Του Κυριάκου Παπαγεωργίου
«Ήτανε γύρω στα 1950 όταν ο Βολιώτης βιομήχανος και συλλέκτης Απ. Παπαγεωργίου κάλεσε τον Γουναρόπουλο στον Βόλο και του ανέθεσε την αγιογράφηση της Αγίας Τριάδας, στην περιοχή του Αναύρου.
Ο Γιώργος Γουναρόπουλος, που γεννήθηκε στη Σωζόπολη της Μαύρης Θάλασσας και σπούδασε στο Παρίσι, όπου και καταξιώθηκε ως ένας από τους κορυφαίους ζωγράφους της δεκαετίας του ’30, έρχεται στον Βόλο και φιλοξενείται στο σπίτι του Παπαγεωργίου, απέναντι από το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας.
Ξεκινάει πάραυτα το έργο της αγιογράφησης με έναν πρωτότυπο εικαστικό τρόπο που ξενίζει πολλούς θρησκευάμενους, ωστόσο αποδίδει τις μορφές και τις διαπλάσεις των αγίων με αξεπέραστη τεχνική και ζωντανή παραστατικότητα, μακριά από την ασάλευτη εικονιστική τυπολογία της αγιογραφικής τέχνης. Επιμελείται και τις εικόνες του τέμπλου, αλλά και κάθε γωνιά του μικρού ναϋδρίου.
Εδώ και μερικά χρόνια έχουν, κατά ανεξήγητο τρόπο, απομειωθεί τόσο οι εικόνες από το τέμπλο, όσο και οι επιτοίχιες αγιογραφήσεις του με επέμβαση κάποιων γνωστών αγνώστων της τοπικής πολιτικής ή εκκλησιαστικής εξουσίας.
Ωστόσο παραμένουν τμήματα της αγιογράφησής του και δεν είναι λίγοι αυτοί που έρχονται στον Βόλο, για να θαυμάσουν την πρωτότυπη τεχνοτροπία του Γουναρόπουλου και τη μοναδική, για τα ελληνικά δεδομένα, παραστατική μαγεία των εικόνων και των αγιογραφιών του.
Όμως το ερώτημα παραμένει: Tι απέγιναν τα υπόλοιπα σώματα των αγιογραφιών του;».
*
Αυτά έγραφα στις 31 του Δεκέμβρη το 2016, στη σαββατιάτικη τότε στήλη μου Φωτο-επισημάνσεις, στη «ΘΕΣΣΑΛΙΑ».
Μα γιατί το θυμήθηκα τώρα; Διότι σήμερα παρουσιάζεται το καταπληκτικό ΚΑΙ συλλεκτικό Ημερολόγιο της Εταιρείας Θεσσαλικών Ερευνών, που είναι αφιερωμένο στον Γιώργο Γουναρόπουλο.
Αξίζει να θυμίσουμε ότι το 1979 ιδρύθηκε και λειτούργησε στην Αθήνα, στο σπίτι εργαστήριο του ζωγράφου στα Άνω Ιλίσια το Μουσείο Γ. Γουναρόπουλου. Στο Μουσείο εκτίθενται πάνω από σαράντα ελαιογραφίες και σχέδια του καλλιτέχνη. Το κτίριο και τα έργα αποτελούν δωρεά του Ηλία Γουναρόπουλου, γιου του ζωγράφου προς τον Δήμο Ζωγράφου.
Θυμάμαι καλά το σπίτι του Γουναρόπουλου, όταν έμενα στου Ζωγράφου ως φοιτητής, περνώντας συχνά από εκεί περισσότερο από περιέργεια, παρά από γνώση του καλλιτεχνικού του έργου. Θυμάμαι ότι κάποιοι φίλοι στον Βόλο μου είχαν επισημάνει την αξία των έργων του στην Αγία Τριάδα κι από περιέργεια περνούσα κάτω από το μπαλκόνι του και του έστελνα ευχές και μηνύματα θαυμασμού.
Βλέπετε είμασταν μια ομάδα φοιτητών με το αίμα να βράζει και φυσικά δεν δεχόμασταν τις κατηγορίες που εξακόντιζαν οι διάφοροι θρησκευάμενοι του Βόλου για την καλλιτεχνική του αντίληψη και τη διαφοροποίησή του σχετικά με το θρησκευτικό όριο που έθεταν οι αγιογραφικές σχολές.
Εν πάση περιπτώσει το σπίτι του Γουναρόπουλου σήμερα έχει μετατραπεί σε Μουσείο, όπως μαθαίνουμε και λειτουργεί μαζί με το Κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού του Δήμου Ζωγράφου.
*
O Γιώργος Γουναρόπουλος θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες ζωγράφους. Οι τοιχογραφίες και οι εικόνες του τέμπλου της Αγίας Τριάδας αποτέλεσαν μοναδικό σε αξία ζωγραφικό μνημείο. Είναι το μοναδικό θρησκευτικό σύνολο του ζωγράφου που κοσμεί ναό, καθώς ο ναός της Αγίας Τριάδας είναι ο μοναδικός στον ελληνικό χώρο, στον οποίο το πνεύμα της αγιογράφησης ταυτίζεται με την υπόλοιπη δημιουργία ενός καλλιτέχνη.
*
Το Ημερολόγιο της Εταιρείας Θεσσαλικών Ερευνών του 2020 είναι αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του Γιώργου Γουναρόπουλου, που η παρουσίασή του σήμερα στη Λαϊκή Βιβλιοθήκη Δαμιανού Κυριαζή προσφέρει την ευκαιρία να τιμήσετε τη μνήμη του και ν’ ακούσετε από τις κυρίες Ασπασία Ντίνα και Μάγδα Κουμπαρέλου τις εισηγήσεις τους για τον καλλιτέχνη.
*
Η έκδοση του Ημερολογίου κατέστη δυνατή χάρη στις χορηγίες της Περιφέρειας Θεσσαλίας, της Μαγνήτων Κιβωτού και του Οργανισμού Λιμένος Βόλου. Τον συντονισμό της ύλης και την καλλιτεχνική επιμέλεια είχε η πρόεδρος της Εταιρείας κ. Μηλίτσα – Ζαρλή Καραθάνου. Το Ημερολόγιο πλαισιώνεται από κείμενα της Ασπασίας Ντίνα και της Μάγδας Κουμπαρέλου και φωτογραφίες της Ειρήνης Καραθάνου. Τη φιλολογική επιμέλεια είχε ο γραμματέας της ΕΘΕ Γιώργος Κοντομήτρος.
Η παρουσίαση θα γίνει στην αίθουσα της Λαϊκής Βιβλιοθήκης Δαμιανού Κυριαζή (Κ. Καρτάλη – Κωνσταντά) σήμερα Παρασκευή 20 Δεκεμβρίου και ώρα 6.00 μ.μ., με τη συνεργασία της ΕΘΕ, της Περιφέρειας Θεσσαλίας, της Μαγνήτων Κιβωτού, του Οργανισμού Λιμένος Βόλου και της Λαϊκής Βιβλιοθήκης Δαμιανού Κυριαζή. Θα συντονίσει ο Αλέξανδρος Καπανιάρης και θα μιλήσουν η Άσπα Ντίνα και η Μάγδα Κουμπαρέλου. Η είσοδος θα είναι ελεύθερη.