Ο Γεωπονικός Σύλλογος Μαγνησίας παίρνει θέση στα προβλήματα των αγροτών. Ο αγροτικός κόσμος παλεύει για να ταΐσει τον υπόλοιπο κόσμο.
Υψηλό κόστος παραγωγής, ανταγωνισμός ελληνικών προϊόντων με αντίστοιχα ξένα που παράγονται με πολύ λιγότερους πόρους, ανεφάρμοστα οικολογικά σχήματα, νέα ΚΑΠ, αλλά και ειδικές συμφωνίες της Ε.Ε. με τρίτες χώρες μηδενίζουν το εισόδημα του Έλληνα αγρότη. Νέες καινοτόμες ιδέες, όπως φωτοβολταϊκά στο χωράφι, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μπορούν να μειώσουν το ενεργειακό κόστος, ενώ καλλιέργειες λιγότερο δημοφιλείς στον αγροτικό κόσμο μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
Μιλήσαμε με τρία μέλη του Γεωπονικού Συλλόγου Μαγνησίας, τον πρόεδρο Κωνσταντίνο Λάμπρο, τον Θανάση Κούντρια, αντιπρόεδρο και με εμπορική δραστηριότητα, αλλά και τον οργανωτικό γραμματέα και αγρότη Γιώργο Τσαούση, οι οποίοι γνωρίζουν πολύ καλά τα προβλήματα του αγροτικού κόσμου και παρακολουθούν από πολύ κοντά τα γεγονότα των ημερών.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΑΡΤΕΜΗΣ ΧΑΛΑΤΣΗΣ
ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΧΑΛΑΤΣΗ
Ο πρόεδρος του Γεωπονικού Συλλόγου Μαγνησίας Κωνσταντίνος Λάμπρος τοποθετήθηκε στο αγροτικό ζήτημα αναφερόμενος, μεταξύ άλλων, στα μεγάλα ποσά που δίνει η Ε.Ε. στον αγροτικό τομέα, καθώς και στον ρόλο που καλείται να παίξει ο γεωπόνος στη σύγχρονη εποχή. Αναφέρθηκε επίσης στον ρόλο των επιτροπών αρωγής που καλούνται να εκτιμήσουν τις ζημιές του αγροτικού κόσμου της Μαγνησίας από τις πλημμύρες του Σεπτεμβρίου 2023.
«Από τα 189,3 δισ. ευρώ της Ε.Ε., που είναι ο ετήσιος προϋπολογισμός του 2024, τα 53,8 δισ. ευρώ κατευθύνονται για την αγροτική πολιτική και 1,1 δισ. ευρώ στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας. Αυτό αποτελεί περίπου 30% του ετήσιου προϋπολογισμού της. Είναι δηλαδή ο αγροτικός τομέας που απολαμβάνει το μεγαλύτερο ποσό που κατευθύνει η Ευρώπη σε κάποιον επιμέρους τομέα. Οι επιτελείς της Ε.Ε. μην μπορώντας να κοιτάξουν κατάματα τους αγρότες και να τους πουν ότι θέλουν να μειώσουν τα συγκεκριμένα κονδύλια, προσπάθησαν να βάλουν εμπόδια στους ευρωπαίους αγρότες έχοντας στο μυαλό τους την Πράσινη Συμφωνία, υιοθετώντας τα πολυσυζητημένα και μη σωστά σχεδιασμένα δυσεφάρμοστα οικολογικά σχήματα, εκμεταλλευόμενοι την πίεση από τις οικολογικές οργανώσεις και το γεγονός ότι οι ευρωπαίοι πολίτες θέλουν να τρώνε πιο ασφαλή προϊόντα, απαλλαγμένα από φυτοφάρμακα. Με τα εμπόδια αυτά περικόπηκε ένα μέρος των επιδοτήσεων που κατευθύνονταν στον αγροτικό τομέα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αντιδράσουν όλοι οι ευρωπαίοι αγρότες, όπως έγινε και στη χώρα μας. Η κοινωνία σύσσωμη αναγνωρίζει ότι οι αγρότες έχουν δίκαια αιτήματα. Όλοι αυτοί που διαμαρτύρονται σήμερα είναι μια γενιά αγροτών που από επιλογή έμεινε στο χωράφι. Η πλειονότητα είναι επαγγελματίες – επιχειρηματίες αγρότες, απόλυτα ενημερωμένοι και αντιμετωπίζουν την όλη κατάσταση με εξαιρετική σοβαρότητα. Οφείλουμε να συνεργαστούμε εμείς οι γεωπόνοι με την πολιτεία και τα συναρμόδια υπουργεία ώστε να λυθεί όσο το δυνατόν αυτό το διαχρονικό αγροτικό πρόβλημα που για ακόμη μία φορά λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής είναι σε έξαρση.
