Πλούσια δραστηριότητα σε πολλούς τομείς επιδεικνύει ο Λαογραφικός Σύλλογος Βλάχων Επαρχίας Αλμυρού στα 34 χρόνια λειτουργίας του, αποτελώντας ζωντανό κύτταρο πολιτισμού για την ευρύτερη περιοχή της νοτιοδυτικής Μαγνησίας. Η «Θ» παρουσιάζει σήμερα σε ειδικό αφιέρωμα την πορεία του Συλλόγου από το μακρινό 1983 μέχρι και σήμερα, με τον πρόεδρο του Δ.Σ. Γ. Μπιντάκα να αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «δεν είναι ένας Σύλλογος σφραγίδα, αλλά ένας ζωντανός και δραστήριος οργανισμός, που σκοπό έχει την αναβάθμιση του πολιτιστικού επιπέδου της περιοχής μας».
Ο Λαογραφικός Σύλλογος Βλάχων Επαρχίας Αλμυρού (Λ.Σ.Β.Ε.Α.) ιδρύθηκε το 1983 και έχει σαν μέλη του περίπου 300 οικογένειες βλάχικης καταγωγής. Από τότε μέχρι σήμερα έχει δραστηριοποιηθεί σε πολλούς τομείς. Ίδρυσε αμέσως και λειτουργεί μέχρι σήμερα σχολή παραδοσιακών χορών, μέσω της οποίας ήρθαν σε επαφή και γνώρισαν τους παραδοσιακούς μας χορούς εκατοντάδες παιδιά της περιοχής μας. Σημειωτέον ότι τα παιδιά διδάσκονταν τους χορούς της πατρίδας μας δωρεάν.
Ίδρυσε λαογραφικό μουσείο στο Δάσος Κουρί, το οποίο αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό ανακαίνιση. Το μουσείο μας έχει επισκεφθεί πάρα πολύς κόσμος και έχει προβληθεί σε σχετική εκπομπή από την κρατική τηλεόραση και συγκεκριμένα από την ΕΡΤ3.
Παλαιότερα ίδρυσε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό με την επωνυμία «ΡΟΔΟΝ FM», όπως και θεατρική ομάδα, η οποία εμφανίστηκε σε διάφορα μέρη της Ελλάδας με μεγάλη επιτυχία Δυστυχώς αργότερα η ομάδα διαλύθηκε λόγω σπουδών των περισσότερων παιδιών.
Έχει αναβιώσει δυο φορές (1998 και 1999) τον παραδοσιακό Βλάχικο Γάμο στο Δάσος Κουρί με πλήθος κόσμου. Συνδιοργάνωσε με την Π.Ο.Π.Σ.Β. στον Αλμυρό Συμπόσιο Παραδοσιακών χορών. Έχει διοργανώσει διαλέξεις διαφόρων επιστημόνων στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δ. Αλμυρού με τελευταία την ημερίδα υπό την αιγίδα της Παγκόσμιας Βλάχικης Αμφικτιονίας με θέμα «Τεκμήρια Ιστορίας και πολιτισμού του Βλαχόφωνου Ελληνισμού».
Πλούσια δραστηριότητα
Ο Σύλλογος έχει εκδώσει βιβλίο σε συνεργασία με Συλλόγους του Ν. Μαγνησίας με τίτλο «Οι Βλάχοι της Μαγνησίας». Το βιβλίο περιέχει έναν τεράστιο όγκο ιστορικών και λαογραφικών πληροφοριών. Την εκτύπωση ανέλαβε η Ε.Κ.Π.ΟΛ. της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας.
Συμμετέχει κάθε χρόνο με τα χορευτικά του συγκροτήματα στο ετήσιο αντάμωμα Βλάχων, αλλά και σε όλες της εκδηλώσεις του Δήμου Αλμυρού. Ο Σύλλογος είναι παρών σε κοινωνικές δομές και ευαισθησίες του τόπου μας (συμμετοχή στην ανακύκλωση χαρτιού, αναβίωση εθίμων). Διοργανώνει εκδρομές με τα μέλη του στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Πρόσφατα δέχτηκε πρόσκληση από το 2ο Νηπιαγωγείο Ευξεινούπολης και συμμετείχε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Σχολείου με θέμα «Λαϊκή παράδοση». Εκεί τα παιδιά γνώρισαν διάφορους χορούς και τις ενδυμασίες των Βλάχων. Ήρθαν σε επαφή με τη λαϊκή παράδοση των Βλάχων ακούγοντας παραμύθια τους, έμαθαν για τα ήθη και τα έθιμά τους από παλιά μέχρι σήμερα. Η αποκορύφωση αυτών ήταν η αναβίωση του Βλάχικου γάμου από τα ίδια τα παιδιά.
«Ο Σύλλογός μας διαθέτει ηλεκτρονική σελίδα (www.vlahoialmyroy.vlahoi.net), που έχει φτάσει ήδη πάνω από 2.000 επισκέψεις βοηθώντας στην προβολή του, αλλά και δίνοντας πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες στους επισκέπτες της.
