Η Πράξη Εφαρμογής της Αγίας Παρασκευής, στην τελική της μορφή, δημοσιοποιήθηκε με ανάρτηση και γνωστοποίηση τον Ιούλιο του 2012
Κατά την ανάρτηση υπήρξε πληθώρα ενστάσεων, με κύριο αίτημα την μείωση ή κατάργηση της εισφοράς σε χρήμα.
Κατά την ανάρτηση της Πράξης Εφαρμογής υποβλήθηκαν 272 εμπρόθεσμες και εκπρόθεσμες ενστάσεις, από 4-7-2012 έως και 29-10-2013. Μερικοί ιδιοκτήτες υπέβαλαν περισσότερες της μίας ενστάσεις ενώ πολλές έχουν σχέση με κοινά επαναλαμβανόμενα αιτήματα. Επίσης, υποβλήθηκαν -δίχως την μορφή ένστασης- πολλές νέες δηλώσεις ιδιοκτησίας, είτε ιδιοκτητών που στην πράξη εμφανίζονται ως «άγνωστοι» είτε νέων μεταβιβάσεων, αποδοχών κληρονομιών κλπ.
Μετά την υποβολή ενημέρωσης από τον μελετητή για την κατηγοριοποίηση των ενστάσεων και αλλεπάλληλες συσκέψεις με τον τοπικό Εξωραϊστικό –Πολιτιστικό Σύλλογο Αγ. Παρασκευής, ο Δήμος Βόλου, διαπιστώνοντας ότι το κύριο πρόβλημα ήταν η προβλεπόμενη εισφορά σε χρήμα, υπέβαλε προς το Υ.ΠΕ.Κ.Α τον Αύγουστο του 2012 πρότασή του για Νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος της εισφοράς σε χρήμα. Υπήρξαν πάρα πολλές συναντήσεις του Δήμου με τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες του Υ.ΠΕ.Κ.Α. , καθώς επίσης και του τότε Δημάρχου, του Αντιδημάρχου και των Βουλευτών του Νομού με την πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΕ.Κ.Α. . Η πρόταση θεωρήθηκε αιτιολογημένη και δίκαιη, έτυχε ευμενούς υποδοχής από το Υπουργείο και παραδόθηκε στα αρμόδια τμήματα, προκειμένου να ενσωματωθεί στην σχεδιαζόμενη –τότε- τροποποίηση του Νόμου περί εισφορών. Ο Δήμος Βόλου ανέμενε την ενδεχόμενη τροποποίηση του Νόμου προκειμένου να προχωρήσει σε κρίση επί των ενστάσεων, κατόπιν σχετικής δέσμευσης της πολιτικής του ηγεσίας προς τους εκπροσώπους των κατοίκων σε ευρείες συνοικιακές συνελεύσεις.
Μετά από πολύμηνες διαβουλεύσεις, εγκρίθηκε τελικά ο Νόμος το 2014 (Φ.Ε.Κ. 269Α/24-12-2014) περί «Πράξεων εισφοράς σε γη και σε χρήμα – Ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις και άλλες διατάξεις». Στον Νόμο, παρά τις υποσχέσεις και την κατάθεση τροπολογιών, δεν υπάρχουν, τελικά, ρυθμίσεις με ισχύ αναδρομικότητας, για περιοχές παραδοσιακών οικισμών, που έχουν εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο αλλά όχι κυρωμένη πράξη εφαρμογής, που να επιφέρουν μειώσεις της εισφοράς σε χρήμα.
Η Πολεοδομία θεωρεί ότι η καθυστέρηση στην κρίση επί των ενστάσεων λόγω αναμονής ενδεχόμενης αλλαγής του Νόμου, έχει υπερβεί κάθε νόμιμη χρονική ανοχή. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ήδη από την 1-4-2010 έχει υποβληθεί έγγραφη καταγγελία στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Βόλου, προκειμένου να διερευνηθεί ποινικά το θέμα της άρνησης του τότε δημοτικού συμβουλίου να προχωρήσει στην κύρωση της Πράξης Εφαρμογής. Η Εισαγγελέας Πρωτοδικών Βόλου διέταξε Προκαταρκτική Εξέταση για τη διερεύνηση της συγκεκριμένης υπόθεσης. Στο πλαίσιο της Προκαταρκτικής Εξέτασης το ΥΠΕΚΑ, αναφέρει σχετικά : «οι υποχρεώσεις των ιδιοκτησιών κατά την ένταξη τους στο σχέδιο, προκύπτουν από το καθεστώς ένταξής τους και όχι από την Πράξη Εφαρμογής (Π.Ε.), η οποία υπολογίζει τις υποχρεώσεις αυτές βασιζόμενη στο Προεδρικό Διάταγμα ένταξης της συγκεκριμένης περιοχής και στη σχετική νομοθεσία».