Ο ρόλος των γεωπόνων είναι πολύ σημαντικός, γιατί αυτός θα συνδράμει ώστε να κατανοηθεί το πρόβλημα και να βρεθούν οι λύσεις ώστε να αναταχθεί ο αγροτικός τομέας τόσο από την κρίση, όσο και από τις πολλαπλές φυσικές καταστροφές. Προσπαθεί με τους καθημερινούς ελέγχους μέσω των επιτροπών ελέγχου να αποζημιωθούν οι αγρότες χωρίς να αδικηθεί κανένας, αλλά ούτε και να πάρει περισσότερα χρήματα από όσα πραγματικά του αναλογούν σύμφωνα με τις ζημιές που υπέστη. Όταν υπάρχει ειλικρινής σχέση που εμείς οι γεωπόνοι επιδιώκουμε, μεταξύ αγροτών γεωτεχνικών πολιτείας και κοινωνίας, όλοι θα είναι κερδισμένοι. Όλα τα προβλήματα αναδείχθηκαν με σοβαρότητα και προσοχή από τον δίκαιο αγώνα των αγροτών και θεωρώ ότι πολλά από αυτά θα λυθούν. Έφθασε η ώρα να αναταχθεί η αγροτική παραγωγή και οφείλουμε με σχέδιο να δώσουμε εφαρμόσιμες λύσεις. Ήρθε η ώρα η πολιτεία όχι μόνο να μας ακούσει, αλλά και να στελεχώσει τις υπηρεσίες, καθώς οι γεωπόνοι είναι λίγοι και καλούνται να αντιμετωπίσουν καθημερινά τα ομολογουμένως πολλαπλά προβλήματα του αγροτικού κόσμου. Ειδικά στην περιοχή μας μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές κι έπειτα τις πλημμύρες ο γεωπόνος σηκώνει όλο το βάρος της εκτίμησης των καταστροφών στις αγροτικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Πώς άραγε θα μπορούσε να αναταχθεί η Μαγνησία και η Θεσσαλία με τραγικά υποστελεχωμένες υπηρεσίες από Γεωτεχνικούς; Ποιος θα επιβλέψει και θα κατευθύνει όλα τα έργα που δρομολογούνται; Είναι άραγε δυνατό να έχουμε ανάταξη του αγροτικού τομέα χωρίς τη βοήθεια των Γεωτεχνικών; Γνωρίζω ότι αναμένουμε την πολυσυζητημένη μελέτη των Ολλανδών για τη Θεσσαλία. Εμείς οι Γεωπόνοι και οι Γεωτεχνικοί ευρύτερα εις γνώση μας και με χαρά τους ενημερώσαμε για όλους τους σχεδιασμούς, τις μελέτες και τις προτάσεις που τόσα χρόνια προτείναμε στην πολιτεία, αλλά δυστυχώς παρέμεναν ανενεργές. Ελπίζουμε στο σχέδιο που θα παρουσιάσουν να περιλαμβάνει όλες αυτές τις προτάσεις των γεωτεχνικών, ώστε να δοθούν οι αναγκαίες λύσεις για την ανάταξη του αγροτικού χώρου στην περιοχή μας.
Ο Θανάσης Κούντριας, γεωπόνος – πρόεδρος Αγρομηχανικής ΑΕ, μας ανέφερε μια σειρά προβλημάτων τα οποία τα κατηγοριοποιήσαμε ως εξής:
-Φυσικές καταστροφές: έπληξαν ανεπανόρθωτα τον Θεσσαλό αγρότη:
Ένα βασικό πρόβλημα που έχει να διαχειριστεί ο Θεσσαλός αγρότης, είναι η καταστροφή που έχουν υποστεί τα χωράφια του και ο πάγιος εξοπλισμός του πρώτα από τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2023 και στη συνέχεια από τις καταστροφικές πλημμύρες. Εκεί, δυστυχώς, εξαφανίστηκαν καλλιεργούμενες εκτάσεις, κυρίως με ποτιστικές καλλιέργειες ή με δενδροκαλλιέργειες, ο τζίρος των οποίων δύσκολα αναπληρώνεται. Ακόμα και αν δοθούν γενναίες αποζημιώσεις, που δεν έχουν δοθεί ακόμα, η αναπλήρωση των εισοδημάτων των παραγωγών είναι αδύνατο να επιτευχθεί.
