Το καλοκαίρι του 2016, υπάλληλος υποθηκοφυλακείου έπεσε από τον τέταρτο όροφο του σπιτιού της. Οταν μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, οι θεράποντες ιατροί διαπίστωσαν ότι δεν είχε τραυματιστεί σοβαρά.
Είχε σωθεί από θαύμα. Αξιωματικοί του οικείου αστυνομικού τμήματος που κλήθηκαν στο σημείο κατέγραψαν το περιστατικό ως υπόθεση υπνοβασίας. Ωστόσο, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες «εκδηλώθηκε» η υπνοβασία την καθιστούν άκρως περίεργη.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», η πτώση της γυναίκας από τον 4ο όροφο, ευρισκόμενη σε κατάσταση διαταραχής ύπνου, σημειώθηκε πολύ νωρίς και συγκεκριμένα στις 10 το βράδυ. Επιπλέον, η γυναίκα εργαζόταν ως ταμίας σε υποθηκοφυλακείο της Αττικής, στο οποίο είχε πραγματοποιηθεί έλεγχος πριν από λίγες μέρες, στο πλαίσιο διερεύνησης καταγγελιών για υπεξαίρεση χρημάτων.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, η ταμίας φέρεται να γνώριζε πολλά για τον τρόπο που έμπαιναν σε τσέπες μεγάλα χρηματικά ποσά. Μερικές μέρες πριν η υπάλληλος του υποθηκοφυλακείου παρουσιάσει υπνοβασία στις 10 το βράδυ, κλιμάκιο είχε κάνει φύλλο και φτερό όλα τα έγγραφα της υπηρεσίας. Οι ίδιες πηγές ενημέρωσης αναφέρουν ότι η ταμίας δεν έχει εμφανιστεί μετά το περιστατικό στο γραφείο της.
Είκοσι χρόνια πίσω
Σύμφωνα με δικαστικές πηγές, η διερεύνηση της υπόθεσης έχει προκαλέσει σοβαρούς τριγμούς, με τη Γενική Επιθεωρήτρια Δημόσιας Διοίκησης να έχει γίνει αποδέκτης ισχυρών πιέσεων, ενώ έχουν κατατεθεί εις βάρος της αρκετές αναφορές στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου που αφορούν την έρευνα.
Μολονότι πρόκειται για γνωστή και παλιά υπόθεση που πάει πίσω 20 χρόνια, είναι ιδιαιτέρως πολύπλοκη. Το αντικείμενο της διαφοράς έχει τις ρίζες του στο άρθρο 20 του ν.2145/93 που όριζε ότι για ποσά άνω των 20.000 ευρώ οι άμισθοι υποθηκοφύλακες μπορούν να παρακρατούν ένα μέρος -0,25 τοις χιλίοις- επί των δικαιωμάτων μετεγγραφής, για τη βελτίωση και τον εκσυχρονισμό των συνθηκών λειτουργίας του υποθηκοφυλακείου καθώς και για την εισαγωγή συστημάτων πληροφορικής.
Ο νόμος προέβλεπε ότι ο χρόνος έναρξης για να μπουν τα συστήματα πληροφορικής και μηχανοργάνωσης στα υποθηκοφυλακεία θα καθορίζεται με υπουργικές αποφάσεις, ενώ σε περίπτωση που θα υπάρχει καθυστέρηση στην εφαρμογή, η παρακράτηση του ποσού θα διακόπτεται και θα αποδίδεται στο Δημόσιο.
Ο έλεγχος σε ορισμένες περιπτώσεις φέρεται να έχει δείξει ότι δεν υπήρξε μηχανοργάνωση, ούτε αναβαθμίσεις, ενώ οι παρακρατήσεις έγιναν και δεν αποδόθηκαν. Οι άμισθοι υποθηκοφύλακες υποστηρίζουν ότι δεν είναι δημόσιοι υπάλληλοι, αλλά ελεύθεροι επαγγελματίες που φορολογούνται όπως προβλέπει ο νόμος.
Ζήτησαν συνάντηση
Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι εκπρόσωποι των υποθηκοφυλάκων έχουν ζητήσει κατ’ επανάληψη συνάντηση με τη Μ. Παπασπύρου για να συζητήσουν τις όποιες διαφωνίες έχουν προκύψει από την επίμαχη έρευνα για να λυθούν, αλλά η Γενική Επιθεωρήτρια δεν έχει ικανοποιήσει τα σχετικά αιτήματα.
Αντιθέτως, το γραφείο της Γενικής Επιθεωρήτριας Δημόσιας Διοίκησης που πραγματοποιεί την έρευνα απορρίπτει τους ισχυρισμούς των άμισθων υποθηκοφυλάκων, θεωρώντας τους δημόσιους υπάλληλους, που παρακράτησαν χρήματα από την αμοιβή τους (0,25 τοις χιλίοις) που έπρεπε να αποδώσουν στο Δημόσιο.