Επίσης, θα πρέπει να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με τον Νόμο 4315/2014 προβλέπεται ότι «Μετά την παρέλευση δεκαπενταετίας από την έγκριση του ρυμοτομικού σχεδίου με το οποίο επιβλήθηκε για πρώτη φορά η ρυμοτομική απαλλοτρίωση ή δέσμευση του ακινήτου, ή την παρέλευση πενταετίας από την κύρωση της σχετικής πράξης εφαρμογής ή της πράξης αναλογισμού, επέρχεται αυτοδίκαια άρση της απαλλοτρίωσης». Η νέα αυτή ρύθμιση εγκυμονεί σοβαρό κίνδυνο μαζικής απελευθέρωσης κοινοχρήστων χώρων ζωτικής σημασίας, ασυνέχειας οδών κλπ.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, θα πρέπει άμεσα η Επιτροπή Ζωής να γνωμοδοτήσει επί των ενστάσεων και στη συνέχεια να σταλεί στην Περιφέρεια η εκπονηθείσα Πράξη Εφαρμογής.
Ο Δήμος θα αποφασίσει:
Να ολοκληρωθεί η πράξη εφαρμογής ενώ επί των ενστάσεων που υποβλήθηκαν με αιτιολογία επαναλαμβανόμενη σε πολλές από αυτές, η γενική άποψη της Πολεοδομίας είναι η ακόλουθη:
-Οι εμπρόθεσμες και εκπρόθεσμες δηλώσεις ιδιοκτησίας, που υποβλήθηκαν με τη μορφή ένστασης , αλλά και οι δηλώσεις ιδιοκτησίας που αποτελούν γνωστοποίηση ιδιοκτησιακών μεταβολών, είτε έγιναν εμπρόθεσμα είτε εκπρόθεσμα μέχρι σήμερα, να γίνουν αποδεκτές στο σύνολό τους, γιατί συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας της πληρότητας της πράξης εφαρμογής και θα ελαχιστοποιηθεί η αναγκαιότητα σύνταξης διορθωτικών πράξεων στο μέλλον. Δεν θα ληφθούν υπόψη εκπρόθεσμες δηλώσεις ιδιοκτησίας που θα υποβληθούν στο εξής, καθώς η συνεχής παραλαβή ενστάσεων απαιτεί διαρκή ανασύνταξη των πινάκων, γεγονός που παρεμποδίζει την ολοκλήρωση της διαδικασίας κύρωσης.
-Οι ενστάσεις οι οποίες συνιστούν είτε πλήρη άρνηση στο σχέδιο πόλης είτε μη αποδοχή των υποχρεώσεων που απορρέουν από την κείμενη Νομοθεσία σχετικά με τις εισφορές σε γη και χρήμα, αλλά και των δοσοληψιών μεταξύ ιδιοκτησιών να απορριφθούν, καθώς η αποδοχή τους συνιστά παράβαση Νόμων.
-Οι ενστάσεις, με τις οποίες ιδιοκτήτες θέτουν το ζήτημα ότι η τιμή της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων στην Αγία Παρασκευή υπερβαίνει την αγοραία αξία των οικοπέδων να απορριφθούν, καθώς. δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της μελέτης Πράξης Εφαρμογής ο προσδιορισμός της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων.
-Οι ενστάσεις με τις οποίες τίθενται παρεμπιμπτόντως ζητήματα νομιμότητας της ήδη εγκεκριμένης Πολεοδομικής μελέτης, υποστηρίζοντας ότι η ιδιοκτησία τους είναι γη υψηλής παραγωγικότητας, ότι δεν είναι δυνατόν να πολεοδομούνται οικισμοί παραδοσιακοί υφιστάμενοι προ του έτους 1923, ότι δεν υπήρξε επαρκής δημοσιοποίηση πριν από την έγκριση του σχεδίου πόλης πρέπει να απορριφθούν, καθώς το σχέδιο πόλης είναι από πολλών ετών εγκεκριμένο και η νομιμότητά του δεν έχει προσβληθεί.