-Νέα ΚΑΠ – Βιολογική Γεωργία – Μη εφαρμόσιμα οικολογικά σχήματα:
Με την είσοδο, λοιπόν, στη νέα ΚΑΠ 2023-2027, υπήρξαν κάποιες μεγάλες αλλαγές, με κυριότερη αυτών το σταμάτημα του πρασινίσματος και την, ας πούμε αντικατάστασή του, με τα οικολογικά σχήματα. Το πρασίνισμα, καλώς ή κακώς ήταν μια επιπλέον ενίσχυση, που την έπαιρναν οι περισσότεροι παραγωγοί σχεδόν αυτοδίκαιοι, τηρώντας κάποιες ορθές γεωργικές πρακτικές, ενώ και οι υπόλοιποι τηρώντας κάποιες απλές υποχρεώσεις το έπαιρναν και αυτοί στο σύνολό του. Τώρα πλέον αυτό σταμάτησε, με συνέπεια μια αξιόλογη μείωση στις επιδοτήσεις των παραγωγών και άρα στο συνολικό τους εισόδημα. Αντ’ αυτού εισήχθησαν δέκα οικολογικά σχήματα, εκ των οποίων τα περισσότερα είναι πρακτικά μη εφαρμόσιμα στην ελληνική πραγματικότητα, με συνέπεια να έχει γίνει μια τεράστια σπέκουλα με το οικολογικό σχήμα εννέα (9), της διατήρησης της βιολογικής γεωργίας. Οι περισσότεροι σύμβουλοι στα Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων υποβάλουν τον παραγωγό στη λογική του να τα δηλώσει όλα βιολογικά για να πάρει την επιπλέον ενίσχυση από το οικολογικό αυτό σχήμα, μη εξετάζοντας ότι πολλές καλλιέργειες και παραγωγοί δεν μπορούν να τηρήσουν τους όρους και τις προϋποθέσεις της βιολογικής γεωργίας, με συνέπεια να ναρκοθετούν τις δηλώσεις των παραγωγών, τη γεωργία και το γεωργικό προϊόν αυτό καθ’ αυτό, και, εν τέλει, να δημιουργούν σοβαρό πρόβλημα σε αυτούς τους παραγωγούς που θέλουν να τηρήσουν σοβαρά τους όρους και τις προϋποθέσεις του συγκεκριμένου προγράμματος. Βγήκε, βέβαια, στα μέσα Αυγούστου μια διευκρινιστική ανακοίνωση που υποδεικνύει ότι οι εκτάσεις των βιολογικών καλλιεργειών θα πρέπει να είναι συμβατές με το έτος αναφοράς του Στρατηγικού Σχεδίου. Η μη πρακτική εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων δημιουργεί καταστάσεις μείωσης κονδυλίων ή εκ του πονηρού χρήση οικολογικών σχημάτων χωρίς, στην πράξη, τήρηση των όρων και προϋποθέσεων αυτών.
-Υπερβολικές Επιδοτήσεις και Παράνομοι Βοσκότοποι:
Πρέπει να προχωρήσει με ακόμα πιο γοργούς ρυθμούς η λύση στη δυσώδη υπόθεση κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος, μέσω των παράνομων βοσκοτόπων. Μια υπόθεση που κάποιοι καταχράστηκαν χρήματα των παραγωγών προς ίδιον όφελος. Κάποιοι μη έχοντας στην ιδιοκτησία τους ούτε ένα στρέμμα γης και μη έχοντας εκθρέψει ούτε ένα ζώο, έπαιρναν υπερβολικά ποσά σε επιδοτήσεις, εκμεταλλευόμενοι παραθυράκια του νόμου. Τέλος, οφείλουν να τροποποιηθούν μέρη του στρατηγικού σχεδίου της νέας ΚΑΠ για να γίνει πιο οικείο στα ελληνικά δεδομένα. Φαντάζει σαν να πήραν ένα στρατηγικό σχέδιο βορειοευρωπαϊκής χώρας με άλλη μορφή γεωργίας και να προσπάθησαν με βίαιο τρόπο να το προσαρμόσουν στα ελληνικά δεδομένα.
