Της
Μαρίας Αλμπανίδου,
νομικού MSc Ποινικών και
Εγκληματολογικών Σπουδών,
αρθρογράφου, ποιήτριας
Καλημέρα, καλημέρα αγαπημένες και αγαπημένοι και καλή Κυριακή σάς εύχομαι από καρδιάς! Σήμερα θα σας μιλήσω για κάτι αιώνιο. Για κάποιον αιώνιον. Για κάποιον που έχει δώσει τα φώτα του στην ανθρωπότητα ολόκληρη, για έναν άοκνο εργάτη της τέχνης και του γραπτού λόγου, για έναν μεγάλο στοχαστή. Για τον αγαπημένο μας Κρητικό συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη μέσα από τη ματιά του θαυμάσιου βιβλίου «Έχεις τα πινέλα» της Νίκης Σταύρου και του Γιώργου Πράτανου, βιβλίο των εκδόσεων Διόπτρα, έκδοση του Νοεμβρίου του 2022.
Ποιοι είναι όμως οι συγγραφείς του μικρού αυτού μα τόσο περιεκτικού βιβλίου;
Η Νίκη Σταύρου πήρε το όνομά της προς τιμήν του Νίκου Καζαντζάκη. Το πρώτο σπίτι που γνώρισε ήταν το διαμέρισμα της πνευματικής της μητέρας, της Ελένης Καζαντζάκη, στη Γενεύη, ένας χώρος όπου βρίσκονταν το γραφείο, τα χειρόγραφα, οι φωτογραφίες και το πνεύμα του Νίκου Καζαντζάκη. Ως πνευματική δικαιούχος του έργου του Νίκου Καζαντζάκη, υπήρξε εκδότρια των βιβλίων του από το 2011 έως και το 2022. Το 2011 ίδρυσε το Τμήμα Ξένων Δικαιωμάτων του έργου του Νίκου Καζαντζάκη, για το οποίο περισυνέλεξε, ψηφιοποίησε και κατέγραψε το πλέον ολοκληρωμένο αρχείο παγκοσμίως των μεταφράσεων των έργων του Νίκου Καζαντζάκη. Ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο, δίνει διαλέξεις και διοργανώνει συνέδρια για τον Νίκο Καζαντζάκη, διασφαλίζει και οργανώνει τη μετάφραση, έκδοση και κυκλοφορία ολοένα περισσότερων έργων του Νίκου Καζαντζάκη σε ξένες χώρες και γλώσσες, επιτυγχάνοντας έτσι οι πολιτιστικές γέφυρες που ενώνουν την Ελλάδα με άλλες χώρες και πολιτισμούς μέσω του έργου του Νίκου Καζαντζάκη να είναι πλέον εκατοντάδες. Το 2022 σύστησε μια μη κερδοσκοπική εταιρεία φροντίδας αδέσποτων ζώων (ΑΜΚΕ) με διακριτικό τίτλο «Καζαντζάκεια Κιβωτός» με σκοπό την προστασία, σίτιση, στείρωση, περίθαλψη και διάσωση αδέσποτων και κακοποιημένων ζώων. Κατέχει Master στην Αγγλική Φιλολογία, Bachelor στη Φιλοσοφία και στις Πολιτικές Επιστήμες (Class Valedictorian) και εργάζεται ως Assistant Professor στο Κολέγιο Webster, Athens Campus.
Ο Γιώργος Πράτανος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1978. Το 2002 ξεκινά από σύμπτωση τη δημοσιογραφική του καριέρα και ανακαλύπτει πως είναι το επάγγελμα που θα τον φέρει απέναντι σε ήρωες παντός τύπου και θα του δώσει την ευκαιρία να διηγηθεί την ιστορία τους. Το 2005 μετακομίζει στην Αθήνα. Έχει εργαστεί στο About Thessaloniki, στο Μακεδονία TV, στο Alter, στο Down Town, στο Nitro, στο Vice, στο People… Σε ένα από τα ρεπορτάζ του γνώρισε την οικογένεια του Πάτροκλου Σταύρου, θετού γιου της Ελένης Καζαντζάκη, που αποτέλεσε και το ερέθισμα για να ερευνήσει πτυχές της ζωής και του έργου του πιο σπουδαίου Έλληνα στοχαστή της νεότερης Ελλάδας. Από τις εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφορεί το βιβλίο του «Ο ανεπιθύμητος νεκρός».
