Άρχισε χθες και θα διαρκέσει έως τις 18 Οκτωβρίου στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου η έκθεση με τίτλο «απ’ τη μεριά των σοφών και των τρελών»: Αφιέρωμα στον Θεόφιλο Χατζημιχαήλ», η οποία τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού, του μεγάλου λαϊκού ζωγράφου, που έζησε και δημιούργησε στην περιοχή, με την επιμέλεια της διακεκριμένης ιστορικού τέχνης Ίριδας Κρητικού. Η έκθεση, που θα συνοδεύεται με μικρές παράλληλες δράσεις, πραγματοποιείται με αφορμή τη φετινή επέτειο συμπλήρωσης των 100 χρόνων από την ίδρυση του Λυκείου των Ελληνίδων Βόλου.
Η κ. Μαρία Σπανού, πρόεδρος Λυκείου Ελληνίδων Βόλου, τόνισε πως «είναι γνωστό ότι το Λύκειον των Ελληνίδων υπήρξε πρωτοπόρος στη διάσωση και την ανάδειξη της λαϊκής παράδοσης και τέχνης στην Ελλάδα. Με το βλέμμα στραμμένο από τη μια στη φετινή μας επέτειο των 100 χρόνων και από την άλλη στη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία, το Λ.Ε.Β. έχει τη χαρά να παρουσιάσει την έκθεση «από τη μεριά των σοφών και των τρελών-αφιέρωμα στον Θεόφιλο», με την επιμέλεια της διακεκριμένης ιστορικού τέχνης Ίριδας Κρητικού.
Εκ μέρους του διοικητικού συμβουλίου του Λ.Ε.Β. καλωσορίζουμε όλους τους εξαιρετικούς καλλιτέχνες που ανταποκρίθηκαν με τόση ζέση -εν μέσω της πανδημίας- στην πρόσκλησή μας. Με τα έργα τους προβάλλουν με νέα οπτική το αθάνατο έργο του λαϊκού μας ζωγράφου, που έζησε και μεγαλούργησε στον τόπο μας, επί σχεδόν τριάντα χρόνια».
Η ίδια πρόσθεσε πως «ελπίζουμε το αφιέρωμα αυτό να αποτελέσει αφορμή για μια νέα θέαση του τιμώμενου, μέσα από το φρέσκο κοίταγμα των 70 και πλέον περίπου δημιουργών, που συνδιαλέγονται με το έργο του Θεόφιλου. Μια νέα εξοικείωση μαζί του, σημαδεμένη από την ιδιοσυγκρασία του σήμερα, μαζί και την πνευματική μας ανάγκη, την προσωπική και τη συλλογική. Όλα μαζί αυτά τα έργα, αποτελούν ένα νέο εικαστικό-ποιητικό δοκίμιο για τον ήρωα αυτό, έναν καινούργιο αισθητικό στοχασμό, πλουτίζοντας με νέες αναγνώσεις την ψυχή μας».
Η «Θ» μίλησε με την ιστορικό τέχνης και ανεξάρτητη επιμελήτρια Ίριδα Κρητικού, η οποία αρχικά αναφέρθηκε στο πώς προέκυψε η έκθεση αυτή να φιλοξενείται στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου: «Στην αρχή σχεδόν της καραντίνας επικοινωνούσαμε με την κ. Μαρία Σπανού για μια έκθεση, την οποία είχαμε δρομολογήσει να παρουσιαστεί στο ΠΙΟΠ στον Βόλο τον περασμένο Απρίλιο, με τίτλο «Τα Ξόμπλια», όπου πολλοί σημαντικοί Έλληνες σχεδιαστές συνομιλούν με τις φορεσιές του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου της Αθήνας, η οποία παρουσιάστηκε στην Αθήνα και την Ύδρα. Δυστυχώς όμως ο κορωνοϊός μάς πρόλαβε και ελπίζουμε να παρουσιαστεί τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Συνεχίσαμε να μιλάμε με την κ. Μαρία Σπανού και κάποια στιγμή με ρώτησε αν θα μπορούσα να κάνω μία πρόταση για να συνδυαστεί με τα 100 χρόνια του ΛΕΒ. Χωρίς να το σκεφτώ πολύ, της ανέφερα πως είχε ξεκινήσει πριν κάποια χρόνια την προσπάθεια μιας έκθεσης με θέμα τον Θεόφιλο και την αναφορά στο έργο του από διάφορους σημαντικούς εικαστικούς τότε με τον Δήμο Μυτιλήνης, η οποία τελικά δεν προχώρησε στην υλοποίησή της, κι έτσι αποφασίσαμε να την διοργανώσουμε στον Βόλο».