Κατ’ επέκταση είναι δημόσιοι υπόλογοι που ο νόμος ορίζει ότι όσοι διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα οφείλουν να το κρατούν επί 20 έτη. Φαινομενικά, το ύψος του ποσοστού παρακράτησης μοιάζει μικρό, ωστόσο, αν συνυπολογιστεί ότι έχει εισπραχθεί για πολλά έτη -τουλάχιστον από το 1993-, τα συνολικά ποσά υπολογίζονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Επιστολές
Η εξαιρετικά μπερδεμένη υπόθεση περιπλέκεται περισσότερο με γνωμοδοτήσεις, ανταλλαγές επιστολών, αλλά και τη συμπεριφορά του Δημοσίου κατά το παρελθόν. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Δημόσιο αντιμετώπιζε φορολογικά τους άμισθους υποθηκοφύλακες ως ελεύθερους επαγγελματίες, ορισμένοι εκ των οποίων δήλωναν τα ποσά στις φορολογικές δηλώσεις τους.
Την ίδια στιγμή, έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογίας Εισοδήματος του υπουργείου Οικονομικών είχε σταλεί στην Ενωση Αμισθων Υποθηκοφυλάκων στις 27 Οκτωβρίου 2004.
Είχε θέμα τη «Φορολογική μεταχείριση των ποσών που παρακρατούνται και δαπανώνται από τους άμισθους υποθηκοφύλακες κατά τη μεταβατική περίοδο λειτουργίας των άμισθων υποθηκοφυλακείων ως Κτηματολογικών γραφείων σύμφωνα με το άρθρο 23 του ν.2664 /1998».
Είχε προηγηθεί επιστολή της Ενωσης Αμισθων Υποθηκοφυλάκων με ερώτηση για το παραπάνω θέμα και το υπουργείο Οικονομικών είχε απαντήσει: «(…) με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 20 του ν.2145/1993 (σ.σ.: ο οποίος είναι και ο επίμαχος) αυξάνονται τα παραπάνω δικαιώματα υπέρ του Δημοσίου και πέραν των ήδη παρακρατούμενων ο υποθηκοφύλακας παρακρατεί επιπλέον ποσοστό για τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό των συνθηκών λειτουργίας του υποθηκοφυλακείου, καθώς και για την εισαγωγή συστήματος πληροφορικής, τα οποία γίνονται με δικές του δαπάνες (…) τα εισπραττόμενα ποσά για τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό των συνθηκών λειτουργίας του υποθηκοφυλακείου κ.λπ., δεν αποτελούν ακαθάριστα έσοδα για τον άμισθο υποθηκοφύλακα, ενώ παράλληλα οι δαπάνες που πραγματοποιούνται για τους πιο πάνω σκοπούς δεν αποτελούν δαπάνες οι οποίες εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα του (…)».
Υπ. Δικαιοσύνης:
Ο υποθηκοφύλακας δεν έχει την ιδιότητα του επιχειρηματία
Εγγραφο του υπουργείο Δικαιοσύνης που εστάλη τον Φεβρουάριο του 2017 προς τον υπουργό Οικονομικών για την ανάληψη νομοθετικών πρωτοβουλιών αναφέρει: «σύμφωνα με την αριθ. 83/2016 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους τα άμισθα υποθηκοφυλακεία αποτελούν αυτοτελείς δημόσιες υπηρεσίες, οι οποίες λειτουργικά υπάγονται στο Υπ. Δικαιοσύνης (…), ενώ ο άμισθος υποθηκοφύλακας έχει την ιδιότητα του δικαστικού υπαλλήλου, στον οποίο έχει ανατεθεί δημόσια εξουσία, κατά την άσκηση της οποίας λειτουργεί ως όργανο του Δημοσίου.
Ο Υποθηκοφύλακας προΐσταται ή διευθύνει τα υποθηκοφυλακεία ως εκπρόσωπος της δημόσιας αρχής και δεν έχει την ιδιότητα επιχειρηματία, ο οποίος ασκεί επιχείρηση ή επάγγελμα για ίδιο λογαριασμό και για ίδιο κέρδος.
Ειδικότερα, ο υποθηκοφύλακας δεν διαχειρίζεται ως ίδια κέρδη τα εισπραττόμενα, για τις διενεργούμενες πράξεις δικαιώματα, ούτε μπορεί να διαθέσει αυτά κατά βούληση, αλλά οφείλει να τα αποδώσει στο Δημόσιο, αφού παρακρατήσει τα ποσά που απαιτούνται:
α) για την αμοιβή του,
β) για την αντιμετώπιση των γενικών εξόδων λειτουργίας του υποθηκοφυλακείου (…)».
Το κουβάρι έχουν αναλάβει να ξετυλίξουν οι εισαγγελείς, έπειτα από σχετική παραγγελία της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου Ξ. Δημητρίου.
Πηγή: Έθνος