Ο Λ.Σ.Β.Ε.Α. δεν είναι ένας Σύλλογος σφραγίδα, αλλά ένας ζωντανός και δραστήριος οργανισμός που σκοπό έχει την αναβάθμιση του πολιτιστικού επιπέδου της περιοχής μας» αναφέρει ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου Γ. Μπιντάκας.
Οι Βλάχοι του Αλμυρού
Οι Βλάχοι της περιοχής Αλμυρού είναι γνωστοί με τον όρο «Αρβανιτόβλαχοι» ή «Αρβαντόβλαχοι». Ο όρος αυτός υποδηλώνει εκείνους τους Βλαχόφωνους Έλληνες που οι πρόγονοί τους είχαν βρεθεί να κατοικούν στις περιοχές της Βόρειας Ηπείρου. Αυτή τους η συνύπαρξη με τους εκεί κατοίκους είχε σαν αποτέλεσμα τη γνώση εκτός της Βλάχικης, της Ελληνικής, αλλά και της Αλβανικής γλώσσας, η οποία επικρατούσε ως γλώσσα συνεννόησης και συναλλαγών στις περιοχές τους. Δηλαδή οι Αρβανιτόβλαχοι είναι ένας από τους κλάδους των Βλάχων, οι οποίοι στις μέρες μας είναι διασκορπισμένοι σε διάφορα μέρη της Μακεδονίας, Ηπείρου, Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας. Από την άποψη της γλώσσας δηλαδή, ήταν όλοι τρίγλωσσοι (ελληνικά, βλάχικα και αλβανικά).
Η κοιτίδα των Βλάχων του Αλμυρού είναι η ευρύτερη περιοχή του χωριού Φράσσιαρη (ή Φράσσαρα) της σημερινής Νότιας Αλβανίας. Η Φράσσιαρη (Frashari ή Frasher) γύρω στα 1700 ήταν μία δυναμική κωμόπολη στην περιφέρεια της Πρεμετής, η οποία αποτελούνταν από Βλάχους οι οποίοι ασχολούνταν αποκλειστικά με την κτηνοτροφία και τα μουλάρια (αγωγιάτες). Είχε πάνω από 600 σπίτια και πολλές εκκλησίες. Κατόπιν καταστράφηκε τρεις φορές από τους Οθωμανούς και πολλοί Φρασσαριώτες κατέφυγαν στη γειτονική περιφέρεια της Κορυτσάς και κυρίως στα χωριά Δάρδα, Ντεσνίτσα και Πλιάσα απ’ όπου και κατέβηκε η συντριπτική πλειοψηφία των Βλάχων του Αλμυρού. Σήμερα πάρα πολλοί Φρασαριώτες βρίσκονται ακόμη και στις μέρες μας στην περιοχή της Κορυτσάς. Επίσης πάρα πολλοί είναι στην Αμερική και μάλιστα ο εκεί Σύλλογός τους έχει ιδρυθεί το 1903. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, διακρίνονταν για τον ανδρείο και σκληρό χαρακτήρα τους. Διατηρούν αρκετά παλιά έθιμα τους, ακόμη και τη βεντέτα. Ο κύριος λόγος δημιουργίας βεντέτας είναι η μη τήρηση της υπόσχεσης για κάποιον κανονισμένο γάμο. Αξιοσημείωτο είναι πως λόγω της μετακινήσεως του πληθυσμού το καλοκαίρι και επειδή οι αγωγιάτες απασχολούνταν πολύ και σε μη βλαχόφωνες περιοχές, όλοι οι άνδρες ήταν πολύγλωσσοι. Εκτός από τα βλάχικα, τα ελληνικά και τα αλβανικά όπως προείπαμε, αρκετοί ακόμη μιλούσαν τη βουλγάρικη, κάποιοι ακόμη και την τούρκικη γλώσσα. Η γλώσσα των Φρασσαριωτών είναι μία πρωτο-ρωμαϊκή διάλεκτος, η οποία εξαιτίας της αργής τους ανάπτυξης είναι η πιο απαρχαιωμένη συγκριτικά με άλλα νεολατινικά ιδιώματα και με τις λιγότερες ξένες επιρροές. Η εσωστρεφής και απομονωμένη ζωή τους, προστάτεψε τη γλώσσα τους από επιρροές άλλων βαλκανικών φυλών. Οι ξενόφερτες λέξεις στο Φρασσαριώτικο ιδίωμα είναι αλβανικές και τούρκικες. Οι ελληνικές λέξεις στο λεξιλόγιό τους έχουν να κάνουν με τεχνικούς, στρατιωτικούς ή διοικητικούς όρους και σε κάθε περίπτωση εισήχθησαν αφού η γλώσσα είχε ήδη διαμορφωθεί. Είναι μία γλώσσα σχεδόν δύο χιλιάδων ετών, και θεωρείται μία από τις αρχαιότερες και «καθαρότερες» γλωσσικά της Ευρώπης (λόγω των ενδογαμιών). Όσον αφορά στα επαγγέλματά τους ήταν αποκλειστικά κτηνοτρόφοι και μεταφορείς – κυρατζήδες. Ελάχιστοι ήταν και ραφτάδες, οι οποίοι όμως ήταν φημισμένοι για τη δουλειά τους και τροφοδοτούσαν μάλιστα και όλη την αγορά της Κορυτσάς.