Και, βέβαια, οφείλουν σε κάθε τέτοιο σπουδαίο βήμα να συμβουλεύονται τους ειδικούς, που δουλεύουν καθημερινά πάνω στα προβλήματα του αγροτικού τομέα. Ένας τέτοιος φορέας είναι το ΓΕΩΤΕΕ που αποτελεί μόνιμο αρωγό του Έλληνα αγρότη.
Και κάτι που έχει παρουσιαστεί ως πρόβλημα και παράλληλα παράπονο στην περιοχή μας, και έχουν υποσχεθεί στελέχη του υπουργείου ότι θα λυθεί άμεσα. Δεν συμπεριλαμβάνεται η περιοχή μας τις περιοχές που γίνεται αποδεκτό το οικολογικό σχήμα με τη διαμόρφωση των αναβαθμίδων, ενώ το Πήλιο είναι μια ξεκάθαρα ορεινή περιοχή και για να συγκρατηθούν τα δέντρα, οι εκτάσεις στο πλείστο τους είναι διαμορφωμένες σε αναβαθμίδες. Πρέπει, οπωσδήποτε να ενταχθεί, όπως έχει υποσχεθεί, το συντομότερο η περιοχή μας στα υπόβαθρα που επιδέχονται το συγκεκριμένο οικολογικό σχήμα.
Τρία βασικά προβλήματα του αγροτικού κόσμου
Ο Γιώργος Τσαούσης, οργανωτικός γραμματέας του Γεωπονικού Συλλόγου Μαγνησίας, είναι εκτός από γεωπόνος και αγρότης στην περιοχή της Αργαλαστής. Καλλιεργεί ελιές και σύκα. Μάλιστα είναι από τους ελάχιστους καλλιεργητές σύκων σε μια περιοχή που παλαιότερα ανθούσε στον τομέα αυτόν.
Θεωρεί πως τα αιτήματα των αγροτών είναι δίκαια. Στέκεται σε τρία βασικά προβλήματα του αγροτικού κόσμου. Στην τιμή του ρεύματος, του πετρελαίου και των φυτοφαρμάκων. Τέλος αναφέρεται και στην παράμετρο των φτηνών εισαγωγών αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες οι οποίες παράγουν με πολύ λιγότερο κόστος και μάλιστα με γεωργικά φάρμακα που για την Ελλάδα όπως και την υπόλοιπη ΕΕ είναι απαγορευμένα.
– Ρεύμα – Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας:
Στο ρεύμα οι αγρότες ζητούσαν 7 λεπτά την κιλοβατόρα η κυβέρνηση έδωσε 9, το θεωρώ ότι είναι επιτυχία από μεριά των αγροτών. Όμως εδώ θέτω μία παράμετρο που δεν έχει αναφερθεί. Δωρεάν ρεύμα από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Θα μπορούσαν οι αγρότες να εκμεταλλευτούν τις ΑΠΕ, δηλαδή θα μπορούσε να δώσει η κυβέρνηση την ευκαιρία στους αγρότες να κάνουν ένα μικρό φωτοβολταϊκό για τις πομώνες ας πούμε. Έρχεται ο ΔΕΔΔΗΕ και λέει ότι εγώ δεν μπορώ με το σύστημα που έχω να απορροφήσω το πλεονάζον ρεύμα και ουσιαστικά παγώνει το όλο εγχείρημα. Θα μπορούσαν λοιπόν οι αγρότες να έχουν ενεργειακή επάρκεια δηλαδή στον κάμπο ας πούμε από μια ομαδική γεώτρηση που καταναλώνει 20.000€ ρεύμα το χρόνο οι αγρότες με ένα δικό τους φ/β να είναι αυτόνομοι και να κάνουν απόσβεση της επένδυσης σε λίγα χρόνια. Η για παράδειγμα πέντε γεωτρήσεις στον κάμπο να λαμβάνουν ρεύμα από ένα φ/β και να έχουν ενεργειακή επάρκεια και παράλληλα να χρησιμοποιούν ΑΠΕ. Συνοψίζω λοιπόν, επιδότηση μικρών φ/β από ευρωπαϊκά προγράμματα. Ενεργειακή αυτονομία στον αγροτικό τομέα.
