Ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζακ Λιου και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι ήταν τα τρία πρόσωπα «κλειδιά» που στήριξαν την ελληνική κυβέρνηση στη διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους εταίρους της και αποτέλεσαν τον καταλύτη για να επιτευχθεί η συμφωνία.
Οι τρεις ισχυροί άνδρες της διεθνούς οικονομίας έχουν συναντίληψη για τον τρόπο με τον οποίο θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί η κρίση στην Ευρωζώνη.
Αυτό συνοψίζεται σε πολιτικές ανάπτυξης και στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων. Και οι τρεις έχουν βρει τείχος να ορθώνεται μπροστά τους, όταν η ευρωπαϊκή αυτή υπόθεση φτάνει στους ανώτατους Γερμανούς αξιωματούχους. Ο Αλέξης Τσίπρας επίσης είναι υπέρμαχος αυτής της λύσης, την οποία διεκδίκησε σθεναρά, όχι μόνο για τη χώρα, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη.
Στόχος του Τζακ Λιου που συμμάχησε με τον Ελληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ήταν το τέλος της λιτότητας και «κούρεμα» για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Από το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, το 2007, πάγια θέση των ΗΠΑ όσον αφορά την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ευρώπη ήταν η ποσοτική χαλάρωση με τον τρόπο που την έκανε η Fed, δηλαδή με έμφαση στην ανάπτυξη.
Οι σύμμαχοι της Ελλάδας στον πόλεμο για τη συμφωνία
Επιπλέον, οι ΗΠΑ ήταν υπέρ της αμοιβαιοποίησης του ευρωπαϊκού χρέους μέσω διαφόρων χρηματοοικονομικών εργαλείων, όπως π.χ. θα ήταν το Ευρωομόλογο.
Στις αντιλήψεις αυτές προσθέτουν με ισοδύναμη έμφαση την άμεση ανάγκη για μεταρρυθμίσεις στις ευρωπαϊκές χώρες.
Μήνυμα
«Μαζί θα επιλύσουμε την κρίση», απάντησε ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών στον Γιάνη Βαρουφάκη που του ζήτησε τηλεφωνικά τη στήριξή του, έξι μόλις μέρες μετά τις εκλογές. Το μήνυμα του Λιου ήταν ότι ο Μπαράκ Ομπάμα έχει θετική διάθεση στο ενδεχόμενο συνεργασίας με την Ελλάδα, καθώς η κρίση στην Ευρωζώνη επηρεάζει άμεσα τόσο την αμερικανική όσο και την παγκόσμια οικονομία.
Το πρώτο τηλεφώνημα αποτέλεσε τη «γέφυρα» μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ καθώς ακολούθησαν και άλλα πολλά, μεταξύ του κ. Λιου με τον πρωθυπουργό, αλλά και του ίδιου του προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, με τον Αλέξη Τσίπρα.
Ομως, τηλεφωνήματα του Ομπάμα και του Λιου έγιναν σε πολλές και κρίσιμες στιγμές προς τη Γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ. Το αντικείμενο ήταν πάντα το ίδιο: Να ξεφύγει η Ελλάδα και η Ευρώπη από την πολιτική της λιτότητας και να καταστεί το ελληνικό δημόσιο χρέος βιώσιμο με «κούρεμα» ενός μεγάλου μέρους. Μάχη για τη βιωσιμότητα του χρέους έχει δώσει και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τα τελευταία 4 χρόνια.
Οι πιέσεις που άσκησαν οι πολιτικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ προς τους Ευρωπαίους ήταν ιδιαίτερα έντονες από την αρχή της διαπραγμάτευσης και κλιμακώθηκαν όταν η Ελλάδα βρέθηκε αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο του Grexit. Ο Τζακ Λιου, σε υψηλούς τόνους, ζητούσε επίμονα από τους Ευρωπαίους να λυθεί το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους και σύστηνε στην Αθήνα να προχωρήσει άμεσα σε κινήσεις για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των Ευρωπαίων εταίρων. Επίσης, στήριξε το ΔΝΤ λέγοντας ότι «ορθά επικεντρώνεται στο ελληνικό χρέος», προτρέποντας παράλληλα τις δύο πλευρές να καταλήξουν σε συμφωνία και προειδοποίησε ότι η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει μια επώδυνη προσαρμογή αν εγκαταλείψει το ευρώ. Και κατέληξε επισημαίνοντας ότι «πολύ απλά δεν χρειαζόμαστε το ?γεωπολιτικό λάθος? μιας ελληνικής κατάρρευσης».
Την προηγούμενη Παρασκευή ο κ. Λιου προέβη σε νέα παρέμβαση λέγοντας ότι Ελλάδα και Ευρωπαίοι είναι πιο κοντά σε μια συμφωνία. Ο ίδιος είπε ότι είναι κρίσιμο η Ελλάδα να κάνει δύσκολα βήματα, που θα περιλαμβάνουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τόνισε ότι χρειάζεται να γίνει αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους, αλλά αυτό δεν σημαίνει και «κούρεμα».
