Το 75% των μαθητών έχει δει ψεύτικες ειδήσεις σε ένα μέσο μαζικής ενημέρωσης, ενώ ένας στους δύο λέει ότι είναι δύσκολο να αντιληφθεί, πότε μια πληροφορία δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Επίσης οι έφηβοι αναφέρουν ότι το 65% των fake news προέρχεται από το διαδίκτυο.
Πρόκειται για τα ενδιαφέροντα αποτελέσματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε σε 200 μαθητές του 5ου Γυμνασίου Βόλου στο πλαίσιο προγράμματος Εράσμους που συμμετέχει με θέμα την παραπληροφόρηση.
Πιο συγκεκριμένα το 5ο Γυμνάσιο Βόλου συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Erasmous+ με θέμα «Cooperation for innovation and the exchange of good practices/ Βattle against disinformation».
Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου προγράμματος, το 5ο Γυμνάσιο διένειμε ερωτηματολόγια στους μαθητές, για να διαπιστωθεί, αν αυτοί χρησιμοποιούν κι εμπιστεύονται τα αγαπημένα τους Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (TikTok, Instagram κ.λπ.) στο θέμα της διασποράς ψευδών ειδήσεων και αν μπορούν να διαχωρίσουν τις αληθείς από τις ψευδείς ειδήσεις (fake news).
Όπως τονίζεται από το Γυμνάσιο «Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα μας έδωσε το ερέθισμα να επεξεργαστούμε το ίδιο θέμα της Παραπληροφόρησης/ Fake news με το Γυμνάσιο Στεφανοβικείου και το 7ο Λύκειο Βόλου με τα οποία συνεργαζόμαστε στο πλαίσιο του Προγράμματος ACT.
Πριν από την εμφάνιση του διαδικτύου, ξέραμε που να βρίσκουμε πληροφορίες: τηλεόραση, εφημερίδες και βιβλιοθήκες.
Αλλά τώρα, με έναν απεριόριστο κόσμο πληροφοριών στα χέρια μας, η πρόκληση είναι πως να ξεχωρίσουμε ποιες πληροφορίες είναι αξιόπιστες – και ποιες όχι.
Η παραπληροφόρηση είναι ένα αυξανόμενο διαδικτυακό πρόβλημα.
Ολόκληρες ιστοσελίδες έχουν εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια για να διαδίδουν ψεύτικες ειδήσεις.
Οι ενήλικες μπορούν κι αυτοί να ξεγελαστούν εύκολα. Τα παιδιά ωστόσο κινδυνεύουν ακόμη περισσότερο.
Αυτό καθιστά ακόμη πιο σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι οι μαθητές μας έχουν ισχυρές δεξιότητες παιδείας στα μέσα και μπορούν να πλοηγούνται στις διαδικτυακές πληροφορίες με σιγουριά.
Η ταχύτητα με την οποία αλλάζει η τεχνολογία και η διαδικτυακή δραστηριότητα των νέων καθιστά δύσκολο για τους εκπαιδευτικούς να ενημερώνονται για τις πρόσφατες εξελίξεις.
Μπορεί να είναι δύσκολο να βρεθεί μια διακριτή θέση στο σχολικό ωρολόγιο πρόγραμμα όπου μπορούν να διδαχθούν θέματα που σχετίζονται με τη δημιουργία και την ανταλλαγή πληροφοριών.
Ο χαρακτηρισμός «fake news» δεν σημαίνει ότι υπάρχει μια κατηγορία τέτοια ως «αληθινές» ειδήσεις. Όλες οι ειδήσεις είναι μια επιλογή και γράφονται για να ταιριάζουν σε ένα συγκεκριμένο κοινό για έναν συγκεκριμένο σκοπό.
Η παροχή του βάθους ανάλυσης και των εξελιγμένων δεξιοτήτων που ανταποκρίνονται σε αυτό το θέμα μπορεί να είναι μια πρόκληση για τα σχολεία μας.
Στο πλαίσιο της Δράσης μοιράστηκε ερωτηματολόγιο στους 220 μαθητές του σχολείου μας.
Αντίστοιχες είναι οι δράσεις και των άλλων δύο σχολείων, με στόχο να εξαχθούν συνολικά τα αποτελέσματα που αφορούν έναν ευρύτερο αριθμό μαθητών».
Τα αποτελέσματα της έρευνας
-Έχετε δει ποτέ ψεύτικες ειδήσεις σε κάποια μέσα μαζικής ενημέρωσης; ΝΑΙ 75 %, ΟΧΙ 16,7 %, ΔΕΝ ΞΕΡΩ 8,3%.
-Έχετε δει ποτέ ειδήσεις σε κάποια μέσα μαζικής ενημέρωσης που να καταλάβατε αμέσως ότι ήταν ψεύτικη; ΝΑΙ 70,8 %, ΟΧΙ 29,2 %.
-Πιστέψατε ως αληθινές ειδήσεις από οποιαδήποτε μέσα μαζικής ενημέρωσης και μετά συνειδητοποιήσατε ότι ήταν ψεύτικες; ΝΑΙ 79,2 %, ΟΧΙ 20,8 %.
-Πιστεύετε ότι μπορείτε να συνειδητοποιήσετε πότε οι ειδήσεις είναι ψεύτικες ή αληθινές; ΝΑΙ 39,6 %, ΟΧΙ 47,9 %, ΔΕΝ ΞΕΡΩ 12,5 %.
-Πιστεύετε ότι θα επισκεπτόσασταν ξανά έναν ιστότοπο στον οποίο έχετε διαβάσει fake news; ΣΙΓΟΥΡΑ ΝΑΙ 6,3 %, ΝΑΙ 2,1 %, ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΣΙΓΟΥΡΟΣ 25%, ΟΧΙ 41,7%, ΣΙΓΟΥΡΑ ΟΧΙ 24,9%.
-Πιστεύεις ότι θα έβλεπες ξανά την ίδια τηλεοπτική εκπομπή, που στο παρελθόν είχαν αναφέρει ψεύτικες ειδήσεις; ΟΧΙ 52,1 %, ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΣΙΓΟΥΡΟΣ 41,2%, ΝΑΙ 6,2 %.
-Ποια μέσα μαζικής ενημέρωσης αναπαράγουν πιο συχνά ψεύτικες ειδήσεις; Ίντερνετ 65%, τηλεόραση 25%, ραδιόφωνο 3,5%, εφημερίδες 6,5 %.