Η σκέψη για τη δημιουργία του Ελληνικού Φαρμακευτικού Μουσείου εκφράστηκε για πρώτη φορά το 2001 από τον τότε πρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Κυριάκο Θεοδοσιάδη και την υλοποίηση του μουσείου ανέλαβε μία ομάδα φαρμακοποιών. Η δημιουργία του έγινε το 2007, μετά από απόφαση του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης προκειμένου να στεγάσει και να διασώσει την ιστορία της φαρμακευτικής επιστήμης στην Ελλάδα. Μέχρι σήμερα αποτελεί το μοναδικό φαρμακευτικό μουσείο που υπάρχει στην Ελλάδα.
Ένα πολύ σημαντικό έκθεμα, που έχει από μόνο του τη δική του ιστορία, είναι μία τεράστια σύνθεση που προέρχεται από το φαρμακείο «Η Έλαφος» του Ζαφειρίου Σφύρα στον Βόλο. «Το φαρμακείο βρισκόταν σε κεντρικό σημείο του Βόλου, κοντά στην παραλία. Μεταφέρθηκε αργότερα στα Φάρσαλα όπου και έκλεισε και μεταγενέστερος ιδιοκτήτης των επίπλων του φαρμακείου ήταν ο φαρμακοποιός Δημήτρης Πάνος» δήλωσε στη «Θ» ο έφορος του Μουσείου Νικόλαος Νικόλτσιος. Τα έπιπλα «πέρασαν» στα παιδιά του και η συγκεκριμένη έκθεση βρέθηκε στην Ιταλία όπου διέμενε η κόρη του. Εκεί έμειναν για περίπου 30 χρόνια και όταν ο γιος του Μιχάλης, που είναι φαρμακοποιός στη Θεσσαλονίκη, έμαθε ότι θα δημιουργηθεί το Φαρμακευτικό Μουσείο, με πρωτοβουλία του τα μετέφερε στην Ελλάδα και τα δώρισε στο Μουσείο. Σήμερα αποτελούν ένα «κόσμημα» για το Μουσείο.
Η σύνθεση αποτελείται από ένα έπιπλο βιτρίνα από ξύλο δρυός διαστάσεων 4,90 x και 6,40 μέτρων, που σχεδιάστηκε στο Παρίσι και σχεδιάστηκε στη Βιέννη το 1889. Αποτελούσαν τμήμα του φαρμακείου «Η Έλαφος» που λειτουργούσε στον Βόλο στα τέλη του 19ου αιώνα ενώ στο μουσείο υπάρχει και αντίστοιχη φωτογραφία που προέρχεται από επιστολικό δελτάριο του 19ου αιώνα και απεικονίζει πως ήταν το φαρμακείο από την εξωτερική του πλευρά.
Το Μουσείο περιλαμβάνει περισσότερα από 3.300 εκθέματα διαφόρων τύπων όπως φαρμακευτικά έπιπλα, φαρμακευτικά βιβλία, πορσελάνινα φαρμακευτικά σκεύη, γυάλινα φιαλίδια, συνταγές, ταμειακές μηχανές, ιγδία κά.
Ξεχωρίζει το παλιότερο έκθεμα του μουσείου που χρονολογείται στις αρχές του 1500. Πρόκειται για το βιβλίο «Τα άπαντα του Διοσκουρίδη». «Ο Διοσκουρίδης ήταν ο πρώτος στρατιωτικός φαρμακοποιός που ακολουθούσε τις ρωμαϊκές λεγεώνες και όπου πήγαινε ζωγράφιζε στο τοπίο γύρω του όποια φυτά είχαν κάποια φαρμακολογική δράση. Αρκετά χρόνια αργότερα, βασιζόμενο στα σκίτσα του Διοσκουρίδη να προκύψει, αυτό το θαυμάσιο βιβλίο». Ακόμη ξεχωρίζει ένα φαρμακείο πολεμικού πλοίου στις αρχές του 1800. «Από ιστορικής πλευράς όλα τα πλοία που πολέμησαν στην Επανάσταση του 1821, αντίστοιχο φαρμακείο με αυτό που υπάρχει στο Ελληνικό Φαρμακευτικό Μουσείο, υπήρχε πάντα στην καμπίνα του καπετάνιου, ο οποίος εκείνη την περίοδο εκτελούσε πολλαπλά καθήκοντα. Χρέη δικαστή, ψυχολόγου, διοικητή ακόμα και φαρμακοποιού» εξήγησε ο κ. Νικόλτσιος.
Όπως ανέφερε ο κ. Νικόλτσιος το μουσείο «αγκάλιασαν» όλες οι ηλικίες καθώς το επισκέπτονται μαθητές όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης αλλά και Έλληνες και ξένοι τουρίστες που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο της φαρμακευτικής. «Απευθύνεται στο ευρύ κοινό και δεν αφορά μόνο τον φαρμακοποιό και αυτόν που έχει ως ενδιαφέρον τη φαρμακευτική επιστήμη» σημείωσε.
Το Μουσείο βρίσκεται στον Φοίνικα Θεσσαλονίκης (Εθν. Αντιστάσεως 173-175, δίπλα από το αμαξοστάσιο του ΟΑΣΘ). Το Μουσείο λειτουργεί Δευτέρα έως Παρασκευή από τις 8.00 έως τις 15.00 και οι ομαδικές ξεναγήσεις γίνονται κατόπιν ραντεβού (Τηλ. 2310471776).