Η ίδια σημείωσε πως έχει μια λατρεία για τον Θεόφιλο, που αποτελεί μια μοναδική περίπτωση για να προσθέσει: «Οι μήνες προετοιμασίας δεν ήταν πολλοί, αλλά είχε ήδη γίνει προετοιμασία από την πλευρά μου εδώ και χρόνια. Έτσι οι καλλιτέχνες που λαχταρούσα να συμμετέχουν, τουλάχιστον οι μισοί ήταν ήδη αποθηκευμένοι στη λίστα μου. Σε αυτούς προστέθηκαν νεότεροι, από τους οποίους ζήτησα να δημιουργήσουν κάτι επί τούτου. Επομένως στην εν λόγω έκθεση συγκεντρώθηκαν έργα που ήδη υπάρχουν, όπως για παράδειγμα τα έργα της καταπληκτικής συλλογής του Λάκη Παπαστάθη, του σκηνοθέτη που ενόψει της ταινίας που είχε κάνει με θέμα τον Θεόφιλο, είχε ζητήσει από τους αγαπημένους του καλλιτέχνες να εργαστούν πάνω σε αυτό. Έτσι έχουμε την τύχη να φιλοξενούμε έργα, όπως του Φειδάκη και του Φασιανού, ενώ φιλοξενούνται κάποια ακόμα έργα, τα οποία συνομιλούν με το εικαστικό λεξιλόγιο των εν λόγω καλλιτεχνών, όπως του Ευγένιου Σπαθάρη, της Σοφίας Καλογεροπούλου, του Τάσου Μαντζαβίνου, του Χρήστου Στανίση. Από αυτούς ζήτησα να δανειστώ έργα για τις ανάγκες της έκθεσης, κάποια ακόμα έργα δημιουργήθηκαν από δικούς μου αγαπητούς συνεργάτες και προστέθηκαν έργα από καλλιτέχνες του Βόλου, με τους οποίους δεν είχα ξανασυνεργαστεί και ήταν πρόταση της κ. Σπανού. Κάπως έτσι προέκυψαν ο μεγάλος αριθμός συμμετοχών που ξεπερνούν τις 70 και η έκθεση, που είναι μια γιορτή για τον Θεόφιλο».
Οι συμμετέχοντες προσπάθησαν να ενσκήψουν και στον βίο και στο έργο του Θεόφιλου: «Για κάποιους είναι η φουστανέλα σαν σκιά, για άλλους είναι το τοπίο της Μυτιλήνης ή το τοπίο του Βόλου, για άλλους οι λαϊκές ασχολίες ή οι φορεσιές που απαθανάτιζε, για κάποιους είναι οι προσφιλείς του άνθρωποι, όπως η μητέρα του ή η αδερφή του Ειρήνη, για άλλους η μυθολογία, ο Μεγαλέξανδρος, η Γοργόνα».
Στην έκθεση υπάρχουν και μερικές αναπάντεχες συμμετοχές: «Μια από αυτές είναι ο λατρεμένος μου καθηγητής στην Αρχαιολογία, ο Πέτρος Θέμελης. Ένας από τους πιο σημαντικούς αρχαιολόγους της χώρας, με το τεράστιο έργο στη Μεσσήνη, ο οποίος ξαφνικά εμφανίζεται ως ζωγράφος της Γοργόνας, αποτελώντας για μένα μια τεράστια χαρά».
Οι θεματικές του Θεόφιλου είναι οι τόποι στους οποίους έζησε, ενώ κάποιοι καλλιτέχνες ασχολήθηκαν με κάτι άλλο πολύ σημαντικό, τη μοναξιά: «Κάποιοι εικαστικοί έχουν πιάσει ως θεματική τη μοναχική φιγούρα αυτού του ανθρώπου, που τα έργα του αυτή τη στιγμή αγγίζουν αστρονομικές τιμές στην Ελλάδα, στις Βρυξέλλες και στο Λονδίνο και όμως ο ίδιος ζούσε και ζωγράφιζε για ένα πιάτο φαγητό και τελικά είχε τον πιο θλιβερό θάνατο, από τροφική δηλητηρίαση».
