και αφετέρου το θάρρος της γνώμης του.
Δυστυχώς, ο Αρκάς δεν είχε τίποτα από τα δύο. Μέσω των δημοσίων αναρτήσεών του στην επίσημη σελίδα στο facebook, επιτέθηκε πολλές φορές σε όσους διαφωνούσαν με την ουσία των αναρτήσεών του. Ο χαρακτήρας του «Προφήτη» αποκαλούσε «ηλίθιους» όσους διατύπωναν αντίθετη άποψη, ενώ με άλλο του σκίτσο ο δημιουργός έκρινε πως όσοι σχολιάζουν τις διαδικτυακές του δημοσιεύσεις είναι «τούβλα». Την ίδια στιγμή, παρά τη σαφή και μονοδιάστατη στόχευση των τοποθετήσεών του, συμβούλευε τους επικριτές του να μη βγάζουν βιαστικά συμπεράσματα και να τον κρίνουν αν δε συνεχίσει την πολιτική του κριτική στην επόμενη κυβέρνηση, επισημαίνοντας μάλιστα πως τα σκίτσα του είναι κατά της όποιας εξουσίας, γενικά και αόριστα.
Ήρθε, βέβαια, το πλήρωμα του χρόνου, και έγινε κυβέρνηση η Νέα Δημοκρατία. Και ως εκ θαύματος, η ανάγκη του Αρκά για πολιτική κριτική εξαφανίστηκε. Αντ’ αυτής, το τελευταίο διάστημα έχει εγκαινιάσει μια νέα σειρά με τίτλο «Ρόζα η Γκρινιάρα», στην οποία υιοθετεί τη ρητορική της εναλλακτικής δεξιάς και καταφέρεται εναντίον των «πολεμιστών της πολιτικής ορθότητας», οι οποίοι με την ακραία αντιδραστικότητά τους βλάπτουν, κατά τη γνώμη του, την ελευθερία του λόγου.
Πέρα από τα συμπεράσματα που μπορεί να βγάλει ο καθένας για το στίγμα του καλλιτέχνη από το έργο του, όπως για παράδειγμα το ψυχροπολεμικά αντικομμουνιστικό «Η Αποικία», ή ακόμα και από την αισθητική των μέσων με τα οποία εσχάτως επιλέγει να συνεργάζεται, με τη νέα τάση να αντιμετωπίζονται οι μειονότητες ως απειλή για τη δημοκρατία αλλά η εξουσία να μένει στο απυρόβλητο, ενδιαφέρον παρουσιάζει και το κοινό που όψιμα είδε τον εκφραστή του στα έργα του πάλαι ποτέ καθολικά αγαπητού σκιτσογράφου. Όταν σκίτσα σου κατατίθενται στα πρακτικά της Βουλής από τον Κυριάκο Μητσοτάκη ή κοινοποιούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τον Παναγιώταρο της Χρυσής Αυγής, μάλλον πρέπει να ξανασκεφτείς τι υπηρεσίες προσφέρεις μέσω της τέχνης σου.
Μην περιμένετε, όμως, να δείτε τον «εθνικό κομίστα» να γελοιογραφεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Δε θα το κάνει ποτέ. Ίσως κατάλαβε πως δεν του πάει η πολιτική γελοιογραφία. Θα συμφωνήσω μαζί του. Ας την αφήσει σε αυτούς που το κάνουν καλύτερα.