-Οι ενστάσεις με τις οποίες ζητείται μεταβολή του ορίου των πυκνοδομημένων περιοχών να απορριφθούν, καθώς ο καθορισμός της οριογραμμής πυκνοδομημένων και αραιοδομημένων τμημάτων πραγματοποιήθηκε με Υπουργική Απόφαση του 1998 και ήταν προαπαιτούμενος της έγκρισης του σχεδίου πόλης.
-Οι ενστάσεις που αποτελούν πλάγια αίτηση τροποποίησης σχεδίου πόλης πρέπει να απορριφθούν επειδή από τον Νόμο και τις προδιαγραφές σύνταξης Πράξεων Εφαρμογής προβλέπεται ότι οι τροποποιήσεις προτείνονται από τον μελετητή άπαξ , όπως και έγινε στην αρχή της διαδικασίας σύνταξης της πράξης και δεν είναι δυνατόν να είναι διαδικασία διαρκής. Σημειώνεται, όμως, ότι με την κύρωση της Πράξης Εφαρμογής θα περιέλθει στο Δήμο γη από εισφορές που δεν διατέθηκαν σε ιδιοκτήτες και θα καταστεί δυνατή η διόρθωση αρκετών μικροπροβλημάτων, όπου αυτό κριθεί στο μέλλον από την Υπηρεσία εφικτό και δίκαιο αλλά δίχως πλεόνασμα στο ισοζύγιο γης δεν ήταν δυνατόν να ικανοποιηθούν μέχρι σήμερα. Κάτι τέτοιο, όμως, θα γίνει με εντοπισμένες τροποποιήσεις και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό στην παρούσα φάση.
-Οι ενστάσεις με τις οποίες ζητείται η συμπληρωματική ένταξη εκτάσεων στο σχέδιο πόλης (θύλακες) στην περιοχή ¨Νεκροταφείου¨ και τα ¨Βενετιώτικα¨ αλλά και τα βόρεια του οικισμού , προς τον ¨Σαρακηνό¨ και είχαν μείνει εκτός σχεδίου λόγω προβλήματος με την Ζ.Ο.Ε. απαιτούν νέα πολεοδομική μελέτη και δεν είναι αντικείμενο της εξελισσόμενης πράξης εφαρμογής, άρα πρέπει να απορριφθούν. Σημειώνεται, όμως, ότι η Υπηρεσία κρίνει σκόπιμη και χρήσιμη την ένταξη αυτών των περιοχών στο σχέδιο διότι ο πολεοδομικός σχεδιασμός είναι ημιτελής στα σημεία περιοχών που εξαιρέθηκαν από το εγκεκριμένο σχέδιο και για τον λόγο αυτό ήδη έχει κάνει στο παρελθόν προσπάθειες εξασφάλισης ένταξης των αναγκαίων πολεοδομικών μελετών σε προγράμματα του ΥΠΕΚΑ και της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
-Οι ενστάσεις με τις οποίες τίθεται ζήτημα ότι δεν προβλέπεται εγγεγραμμένη πίστωση για τα τμήματα που είναι προς αποζημίωση, ότι δεν έχει συγκροτηθεί η επιτροπή που προβλέπεται από το Π.Δ. 5/86 κλπ. αναφέρονται σε διαδικασίες που γίνονται σε χρόνο μεταγενέστερο της κύρωσης της Πράξης Εφαρμογής, συνεπώς στην παρούσα φάση θα απορριφθούν.
-Τίθεται από πολλούς ιδιοκτήτες ζήτημα άσκησης δικαιώματος «παρέμβασης» από τον Δήμο στις δοσοληψίες και οικονομικές υποχρεώσεις μεταξύ ιδιοκτητών στις πυκνοδομημένες περιοχές για να μην διαταραχθούν οι σχέσεις μεταξύ γειτόνων. Η γενικευμένη εφαρμογή αυτής της μεθοδολογίας δεν προβλέπεται από τη Νομοθεσία. Μπορεί να εφαρμοστεί στο μέλλον, μετά την κύρωση της Πράξης Εφαρμογής, με εντοπισμένες παρεμβάσεις και ιδιαίτερες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, ανάλογα με το επείγον και την αναγκαιότητα παρέμβασης και ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα του Δήμου.