Η γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος, ως ιστορικό γεγονός έχει σημαδέψει τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας. Ήταν η σκόπιμη και συστηματική εξόντωση, μέχρι το 1923, των ελληνικών πληθυσμών της Ανατολικής Θράκης και της Μικράς Ασίας, από τους μηχανισμούς της οθωμανικής κυβέρνησης και του τουρκικού εθνικιστικού κινήματος των Κεμαλιστών, αποτελώντας μια από τις πιο μαύρες σελίδες και μια από τις μεγαλύτερες θηριωδίες της σύγχρονης ιστορίας με εκατοντάδες χιλιάδες και κατά πολλούς άνω του εκατομμυρίου νεκρούς. Η Ελληνική Βουλή καθιέρωσε το 1998 την 14η Σεπτεμβρίου ως ημέρα εθνικής μνήμης για τα αποτρόπαια γεγονότα της εποχής εκείνης. Είναι Ημέρα εθνικής και συλλογικής μνήμης, για να μας θυμίζει τον ξεριζωμό και την προσφυγιά των αδελφών Ελλήνων και το αδιαμφισβήτητο γεγονός πως οι πόλεμοι μόνο δεινά προκαλούν. Τιμούμε και θυμόμαστε την παρουσία των Ιώνων στα χώματα της Μικράς Ασίας και την αξιοθαύμαστη παρουσία τους στις τέχνες, τα γράμματα και το επιχειρείν. Δεν ξεχνάμε το διωγμό τους από τα Τουρκικά στρατεύματα, την δύσκολη σε συνθήκες εγκατάστασή τους στην Μητέρα Πατρίδα και το σκληρό τους αγώνα με μοναδική κληρονομιά τις μνήμες, τις αξίες και τον πολιτισμό τους. Η Νέα Ιωνία Βόλου αποτέλεσε προσφυγική εστία με την εγκατάσταση των προσφύγων της Μικράς Ασίας. Η εγκατάσταση των Μικρασιατών προσφύγων έδωσε νέα πνοή στο κοινωνικό – οικονομικό γίγνεσθαι της Ελλάδας, τις τέχνες, τον πολιτισμό, εκφράζοντας ένα προοδευτικό κοινωνικοπολιτικό πνεύμα. Στο πέρασμα του χρόνου οφείλουμε να διατηρούμε αναλλοίωτη την ιστορική γνώση, τις αξίες, τις αρχές μας, παραδίδοντάς τες ως παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές.
Αυτή η γνώση και μελέτη των συνθηκών και των γεγονότων, που οδήγησαν τότε σε κάποιες από τις πιο μαύρες σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας, γίνεται περισσότερο επίκαιρη από ποτέ στις μέρες μας. Το Τουρκικό κράτος με μεθοδευμένο, βίαιο τρόπο ξερίζωσε τότε, στις αρχές του 20ου αιώνα, το Ελληνικό στοιχείο που ήταν επί χιλιετίες κοιτίδα πολιτισμού. Τώρα, στις αρχές του 21ου αιώνα, γινόμαστε μάρτυρες μιας νέας έξαρσης της τουρκικής προκλητικότητας με παράλογες και παράνομες διεκδικήσεις. Οι διεθνείς συνθήκες δείχνουν να μην έχουν ιδιαίτερη σημασία και η τουρκική ανάγνωση και ερμηνεία τους στα πλαίσια αυτής της επιθετικότητας, γίνεται μετέωρο βήμα στη νομική λογική ακόμη και για τον πιο έγκριτο νου. Η απάντησή μας θα πρέπει να είναι συντονισμένη και τα βήματά μας στην ευρωπαϊκή και διεθνή διπλωματική σκηνή μεθοδικά, γιατί όταν έχεις το δίκαιο μαζί σου είναι πολύ πιο εύκολο να το αναδείξεις. Η Ελλάδα, πυλώνας δημοκρατίας και σταθερότητας στην περιοχή πρέπει να διατρανώσει την αδιασάλευτη στάση της πως δε διεκδικεί αλλά ταυτόχρονα δεν παραχωρεί δικαιώματα και ελληνικό χώρο.
Με ιδιαίτερη συγκίνηση για το τεράστιο ιστορικό βάρος που συγκεντρώνει αυτή η μέρα, με αναλλοίωτα τα διδάγματα του παρελθόντος, ο ελληνικός λαός οφείλει να πορεύεται στο μέλλον ενωμένος, παλεύοντας για τα δίκαιά του και να αγωνίζεται ενάντια σε κάθε μορφή κρίσης, αυταρχισμού, πολέμου και ξεριζωμού που εκδηλώνεται στον κόσμο.
Άλλωστε αυτή τη φορά το πρόβλημα δεν είναι και πολύ μακριά. Μας έχει χτυπήσει ήδη την πόρτα.