«Όλα αυτά είναι πολύ συγκινητικά. Είναι μια ελληνική μοίρα και μια ελληνική ιστορία όλη του η ζωή. Εμένα με συγκινεί προσωπικά πάρα πολύ και αν κρίνω από αυτό που βλέπω από τα έργα των καλλιτεχνών, έχει συγκινήσει και αυτούς πάρα πολύ. Ο Θεόφιλος είναι ένας άνθρωπος αυτόφωτος και στη ζωή του και στο έργο του. Είχε έναν τεράστιο σεβασμό για όλα αυτά τα αρχέτυπα, τα οποία ενθέτει στο έργο του και αυτό δείχνει έναν άνθρωπο όχι τελικά και τόσο λαϊκό και ασυνείδητο, αλλά πάρα πολύ ενσυνείδητο» επισήμανε για να συμπληρώσει: «Ο πατέρας του ήταν τσαγκάρης και ο παππούς του αγιογράφος του. Μεγάλωσε έχοντας πρότυπα. Είχε ένα παππού, ο οποίος και του έδειξε τι θα πει χρώμα και πινέλο. Ο πατριωτισμός αναβλύζει από παντού από το έργο του».
Ο Θεόφιλος είχε ήδη πεθάνει, όταν παρουσιάστηκαν έργα του σε έκθεση στο Παρίσι (Λούβρο), τα οποία μόλις τα είδε ο Ελύτης δάκρυσε από τη συγκίνηση, σημείωσε η ίδια.
«Για μένα είναι τρομερά σημαντικό να βγαίνω εκτός Αθηνών για τέτοιου είδους εκδηλώσεις. Θεωρώ πως οι εικαστικοί είναι χαρούμενοι για τη έκθεση στον Βόλο. Τιμώ το γεγονός ότι υπάρχουν δύο φορείς, το ΛΕΒ και το Μουσείο της Πόλης του Βόλου, που με τρομερή χαρά, ειδικά αυτούς τους δύσκολους καιρούς, διοργάνωσαν αυτή την έκθεση, η οποία είναι μια μεγάλη γιορτή» κατέληξε.
Το Μουσείο της Πόλης του Βόλου (Φερών 17) λειτουργεί για το κοινό από Τρίτη έως και Κυριακή 10.30 – 13.30 και Τετάρτη και Παρασκευή από τις 18.00 – 21.00. Τη Δευτέρα είναι κλειστό. Η είσοδος επιτρέπεται μόνο με τη χρήση μάσκας και έως 5 άτομα σε κάθε όροφο, ενώ απαγορεύεται το άγγιγμα αντικειμένων κι εκθετικών επιφανειών. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκέπτονται και το site του Μουσείου στη διεύθυνση http://www.vmoc.gr/.
Με αφορμή την έκθεση, σχεδιάζεται και θα εκδοθεί αναλυτικός κατάλογος, που θα αποτελέσει και το ενθύμημα του εορτασμού των 100 χρόνων διαδρομής του Λυκείου.
Επίσης προγραμματίζονται και άλλες παράλληλες δράσεις, όπως: Παράσταση «Καραγκιόζης και Θεόφιλος, Ο Μεγαλέξανδρος» για παιδιά από το θέατρο σκιών του Χρήστου Στανίση στην αυλή του Μουσείου. Για τη δωρεάν παράσταση Καραγκιόζη, στις 7.30 μ.μ. η πρώτη και στις 8.30 η δεύτερη, στην αυλή του Μουσείου, λόγω του περιορισμού των θέσεων, η είσοδος θα γίνει αυστηρά με σειρά προτεραιότητας. Δηλώσεις για συμμετοχή στα τηλέφωνα: Λύκειον Ελληνίδων Βόλου, 2421033938, στις ώρες 10.30-13.30. Χρήση μάσκας υποχρεωτική. Προβολή της βραβευμένης ταινίας «Θεόφιλος» του Λάκη Παπαστάθη στο θερινό σινεμά της Εξωραϊστικής, την Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου και ώρα 19.00. Συμβολική τιμή εισόδου 3 ευρώ.
