Πολιτισμός

Ένας ακάματος δημιουργός της χειροτεχνίας

Της Μαρίας Σπανού

Αειθαλής, παρότι διανύει τη 10η δεκαετία της ζωής του, εντυπωσιάζει για τη διαύγεια του πνεύματός του και την ακατάπαυστη ενεργητικότητά του. Αντί να ξεκουράζεται, όπως συμβαίνει με την πλειονότητα των συνομήλικών του, εκείνος δημιουργεί. Μάλλον ξεκουράζεται δημιουργώντας και δεν σταματά να μας εκπλήσσει ολοένα και με κάτι καινούργιο. Ο λόγος για τον Βαγγέλη Ανετόπουλο. Διακεκριμένος αγγειοπλάστης – κεραμίστας από τα μικράτα του, γόνος οικογένειας με αδιάλειπτη διαδρομή πάνω από δύο αιώνες στην πανάρχαια αυτή τέχνη, συνεχίζει με την ίδια αφοσίωση και νεανικό σφρίγος την αποστολή του, έχοντας δίπλα του τα δύο παιδιά, τον Στέλιο και την Αθηνά. Δεν περνάει μέρα που να μη βρεθεί στο οικογενειακό τους εργαστήριο, σημαντική μονάδα αγγειοπλαστικής και έδρα του διεθνούς κέντρου κεραμικής, που όλοι ξέρουμε στο Μαλάκι.
Με αφετηρία την Απείρανθο της Νάξου, ο παππούς του, Βασίλειος Ανετόπουλος, ήρθε στον Βόλο σχεδόν ταυτόχρονα με την απελευθέρωση (1881). Ήταν ήδη έμπειρος τεχνίτης, με επίθετο το παρατσούκλι «Λείψανος», το οποίο άλλαξε σε Ανετόπουλος. Απέναντι από τον σιδηροδρομικό σταθμό, εκεί που σήμερα είναι το κτήριο του ΙΚΑ, δημιούργησε το εργαστήρι του, το πρώτο στον Βόλο και το μοναδικό στη Θεσσαλία. Στην αυλή του εργαστηρίου ήταν και η κατοικία της οικογένειας. Παράδειγμα που ακολούθησαν όλα τα μετέπειτα εργαστήρια, τουλάχιστον μέχρι το 1980, όπως διηγείται ο ίδιος. Από το 1950 που πέθανε ο πατέρας του Μιχάλης Ανετόπουλος αναλαμβάνει ο ίδιος τη συνέχιση της οικογενειακής παράδοσης ώς και σήμερα.

Η τέχνη του έγινε γνωστή εδώ και πολλές δεκαετίες απ’ άκρη σ’ άκρη στην Ελλάδα και το εξωτερικό, διά μέσου των ίδιων του έργων που μιλούν για την αγάπη, την τεχνική τελειότητα και το γούστο του δημιουργού τους, όπως και μέσω εκθέσεων, σεμιναρίων κ.λπ. Παράλληλα, ο Β. Ανετόπουλος, λάτρης της τοπικής ιστορίας, είναι και συλλέκτης έργων από κεραμίστες διάσημους, και εν γένει εικαστικούς. Το υλικό αυτό μαζί με το πολύτιμο οικογενειακό του αρχείο, τον αντίστοιχο παλαιό εργαστηριακό εξοπλισμό και τα καλούπια, συγκροτήθηκε σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συλλογή, που εκτίθεται μόνιμα στο κεραμοποιείο. Και αξίζει κανείς να την επισκεφθεί. Αλλά δεν είναι μόνον αυτό: Έξω από τον μουσειακό – εργαστηριακό αυτό χώρο, η έκθεση συνεχίζεται και στον περιβάλλοντα χώρο κάτω από τις ελιές, όπου αρκετές φορές στο παρελθόν έχουμε δει το καμίνι του να ανάβει και τότε εκείνος κατακόκκινος από τη χαρά του στέκεται εν μέσω της παρέας, μιλώντας για την κεραμική, ζωντανεύοντάς τη με προσωπικά και οικογενειακά βιώματα μοναδικά. Τα συμπόσια αυτά ζωντανεύουν κάθε Σεπτέμβρη ενώπιον κοινού και καλλιτεχνών, που έρχονται στον χώρο για να γνωρίσουν τα στάδια παραγωγής του πηλού και τεχνικές από έναν ακάματο και αυθεντικό χειρωνάκτη μαζί με τον γιο του, τον Στέλιο. Ο Β. Ανετόπουλος δεν το βάζει κάτω. Ούτε παύει να ονειρεύεται. Τελευταία έκανε πράξη μια παλιά του υπόσχεση, να περάσει στην αθανασία ονόματα και έργα συναδέλφων του, που γι’ αυτόν τα έργα τους έχουν αξία. Τους κατέγραψε και μας τους παραδίδει σ’ ένα καλαίσθητο λεύκωμα. Το βιβλίο προλογίζεται από την αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Μαγνησίας και Σποράδων Δωροθέα Κολυνδρίνη, από τη δρ. Καίτη Πολυμέρου-Καμηλάκη, ομότ. ερευνήτρια, τ. διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών και πρόεδρο της Επιτροπής για την προβολή και ενίσχυση της Ελληνικής Χειροτεχνίας και τον Ευάγγελο Ανδρέου, πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κέντρου Τέχνης (ΕUARCE) της Ελλάδος. Πρόκειται για ένα σπουδαίο άθροισμα ποιοτικής και καλλιτεχνικής προσφοράς καλλιτεχνών που υπηρετούν την κεραμική, έναν από τους αξιολογότερους τομείς της χειροτεχνίας μας.

Για τον Ανετόπουλο ο πηλός εξακολουθεί να ρέει στο αίμα του, αφού συνεχίζει να απολαμβάνει τη δημιουργία μαζί του, να σημειώνει, να κάνει χιούμορ, να αυτοσαρκάζεται και να παρακαλεί τους φίλους του να περάσουν για ένα καφέ, για να κουβεντιάσει μαζί τους. Γι’ αυτόν τίποτε δεν τελειώνει, απλώς ένας κύκλος κλείνει και ένας άλλος ανοίγει. Και το κυριότερο: Είναι έτοιμος, όπως λέει, να προσφέρει όλα τα μυστικά που συσσώρευσε διά βίου από τους προγόνους του και από την πολυκύμαντη εμπειρία του. Χαίρεται τη δημιουργία των άλλων γι’ αυτό και παροτρύνει στο εισαγωγικό του σημείωμα στο περί ου ο λόγος λεύκωμα: «Συνεχίστε όλοι με τον ίδιο ζήλο να δημιουργείτε». Ας τον έχει ο Θεός καλά.

Προηγούμενο ΆρθροΕπόμενο Άρθρο
Μοιραστείτε το