Σε τι αναφέρεται το πραγματικά υπέροχο αυτό μικρό βιβλιαράκι;
Καταρχάς, είναι όμορφα αποσπάσματα από τα έργα του Καζαντζάκη. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Σ’ αυτό το βιβλίο θα βρούμε έναν τρόπο ολιστικής αντιμετώπισης της ζωής, τον οποίο εφάρμοσε ο ίδιος ο Νίκος Καζαντζάκης.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η ουσία της φιλοσοφίας του μεγάλου μας συγγραφέα απαιτεί από τον άνθρωπο, μία και μόνο υποχρέωση, την πιο απαιτητική: Τον συνεχή αγώνα. Αν είχε μια απέχθεια ο Καζαντζάκης, αυτή ήταν για τους παθητικούς ανθρώπους, για εκείνους που βολεύονται, βυθισμένοι στον καναπέ τους. Ο ίδιος, όπως και ο Οδυσσέας της δικής του «Οδύσσειας», κινείται στην αντίπερα όχθη, αυτής της συνεχούς αναζήτησης: Της αλήθειας, της ομορφιάς, της περιπέτειας. Λάτρης των ταξιδιών, της φύσης, της άσκησης, της θάλασσας, του Αυγούστου, της μαγειρικής της μητέρας του, των φρούτων, της Κρήτης, των ιδεών που ταρακουνούν, της συνειδητοποίησης, της τυφλής δικαιοσύνης και της ελευθερίας, ο Νίκος Καζαντζάκης δεν ήταν τίποτε παραπάνω από ένας συνηθισμένος άνθρωπος – όταν δεν δούλευε. Ο Καζαντζάκης είναι από τους λίγους ανθρώπους που μετουσίωναν κάθε σκέψη σε πράξη, που βίωνε όλα όσα πρέσβευε μαζί με τις συνέπειές τους. Ο προσωπικός αγώνας του καθενός είναι ένας ανήφορος, μια απαιτητική διαδικασία για να καταφέρει ο άνθρωπος να φέρει εις πέρας τον πραγματικό σκοπό του: Να μεταμορφωθεί από σκουλήκι που σέρνεται στη γη σε μια πολύχρωμη πεταλούδα, να απελευθερωθεί από τα δεινά της σάρκας και το πνεύμα του να ανυψωθεί.
Ο Νίκος Καζαντζάκης γαλουχήθηκε από έναν σκληρό πατέρα στους άγραφους κώδικες της τιμής και της υπόληψης και έκανε πράξη καθετί που πρέσβευε χωρίς εκπτώσεις. Δεν προδίδει τα ιδανικά του, συνεχίζει τη μοναχική πορεία του στωικά, αποδίδοντας μεταφυσικές διαστάσεις στον ανήφορό του. Η ζωή του Κρητικού λογοτέχνη είναι πολυτάραχη. Ταξιδεύει πολύ σε μία Ευρώπη που φλέγεται από δύο παγκοσμίους πολέμους, χωρίς σταθερό εισόδημα και βάση. Περνάει τη ζωή του στο Ηράκλειο, στην Αθήνα, στην Αίγινα, στο Παρίσι, στο Βερολίνο, στη Βιέννη, στο Γκότεσκαμπ («στην κορυφή της ευτυχίας και της Τσεχοσλοβακίας» όπως συνήθιζε να λέει στην Ελένη) και καταλήγει στην Αντίμπ, όπου θα περάσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του, μέχρι που αφήνει την τελευταία του πνοή στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Φράιμπουργκ στη Γερμανία στις 26 Οκτωβρίου 1957. Γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 1883 στο Ηράκλειο Κρήτης.
Το βιβλίο είναι ένας υπέροχος οδηγός για ολόκληρη τη ζωή του Νίκου Καζαντζάκη. Για όλα αυτά που αγαπούσε, που πάλευε, που απεχθανόταν, για τη ζωή του με την αγαπημένη του Ελένη, για τη φιλοσοφία του, τους στοχασμούς του, για τη διατροφή του, την άσκησή του, για το χιούμορ του, μέχρι και για την αγαπημένη του γατούλα τη Σμινθίτσα. Πραγματικά είναι ένας πλήρης οδηγός για το τι πρέσβευε και τι πίστευε σε όλη του τη ζωή ο μεγάλος μας συγγραφέας. Αγοράστε το, διαβάστε το, αγαπήστε το και θα ξέρετε τα πάντα για τον Νίκο Καζαντζάκη και τη ζωή του ακόμη κι αν δεν έχετε διαβάσει κανένα βιβλίο του.
Και σας αφήνω με ένα πολύ όμορφο απόσπασμα από το βιβλίο που είναι από έργο του ίδιου του Νίκου Καζαντζάκη:
«Πρέπει να γίνεις εσύ ήλιος για να φωτίσεις τους σβησμένους ήλιους των άλλων. Δεν υπάρχουν ιδέες, υπάρχουν μονάχα άνθρωποι που κουβαλούν τις ιδέες κι αυτές παίρνουν το μπόι του ανθρώπου που τις κουβαλάει» Νίκος Καζαντζάκης.
Ώς την άλλη φορά, έχετε την αγάπη μου και καλή σας ανάγνωση!