Ο 65χρονος Ιταλός οικονομολόγος επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, είναι βαθιά ευρωπαϊστής, με πλούσια εμπειρία, όχι μόνο στη διοίκηση της Κεντρικής Τράπεζας, αλλά και στις αγορές. Την εμπειρία του τη συνδυάζει με ρεαλισμό και ευελιξία για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Η ευελιξία του Ντράγκι ήταν ο λόγος ο οποίος οδήγησε τη Γερμανία να καταφύγει στα δικαστήρια εναντίον του, προκειμένου να ανακόψει την (ερμαφρόδιτη) ποσοτική χαλάρωση που σχεδίασε ο ίδιος, καθώς ήξερε ότι δεν θα «περνούσε» ούτε καν σαν σκέψη από το Βερολίνο η ποσοτική χαλάρωση αλά Fed. Με αυτήν την κίνηση και με άλλες που ακολούθησαν, το Βερολίνο, μαζί με τους άλλους συμμάχους του από τον Βορρά, έβαλαν φρένο στην ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Διαβεβαιώσεις
Στο πλαίσιο αυτό αντιμετώπισε και την κρίση της Ελλάδας. Παρά το γεγονός ότι ο κ. Ντράγκι πιστεύει στην τήρηση των κανόνων και ήρθε σε εξαιρετικά δύσκολη θέση όταν η χώρα βγήκε εκτός προγράμματος, διαβεβαίωσε ανώτατα στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης ότι δεν θα τραβούσε την «πρίζα» από τις ελληνικές τράπεζες.
Αυτό αναφέρουν πηγές από τη Φρανκφούρτη, οι οποίες τονίζουν επίσης ότι ο επικεφαλής της ΕΚΤ δεν θα άφηνε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα να καταρρεύσει, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Γι’ αυτό άλλωστε και διεμήνυσε στην ελληνική πλευρά ότι ο έλεγχος στην κίνηση κεφαλαίων δεν μπορεί να αποφευχθεί, αφού ο φόβος των καταθετών θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος, το οποίο με τη σειρά του θα μεταφερόταν στη χώρα.
Ενδεικτικό επίσης ήταν ότι ο Μάριο Ντράγκι επιτάχυνε τις εξελίξεις την περασμένη εβδομάδα. Απαίτησε να γίνει Eurogroup και Σύνοδος Κορυφής την περασμένη Τρίτη, ενώ η γερμανική πλευρά το είχε τοποθετήσει προς το τέλος της εβδομάδας.
Επίσης, την περασμένη Δευτέρα με αίσθημα ευθύνης μπροστά στις κλειστές ελληνικές τράπεζες, ο Μάριο Ντράγκι προχώρησε σε «κούρεμα» των εγγυήσεων των ελληνικών τραπεζών σύμφωνα με τη βούληση των Γερμανών πολιτικών αξιωματούχων, αλλά χωρίς να βάλει σε κίνδυνο τη ρευστότητά τους. Υπολόγισε με ακρίβεια το ύψος των διαθέσιμων επιπλέον εγγυήσεων των τραπεζών και στη συνέχεια επέβαλε το ισόποσο σχεδόν «κούρεμα», δίνοντας ένα τελεσίγραφο στην ελληνική πλευρά, για την (περασμένη) Πέμπτη.
Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ ήταν ο πρώτος ηγέτης της Ευρωζώνης που ήρθε αντιμέτωπος με την απόφαση του Βερολίνου για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Αμέσως μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος της περασμένης Κυριακής, η Ανγκελα Μέρκελ επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Γάλλο πρόεδρο και του ζήτησε συνάντηση με θέμα το «ελληνικό ζήτημα» για την επόμενη μέρα (Δευτέρα).
Ο κ. Ολάντ ψυχανεμίστηκε την πρόθεση της Μέρκελ για την αίτηση… διαζυγίου Ευρωζώνης – Ελλάδας και προέβλεψε τι θα επακολουθούσε στη Σύνοδο Κορυφής (Τρίτη). Δεν έχασε χρόνο. Τηλεφώνησε στον Ελληνα πρωθυπουργό το ίδιο βράδυ και μιλούσαν επί μία ώρα σχεδόν για να σώσουν την τελευταία… παρτίδα. Ο Γάλλος πρόεδρος είπε στον Αλέξη Τσίπρα «βοήθησέ με για να σε βοηθήσω».
Αίσθημα ευθύνης
Ο Ολάντ μέσα από την ελληνική κρίση θέλησε να δείξει ότι δεν είναι ο υποτακτικός της Γερμανίας και ότι έχει βαθύτερο αίσθημα ευθύνης για τη συνοχή της Ευρωζώνης. Ετσι, η επικοινωνία Ολάντ – Τσίπρα ήταν συνεχής από την περασμένη Κυριακή, ουσιαστική και πρακτική. Με εντολή του προέδρου Φρανσουά Ολάντ, επτά οικονομολόγοι του γαλλικού υπουργείου παρείχαν τεχνική βοήθεια στην ελληνική ομάδα προκειμένου το αίτημα προς το ευρωπαϊκό ταμείο ESM και οι προτάσεις για τα δημοσιονομικά μέτρα και το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα διάρκειας 3,5 ετών να είναι άρτια.
Πέρα όμως από αυτό, σε όλες τις συζητήσεις, τηλεφωνικές και προσωπικές, ήταν υποστηρικτικός και λειτουργούσε ως κυματοθραύστης της άκαμπτης Γερμανίδας καγκελαρίου. Η στάση του αυτή ήταν έκδηλη και στην τετραμερή (Τσίπρας, Μέρκελ, Ολάντ, Γιούνκερ), καθώς προσπάθησε να συμβιβάσει τις δύο πλευρές και να γεφυρώσει το χάσμα στο πρακτικό του επίπεδο.
Κριτική στη Γερμανία
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζακ Λιου, έχει ασκήσει (και πρόσφατα) κριτική στη γερμανική επιλογή της λύσης για την αντιμετώπιση της κρίσης με λιτότητα. Πριν από τέσσερις μέρες τόνισε ότι «υπάρχει βαθιά απροθυμία μεταξύ ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών να αντιμετωπίσουν το θέμα».
Πηγή www.ethnos.gr