– Πετρέλαιο:
Η τιμή του πετρελαίου είναι πολύ υψηλή για εμάς τους αγρότες, καθώς είναι εργαλείο της δουλειάς μας. Έχω 1.000 δέντρα ελιές με τρακτέρ δικό μου, θρυμματιστή, κ.λπ. Ξόδεψα πέρσι για πετρέλαια 1.200€ και η κυβέρνηση μου επέστρεψε φόρο πετρελαίου 78 ευρώ, που το θεωρώ πάρα πολύ μικρό ποσό. Ανάλογα μικρά ποσά πήρε όλος ο αγροτικός κόσμος.
– Φυτοφάρμακα και ειδικό καθεστώς εισαγωγών αγροτικών προϊόντων:
Στα φυτοφάρμακα, λόγω πράσινων πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφαιρούνται σκευάσματα. Πριν από τέσσερα χρόνια θέλαμε για το βυτίο που βάζαμε φάρμακο για τον δάκο στην ελιά, dimethoate 10 ευρώ / lt. Τώρα μετά από τέσσερα χρόνια είμαστε στα 28€ το βυτίο σε παρόμοια σκευάσματα, καθώς το ίδιο το dimethoate έχει απαγορευτεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εμείς λοιπόν ως Ε.Ε. πρέπει να τηρούμε τους κανόνες αυτούς ως προς την πράσινη πολιτική καλλιέργειας και έρχεται Τούρκος, ο Τυνήσιος ο Αιγύπτιος, ο Αλγερινός που έχουν ελαιοκαλλιέργειες όπως κι εμείς και ραντίζουν με οποιαδήποτε φάρμακα, καθώς στις χώρες τους δεν υπάρχει αντίστοιχη απαγόρευση συγκεκριμένων σκευασμάτων και ψεκάζουν με κόστος 1/3 από εμάς. Λόγω ειδικών συμφωνιών μεταξύ ΕΕ και τρίτων χωρών η ΕΕ εισάγει με ειδικό καθεστώς λάδι από αυτές τις τρίτες χώρες, που όπως καταλαβαίνετε είναι πολύ φθηνότερο από το δικό μας.
Έτσι, αδασμολόγητο λάδι εισάγεται στην ΕΕ με πολύ χαμηλή τιμή και με κανένα απαγορευτικό στη χρήση φυτοφαρμάκων. Οι Αιγύπτιοι τις πατάτες τις ραντίζουν με thiodan που το thiodan στην ΕΕ έχει καταργηθεί εδώ και 8 χρόνια. Το thiodan σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες ευθύνεται στον καρκίνο του μαστού και στον καρκίνο του προστάτη. Εμείς εισάγουμε αιγυπτιακή πατάτα σε μεγάλες ποσότητες. Δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε αυτά τα προϊόντα.
-Πρέπει να γίνει στροφή προς άλλες καλλιέργειες λιγότερο δημοφιλείς:
Υπάρχουν και καλλιέργειες που δεν είναι πολύ δημοφιλείς, παρόλο που έχουν μεγάλη ζήτηση. Ο αγρότης θα μπορούσε να στραφεί σ’ αυτές. Τα σύκα είναι μια καλή καλλιέργεια, που δυστυχώς ο αγροτικός κόσμος έχει εγκαταλείψει. Θέλει πολλά εργατικά. Εγώ καλλιεργώ σύκα, τα οποία όλα τα διαθέτω στην αγορά. Η περιοχή της Αργαλαστής φημιζόταν παλαιότερα για τα σύκα. Μάλιστα το ελαιοτριβείο του συνεταιρισμού της Αργαλαστής, που βρίσκεται απέναντι από το Κέντρο Υγείας, παλιά ήταν αποξηραντήριο και συσκευαστήριο σύκων, τα οποία έφευγαν με τα καΐκια. Ονομαστά λοιπόν τα σύκα Αργαλαστής, της Κύμης της Καρύστου και της Καλαμάτας.